۴۸.۷ میلیون رای دهنده فرانسوی امروز (یکشنبه) از ساعت ۰۶:۰۰ به وقت گرینویچ به پای صندوقهای رای میروند تا دو نامزد نهایی ریاست جمهوری را از میان ۱۲ نامزد انتخاب کنند. این انتخابات یکی از مهمترین انتخاباتهای ریاست جمهوری این کشور در دهههای اخیر است.
دوازده نامزد، از جمله امانوئل مکرون، رئیس جمهور فعلی، برای تصدی این پست با یکدیگر رقابت میکنند. اگر هیچ یک از آنها بیش از ۵۰ درصد آرا را دریافت نکند، دو نامزد برتر در ۲۴ آوریل وارد دوم رقابت میشوند.
مکرون به دنبال تبدیل شدن به نخستین رئیس جمهور فرانسه است که پس از ژاک شیراک در سال ۲۰۰۲ دوباره در انتخابات پیروز میشود.
مکرون میانهرو با رقبای زیادی از افراطیهای سیاسی از جمله «مارین لوپن»، پرچمدار دیرینه راست افراطی فرانسه روبهروست. از دیگر رقبای مکرون میتوان به «اریک زمور»، کارشناس تلویزیون و نویسنده و «ژان لوک ملانشون»، آتشنشان چپگرا اشاره کرد.
امانوئل مکرون در اوایل دوره ریاستجمهوری خودش، مالیات بالاتری بر گازوئیل پیشنهاد کرد که جنبش جلیقه زردها را که یکی از طولانیترین اعتراضات فرانسه در دهههای اخیر است، را رقم زد.
عملکرد او درخصوص همه گیری کووید-۱۹، بحران تعیین کننده دیگر دوران ریاست جمهوری اوست که مشخص نیست چگونه بوده. سیاست مکرون درخصوص ارائه مدارک واکسیناسیون در دوران همه گیری به افزایش نرخ واکسیناسیون کمک کرد، اما مخالفت اقلیت مخالفان ریاستجمهوری او را به همراه داشت.
مکرون کمپینی به راه انداخته و از مناظره با مخالفان خود خودداری کرد. کارشناسان بر این باورند که استراتژی او این بود که تا آنجا که ممکن است از دعواهای سیاسی جلوگیری کند تا چهره خود را به عنوان رئیس جمهورترین نامزد در میان همه نامزدها نشان دهد.
لوپن برای آخرین تلاش برای کسب ریاست جمهوری، امسال کمپین اصلی تری را اجرا کرده است. در حالی که کنترل مهاجرت اولویت مبارزات انتخاباتی او باقی مانده، لحن ضداسلامی او کمی ملایمتر شده است. علاوه بر این او درخواست هایش برای خروج فرانسه از اتحادیه اروپا به ویژه در پی برگزیت را برای جلب نظر رأی دهندگان کنار گذاشت.
تحلیل گران سیاسی میگویند تمرکز لوپن بر افزایش هزینههای زندگی میتواند سود سهام را به همراه داشته باشد، زیرا افزایش قیمت کالاهای روزمره و انرژی یکی از نگرانیهای اصلی مردم فرانسه است.
بسیاری از کارشناسان همچنین انتظار دارند که جنگ اوکراین به کمپین لوپن و زمور لطمه بزند، زیرا هر دو قبلاً با محبت از ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه صحبت کرده بودند، اما در پی حمله روسیه به اوکراین، لوپن یک اعلامیه تبلیغاتی که عکسی از دیدارش با پوتین روی آن بود را به کلی حذف کرد.
ناتالی لوزائو، عضو پارلمان اروپا و اولین وزیر امور اروپایی مکرون به سی ان ان گفت که معتقد است انگیزه رئیس جمهور فرانسه احساس وظیفه است.
او گفت: مکرون این کار را به دلایل انتخاباتی انجام نمیدهد. او این کار را میکند، زیرا فکر میکند مجبور است.
اما تصمیم مکرون برای کنار گذاشتن مبارزات انتخاباتی به جای جستجوی راه حل دیپلماتیک برای بحران اوکراین، چه با انگیزه سیاسی و چه اصولی، ممکن است یک مسئولیت باشد.
نظرسنجیها و تحلیلگران میگویند که اکثر مردم فرانسه احساس میکنند که کمپین انتخابات ریاستجمهوری ۲۰۲۲ بیکیفیت بوده که میتواند منجر به آرای اعتراضی و مشارکت کم سابقهای در دور اول انتخابات شود.
نظرسنجی آیفوپ در این ماه نشان داد که ۸۰ درصد فرانسویها احساس میکنند که کمپین امسال کیفیت پایینی داشت. پس از گذشت دو سال از همهگیری کرونا، حمله روسیه به اوکراین و بحران هزینههای زندگی، رأیدهندگان از کمبود ایدهها یا دیدگاههای سیاسی جدید و راهحلهای کم برای مشکلات خود شکایت کردهاند.
