باشگاه خبرنگاران جوان؛ فاطیما میرزایی - هادی تیزهوش تابان، رئیس اتاق بازرگانی ایران و روسیه درمورد فرصت‌ها و چالش‌های توسعه تجارت با روسیه بیان کرد: مشکلاتی که در این زمینه داریم مشکلات داخلی هستند و اگرچه روسیه یک کشور بزرگی است ولی ما سهم آن‌چنانی نداریم و اگر تلاش کنیم که در آمار‌ها خودمان را به ۷ و نیم میلیارد دلار برسانیم باعث خوشحالی است و آمار ۹ ماهه نشان می‌دهد تجارت دو طرف، کمتر از ۳ میلیارد بوده است و ما حدود ۱ میلیارد صادر کرده‌ایم و حدود ۲ میلیارد روسیه صادر کرده است و همیشه در این بخش منفی بوده‌ایم.

رئیس اتاق بازرگانی ایران و روسیه تأکید کرد: صادرات کشور ما بیشتر محصولات مواد غذایی است که میانگین آن بالای ۵۰ درصد است و نحوه صادراتش برای ما خیلی فرق دارد. اما می‌توانیم بیشتر از ۷ و نیم میلیارد دلار صادرات داشته باشیم.

در ادامه، مجیدرضا حریری، رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین درمورد شرایط تجارت ایران با چین گفت: قصه چین با روسیه متفاوت است. به دلیل این که اقتصاد ما با روسیه شبیه به هم است؛ به طوری‌که عموماً ما فروشنده مواد خام و انرژی و خریدار تکنولوژی ساخته شده در دنیا هستیم و روسیه هم، همین‌طور است. یعنی هر آن‌چه که ما می‌خواهیم بفروشیم عموماً روسیه هم، عرضه‌کننده است و هر آن چه که قصد خریدش را داشته باشیم روسیه درصدد خرید آنهاست و به نظر می‌رسد در طول ۳ دهه گذشته، هیچ وقت ما از ۲ و نیم تا ۳ میلیارد دلار فراتر نرفته‌ایم و دلیلش اقتصادی است در حالی که این قضیه درمورد چین برعکس است. 

رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین تصریح کرد: اقتصاد ایران و چین مکمل یکدیگر هستند و این دو اقتصاد جذب هم می‌شوند و نیاز‌های اقتصادی هم را برطرف می‌کنند و خیلی هم، ارتباطی به مسائل سیاسی ندارد. یعنی کشور‌های حاشیه جنوبی خلیج‌فارس عموماً کشور‌هایی هستند که از نظر سیاسی در اردوگاه غرب سیاسی محسوب می‌شوند، اما شریک تجاری اول آنها چین است و تقریباً آنها بیشتر از ما با چین معامله می‌کنند.

حریری اشاره کرد: ما با چین در طول ۳۰ سال گذشته همیشه یک روند رو به رشد منظم در حوزه ارتباطاتمان منهای نفت را داشته‌ایم و در زمینه روابط غیرنفتی‌مان، حدوداً یک سوم صادرات غیرنفتی را به طور مستقیم به چین می‌فرستیم و حدوداً ۲۴-۲۵ درصد از واردات ما به طور مستقیم از چین تأمین می‌شود. یعنی چین شریک اول صادراتی ما و شریک دوم وارداتی ماست. شریک دوم وارداتی ایران، امارات است و بخش اعظم قصه‌ای که در امارات اتفاق می‌افتد مربوط به ارتباط ایران و چین است که از کانال امارات طراحی می‌شود و حدود ۵۰ درصد تجارت خارجی غیرنفتی ما به طور مستقیم و غیر مستقیم با چین در حال انجام است.

رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین ادامه داد: آمار موجود بین ایران و چین نشان می‌دهد که اختلاف آماری در گمرک‌ها وجود دارد و پیش‌بینی ما تا پایان سال، ۳۵-۳۶ میلیارد دلار است و در صادرات غیرنفتی و واردات از چین، همیشه تراز ما یک مقدار منفی است ولی اگر نفت را به عنوان یک کالا در نظر بگیریم همیشه تراز به نفع ایران مثبت است. 

حریری افزود: چین نسبت به قبل از تحریم‌های روسیه روابطش به بیش از ۳ و نیم برابر رسیده است و این نشان می‌دهد که روابط تجاری روسیه و چین رشد کرده است. چون اگرچه نفت روسیه تحریم شده است ولی خطوط مستقیم نفت و گاز از روسیه از طریق زمین برای چین وجود دارد.

در ادامه، هادی تیزهوش تابان، رئیس اتاق بازرگانی ایران و روسیه گفت: همیشه ارتباطات ما با روسیه محدود بود و هر دو کشور تحریم شده‌اند و شرایط خاصی دارند. از طرفی، الان با توجه به شرایطی که وجود دارد امکانات کمتر شده است و خیلی از کالا‌های ایرانی از طریق قزاقستان وارد روسیه می‌شوند.

در ادامه، مجیدرضا حریری، رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین گفت: ما کشوری هستیم که تولید قابل ارائه در دنیا نداریم و تا وقتی که این واقعیت را نپذیریم هرقدر بگوییم مشوق و کانال سبز گمرک، باید بدانیم همگی ابزار هستند. اصل قصه این است که جرئت نمی‌کنیم مرز‌های کشور را به روی کالا‌های خارجی باز کنیم. چون اگر امروز کالای خارجی وارد شود مصرف‌کننده داخلی دست روی کالای خارجی می‌گذارد و وقتی کالایی که مصرف‌کننده داخلی از تولیدکننده داخلی خریداری نمی‌کند کجای دنیا می‌توان فروخت؟ 

رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین افزود: تا زمانی که به تولیدمان نگاه جدی نداشته باشیم و تولیدمان با محور صادرات تولید نشود این روند ادامه خواهد داشت. باید یاد بگیریم که اگر می‌خواهیم وارد بازار جهانی شویم کالای ما یا از منظر کیفیت و یا از لحاظ قیمت بتواند رقابت کند. مثلاً الان پسته و زعفران و فرش ما از نظر کیفیت در حال رقابت هستند و اگر این کیفیت را در تولیدات صنعتی خود نداریم و آمار‌ها هم، نشان می‌دهد که این طور است. چون در سال حدود ۳۰-۳۵ میلیارد دلار از مرزهایمان کالا‌های واسطه، قطعات یدکی و... وارد می‌کنیم که از گمرک در خطوط تولیدی ما می‌روند و از خطوط تولیدی به گمرک به ۴-۵ میلیارد می‌رسند و بقیه در داخل مصرف می‌شوند.