باشگاه خبرنگاران جوان - برنامه دوریک میز با موضوعِ دکترینِ دفاعی ایران و تغییراتِ احتمالیِ پیش رو و با حضور علیرضا داودی، تحلیلگر ارشد رسانه و محمدنبی آقاتقی، مدیر موسسه مطالعاتی افرا و کارشناس مسائل سیاسی روانه آنتن رادیو تهران شد.

امریکا؛ ناتوان در عمل
داودی بحث را با تعریفِ واژگان و عبارات در سیاست دفاعی کشور آغاز کرد: هر یک از این واژگان حامل مفاهیمی هستند که ما را به سلسله مباحثی می‌رساند.

این مباحث نشان از استراتژی و یا تکنیک و تاکتیک سیاسی دارد که مسیر پیش رو را مشخص می‌کند؛ به همین دلیل امریکایی‌ها عمدتا از حملات و واژگانی استفاده می‌کنند که بیانگر ذات و ماهیت موضوع است؛ اما آیا در قبال این عبارات برنامه‌های خود را نیز عملیاتی می‌کنند؟ البته باید گفت امریکایی‌ها در این راستا چندان موفق نبودند.

سیاست ما جنگ نیست؛ اما...
بنابراین در دکترین دفاعی جمهوری اسلامی ایران، دو پیش فرض اصلی وجود دارد؛ نخست این که اساسا جمهوری اسلامی ایران هیچ برنامه‌ای برای هیچ نوع تهاجمی ندارد و ایران خود را کشوری تهاجمی تعریف نکرده و جنگ، سیاستِ ما نیست.

اما در بخش دوم دکترین ما، جنگ، تهاجم و تجاوزی را بدون پاسخ نمی‌گذاریم و این مهم را طی ۴۶ سال گذشته بار‌ها به اثبات رسانده‌ایم.

هیچ حمله‌ای بی‌پاسخ نمی‌ماند
داودی با اشاره به استراتژی غلط بنی صدر در ابتدای جنگ تحمیلی گفت: اگر زمین را می‌دادیم، مشخص نبود در یک زمان مشخص قادر به بازپس گیری آن خواهیم بود یا نه! بنابراین جمهوری اسلامی در دکترین دفاعی هیچ حمله‌ای را بی پاسخ نخواهد گذاشت.

ایران در عالی‌ترین سطح، بالاترین آمادگی را برای حداکثر حملات تدارک دیده است و درباره آن صحبت می‌کند؛ چراکه بسیاری موضوعات در حوزه دکترینِ دفاعی فراموش نخواهد شد. ما دو مرتبه رژیم صهیونیستی را مورد حمله قرار دادیم، اما ما شروع کننده نبودیم. در مقابل اسرائیل ضربه‌ی متقابلِ پشیمان کننده‌ای از ایران و به ازای هر شلیک، صد شلیک دریافت کرد.

موشک یا گفت‌و‌گو؟
به گفته داودی جنس دکترین دفاعی ما هوشمندانه است و با همین رویه در دکترین هسته‌ای نیز حرکت می‌کنیم و پیرو عقلانیت و فتوای شرعی و حکومتی رهبری هستیم؛ بنابراین نفی سلاح هسته‌ای به اثبات رسیده، اما در مواجهه با سیاست‌های تهاجمی دنیا، سیاست دفاعی خود را خواهیم چید؛ بنابراین اگر سیاست تهاجمی امریکا از فاز خود خارج شود، سیاست دفاعی ایران متناسب با همان، تغییر خواهد کرد. زمانی می‌گفتند دنیای فردا، متعلق به موشک‌ها نیست و دنیای گفتگوهاست. در یکسال گذشته، اما اثبات شد دنیای مبتنی بر گفت‌و‌گو، اساسا وجود خارجی ندارد و چنین فانتزی، اصلا پیش بینی نمی‌شود.

دنیای فردا متعلق به قدرت‌های برتر است و این قدرت‌ها دارای چند مولفه و گزاره هستند؛ لذا تهاجم در هر فازی، منجر به ورود حوزه دفاعی ما به فاز‌هایی جدیدتر خواهد شد.

فعلا به بمب اتم نیاز نداریم
در ادامه آقاتقی از اصل ظلم ناپذیری در قانون اساسی جمهوری اسلامی سخن گفت که راهبرد‌های اصلی دفاعی کشور را تنظیم می‌کند. توانمندی دفاعی صلح آمیز هسته‌ای در این راستا بازدارنده است و ما به ساخت بمب نیاز نداریم ولی استکبار بر برچیده شدن کل فرایند صلح آمیز هسته‌ای تاکید دارد؛ چراکه توانمندی ۶۰ درصد را مساوی با توان تولید سلاح می‌داند و می‌پندارد ایران در تنگنا، دست به تولید سلاح هسته‌ای می‌زند.

