باشگاه خبرنگاران جوان گزارش می‌دهد؛
پیش آمدی در آسمان شب/ بارش‌های شهابی چگونه نامگذاری می‌شوند؟
بارش شهابی از جمله رخداد‌های نجومی بسیار جذاب است که همیشه مورد توجه منجمان و علاقه‌مندان به آسمان شب بوده است.
به گزارش خبرنگار حوزه فن‌آوری گروه علمی پزشکی باشگاه خبرنگاران جوان؛ در بعضی از شب‌ها وقتی به آسمان می‌نگرید، رد درخشانی را مشاهده می‌کنید که مربوط به پدیده بارش شهابی است. تقریبا هرشب تعدادی از این شهاب‌ها در آسمان پراکنده هستند.
شهاب‌ها را می‌توان به دو دسته تقسیم کرد؛ دسته اول شهاب‌های بی‌نظمی که پراکنده هستند ÷1و جهت‌های مختلفی دارند. دسته دوم شهاب‌های بانظم هستند که در مواقع خاصی از سال اتفاق می‌افتند که به آنها «بارش شهابی» می‌گویند.
وقتی زمین، از میان توده‌ای از ذرات ریز فضایی به‌جا مانده از دنباله‌دار‌ها عبور کند، بارش شهابی اتفاق می‌افتد، در واقع این ذرات مجموعه‌ای از بقایای اجرام کیهانی است که اگر در مدار زمین باشند، با سرعت بسیار زیاد وارد اتمسفر زمین می‌شوند.
بیشتر بخوانید: سیاره تیر در مقارنه داخلی/ عطارد چه ویژگی‌هایی دارد؟
ذرات مذکور، حجم و جرم قابل توجهی ندارند بلکه ذرات میلی‌متری و میکرومتری هستند که در برخورد با جو، اتم‌های جو زمین را برانگیخته می‌کنند و الکترون‌های مدار ظرفیت به مدار بالاتر می‌روند.
پس از پایان برخورد و با این ویژگی که اتم میل به حالت پایداری دارد، الکترون‌ها به مدار ظرفیت باز می‌گردند و انرژی ذخیره شده خود را به صورت نورانی به چشم ما جلوه‌گر می‌سازند. این درخشش در فاصل ۸۰ تا ۱۵۰ کیلومتری سطح زمین ایجاد می‌شود؛ ذرات درشت در بارش‌های شهابی «fire ball» یا آتش‌گوی یا آذرگوی ایجاد می‌کنند که رد این شهاب‌ها مدتی در آسمان باقی می‌ماند.
هر بارش شهابی ظاهرا از ناحیه مشخصی از آسمان نشات می‌گیرد که به این محل«کانون بارش» گفته می‌شود که با «R» نمایش می‌دهند.
بارش‌های شهابی را می‌توان به سه صورت نامگذاری کرد.
بارش‌های شهابی می‌توانند با اسم صورت فلکی‌ای نامگذاری شوند که کانون بارش در زمان اوج فعالیت در آن قرار دارد، برای مثال بارش شهابی «برساووشی» که کانون آن در صورت فلکی «برساووش» است.
بیشتر بخوانید: وضعیت مقارنه غول منظومه شمسی/ رصدگران منتظر تماشاى این سیاره نباشند
اگر کانون دو یا چند بارش در یک صورت فلکی باشد، از نام ستاره درخشان نزدیک کانون هم استفاده می‌شود مانند بارش «اتاـ دلوی» یا «دلتاـ دلوی».
گاهی اوقات هم برای مشخص کردن چندین بارش در یک صورت فلکی از نام ماه اوج بارش نیز کمک گرفته می‌شود.
شهاب‌های یک بارش شهابی ذرات میلی‌متری و میکرومتری هستند و در فاصله ۸۰ تا ۱۵۰ کیلومتری سطح زمین با برخورد به اتم‌های جو و برانگیخته کردن آنها نور زیادی تولید می‌کنند.
هر بارش شهابی دارای پارامتر " ZHR" (میزان بارش ساعتی سمت الراسی) است. این پارامتر بیانگر تعداد شهاب‌هایی است که در یک ساعت مشاهده می‌شود. بعضی مواقع ممکن است دو یا چند بارش شهابی فعال باشند که محاسبه «ZHR» برای اخترشناسان کار مشکلی می‌شود.
میانگین سرعت شهاب‌های ورودی به جو زمین
میانگین سرعت شهاب‌ها زمانی که وارد جو زمین می‌شوند، حدود ۴۲۲۸۰ کیلومتر در ساعت و دمای آنها حدودا ۱۶۴۸ درجه سانتیگراد است. شهاب‌ها گاهی با دنباله‌های قرمز، زرد یا سبز دیده می‌شوند. این رنگ‌ها در اثر فرآیند یونیزه شدن مولکول‌ها به‌وجود می‌آید، مثلا مولکول‌های اکسیژن به رنگ سبز دیده می‌شوند.
بیشتر بخوانید: رخداد‌های نجومی آذر ماه؛ از مقارنه سیاره برجیس تا لحظه انقلاب زمستانی
در سال چند بارش شهابی قابل مشاهده ایجاد می‌شود؟
هر ساله حدود ۳۰ بارش شهابی قابل مشاهده برای اهالی کره زمین اتفاق می‌افتد که برخی از آنها بیشتر از ۱۰۰ سال است که رخ می‌دهد.
بارش‌های شهابی دوره‌ای متعددی وجود دارد که منجمان و رصدگران آماتور هر ساله به تماشای آنها می‌نشینند. معروف‌ترین آنها، بارش شهابی برساوشی با بیش از ۶۰ شهاب در هر دقیقه است و هر ساله عمدتاً در ماه اوت (اواسط مرداد تا اواسط شهریور) مشاهده می‌شود.
تعدادی از مهم‌ترین بارش‌های سالیانه عبارتند از: اردیبهشت؛ بارش شهابی شلیاقی و بارش شهابی اتا- دلوی، مرداد؛ بارش شهابی دلتا- دلوی جنوبی و بارش شهابی برساووشی، مهر؛ بارش شهابی جباری، آبان؛ بارش شهابی اسدی، آذر؛ بارش شهابی جوزایی، دی؛ بارش شهابی ربعی
انتهای پیام/
