اسرائیلیها در حالی پس از درگیریهای اخیر با جبهه مقاومت، ایران را تهدید به حمله میکنند که در سال ۲۰۲۳ بیسابقهترین بحرانهای امنیتی و هویتی را پشت سر میگذارند که حتما در ۷۵سال گذشته یعنی از آغاز رسمی اشغال فلسطین در سال ۱۹۴۸ به این طرف بیسابقه بوده است.
بیشتربخوانید
گذشته از آن مواجهه و رویارویی آنها با مرکز جبهه مقاومت یعنی ایران هم کابوس همیشگی رژیم است که در همین درگیری اخیر در ماه رمضان نیروهای مقاومت با رژیم صهیونیستی کمی از وحشت و نگرانی آنها را دیدیم. اشغالگران مشخصا از تقابل با حزبا... فرار میکنند و ثابت کردهاند حتی توان رویارویی با یکی از جبهههای مقاومت منطقه را ندارند، رژیم آپارتاید صهیونیست بعد از تنشهای اخیر در مرز لبنان و فلسطین اشغالی در تلاش برای محدود کردن چارچوب درگیریها و فرار از هرگونه تقابل و تنش با حزبا... هستند و با این وضعیت تکلیف آنها در برابر ایران بهعنوان قدرت اول منطقه بهخوبی روشن است، چراکه از غربیترین نقطه کشور تا فلسطین اشغالی، حدود ۱۱۰۰کیلومتر است و بر همین مبنا، اولین نسخه از موشکهای بالستیک شهاب۳ با بردی معادل ۱۲۰۰کیلومتر ساخته شد تا دست ایران به تلآویو برسد، اما حالا سالها از آن ایام گذشته و سپاه تولیداتی با قابلیتهای متنوع در حوزه موشکی دارد ضمن اینکه تمام موشکهای بالستیک ایران در اختیار نیروی هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی است. در ادامه به بررسی موشکها و پهپادهای «اسرائیلزن» است، پرداختهایم.
«سجیل»
خانوادهای از موشکهای بالستیک میانبرد با سوخت جامد است. این موشک بالستیک سطحبهسطح برای اولین بار سال ۲۰۰۸ آزمایش شد و بهدلیل قابلیت جابهجایی بیشتر پیش از پرتاب نسبت به همتایان خود در خانواده «شهاب» که سوخت مایع دارند، پیشرفتهتر است. موشکهای سوخت جامد قابلیت پرتاب سریعتر را دارد که در طول پرتاب نیز از آنها محافظت بیشتری میکند. موشک سجیل، ۱۸متر طول و ۲۵.۱متر قطر دارد و وزن کل آن هنگام پرتاب ۲۳.۶۰۰کیلوگرم است. این موشک میتواند محمولهای حدود ۷۰۰ کیلوگرم را تا برد ۲۰۰۰ کیلومتری خود برساند.
«خیبرشکن»
جدیدترین موشک ایرانی بود که بهمن۱۴۰۰ رونمایی شد و با این محصول برد موشکهای سوخت جامد تاکتیکی به اسرائیل رسید. «خیبرشکن» جدیدترین دستاورد موشکی جمهوری اسلامی ایران است که ویژگیهای منحصر به فردی را برای نخستینبار در قدرت موشکی ایران به نمایش گذاشته ازجمله آنکه برای نخستینبار سرزمینهای اشغالی در برد موشکهای سوخت جامد تاکتیکی ایران قرار گرفت. وزن این موشک یکسوم موشکهای مشابه است که در صورت مفروض قرار دادن وزن موشک قدر S بهعنوان موشک مشابه، میتوان نتیجه گرفت که وزن موشک خیبرشکن با سرجنگی ۵۰۰ کیلوگرمی، ۴.۵تن باشد که چنین وزنی برای یک موشک بالستیک تاکتیکی با برد ۱۴۵۰کیلومتر عددی بسیار ایدهآل است. از سوی دیگر علت این وزن کم را میتوان استفاده از بدنه کامپوزیتی برشمرد که طی سالهای اخیر و در محصولات سپاه مشهود است و شاهد مثال آن موشک بدنه کامپوزیتی رعد ــ۵۰۰ و موتورهای کامپوزیتی زهیر، سلمان و رافع است. موضوع دیگر در بررسی موشک خیبرشکن نوع انفجار سر جنگی آن است که براساس تصاویر منتشر شده، کلاهک از نوع شدیدالانفجار است، اما به گفته فرمانده نیروی هوافضای سپاه، موادی در سرجنگی خیبرشکن بهکار گرفته شده که قدرت انفجار آن را به چندین برابر TNT افزایش داده است. البته با توجه به نحوه نامگذاری این موشک، میتوان امکان توسعه سر جنگیهای سنگرشکن را هم برای این موشک کاملا محتمل دانست.