برای هر رخدادی باید آماده باشیم
کشور در بسیاری موارد با تهدیدات سنگین سیاسی و امنیتی رو‌به‌رو است ولی فضای داخلی کشور را برای دفاع همه جانبه آماده نکرده است. یکی از اصول قانون اساسی بر آموزش نظامی عمومی برای همه تاکید دارد. در مقابل اسرائیل طی چند سال اخیر فرماندهان ما را ترور کرده و به حلقه مقاومت آسیب زده و امریکا نیز اقدام به زدن بخش‌های مختلف جبهه مقاومت کرده است. اصل ۱۵۱ بر آموزش عمومی نظامی برای مردم تاکید دارد ولی امروز اجرایی نمی‌شود.

با روی کار آمدن دولت جدید رویکرد‌هایی برای جلوگیری از جنگ اتفاق می‌افتد و تلاش شورای عالی امنیت ملی و وزارت خارجه جلوگیری از جنگ است ولی تهدیدها، واقعی است و ما نیز همزمان باید آماده باشیم.

لزوم حرکت برمدار تهدید
وی وظایف شورای عالی امنیت ملی را گوشزد کرد: در فضای سیاسی امنیتی داخل کشور، رهبری طی ماه‌های گذشته به صراحت فضا را مشخص کرده‌اند؛ حتی قبل از اینکه ترامپ تهدیدات خود را علنی کند!
ایشان توضیح دادند امریکا یا درپی اغتشاش و هرج و مرج داخلی و یا حمله نظامی است و تاکید کردند آن‌ها تمام انرژی خود را بر اغتشاش خواهند گذاشت؛ پس سیاست‌های دفاعی ما ثابت و مشخص است و دستگاه‌های امنیتی، سیاسی و دفاعی کشور باید منطبق بر تهدیدات، عملِ درستِ دفاعی انجام دهند.

می‌خواهند آب دردل مردم تکان نخورد
ما وعده صادق یک و دو را اجرایی کردیم ولی حوزه دیگر آماده کردن مردم و دستگاه‌ها و نهاد‌ها برای دفاع همه جانبه است. مسئولان تلاش دارند آب در دل مردم تکان نخورد؛ خاصه دکتر عراقچی که زحمت بسیاری بدین منظور می‌کشد ولی به همین میزان، باید آمادگی مردم برای مقابله و دفاع از تمامیت ارضی و دفاع همه جانبه اتفاق افتد.

گنده‌گویی به سبک امریکایی
داودی به بحث ورود کرد: حرف‌های ترامپ بیش از مصرف بین المللی، برای بسیاری گروه‌ها و دسته‌های داخلی قابلیت مصرف دارد. امریکا از مدلِ حرف بزرگ، سکوت و حرف واقعی پیروی می‌کنند و باید در تحلیل‌ها به این مدل استناد کنیم؛ اما قانون اساسی ما حرفی عملیاتی و کاملا واقعی می‌زند.

امریکا قدرت بازدارندگی و توان نظامی ایران را پیش روی خود لحاظ می‌کند و این قدرت صرفا در داشتن کارخانه یا لانچر و... خلاصه نمی‌شود که نشان می‌دهد تکنولوژی در ایران به نقطه‌ای رسیده که شلیک‌ها با اطمینان انجام می‌گیرد.

زبان فارسی؛ مزیتی درعرصه ژئوپلیتیک
نکته دیگر مزیت ژئوپلیتیکی است؛ یعنی امریکایی‌ها با ورود به محدوده خلیج فارس باید به زبان فارسی صحبت کنند درحالی که زبان بین الملل، انگلیسی است. در اینجا امریکا دریافته سیاست هایش در حوزه ژئوپلیتیکی ایران قابل اعمال نیست. 

اما نکته سوم که برای ما بسیار اهمیت دارد، اراده سیاسی است؛ یعنی آیا ایران اراده‌ای برای زدن دارد یا خیر! و ما در وعده صادق یک و دو ثابت کردیم اراده سیاسی مبنی بر پاسخ قطعی به هر نوع تجاوز احتمالی را داریم.

تراپ هوس وعده صادق ۳ را دارد؟
به عقیده داودی تهدیدِ بمباران از سوی ترامپ شاید بدین معنا باشد که خود خواستار تجربه وعده صادق ۳ در زمانی بسیار نزدیک‌تر است ولی اینبار صرفا مسئله ناظر بر رژیم صهیونیستی نیست بلکه موضوع، خودِ امریکاست.

