در گفت‌وگوی نیمروزی موضوع گواهی صرفه جویی انرژی در حوزه گاز طبیعی مورد بررسی قرار گرفت و آقای نقوی مدیرعامل بورس انرژی و آقای کاشفی مدیر انرژی و کربن شرکت ملی گاز به سوالاتی پاسخ دادند.

نقوی گفت: یکی از چالش‌هایی که در کشور داریم، مسئله ناترازی انرژی است که صنایع کشور در فصول مختلف سال با آن درگیر هستند. یکی از سیاست‌هایی که در این شرایط می‌تواند پیگیری شود، سیاست‌های غیر قیمتی است که در این چارچوب، گواهی صرفه جویی انرژی به کسانی که در پروژه‌های صرفه جویی انرژی سرمایه گذاری کرده‌اند، تعلق می‌گیرد.

او در خصوص سازوکار کلی این گواهی گفت: سرمایه گذار در یک پروژه سرمایه گذاری می‌کند و یک حسابرس مستقل، صرفه جویی را صحت سنجی می‌کند و صرفه جویی محقق شده به بورس انرژی اعلام می‌شود و ما گواهی صادر می‌کنیم. در گام بعدی تمام اشخاص حقیقی و حقوقی می‌توانند از سازوکار بورس انرژی نسبت به خرید گواهی اقدام کنند. صنایع و مشترکانی که در دوره اوج بار نیاز دارند نسبت به تحویل گاز اقدام کنند، طبق سازوکاری که تعریف شده درخواست خود را به شرکت گاز اعلام می‌کنند و گازی را که از طریق بازار خریداری کرده‌اند تحویل خواهند گرفت.

نقوی گفت: ما برای برق نیز تخصیص گواهی دادیم، اما معاملات و دستورالعمل تحویل آن را توانیر در اختیار ما قرار نداده و معامله پذیری آن متوقف شده است. برای سایر حامل‌های انرژی نیز برنامه‌هایی تعریف شده است.

کاشفی گفت: گواهی‌های صرفه جویی حوزه گاز مشابه گواهی‌هایی است که در حوزه انرژی صادر می‌شود و در دو مدل گواهی‌های دوره اوج و گواهی‌های دوره غیر اوج هستند. فرایند صدور به این شکل است که هر سرمایه گذاری اعم از صنایع بزرگ و سرمایه گذار‌های مالی، صحت صرفه جویی سنجیده می‌شود و وقتی به تصویب رسید و ابلاغ شد، سرمایه گذار پروژه را اجرا می‌کند. سرمایه گذار با دریافت گواهی می‌تواند آن را در بازار بورس معامله کند یا در سررسید‌هایی که در انتهای دوره قرار دارد، گاز صرفه جویی شده را دریافت و مصرف کنند.

او افزود: گواهی‌های صرفه جویی از دوره‌های اوج معاف هستند و شرکت گاز مکلف است که گاز را حتی در شرایط اوج مصرف نیز به دارنده گواهی تحویل دهد. در این مدل نقش حاکمیت صرفا تنظیم‌گری است.

نقوی گفت: طبق مصوبه شورای عالی انرژی، جرائمی دیده شده و بالاترین نرخ جریمه، نسبت به قیمتی که شخص گواهی را خریداری می‌کند، شرکت گاز مکلف به پرداخت جریمه است و هماهنگ شده که با درخواست از بورس، سازمان برنامه جریمه را به شرکت ملی گاز پرداخت کند و از این جهت تضامین لازم برای تحویل گاز ایجاد شده است. اولین معامله گواهی صرفه جویی گاز به ازای هر مترمکعب ۷ هزار تومان بود که ۴۰ درصد بالاتر از بالاترین نرخی است که اکنون توسط پتروشیمی‌ها پرداخت می‌شود.

او افزود: اشخاصی که گواهی به آنها تعلق می‌گیرد، طبق سازوکار بورس گواهی را عرضه می‌کنند و صنایع می‌توانند گواهی را خریداری کنند. در برنامه هفتم و بودجه صندوق بهینه سازی انرژی دیده شد که این صندوق برای تضمین خرید گواهی‌ها در بازار خواهد بود تا اگر روزی کسی خریدار این گواهی‌ها در بازار نبود، دولت از منابعی که دارد نسبت به بازارگردانی و خرید گواهی‌ها اقدام کند. در قانون دیده شده که امکان صرفه جویی و بهره‌مندی از گواهی صرفه جویی برای بخش خانگی نیز فراهم شود، اما اکنون تنها برای صنایع اجرایی شده است.

نقوی گفت: هر روز از ساعت ۹ صبح تا ۱۲ ظهر عرضه‌ها به صورت مستمر تا سقف ۱۲۵ میلیون مترمکعب قابل عرضه است. سقف کل بازار طبق مصوبه شورای عالی انرژی ۱۰ میلیارد مترمکعب برای هر سال انجام شود.