باشگاه خبرنگاران جوان؛ فاطیما میرزایی - محمدرضا فرشچیان، رئیس انجمن صادرکنندگان خشکبار ایران درمورد چالشهای حضور پسته ایرانی در بازار جهانی بیان کرد: آفلاتوکسین یک قارچی است که وقتی در شرایط حرارتی و رطوبتی خاص قرار بگیرد سم خود را ایجاد میکند و متأسفانه نمیتوانیم این سم را حذف کنیم و صرفاً میتوان جداسازی کرد و باید توجه داشت که آفلاتوکسین صرفاً مختص به پسته ایران نیست و در پسته آمریکا، ترکیه و در تمام مغزیجات وجود دارد ولی اگر پسته را به سرعت بچینیم و در حداقل زمان خشک و فرآوری کنیم این ریسک آفلاتوکسین را کاهش میدهد؛ کاری که آمریکاییها انجام میدهند.
رئیس انجمن صادرکنندگان خشکبار ایران اظهار کرد: اگر ما بتوانیم مسئله آفلاتوکسین را کنترل کنیم میزان بیشتری از پسته ما به بازارهایی که حاضر هستند ریسک کمتری قبول کنند صادر میشود و بدنبال آن، ارزآوری بیشتری برای کشور به همراه خواهد داشت و در مجموع، تفاوت قیمتها میتواند بین ۲۰ تا ۳۰ درصد باشد؛ به طوریکه الان، آمریکاییها نیز، بازار درجه یک و دو دارند. چون محصول کشاورزی و پسته محصول کارخانه جات تولیدی نیست و ما هم، میتوانیم در جهت مثبتتر حرکت کنیم.
در ادامه، داریوش سالمپور مدیر کل دفتر امور میوههای سردسیری و خشک وزارت جهاد کشاورزی گفت: میوههای خشک یک گروه خیلی مهمی از محصولات باغبانی و کشاورزی هستند؛ به طوریکه یک میلیون هکتار از ۳ میلیون هکتار سطح باغهای کشور را میوههای خشک تشکیل میدهند و شاه بیت میوههای خشک پسته است و دنیا هم ایران را به نام پسته میشناسد و حدود ۶۰۰ هزار هکتار سطح باغهای کشور پسته است و ما هر ساله بر اساس عادت رشد سالآوری و یا تهدیدات اقلیمی، بین ۲۵۰ تا ۳۵۰ هزار تن تولید پستهتر و خشک داریم و پستهتر بیشتر مصرف داخلی دارد و پسته خشک هم، یک محصول صادراتمحور است که بخش اعظمی از آن صادر میشود و ارزآوری دارد.
مدیر کل دفتر امور میوههای سردسیری و خشک وزارت جهاد کشاورزی مطرح کرد: رتبه اول صادرات بخش کشاورزی مربوط به پسته است و در ۹ ماه امسال، ۱۲۱ هزار تن پسته به بیش از ۶۲ کشور دنیا صادر کردیم و یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون دلار ارزآوری داشته است و به ۱۸ کشور اتحادیه اروپا حدود ۵ هزار تن صادرات داشتهایم؛ به طوریکه ۴ درصد کل صادراتمان به اتحادیه اروپا بوده و بیشترین صادراتمان به چین و هندوستان و هنگکنگ و روسیه بوده است.
سالمپور تصریح کرد: سال گذشته، ما با همکاری همه معاونتها و بخشها و دستگاههای دولتی به ویژه سازمان غذا و دارو، سازمان استاندارد و تشکلهای تخصصی یک برنامهای را تهیه و به طرف اروپایی ارسال کردیم که مبانی ارسالی ما را پذیرفت و از آنجایی که هر ۶ ماه یکبار به بررسی میپردازند امسال مراتبی را اعلام کردند و یک برنامه اقدام تکمیلی تدوین کردیم و مذاکرههای حضوری داشتیم که بخش خصوصی به نمایندگی از کشور ایران در اجلاس کمیسیون بهداشت اتحادیه اروپا شرکت کرد و خوشبختانه موفقیتآمیز بوده و شیوهنامه فنی صادرات پسته به اتحادیه اروپا تدوین و ابلاغ شده و رویه صادرات جدید توسط سازمان غذا و دارو تدوین و ابلاغ شده است و بر اساس این برنامه اقدام تکمیلی، خودمان به صورت داوطلبانه تشدید نظارتها را در برنامهمان قرار دادهایم.
او یادآور شد: قبلاً همه محمولههای پسته باید از طریق سازمان غذا و دارو گواهی بهداشتی میگرفتند و نمونهبرداری و آزمایش میشدند ولی این بار، در برنامه اقدام تکمیلی این آزمایش به دوبار افزایش پیدا کرد.
در ادامه، محمدرضا فرشچیان، رئیس انجمن صادرکنندگان خشکبار ایران گفت: متأسفانه، باغهای ما کوچک و خردهمالک هستند ولی ۸۵ درصد صادرات آمریکا که ۷۰۰ هزار تن تولیدش است تحت اختیار ۶ شرکت است که تولیدکننده هستند. اما متأسفانه، پراکندگی ۲۰۰ هزار تن محصول ما در بیش از ۱۲ استان کشور است و در حال حاضر، معمول قیمت پسته ۶ دلار است ولی پستههایی که از سلامتی برخوردار باشند را میتوان با ۸ دلار فروخت؛ بنابراین آمادگی داریم که ۲ دلار را به باغدار بدهیم تا انگیزه داشته باشد و جنس سالم به ما تحویل دهد.
رئیس انجمن صادرکنندگان خشکبار ایران ادامه داد: زمانی که پسته قیمتش ۴۰۰ هزار تومان بود و ما خریداری میکردیم نرخ دلار ۵۰ هزار تومان بود و امروز قیمت پسته ۶۰۰ هزار تومان شده و نرخ دلار به x تومان رسیده است. در نتیجه، کالاهای کشاورزی ما باید از تعهد ارزی معاف باشند و از آنجایی که به این ارز احتیاج داریم باید وارد شبکه ما شود.
در ادامه، سید آرش علوی عضو هیئت رئیسه اتاق بازرگانی کرمان درمورد ارزیابی خود از صادرات پسته توسط خودروسازان افزود: ما در بخش خصوصی رویکردمان این است که رقابت را تقویت کنیم و نفع اقتصادی را برای فعالان اقتصادی افزایش دهیم و از آن جایی که از سال ۹۷، مشکلات ارزی در کشور وجود دارند خودروساز به ناچار به صادرات پسته روی آورده و از دید ما این کار بسیار مضر است و ما از این که خودروسازیها در کرمان رونق داشته باشند بسیار خوشحال هستیم ولی ضربههایی که به اقتصاد کشور وارد میشود به دلیل سیاستهای ارزی اشتباه است.