لرستان؛
نصب سردیس بانوی مبارز لرستانی در بوستان مشاهیر خرم آباد
به زودي سرديس شيرزن لرستاني كه در مبارزات مردم لرستان عليه حكومت رضاشاه حضور داشته، در پارك مشاهير خرم‌آباد نصب مي شود.
به گزارش خبرنگار گروه استانهای باشگاه خبرنگاران جوان از لرستان؛ به زودی در ۲ پارک مفرغ (جنوب استانداری در محل سابق راه و ترابری لرستان) و پارک مشاهیر خرم‌آباد (محدوده پارک شهر در شمال سینما استقلال) شمار مجسمه‌های نصب شده توسط شهرداری مرکز استان به عدد ۲۰ می‌رسد.
بدین منظور برای بخش پارک مشاهیر تا به حال سردیس پرفسور «سکندر امان‌الهی‌بهاروند»، دکتر «عبدالحسین زرین‌کوب»، علامه «سید جعفر شهیدی»، آیت‌الله حاج‌آقا «روح‌الله کمالوندخرم‌آبادی»، شهید «سید فخرالدین رحیمی»، استاد «رضا سقایی»، شهردار فقید «علی‌محمد ساکی»، استاد «ایرج رحمان‌پور» و بانوی فقید «قدم‌خیر (قلاوند)» در نظر گرفته شده‌اند که برخی از آن‌ها نصب شده و برخی دیگر نیز به زودی نصب می‌شوند.
آخرین سردیس که در حال ساخت و شبیه‌سازی در ابعاد اصلی است، مربوط به قدم خیر از شیرزنان نامی لرستان در مبارزه با استبداد می‌باشد.
همچنین در پارک مفرغ نیز ۱۰ مجسمه شبیه‌سازی از مفرغ‌های تاریخی لرستان نصب می‌شود که البته تا کنون برخی از آن‌ها نصب شده‌اند.
قدم‌خیر؛ شیرزنی از لرستان
قدم‌خیر نام شیرزنی از طایفه قلاوند یکی از شاخه‌های مهم ایل دریکوند در منطقهٔ بالاگریوهٔ استان لرستان است (در بخش الوار گرمسیری ساکن در جنوب و جنوب غربی لرستان) .
یکی از مردان این ایل به نام «بزرگ» که در عصر قاجار زندگی می‌کرد، فرزندی به نام «قنی» (قندی) داشت. این پسر پس از بلوغ فردی لایق و شجاع گردید و به دلیل کرم و بخشش و مهمان‌نوازی، بین ملرس‌ها مشهور گردید.
قنی، فرزندان زیادی داشت که از میان پسران وی باباخان و عباس‌خان و از بین دخترانش قدم‌خیر و گوطلا به دلیل دلاوری و شجاعت و شرکت در جنگ‌ها، از سایرین مشهور‌تر بودند.
قدم‌خیر دختری دلاور، زیبا و رشید بود که در جنگ‌های قبیله‌ای پشتیبان مردان قبیلهٔ خویش بود و گه‌گاه که ایشان گرفتار دشمن می‌شدند، این قدم‌خیر بود که بدون ترس از آتش تفنگ و گلولهٔ دشمن به سنگرنشینان قبیلهٔ خود، خوراک و مهمات می‌رسانید و گاهی رفتار شجاعانهٔ او موجب می‌شد که ویژگی‌های زن بودن را فراموش کند.
در آغاز دورهٔ پهلوی زمانی که تازه نیروهای نظامی و لشکر غرب ارتش وارد لرستان شده بودند، میان آن‌ها و برادران قدم‌خیر مبارزات و جنگ‌های خونین در گرفت. لر‌ها مانع ورود قوای نظامی به قلمرو خود شدند و با وجود رشادت‌های قدم‌خیر و افراد ایلش، سرانجام با کشته‌شدن عباس‌خان، ایشان تسلیم نیروهای دولتی شدند (این وقایع در حدود سال‌های ۱۳۰۷ تا ۱۳۱۰ شمسی اتفاق افتاد)
قدم‌خیر یک بار با پسرعموی پدرش ازدواج کرد که حاصل آن پسری بود به نام «محمدخان» که تا چندی پیش در قید حیات بود و قدم‌خیر در اثر اندوه ناشی از درگذشت برادرانش (عباس‌خان و باباخان) چندی بعد، در اواخر دوران حکومت رضاخان درگذشت. مقبرهٔ این شیرزن لرستانی که مردم این خطه از دلاوری‌هایش روایت‌ها نقل می‌کردند در نزدیکی شهر دزفول قرار دارد.
در رسای رشادت‌های وی ترانه‌های حماسی زیادی در لرستان ساخته شده که هنوز بر لب مردم این دیار جاری است بی‌آنکه اکثراً بدانند بر قدم‌خیر و نزدیکانش چه‌ها گذشت.
معمرین لرستانی سازندهٔ آهنگ معروف قدم‌خیر را فردی به نام «مراوک» (مرادبک) می‌دانند که در حقیقت وی خالق اساطیری قدم‌خیر است. جان سیسیل ادموندز که در سال‌های ۱۹۱۵ تا ۱۹۱۷ میلادی مطابق با ۱۲۹۴ تا ۱۲۹۶ شمسی مأمور سیاسی انگلستان در ایران بوده، در سفرنامهٔ خود به هنگام عبور از لرستان اشاره‌ای دارد به داستان قدم‌خیر و ترانه و اشعار ساخته شده در رسای او که در آن به اسم مراوک نیز به صراحت اشاره شده است.
این کتاب به وسیلهٔ پروفسور «سکندر امان‌الهی‌بهاروند» و همسرش خانم «لیلی بختیار» به فارسی نیز ترجمه شده است. در مسافرت سال ۱۹۱۷ میلادی آقای «ای. بی. سان» به میان طوایف دریکوند نیز بیت‌هایی از اشعار قدم‌خیر آمده است. قدم‌خیر در کنار علی می‌ردریکوند (گونگادین) از مفاخر و نام‌آوران اساطیری این ایل و استان لرستان بوده‌اند که نسل امروز لرستان با سرگذشت شگفت‌انگیز زندگی آن‌ها تقریباً بیگانه‌اند.
انتهای پیام/ف