تجهیزات بومی؛ نقطه قوت ایران
آقاتقی بحث را در بخشی دیگر از مصاحبه با رادیو تهران پی گرفت: رهبری بر سیاست‌های دفاعی خودکفا تاکید دارند؛ یعنی اف ۳۵‌های اسرائیل در بیرون مرز‌های ما نگه داشته شد، چون پدافند ما بومی بود.
بخشی از رونمایی‌ها طی یکسال اخیر جزئی از ابزار‌های دفاعی ما بود و صرفا بخش کوچکی از آن را به دشمن نشان دادیم؛ اما معلوم نیست خروجی این تجهیزات پس از ورود به فاز نظامی، به نفع دشمن باشد! همانطور که رهبری تاکید کردند پایان دهنده حمله‌ای احتمالی، امریکایی‌ها نخواهند بود.

سفر به قطب و فراموشی آرمان فلسطین
رهبری می‌گویند با زورگویی مذاکره اتفاق نمی‌افتد و قانون اساسی هم به عدم تعهد در برابر قدرت‌های سلطه گر اشاره دارد ولی تا زمانی که قوی نشویم، زیر بار زور له خواهیم شد.

به گفته امام، سرمایه داری و اقامت در انگلیس و امریکا و کانادا موجب ناتوانی در ایستادگی در برابر زورگویان است. هدف رهبری ایستادگی و حمایت از مستضعفان می‌باشد ولی در مقابل، برخی مسئولان آرمان فلسطین و دفاع از مستضعفان و انقلاب اسلامی را [از یاد برده‌اند]. سفر به قطب جنوب ناشی از همین سبک زندگی است که در مدیران و برخی مسئولان دیده می‌شود.

وفاق و دوری از دیدگاه رهبری
این کارشناس مسائل سیاسی ادامه داد: وظیفه دستگاه سیاست خارجی جلوگیری از تهاجمات و خشونت علیه غزه است؛ پس عدم تعهد در برابر قدرت‌های سلطه گر باید همسو با پرچم داری رهبری، درونی شود.
وظیفه اول دیپلمات‌ها پاسداری از مقاومت و نرفتن زیر بار زور است؛ این ویژگی متعلق به شهید امیرعبداللهیان بود که خود را وقف مقاومت و قدس کرد.

همان طور که برخی بر وفاق تاکید دارند، معتقدم مسیر اصلی انقلاب نباید از دیدگاه‌های رهبری خارج شود. اخیرا آقای لاریجانی اعلام کرد در صورت تحت فشار قرار گرفتن، می‌توانیم [دکترین دفاعی خود را تغییر دهیم]و بلافاصله وزیر ارشاد در اینباره اعلام موضع کرد. وزارتخانه این آقا رهاست و جریانات ضد انقلاب در آن رخنه کرده‌اند ولی آن را رها کرده و پاسخ این مقوله را داده است.

اتاق شیشه‌ای امریکا زیر چشم ایران
داودی هم گفت: همزمان با این پیام ها، یمنی‌ها رژیم صهیونیستی و ناو‌های امریکایی را هدف قرار دادند. در این بین رسانه‌های امریکایی اعلام کردند اگر ترامپ پیام [حوثی ها]را به درستی درک نکند، با مشکل مواجه خواهد شد؛ به همین دلیل غرب مرتب از واژه نیابتی استفاده می‌کند؛ در حالی که چنین مسئله‌ای صحت ندارد. اما ترامپ می‌داند توان تغییر دکترین سپاه را ندارد و از این رو سراغ حاج قاسم رفت.

برخی نگران عملیاتی شدن تهدید امریکا هستند، اما باید دید ترامپ توانِ زدن دارد یا خیر! زمانی که طوفان الاقصی اتفاق نیفتاده بود، امریکا در نهایت یکی از سرداران ما را زد و نتوانست کاری جدی‌تر در ساحتِ [داخلی کشور انجام دهد]؛ امروز که موضوع نسبت به آن زمان بسیار تفاوت دارد!

امریکا اولین هواپیمای خود را که آماده پرواز کند، ایران الباقی را خواهد زد و این اتاق شیشه‌ای درست بغل گوش ایران در منطقه شکل گرفته است.

به هر نوع سلاحی تجهیز هستیم!
این کارشناس حوزه رسانه تاکید کرد ایرانِ امروز، به دیپلماتی انقلابی و یک انقلابیِ دیپلمات نیاز دارد. تبلور این دو را در حاج قاسم دیده‌ایم و اگر در یکی از این دو خللی ایجاد شود، کمیت دفاعی ما خواهد لنگید و در اینباره تعارف نداریم.

