به گزارش خبرنگار حوزه ادبیات گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛ زبان فارسی در دوره‌های مختلف زبانی دچار تغییر و تحولات گوناگونی شده است تغییراتی که تنها در فارسی باستان یا میانه روی نداد و با ورود به دوره فارسی دری متوقف نشد. دلیل این همه تغییر زبانی چیست؟ شاید در ابتدای امر گمان کنیم، تنها و تنها گذر زمان در این امر دخیل بوده است. این مسئله به عنوان یکی از دلایل پذیرفته می‌شود اما تمام دلیل نیست. بستر تحولات اجتماعی سبب می‌شد که کلمات در دوران‌های مختلف تغییر کند. به عنوان مثال با تسلط مغولان بر ایران، کلمات مغولی به زبان فارسی وارد شود. این مسئله اجباری بود که در جامعه ایران ایجاد شد اما پس از مدتی کاربرد اندک وا‍ژه‌های مغولی توسط شاعران و نویسندگان سبب شد این واژه‌ها در بین مردم رواج پیدا نکند. از طرف دیگر غلبه فرهنگ ایرانی بر مغول‌ها سبب شد این افراد در برابر فرهنگ و واژه‌های زبان ایرانیان سر تعظیم فرود بیاورند. این مسئله در تمام دوران‌هایی که حکومتی غیر ایرانی بر سرزمینمان حاکم بود جریان داشت. اما امروزه قضیه عکس شده است. امروز ایرانیان به راحتی کلمات زبان‌های دیگر را در زبان خود به‌کار می‌برند و برای غلبه فرهنگ خود بر فرهنگ سایر ملت‌ها کاری نمی‌کنند. دلیل این امر را باید بهت مردم در برابر دنیای جدید و نوعی خودناباوری فرهنگی دانست. مردم امروز بیش از آنکه به فکر واژه‌های زبان خود باشند سعی می‌کنند از جدیدترین فناوری‌های روز عقب نمانند. از طرف دیگر خودناباوری فرهنگی این مسئله را برایمان رقم زده است. شاید دلیل آن را در زمینه ادبیات بتوان به این مسئله برگرداند که هنوز شاعری در سطح حافظ و سعدی یا بالاتر از آن در دنیای شعر ظهور پیدا نکرده است. بالیدن به گذشته ادبی کشورمان نوعی خستگی را برای آن‌ها ایجاد کرده است و چون در درون ادبیات مانند گذشته درخشان نیستیم به دنبال واژه‌های زبان‌های دیگر می‌روند.

1- «لودر»‌: معادل آن را کلمه «بارزن» قرار داده‌اند. این کلمه از ترکیب اسم و بن مضارع فعل «زدن» ساخته شده است. کلمه «بار» و «زدن» را در متون گذشته می‌توان دید. از جمله حافظ گوید:

آسمان بار امانت نتوانست کشید    قرعه کار به نام من دیوانه زدند

با وجود آنکه این کلمات در متون گذشته و زبان امروز کاربرد دارد اما ترکیب این دو کلمه با یکدیگر به‌کار نمی‌رود. دلیل آن را باید در مطابقت معنایی میان کلمه لاتین و معادل جستجو کرد. این دو کلمه از نظر معنایی با یکدیگر مطابقت نمی‌کنند.

2- «ویزیتور»‌: معادل آن را کلمه «بازدید کننده» ساخته‌اند. این کلمه از ترکیب دو اسم با صفت فاعلی فعل «کردن» ساخته شده است. کلمه «بازدید» در زبان امروز دیده می‌شود و میان مردم در اصطلا «دید و بازدید» به چشم می‌خورد این اصطلاح کاربرد زیادی در بین مردم دارد. اما خلاصه امر آنکه ترکیب این کلمات با یکدیگر در زبان فارسی امروز به‌کار می‌رود هرچند کاربرد کلمه لاتین را البته به میزان کمتری نسبت به معادل آن می‌توان مشاهده کرد.

3- «پولیش»: معادل «براق کردن» را برای آن وضع کرده‌اند. این کلمه، فعلی مرکب محسوب می‌شود و کاربرد آن را می‌توان به عنوان کلمه‌ای مستقل در زبان فارسی مشاهده کرد. اما این معادل به دلیل رواج یافتن کلمه لاتین میان مردم در زبان امروز به‌کار نمی‌رود و بیشتر کاربرد اصطلاح «پولیش کردن» را میان مردم می‌بینیم. 

برای آگاهی از آخرین اخبار و پیوستن به کانال تلگرامی باشگاه خبرنگاران جوان اینجا کلیک کنید.  

انتهای پیام/