امانوئل مکرون برای پیروزی در این انتخابات، قول داده که به کاهش مالیاتها، افزایش سن بازنشستگی به ۶۵ سال و رسیدن فرانسه به اشتغال کامل پس از دههها بیکاری گسترده ادامه دهد، اما او دیر وارد رقابت شد و به جای آن بر دیپلماسی با ولادیمیر پوتین تمرکز کرد و در روزهای اخیر شاهد کاهش مقبولیت در نظرسنجیهایش بود. در حالی که مارین لوپن از جناح راست افراطی به پله دوم نزدیک شد.
لوپن بر حل بحران هزینههای زندگی تمرکز کرده و بحثهای مربوط به مهاجرت و حجاب در فرانسه را نیز مطرح کرده است. ژان لوک ملانشون، چپگرای تندرو نیز در نظرسنجیها رشد داشته و قول داده افزایش قیمتها را متوقف و سیستم ریاست جمهوری را اصلاح کند.
علیرغم نگرانیهای اصلی رای دهندگان فرانسوی (بحران هزینه زندگی، جنگ در اوکراین و محیط زیست) نسبت به آخرین انتخابات ریاست جمهوری پنج سال پیش، علاقه کمتری به این انتخابات وجود دارد. تجمعات کمتری برگزار شده و رای دهندگان شکایت کرده اند که مناظره تلویزیونی مستقیم بین همه نامزدها وجود نداشته است.
فرانسوا میکه مارتی، رئیس نظرسنجیهای Viavoice میگوید: نظرسنجی ما نشان میدهد که ۷۵ درصد فرانسویها فکر میکنند که واقعاً هیچ ایده جدیدی در این انتخابات وجود ندارد. در عین حال، ۷۶ درصد از مردم نگران آینده فرزندان خود هستند.
فابین روسل، نامزد کمونیست، این هفته کمپین انتخاباتی را «مثل مورفین» توصیف کرد. ژان لاسال، یک قانونگذار که در مورد مسائل روستایی فعالیت میکند، در ماه فوریه در یک مصاحبه تلویزیونی گفت: کمپین انتخاباتی امسال مزخرف است.
مکرون در یک مصاحبه رادیویی گفت که احساس میکند جامعه از دو سال شرایط کرونایی خسته و از جنگ در اوکراین «بهتزده» شده است. او استدلال کرد که «موضوعات واقعی» واقعاً در کمپین مورد بحث قرار گرفته و گفت: «جنگ یک موضوع واقعی است!» او گفت که یک سوال جمعی درباره اینکه «آیا رای دادن هنوز منطقی است یا خیر» وجود دارد. او استدلال کرد که رای دادن بسیار مهم است.
در مجموع ۶۶ درصد از مردم فرانسه در حال حاضر بر این باورند که مکرون پیروز خواهد شد، رقمی که در هفتههای اخیر با افزایش حمایت لوپن کاهش یافته است.
موسسه «هریس اینتراکتیو» فرانسه نتیجه نظرسنجی برای هفتهنامه «چلنجس» را منتشر کرد و گزارش داد: رئیسجمهور فرانسه کشور در برابر رهبر حزب راست افراطی «جبهه ملی» طی نظرسنجیهای ماه گذشته میلادی در این کشور ۵۳ درصد در برابر ۴۷ درصد و همچنین ۵۸ درصد در برابر ۴۲ درصد را ثبت کرده است.
تعداد بیسابقهای از رایدهندگان فرانسوی میگویند که مطمئن نیستند به چه کسی رای بدهند و رای ممتنع ممکن است به رکورد ۳۰ درصد برسد.
رسانهها و تحلیلگران فرانسوی کمپینهای انتخاباتی را به عنوان منصرف کردن رأی دهندگان از شرکت در این رویدار سیاسی در کشوری توصیف کرده اند که از قبل به دلیل بحران فرسوده شده و جنگ اوکراین انتظارات برای پیروزی نامزدها را برهم زده است.
وزارت کشور فرانسه میزان مشارکت در دور نخست انتخابات ریاست جمهوری را تا ساعت ۱۲ ظهر امروز، ۲۵ و ۴۸ صدم درصد اعلام کرد.
این میزان در سال ۲۰۱۷ (دوره قبل)، ۲۸ و ۵۴ صدم درصد و در سال ۲۰۱۲ (دو دوره قبل) ۲۸ و ۳۰ صدم درصد بود. پیش بینی میشود در مجموع مشارکت ضعیف فرانسویان در این دوره از انتخابات ریاست جمهوری رکورد بزند. رای گیری دور نخست انتخابات ریاست جمهوری فرانسه تا ساعت ۲۰ امروز ادامه دارد.