کارتنوئید‌ها رنگدانه‌های طبیعی در رنگ‌های مختلف شامل زرد تا نارنجی و قرمز هستند که در همه موجودات زنده، از باکتری ها، مخمرها، موجودات دریایی و آب شیرین از جمله ریزجلبک ها، فیتوپلانکتون ها، سخت پوستان و ماهی گرفته تا گیاهان و حیوانات وجود دارد.

بیش از ۷۵۰ کاروتنوئید با ساختار شیمیایی متفاوت از منابع طبیعی تا به امروز جدا شده است. این رنگدانه‌ها بر اساس ترکیب شیمیایی آن‌ها به عنوان «کاروتن» (کاروتنوئید‌های هیدروکربن) یا «زانتوفیل» طبقه بندی می‌شود.

کاروتنوئید‌های طبیعی منابع مهم آنتی اکسیدان ها، ترکیبات ضد التهابی و ضد توموری هستند. کاروتنوئید‌ها از جمله «آستاگزانتین»، «بتا کریپتوکسانتین»، «لوتئین»، «زآگزانتین» و «لیکوپن» به دلیل اثرات مفیدی که بر سلامت انسان دارد، بسیار مورد توجه قرار گرفته است.

مطالعات اپیدمیولوژیک ارتباط بین مصرف زیاد کاروتنوئید در رژیم غذایی با کاهش خطر ابتلا به سرطان کولورکتال، دهانه رحم، تخمدان و سینه را نشان داده است. همچنین استفاده از کارتنوئید‌ها در رژیم غذایی، در پیشگیری از بیماری‌های مزمن، سرطان و بیماری‌های قلبی عروقی موثر است.

هم اکنون، چندین رنگدانه کاروتنوئیدی مانند بتاکاروتن، آستاگزانتین و کانتاکسانتین به صورت تجاری به عنوان رنگ‌های خوراکی و به عنوان افزودنی‌های خوراک دام در پرورش طیور و آبزی پروری استفاده می‌شود، همچنین این ترکیبات به صورت تجاری برای اهداف دارویی و آرایشی استفاده می‌شود.

منبع: خبرگزاری صدا و سیما