لیلا علیاری، مدرس دانشگاه و کارشناس سواد رسانهای درمورد اهمیت سواد رسانهای و صیانت از مرزهای اخلاقی جامعه بیان کرد: سواد رسانهای برای خود، جنبههای مختلفی دارد، ولی با توجه به این که روز به روز، پیشرفت تکنولوژی داریم عوامل مختلفی در گسترش بسترهای رسانهای دخیل هستند و با توجه به این که آنها به سرعت، در حال اتفاق افتادن هستند نیاز به آگاهیهایی در این خصوص احساس میشود تا بتوان به نحو بهینه از این بسترها استفاده کرده و از آسیبهای احتمالی جلوگیری کرد.
به گفته او، سواد رسانه ای، بحث بسیار گستردهای است، ولی به طور کلی، سواد رسانهای به این موضوع میپردازد که بتوان اطلاعات و آگاهیهایی را به منظور استفاده از بسترهای رسانهای بدست آورد تا افراد بدانند که این بسترها، چه ویژگیها و مختصاتی دارند و بتوانند از آنها در زندگی خود استفاده کنند.
این کارشناس سواد رسانهای گفت: خانواده، اولین نهادی است که هر فردی در آن رشد میکند و نخستین آموزش که به نظر بنده میتواند در شکل گیری ساختار شخصیتی کودکان، بسیار تأثیرگذار باشد، آموزشهای خانوادگی از جمله نوع تربیت خانواده، فرهنگ آن و سبکهای فرزند پروری خانواده است. چون کودکان از طریق مشاهده و الگوگیری میتوانند هر چیزی را یاد بگیرند. بنابراین، زمانی که سواد و دقت نظر در خانوادهها وجود داشته باشد و گزینشها به درستی اتفاق بیفتند و خانواده، احساس نزدیکی با فرزند خود داشته باشد و تلاش کند که تفکر نقادانه فرزند خود را پرورش دهد. در نتیجه، فرزند آنها هم میتواند از همان دوران کودکی به درجهای برسد که گزینش گونه عمل کند و در معرض هر نوع محتوایی قرار نگیرد.
علیاری ادامه داد: با توجه به این که بسترها و برنامههای پلتفرمها و شبکههای اجتماعی و فضای مجازی میتوانند روی افراد تأثیرگذار باشند. از اینرو، همراهی خانواده در سالهای اول زندگی افراد، الزامی است و بدنبال آن، آموزش و پرورش هم نقش مهمی دارد و به طور کلی، خانوادهها باید به این موضوع توجه کنند و اهمیت دهند تا فرزندانشان به مهارتی برسند که وقتی محتواهایی از طریق رسانههای مختلف به دست آنها میرسد، بتوانند از خودشان در برابر این مطالب و اطلاعات مراقبت کنند. زیرا مهارت خودمراقبتی به منظور دوری کردن از ضد ارزشها بسیار حائز اهمیت است.
این کارشناس سواد رسانهای افزود: همراهی کردن خانوادهها با کودکان خود برای داشتن مهارت خودمراقبتی لازم است، ولی کافی نیست چراکه طبیعتاً بسترهای رسانهای دیگری هم باید به تقویت این موضوع کمک کنند و به نظر بنده، اگرچه یک سری از بسترهای جدید جایگزین بسترهای قدیمی شده اند، ولی به آن شدت نیستند. یعنی هنوز میتوان امیدوار بود که خانوادهها با پیش گرفتن اصول تربیتی و به روز کردن و شیوههای تربیتی خود، از خطرات موجود که فرزندانشان را تهدید میکند جلوگیری کنند. بنابراین، کودکان و نوجوانان باید یاد بگیرند که خیر گزینی داشته باشند.