احمد اسماعیل زاده مدیر دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با بیان این مطلب، گفت: هر ساله با شروع فصل سرما با معضل آلودگی هوا به دلیل پدیده وارونگی هوا مواجهه هستیم. یافته‌های مطالعات حاکی از آن است که قرار گرفتن در معرض آلودگی هوا با طیف وسیعی از اثرات بر سیستم تنفسی و قلبی عروقی و افزایش مرگ و میر همراه است.

او افزود: بسیاری از اجزای ذرات معلق و سنگین هوا تحریک کننده و زمینه ساز سرطان به خصوص سرطان ریه، بیماری‌های مزمن مانند آلرژی‌های دستگاه تنفسی، عفونت‌های تنفسی و بیماری‌های قلبی عروقی هستند.

وی ادامه داد: در حین تنفس ذرات معلق سمی هوا وارد بدن شده و به سطح ریه‌ها می‌چسبند و بدینوسیله التهاب را در بدن تحریک کرده و باعث کاهش آنتی اکسیدان‌های بدن به خصوص آنتی اکسیدان‌های مایع پوششی ریه می‌شوند که به دنبال آن سلول‌های مختلف تخریب شده و خطر ابتلا به سرطان به خصوص سرطان ریه افزایش پیدا می‌کند.

اسماعیل زاده بیان کرد: لذا دریافت غذا‌ها و مواد مغذی که التهاب را کاهش می‌دهند در کنار دریافت مقادیر بالای آنتی اکسیدان‌های غذایی می‌توانند به کاهش اثرات مخرب ناشی از استنشاق ریزگرد‌ها کمک کنند.

مصرف سبزی و میوه

مدیر دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت با بیان این که برای سلامت خود و حفظ سلامت ریه هایتان سبزیجات و میوه‌های زرد و نارنجی زیاد استفاده کنید، گفت: مصرف بالای هویج، کدو حلوایی، گوجه فرنگی، زرد آلو، آلو، طالبی، موز، انبه اکیدا توصیه می‌شود. این میوه‌ها و سبزی‌ها دارای بتاکاروتن بالا (که در بدن تبدیل به ویتامین A می‌شود) هستند که به بدن کمک می‌کند تا اثرات مضر ناشی از ریزگرد‌ها کاهش یابد.

وی افزود: میوه و سبزیجات غنی از ویتامین C مانند پرتقال، لیمو ترش، نارنج، نارنگی، توت فرنگی، سیب، خربزه، طالبی، انار و سبزیجات سبز تیره همچون اسفناج و سبزی خوردن، انواع فلفل از جمله فلفل دلمه ای، شلغم، لبو و پیاز را نیز در روز‌های آلودگی هوا مصرف کنید.

اسماعیل زاده خاطرنشان کرد: مصرف جوانه‌ها و آجیل‌های گیاهی را در روز‌های آلودگی هوا در اولویت قرار دهید. انواع جوانه ها، مغز‌های آجیلی و تخم آفتابگردان حاوی ویتامین E بالایی هستند که می‌تواند به کاهش التهاب در بدن و مقابله با اثرات مضر آلودگی هوا بر سلامت کمک کند.

مصرف مواد غذایی حاوی امگا ۳

وی تصریح کرد: ماهی، گردو و خرفه بیشتر مصرف کنید. این مواد غذایی امگا ۳ خوبی دارند که می‌تواند در حفظ سلامت ریه‌ها موثر باشند. همچنین از مصرف سبزیجات خانواده کلم غافل نشوید؛ کلم بروکلی، گل کلم و کلم برگ ماده‌ای دارند که می‌تواند به روند حذف سموم و پیشگیری از سرطان کمک کند.

مدیر دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت با اشاره به این که یافته‌های تحقیقاتی حاکی از آن است که مصرف این سبزیجات اثرات منفی سموم استنشاق شده بر ریه را تا حد چشمگیری کاهش می‌دهند، گفت: مصرف پیاز و سیر را در برنامه غذایی روزانه خود قرار دهید. این غذا‌ها حاوی ماده‌ای هستند که به تقویت ریه‌ها و کاهش خلط در ریه کمک می‌کنند. مکمل ویتامین دی نیز مصرف کنید. ویتامین D به عنوان تقویت کننده سیستم ایمنی نقش مهمی در مقابله با اثرات آلودگی هوا دارد.

اسماعیل زاده با بیان این که از وضعیت ویتامین D بدن خود با یک آزمایش ساده خون می‌توانید آگاه شوید و در صورت کمبود حتما با مشورت با کارشناسان یا متخصصان تغذیه از مکمل ویتامین D استفاده کنید، اظهار داشت: در تهیه غذا‌های خود حتما از زردچوبه استفاده کنید. این ادویه دارای کورکومین است که باعث بهبود عملکرد ریوی می‌شود.

ضرورت مصرف شیر و مواد لبنی

وی اضافه کرد: مصرف روزانه شیر و مواد لبنی به مقدار کافی، عوارض ناشی از آلودگی هوا را بر دستگاه گوارش به دلایل زیرکاهش می‌دهد. شیر به دلیل دارا بودن فسفر، منیزم و کلسیم، خنثی کننده سموم است و دفع ادرار و مدفوع و مواد آلاینده را تنظیم می‌کنند.

اسماعیل زاده یادآور شد: هر وقت میزان باکتری‌های مفید بر اثر ورود سرب و مواد آلاینده به بدن کم شود، عمل دفع هم با مشکل مواجه می‌شود و این مواد در بدن باقی می‌مانند. شیر‌های غنی شده با باکتری‌هایی به نام پروبیوتیک، سطح باکتری‌های مفید را در روده انسان تعادل می‌بخشد.

مدیر دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت گفت: کلسیم موجود در شیر، منجر به کاهش جذب سرب و همه فلزات سنگین موجود در هوای آلوده می‌شود. توصیه می‌شود در شرایط آلودگی هوا از شیر کم چرب استفاده شود، زیرا دریافت اسید‌های چرب اشباع موجود در فرآورده‌های لبنی پرچرب می‌تواند در کاهش کارایی سیستم ایمنی دخالت کرده و موجب گسترش بیماری‌های ریوی در هوای آلوده شود؛ بنابراین توصیه می‌گردد روزانه حداقل دو لیوان شیر یا ماست مصرف شود.

مراقب وزن تان باشید

اسماعیل زاده خاطرنشان کرد: مراقبت وزن تان باشید، زیرا چاقی و اضافه وزن باعث ایجاد التهاب و فشار بر ارگان‌های بدن به خصوص قلب و ریه می‌شود و می‌تواند سیستم ایمنی بدن را در مقابله با عوامل ایجاد کننده بیماری از جمله آلودگی هوا با ریزگرد‌ها ضعیف کند.

او افزود: اگر دچار چاقی و اضافه وزن هستید یا کودک شما درگیر این مشکل است برای رهایی از این مشکل و آسیب کمتر در برابر ریزگرد‌های موجود در هوا به نزدیک‌ترین کارشناسان و متخصصان تغذیه در محل زندگی خود مراجعه کنید.