موشک «شهید حاجقاسم»
این موشک با برد ۱۴۰۰کیلومتر را میتوان دوربردترین موشک بالستیک تاکتیکی جهان برشمرد؛ رکوردی که پیش از این نیز با ساخت موشک دزفول در اختیار جمهوری اسلامی ایران قرار داشت. این موشک که سال۹۹ رونمایی شد با وزن بیش از هفت تن و طول ۱۱متر، وزن سر جنگی ۵۰۰ کیلوگرم دارای برد عملیاتی ۱۴۰۰کیلومتر و دقت نقطهزنی در حداکثر برد است.
این موشک با سرعت ورود به جو معادل ۱۲برابر سرعت صوت قادر است از هرگونه سامانه دفاع موشکی عبور کرده و با توجه به دقت بسیار بالا و سر جنگی پرقدرت خود، هدف را نابود کند. از دیگر ویژگیهای موشک قاسم بهدلیل برخورداری از موتور سوخت جامد ترکیبی و قابلیتهای تاکتیکی آن، سرعت عملیات آمادهسازی و روانهسازی آن بسیار کم بوده و فقط در مدت چند دقیقه قابل شلیک خواهد بود. همچنین از نظر تاکتیکپذیری و پلتفرم هیچ سامانه بالستیک مشابه با سامانه موشک شهید حاجقاسم در جهان وجود ندارد، چراکه موشکهای با این برد همگی عمودپرتاب بوده و وزن بیشتری دارند. از دیگر مشخصههای ظاهری موشک حاجقاسم که با دیدن آن به چشم میخورد، افزایش تعداد بالکهای پایدارساز انتهای موشک است؛ پیش از این معمولا در موشکهای بالستیک ایران چه از نوع سوخت مایع و چه جامد، معمولا از چهار بالک پایدارساز در انتهای موشک استفاده میشد. بهعنوان مثال در موشکهایی مانند خانواده فاتح، ذوالفقار و دزفول در قسمت انتهای موشک، چهار بالک پایدارساز وجود داشت و همچنین چهار بالک کوچک دیگر نیز کمی جلوتر از آنها قرار داشت.
یکی دیگر از ویژگیهای بارز موشک قاسم سرعت آن هنگام ورود به جو است که به گفته مسئولان برابر با ۱۲ ماخ یا ۱۲برابر سرعت صوت است. یکی از سرمایهگذاریهای جدی آمریکاییها طی سالهای گذشته، توسعه سامانههای موشکی ضدبالستیک بوده که ازجمله اهداف عمده این کار، مقابله با موشکهای بالستیک ایران است و تعداد زیادی از این سامانهها را نیز در منطقه غرب آسیا مستقر کردهاند.
موشک بالستیک «قدر اف»
یک موشک دوربرد است که از سوخت مایع استفاده میکند. این موشک قادر است نقاط مختلفی را تا شعاع نزدیک ۲۰۰۰ کیلومتری با دقت بالا هدف قرار دهد. «قدر اف» در حداکثر برد خود میتواند مقاصدی را در فاصله ۱۹۴۸ کیلومتری و در حداقل بردش در فاصله ۵۰۰کیلومتری هدف قرار دهد. قدر اف، ۱۷هزار و ۴۵۸ کیلوگرم وزن داشته و با طول ۱۵متر و ۸۶سانتیمتری و قطر یک متر و ۲۵سانتیمتری، کلاهکی معادل ۶۴۰ کیلوگرم را حمل میکند. به لحاظ وزن و برد نیز موشک قدر اف، گرچه ۲۰۰۰کیلوگرم از موشک شهاب۳ سنگینتر است، اما حدود ۸۰۰ کیلومتر بیشتر از شهاب برد دارد. طول موشک بالستیک قدر اف هم نسبت به شهاب۳ تفاوت چندانی نداشته و حدود ۱۵متر طول دارد. وزن سرجنگی قدر اف فقط ۳۰کیلوگرم کمتر از شهاب۳ است، یعنی ۶۴۰ کیلوگرم. حداکثر سرعت موشک قدر اف، ۹ماخ و سیستم هدایت آن هدایت اینرسی/جیپیاس است.