خوب است مردم از نمایشگاه صنعت دفاعی و هوافضا دیدن کنند، چون با مشاهده آن درمی یابیم برای هر ظرفیت، چه خون‌هایی داده‌ایم. امکان وجود هر نوع سلاحی از سوی ما وجود دارد. دنیا جمع شد تا غزه را تمام کند ولی نتوانست؛ حال چگونه می‌خواهد جمهوری اسلامی را تمام کند؟!

امریکایی‌ها به واقع از شلیک موشک از خاک جمهوری اسلامی ایران هراس دارند و حتی برد واقعی آن را نمی‌دانند. اما پشتیبانِ حوزه دفاعی ما خیابان‌های تهران و رسانه است. پس اگر توازن و تعادل این عقبه و مسائل ار برهم بخورد، موضوعاتی دیگر پیش رو خواهد بود.

خود را با رهبری تنظیم کنید!
آقاتقی هم گفت: جریان اصلاح طلب در حال حاضر فعال شده و حتی به یمنی‌ها اعتراض می‌کند؛ یمن که امروز محور مقاومت در منطقه است ولی شمشیر [برخی آقایان]در غلاف است پس نباید به این جریان اعتراض کرد و اینجاست که باید دست به اصلاح بزنیم.

رهبری خطوط را مشخص کرده‌اند و تکید دارند دفاع از فلسطین و عدم مذاکره با امریکا باید صورت گیرد؛ پس سیاست‌ها باید با بیانات ایشان تنظیم شود و هر کدام یک تعریف از خود منتشر نکنند. در این صورت پالس ضعف به طرف مقابل منتقل می‌شود!

گنده گویی ترامپ یک توهم است
آقای ظریف چندی پیش با یک رسانه خارجی مصاحبه کرد و بلافاصله یکی از سناتور‌های امریکایی این مصاحبه را پیامِ ضعف جمهوری اسلامی دانست و رهبری چندی بعد سخنرانی کردند و پس از آن برخی مسئولان این سخنرانی را عدم مذاکره ندانسته و آن را به ارسال پیام قدرت تعبیر کردند. اما این مسئولان نباید موضع جمهوری اسلامی را ضعیف کنند. در سال ۹۴ خط مذاکره را پیش بردند و امروز هم آن را دنبال می‌کنند، اما باید در موضع قدرت پیش روند.

داودی هم تاکید کرد: داستان عین الاسد و گلوبال هاوک و وعده‌های صادق باید برای مردم گفته شود. در این صورت خاطر مردم جمع می‌شود و در می‌یابند ادعای ترامپ مبنی بر موشک باران، حرفی گنده، توهمی و غیر قابل عملیاتی است.

امریکا درگیرِ هالیوودزدگی است
سیاست‌های دفاعی ما تعارف بردار نیست ولی امریکایی‌ها تا ۴۰ درصد هالیوودی رفتار می‌کنند و این ادعا‌ها اساسا وجود خارجی نخواهد داشت.

امریکا کشوری دفاعی نیست و جنگی است. کشوری که مدام در حالت جنگ باشد، توان دفاعی خود را از دست می‌دهد. فراموش نکرده‌ایم که در جنگ ویتنام و ماجرای جورج فلوید چه اتفاقی افتاد. ما از چنین بحران‌هایی عبور می‌کنیم ولی امریکا نه! پس وقتی از تثبیت حوزه دفاعی خود صحبت می‌کنیم، ایرانی پیش روی ماست که هزاران اتفاق را پشت سر گذاشته و همچنان پابرجا مانده است.

یقه متجاوز را می‌گیریم
همچنین سردار اسماعیل کوثری، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس که به صورت تلفنی با برنامه "دوریک میز" همراه بود، با اشاره به این که ایران ظرف ۴۶ سال گذشته دکترینی از خود به نمایش گذاشته که ناظر بر دفاع است و یقه متجاوز را می‌گیرد، گفت: در گذشته دنیا در برابر ما بود ولی ایستادگی کردیم، چون فرماندهان و مسئولان ما، بر اساس انگیزه الهی و ملی در میدان ماندند.

امریکا را پشیمان خواهیم کرد
امروز به لطف خدا و همت جوانان ایرانی به تمام معنا دستی پُر داریم و هنوز بسیاری تجهیزات را رو نکرده‌ایم؛ ولی امریکایی‌ها تصور دارند همچنان با قلدری کاری از پیش می‌برند. در حالی که باید بدانند جبهه مقاومت و ایران ایستاده است و اگر روزی ضرورت داشته باشد، حکم ثانویه پیش روی ماست.

اگر امریکا دست به گستاخی و جنایت بزند، باید بداند در ایران و دنیا رها نخواهد شد و خواهند دید که دست ما بلند‌تر از حوزه منطقه‌ای است در آن زمان امریکا ضرر خواهد کرد و پشیمان خواهد شد.