فوریت‌های پزشکی چیست؟
خدمات‌درمانی مورد نیاز در هنگام وقوع یک وضع جدی و غیرمنتظره شامل بیماری یا آسیب و نیاز به اقدامات فوری را در اصطلاح فوریت‌های پزشکی می‌نامند.
به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان، موارد اورژانسی به مواردی اطلاق می‌شود که درصورت عدم اقدامات امدادی فوری می‌توانند منجر به بروز صدمات عضوی، جانی یا بروز مشکلات حاد روحی و روانی شود. در سراسر دنیا به منظور جلوگیری و کاستن میزان تلفات و عوارض وخیم ناشی از حوادث غیرمترقبه ناشی از عدم ارایه به موقع خدمات امدادی سیستمی به نام سیستم فوریت‌های پزشکی یا EMS طراحی و در بسیاری مناطق مستقر شده‌اند. فوریت‌های پزشکی نخستین‌بار در دهه ١٩٦٠ میلادی و درآمریکا به‌عنوان یک سیستم امدادرسانی رسمی پایه‌گذاری شد. پس از آن با توجه به اهمیت مقوله فوریت‌های پزشکی و اهمیت امدادرسانی در مواقع مورد نیاز، این سیستم به‌عنوان یک سیستم رسمی و ضروری در سراسر دنیا به رسمیت شناخته شد.
بیشتربخوانید: در مواجهه با مصدوم چه کنیم؟
در ایران سیستم فوریت‌های پزشکی برای نخستین‌بار در سال ١٣٥٢ پس از وقوع حادثه دردناک فروریختن سقف سالن انتظار فرودگاه مهرآباد تهران و کشته‌شدن تعدادی از مسافران و پرسنل تأسیس شد و پس از آن در سال‌های بعد به مرور زمان با توجه به ضرورت وجود سیستم فوریت‌های پزشکی به صورت سازمان‌یافته‌تر و با تجهیزات به‌روز‌تر به ارایه خدمات ادامه داد و ایران به‌عنوان چهارمین کشور دنیا به سیستم فوریت‌های پزشکی تجهیز شد و بنابراین می‌توان ادعا کرد ایران یکی از پیشتازان عرصه فوریت‌های پزشکی در دنیا به شمار می‌آید.
در این صفحه با فوریت‌های پزشکی آشنا می‌شویم؛ مهمترین وضعیتی که نیاز به فوریت پزشکی دارد، حمله قلبی است؛ وضعیتی که تهدید‌کننده حیات است و فرد کمک‌رسان باید از خطر ایست قلبی آگاه باشد. همچنین در اختلالات جدی مانند دیابت و شوک حساسیتی نیاز فوری به کمک‌های پزشکی است.
فوریت دیابتی
بدن فرد دیابتی نمی‌تواند مقدار کافی انسولین تولید کند. انسولین ماد‌ه‌ای شیمیایی است که میزان قند در خون را تنظیم می‌کند. افزایش انسولین باعث کاهش غیرطبیعی قند در خون (هیپوگلیسمی) و کاهش آن باعث افزایش قند در خون (هیپرگلیسمی) می‌شود که هر دو وضعیت خطرناک است.
هیپوگلیسمی
اهداف شما افزایش قند در خون و درخواست کمک پزشکی است و نیاز شما نوشیدنی یا غذای شیرین و دفترچه یادداشت و خودکار است.
علایم و نشانه‌ها: تعریق، پوست سرد و رنگ پریده، نبض قوی و تپش قلب، گرسنگی، ضعف و غش، سردرد و گیجی
تنفس سطحی، بی‌قراری و پرخاشگری، کاهش هوشیاری و تشنج
دادن خوراکی یا نوشیدنی شیرین
به بیمار کمک کنید بنشیند. یک‌قاشق آب به او بدهید. اگر قادر به نوشیدن است، به او نوشیدنی شیرین بدهید؛ ١٥ گرم ماده قندی به او بدهید و ١٥ دقیقه صبر کنید.
