هفته گذشته، دولت جزایر کوک توافق جدیدی برای ارتقای روابط استراتژیک خود با چین اعلام کرد که توجه جهانی را جلب کرده است، به ویژه برای نیوزیلند، ایالات متحده و استرالیا. این توافق امکان ساخت تأسیسات زیربنایی دو منظوره در جزایر کوک را فراهم می‌آورد که می‌تواند پیامدهای مهمی برای امنیت اقیانوس آرام داشته باشد. جزایر کوک با داشتن سرزمین دریایی وسیع و منابع غنی، از اهمیت استراتژیک برخوردار است، اما دولت آن به دلیل فساد و نمایندگی نداشتن به شدت مورد انتقاد قرار گرفته است. این اتفاق به نقطه عطفی برای نیوزیلند تبدیل می‌شود که قبلاً از مشارکت چین در این منطقه استقبال کرده بود.

جزایر کوک که بخشی از قلمرو نیوزیلند است، به طور فزاینده‌ای با چین هم‌راستا شده و در سال‌های ۲۰۱۴ و ۲۰۱۸ توافق‌نامه‌های استراتژیک با پکن امضا کرده است. با این حال، نیوزیلند انتظار داشت که در مورد توافق جدید مشورت صورت گیرد، همان‌طور که در اعلامیه مشترک سده ۲۰۰۱ آمده بود، اما دولت جزایر کوک از مشورت با نیوزیلند خودداری کرده است. چین به شدت نسبت به دخالت "سوم شخص‌ها" در این توافق هشدار داده است. در همین حال، نگرانی‌های نیوزیلند در مورد نفوذ فزاینده چین در اقیانوس آرام باعث تغییر در رویکرد این کشور شده است، به ویژه در زمینه‌هایی مانند جاسوسی و حملات سایبری.

جزایر کوک از نظر دفاعی و امور خارجی به نیوزیلند وابسته است، گرچه در این مسائل استقلال خود را حفظ کرده است. جمعیت این جزایر در نیوزیلند و استرالیا پراکنده است و تنها بخشی از آن‌ها در جزایر کوک ساکن هستند. جزایر کوک همچنین یکی از منابع غنی مواد معدنی بستر دریا است و مذاکراتی با چین در زمینه اکتشاف مواد معدنی، اکتشاف اعماق دریا و مدیریت پایدار اقیانوس‌ها انجام شده است. توافق جدید با چین فرصت‌های بیشتری برای همکاری فراهم کرده است، اما نگرانی‌هایی در مورد احتمال تأثیر نظامی و بی‌ثباتی منطقه‌ای نیز به وجود آمده است.

توافق جدید جزایر کوک با چین شامل پروژه‌هایی همچون ایجاد هاب حمل‌ونقل چندمنظوره، اتصال دیجیتال و توسعه زیرساخت‌ها است. برخی از جنبه‌های این توافق، مانند زیرساخت‌های دریایی و همکاری در برابر بلایای طبیعی، می‌تواند زمینه‌ساز حضور نظامی چین شود. نفوذ گسترده چین در اقیانوس آرام، از جمله تأسیسات دو منظوره در کشورهای دیگری همچون وانواتو و جزایر سلیمان، نشان‌دهنده استراتژی بلندمدت این کشور برای گسترش نفوذ خود در منطقه است. این روند آرام و پیوسته با پروژه‌های قابل انکار، بخشی از تلاش چین برای تغییر موازنه قدرت و کاهش نفوذ ایالات متحده در شرق آسیا است.

نیوزیلند، استرالیا و ایالات متحده از مدت‌ها پیش از نفوذ چین در اقیانوس آرام آگاه بوده‌اند. سیاست خارجی دولت ترامپ بحران را در محیط امنیتی اقیانوس آرام تشدید کرده است. اکنون نیوزیلند در حال بررسی افزایش هزینه‌های دفاعی خود برای مقابله با این چالش‌ها است، اما ارتش این کشور به شدت کمبود منابع دارد و تقویت توان دفاعی آن سال‌ها زمان می‌برد. با توجه به تصمیم نهایی جزایر کوک، نیوزیلند در حال مواجهه با لحظه‌ای بحرانی برای دفاع از منافع خود در اقیانوس آرام و حفظ امنیت منطقه‌ای است.

منبع:‌دیپلمات