موشک بالستیک «قدر اچ»
در بسیاری از موارد شباهت زیادی به قدر اف دارد، دومین عضو پروژه قدر احتمالا وزنی در حدود ۱۵هزار کیلوگرم، طول تقریبی بین ۱۵ تا ۱۷ متر، قطر بیش از یک متر و توانایی حمل کلاهکی با وزن تقریبی ۶۵۰کلیوگرم دارد و از سوخت مایع برای پرواز استفاده میکند، اما از نظر برد، نمونه قدر اچ با قدر اف، حدود ۴۰۰ کیلومتر اختلاف دارد. برد قدر اچ، نزدیک ۱۷۰۰ کیلومتر است، در حالی که قدر اف بالغ بر ۲۰۰۰ کیلومتر برد دارد. این کاهش برد به احتمال زیاد بهدلیل استراتژی نیروهای مسلح کشورمان بوده، اما نکته جالب این است در حال حاضر خانواده موشکی قدر به کلاهکهای بارشی مسلح شدهاند و این توان به وجود آمده تا در صورت تهدید، ایران بتواند پایگاهها و شریانهای اصلی دشمن را در اطراف کشور با کمترین تعداد موشک، اما در وسعت بالا منهدم کند. موشک بالستیک قدر اچ، بردی در حدود ۱۶۵۰تا ۱۷۰۰ کیلومتر داشته و قادر است اهداف را در این فاصله مورد اصابت قرار دهد. این موشک نیز از سوخت مایع بهره گرفته است.
موشک بالستیک خرمشهر
این موشک روز ۳۱شهریور۹۶ و در رژه سالانه نیروهای مسلح در مقابل حرم مطهر امام خمینی (ره) از مقابل جایگاه رژه رفت و از آن رونمایی شد. موشکی که وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح آن را بهصورت اختصاصی برای هوافضای سپاه طراحی کرد و ساخت. موشک بالستیک خرمشهر، دوربردترین موشک بالستیک ساخت ایران است که برد آن در حدود ۲۰۰۰کیلومتر و وزن آن ۲۰تن ارزیابی میشود که از این مقدار در حدود ۱۸۰۰کیلوگرم مربوط به کلاهک موشک خرمشهر است. طول این موشک ایرانی در حدود ۱۳متر و قطر آن در حدود ۵.۱متر است. این موشک قادر است هنگام حرکت چند کلاهک را با خود حمل کند. مورد مهم بعدی که باید در بررسی موشک خرمشهر به آن توجه شود، سرعت حرکت این موشک است که یکی از مؤلفههای مهم و مؤثر در طراحی و ساخت موشکهاست. کارشناسان میگویند با توجه به شکل ظاهری کلاهک این موشک در قسمت دماغه، سرعت موشک خرمشهر بیش از ۱۵ماخ برآورد میشود.
عماد؛ یادآور دلاوری بهنام عماد مغنیه
عماد، نخستین موشک دوربرد جمهوری اسلامی ایران با قابلیت هدایت و کنترل تا لحظه اصابت به هدف است که میتواند اهداف مورد نظر را با دقت بالا مورد اصابت قرار داده و به طور کامل منهدم کند. موشک بالستیک عماد، ساخت صنایع دفاع وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح است که در ۱۹مهر ۱۳۹۵ رونمایی شد. موشک بالستیک عماد از انواع موشکهای بالستیک زمین به زمین است که وزن آن در حدود ۱۷تن، طول آن بیش از ۱۵متر و قطر آن نیز در حدود یک متر و ۲۵سانتی متر تخمین زده میشود. عماد یک، موشک سوخت مایع با جداسازی دو مرحلهای است که وزن کلاهک آن در حدود ۷۵۰ کیلوگرم بوده و بردی بین ۱۷۰۰ تا ۲۰۰۰ کیلومتر دارد. این موشک چند ویژگی دارد که موجب نگرانی مقامات نظامی رژیم صهیونیستی و آمریکا پس از رونمایی از آن شده است. نخست سرعت بالای پیمایش مسیر توسط موشک عماد است که این موشک را قادر میسازد با موفقیت از سامانههای ضد موشکی رژیم غاصب صهیونیستی به نام «آرو ۳» یا «پیکان۳» عبور کرده و اهداف مورد نظر را در سرزمینهای اشغالی منهدم کند. در واقع یکی از قابلیتهای بسیار مهم موشک بالستیک عماد، توانایی آن در عبور از سامانههای ضد موشک رژیم صهیونیستی است. این سامانهها به منظور انهدام موشکهای بالستیک طراحی شدهاند تا پیش از اصابت موشک به هدف، آن را از بین ببرند، اما موشک عماد مطابق آزمایشهای انجام شده، قابلیت گذر از آنها را دارد. دومین ویژگی موشک عماد، بهرهمندی از کلاهکی است که باعث میشود تا پس از شلیک، مانورپذیری و هدایت کلاهک تا زمان برخورد و انهدام اهداف در آن میسر باشد. همین ویژگی باعث شده تا ضریب خطای این موشک به زیر ۱۰متر برسد.