توصیه به استراحت
اگر حال بیمار بهتر شد، دوباره ١٥ گرم ماده قندی سپس یک ماده نشاسته‌ای مانند نان به او بدهید. به او بگویید استراحت و در نخستین فرصت به پزشک خود مراجعه کند.
مهم:، چون تشخیص بیمار هیپوگلیسمی از هیپرگلیسمی مشکل است، اگر بیمار شما فردی دیابتی است و حال خوبی ندارد، به شرطی که علایم سکته قلبی و مغزی نداشته باشد، به او نوشیدنی شیرین بدهید. این کار هیپوگلیسمی را به سرعت بهبود می‌بخشد و در هیپرگلیسمی ضرر کمی برای بیمار دارد.
هیپرگلیسمی
هدف شما در این فوریت انتقال فوری بیمار به بیمارستان و نیاز شما دفترچه یادداشت و خودکار است.
علایم و نشانه‌ها: پوست خشک و برافروخته، تنفس سنگین و عمیق، نبض سریع، احساس بوی استون (سیب گندیده) از بازدم بیمار، پرخوری، پرنوشی، پرادراری، گیجی و منگی، درنهایت بیهوشی.
تماس با اورژانس
اگر مشکوک به هیپرگلیسمی هستید، بی‌درنگ با اورژانس تماس بگیرید.
ارزیابی بیمار
علایم حیاتی مانند هوشیاری، تنفس و نبض بیمار را تا زمان رسیدن اورژانس، پیوسته ارزیابی و ثبت کنید.
هیپوگلیسمی یا هیپرگلیسمی در بیمار بیهوش
در بیمار بیهوش راه هوایی را باز و تنفس را بررسی کنید. اگر نفس می‌کشید او را در وضع بهبود قرار دهید، در غیر این صورت، آماده احیا باشید. با اورژانس تماس بگیرید. علایم حیاتی مانند هوشیاری، تنفس و نبض بیمار را تا زمان رسیدن اورژانس، پیوسته ارزیابی و ثبت کنید.
روش برخورد با حمله قلبی
حمله قلبی زمانی اتفاق می‌افتد که خون‌رسانی در قسمتی از سرخرگ قلبی توسط یک لخته قطع شود. این انسداد به نام ترومبوز کرونری شناخته می‌شود و شدت آن به میزان آسیب وارده به ماهیچه قلب، بستگی دارد. اصلی‌ترین خطر در حمله قلبی، ریتم غیرطبیعی قلب (فیبریلاسیون بطنی) و نبود ضربان قلب (ایست قلبی) است. اگر احتمال حمله قلبی می‌دهید، بیمار را تشویق کنید بی‌حرکت بماند و برای انتقال سریع‌تر او به بیمارستان با ١١٥ تماس بگیرید.
بررسی علایم؛ به بیمار نگاه کنید. ممکن است رنگ پریده، عرق کرده یا لب‌هایش کبود شده باشد.
بررسی نشانه‌ها؛ حال بیمار را بپرسید. او ممکن است از عطش هوا، تهوع، سرگیجه و بی‌قراری شکایت داشته باشد.
درد قفسه سینه؛ از بیمار بپرسید درد دارد. به طورمعمول او دردی فشارنده را در قفسه سینه احساس می‌کند که به دست یا فک انتشار می‌یابد. ممکن است در افراد دیابتی و سالمندان درد وجود نداشته باشد.
کمک به استراحت بیمار؛ او را در وضعیتی راحت و نشسته قرار دهید. بیمار را بنشانید، سر و شانه‌هایش را حمایت و زانوهایش را خم کنید.
از دست دادن هوشیاری؛ ممکن است ضربان قلب و تنفس بیمار یکباره قطع شود. در صورت نیاز آماده احیا باشید.
گرفتن شرح حال؛ از بیمار یا شاهدان بپرسید چه مشکلی پیش آمده و آیا بیمار سابقه آنژین یا مشکلات قلبی داشته است؟
آرامش خاطر دهید؛ به بیمار بگویید که با اورژانس تماس می‌گیرید و به او کمک می‌کنید.
