سازمان بهداشت جهانی (WHO) توصیه میکند که همه کودکان از اولین ساعت زندگی خود تا حداقل شش ماهگی فقط با شیر مادر تغذیه شوند.
محققان برای چندین دهه اینطور اتفاق نظر داشتند که شیر مادر یک مایع تقریباً استریل است.با این حال، پیشرفتهای علمی اخیر نشان داده است که طیف وسیعی از میکروبهای قابل کشت در شیر انسان وجود دارد.
اکثر باکتریهایی که از شیر انسان جدا شده اند متعلق به گونههای استافیلوکوک، استرپتوکوک، لاکتوباسیلوس و بیفیدوباکتریوم هستند.از آنجایی که یک نوزاد معمولی روزانه به طور متوسط ۸۰۰ میلی لیتر شیر مصرف میکند، محققان تخمین میزنند که به طور همزمان بین ۱×۱۰۵ و ۱×۱۰۷ باکتری در روز مصرف میکنند.
منشا باکتریهای موجود در شیر مادر مشخص نیست. با این حال، مطالعات نشان داده است که حضور آنها ارتباط مستقیمی با دوره پری ناتال دارد که از سه ماهه سوم بارداری شروع میشود و پس از تولد در طول دوره شیردهی ادامه مییابد.
برخی از منشاهای پیشنهادی میکروبیوتای شیر مادر شامل کلونیزاسیون از پوست مادر، حفره دهانی نوزاد در حین شیردهی یا سیستم گوارشی مادر از طریق مسیر روده پستانی است.
مشاوره تغذیه و سبک زندگی مناسب برای زنان باردار این پتانسیل را دارد که خطر ابتلا به برخی بیماریها را در نوزادانشان که ممکن است در نتیجه عدم تعادل در میکروبیوم ایجاد شود، کاهش دهد.
علاوه بر این، شیر مادری که از زنانی با شاخص توده بدنی بالاتر (BMI) نشات میگیرد، با فراوانی نسبی بیشتر لاکتوباسیلوس و استافیلوکوک و همچنین فراوانی کمتر بیفیدوباکتریوم مرتبط است.اگرچه BMI لزوماً با وضعیت مواد مغذی مادر مرتبط نیست، این ارتباط بین BMI مادر و میکروبیوم شیر مستلزم مطالعه بیشتر است.
چندین مطالعه نشان دادهاند که تغییرات در کلونیزاسیون اولیه دستگاه گوارش نوزاد میتواند به خطرات کوتاهمدت و بلندمدت بیماریهای مختلف اعم از انتروکولیت نکروزان و بیماری سلیاک گرفته تا بیماری التهابی روده و سندرم روده التهابی کمک کند.
همچنین نشان داده شده است که کاشت صحیح میکروبیوم در دوران نوزادی خطر ابتلا به آسم، آلرژی و حتی برخی بیماریهای خودایمنی را کاهش میدهد.علاوه بر ورود مستقیم میکروبها از شیر مادر به دستگاه گوارش نوزاد، شیر مادر از بیومولکولهای مختلف دیگری نیز تشکیل شده است که به توسعه میکروبیوم نوزاد کمک میکنند.
به طور خاص، شیر مادر از گلیکان ها، پروتئینها و گلبولهای چربی تشکیل شده است که قابل توجهترین آنها شامل الیگوساکاریدهای شیر انسان (HMOs) است.تا به امروز، بیش از ۲۰۰ HMO مختلف در شیر مادر شناسایی شده است که به عنوان گلیکانهای غیرکونژوگه بسیار پیچیده تعریف میشود.
از آنجایی که HMOها به هیدرولیز آنزیمی که در دستگاه گوارش فوقانی رخ میدهد مقاوم هستند، این بیومولکولها با موفقیت به مخاط روده میرسند تا به عنوان منبع انرژی برای باکتریهای مختلف از جمله بیفیدوباکتریها عمل کنند.
بنابراین، HMOهای موجود در شیر مادر نقش مهمی در رشد میکروبیوتای روده در نوزادان با کمک به هموستاز این میکروارگانیسمها ایفا میکنند.انتقال آنتی بادی از شیر مادر به نوزاد نیز نقش بسزایی در رشد سیستم ایمنی نوزادان دارد.
به طور خاص، مطالعات اخیر نشان داده اند که ایمونوگلوبولین A همچنین ایزوتیپها و زیر کلاسهای آن، که موجود در شیر مادر است، برای تنظیم میکروبیوم نوزاد و کمک به توانایی IgG برای شناسایی و حذف پاتوژنهای مضر بسیار مهم است.
منبع: سایت مدیکال نیوز