موشک کروز هویزه
شاید یکی از مهمترین مواردی که ضریب اهمیت استفاده از موشکهای کروز را دوچندان میکند، این باشد که بخش قابلتوجهی از سامانههای پدافندی دشمنان کشورمان در سطح منطقه برای مقابله با توان تهاجمی ایران در حوزه موشکهای بالستیک بوده، ولی حالا ایران فاز جدیدی را عملا آغاز کرده که بهمراتب مقابله با آن سختتر از مقابله با موشکهای بالستیک است. موشک کروز هویزه درواقع دست بزن سپاه و اولین موشک کروز زمینی میانبرد ایران است. این موشک بردی معادل ۱۳۵۰ کیلومتر داشته و آزمایش پروازی آن در برد پروازی ۱۲۰۰ کیلومتر انجام شده و این موشک موفق شده تا اهداف از پیش تعیینشده را با دقت مورد اصابت قرار دهد.
موشک کروز پاوه
این موشک در اختیار نیروی هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی است و سردار حاجیزاده برای اولین بار آن را در یک برنامه تلویزیونی معرفی و اعلام کرد که برد آن، ۱۶۵۰کیلومتر است. یکی از وجوه شاخص موشک پاوه، قرارگیری موتور آن در بیرون بدنه است و از این نظر پاوه، مشابه موشک سومار است با این تفاوت که موتور، بالای بدنه نصب شده است. ایران در یک بازه زمانی ۱۰ساله از موشکهای کروز برد بلند متعددی رونمایی کرده است، اما تا قبل از آن بهجز کروزهای ضدکشتی، خبری از محصول در حوزه کروزهای ضد اهداف زمینی در نیروهای مسلح نبود. منظور از کروز ضد اهداف زمینی، موشکی در تراز کروزهای شناخته شده در این رده است که قابلیت پرواز در ارتفاع پایین و تعقیب عوارض زمینی را دارد، بهعلاوه از نظر برد نیز در حدی فراتر از کروزهای دریایی ساخت کشور است.
«آرش -۲»
آرش -۲ پهپاد نقطهزن است و در حالیکه ایران از کلکسیون پرتعدادی از پهپادهای با برد بیش از ۱۰۰۰ کیلومتر بهره میبرد، پهپاد آرش ـ۲ هم مخصوص حمله به دو شهر مهم تلآویو و حیفا در سرزمینهای اشغالی ساخته شده و سال ۱۴۰۱ رونمایی شد. این موشک جدیدترین نوع پهپاد از نسل آرش- ۱ بود که بهطور خاص برای هدف قرار دادن منطقه حیفا در کشور یهودی ساخته شده است. این پهپاد مجهز به جستوجوگر اپتیکی با برد ۲۰۰۰ کیلومتری برای هدف قرار دادن تلآویو و حیفا ساخته شده است.
پهپاد شاهد ۱۳۶
ما با یک پهپاد انتحاری مواجه هستیم که طول آن ۳.۵متر، وزن آن ۲۰۰ کیلوگرم و حداکثر سرعت آن ۱۸۵ کیلومتر بر ساعت است. برد آن هم ۲۰۰۰ کیلومتر است. همچنین طول بالهای این پهپاد ۲.۵متر است. شاهد۱۳۶ یکی از بهترین پهپادهای انتحاری ایران است.
موشکهای سوخت جامد
۱- سجیل
۲- خیبرشکن
۳- حاج قاسم
موشکهای سوخت مایع
۱- قدر اف
۲- قدر اچ
۳- خرمشهر
۴- عماد
پهپادها
۱- «آرش-۲»
۲- شاهد ۱۳۶،
۳- شاهد ۱۲۹،
۴- غزه
۵- مهاجر ۶
کروزها
۱- هویزه
۲- پاوه