هشدار: اگر بیمار بیهوش شد، آماده احیا باشید.
آن‌چه باید انجام دهید
اهداف شما تشویق بیمار به استراحت و انتقال او به بیمارستان است.
به بیمار اجازه هیچ‌گونه حرکتی ندهید. بیمار را ترک نکنید مگر زمانی که در جست‌وجوی کمک باشید. به بیمار اجازه خوردن، نوشیدن و سیگارکشیدن ندهید.
١-نشستن بیمار
به بیمار کمک کنید تا در وضعیتی راحت بنشیند. لباس‌های تنگ بیمار را آزاد کنید. بهترین حالت این است که بیمار به دیوار یا صندلی تکیه دهد، سر و شانه‌هایش حمایت شده و زانوهایش خم باشد. مطمئن شوید که هوای کافی به بیمار میرسد.
٢-تماس با اورژانس
بی‌درنگ با اورژانس تماس بگیرید. به پرستار اورژانس بگویید که احتمال حمله قلبی می‌دهید.
٣-دادن آسپرین
اگر بیمار شما هوشیار است به او ٣٠٠ تا ١٥٠ میلی‌گرم آسپرین بدهید تا به آرامی بجود. درصورت داشتن اختلالات خونریزی، حساسیت به آسپرین، خونریزی گوارشی در روز‌های گذشته و آسم از این دارو استفاده نکنید.
٤-دیگر دارو‌ها
اگر بیمار دارو‌های تجویزشده دیگری مانند اسپری یا قرص زیرزبانی TNG برای آنژین دارد، به او کمک کنید تا آن را مصرف کند.
٥-ارزیابی پیوسته بیمار
علایم حیاتی مانند هوشیاری، تنفس و نبض بیمار را تا زمان رسیدن اورژانس پیوسته ارزیابی و ثبت کنید.
آنژین
در فرد مبتلا به آنژین اکسیژن و مواد مغذی کافی بر اثر تنگ‌شدن سرخرگ به ماهیچه قلب نمی‌رسد و فرد احساس درد فشارنده‌ای در قفسه سینه می‌کند. اغلب این وضع با فعالیت شدیدتر و با استراحت بهتر می‌شود. البته هر چیزی که باعث افزایش فعالیت قلب شود مانند هیجانات زیاد، تحرک، حمل بار سنگین و هوای سرد نیز ممکن است باعث ایجاد آنژین شود.
اهداف شما کمک به استراحت بیمار برای کاهش فشار از روی قلب و کمک در استفاده از دارو‌های شخصی و تماس با اورژانس باید باشد.
علایم و نشانه‌ها: درد در قسمت میانی قفسه سینه که به دست، گردن، پشت، فک یا معده کشیده می‌شود، دردی که با استراحت بهتر می‌شود؛ عرق سرد، عطش هوا، اضطراب و تهوع.
١- استراحت بیمار
به بیمار در نشستن کمک کنید، مطمئن شوید که او در وضع راحتی است و به او آرامش خاطر دهید.
٢- کمک به خوردن دارو
به بیمار کمک کنید تا دارویش را به درستی انتخاب کند؛ در مصرف دارو به او کمک کنید.
٣- کمک پزشکی
اگر پس از برطرف‌شدن درد، بیمار هنوز مضطرب است، به او توصیه کنید تا به پزشک مراجعه کند.
مهم: درد ممکن است در افراد دیابتی و سالمندان وجود نداشته باشد و در خانم‌ها در ناحیه فک باشد.
با اورژانس تماس بگیرید اگر:
سابقه حمله مشابه را ندارد، حمله طولانی‌تر از گذشته است و با فعالیتی کمتر از گذشته ایجاد شده است.
با استراحت و خوردن دارو تا ٥ دقیقه درد بهتر نشود و یا از میان نرود و آنژین دوباره برگردد.
اگر بیمار بیهوش شد، تنفس او را بررسی کنید. اگر نفس می‌کشید او را در وضع بهبود قرا ردهید.
در غیر این صورت آماده احیا باشید.
منبع: روزنامه شهروند
انتهای پیام/
