وقتی به چهره فضانوردان در ایستگاه فضایی بین‌المللی نگاه می‌کنید، احتمالاً با کمی دقت متوجه برجسته شدن رگ‌های خونی گردنشان یا پوف کرده شدن صورتشان شده‌اید. بله، این مشکل با خاطر فقدان جاذبه کافی در فضاست. بدن انسان بر اساس جاذبه زمین شکل گرفته است، ولی کاهش شدید جاذبه سیستم آن را دچار اختلال می‌کند.

ناسا می‌گوید که بدن ما بدون سطح معمول جاذبه هیچ نیروی خارجی برای مقابله ندارد، به همین خاطر سیستم قلبی-عروقی «تنبل» می‌شود.

بر روی کره زمین، جاذبه خون را به سمت اندام‌های پایینی شامل شکم و پا‌ها می‌کشد، به همین خاطر است که زیاد ایستادن باعث متورم شدن ران‌ها و قوزک پا‌ها می‌شود. ولی در جایی که نیروی جاذبه وجود نداشته باشد خون، در عوض، به بالا رانده می‌شود، یعنی به سمت سینه و سر.

ناسا می‌گوید که تجمع خون خون در سینه و سر ممکن است اثراتی منفی داشته باشد، از جمله افت قدرت شنوایی، افزایش فشار خون که منتج به ورم مغز شود، و بدشکلی چشم که با عنوان سندرم عصبی چشم مرتبط با پرواز (SANS) شناخته می‌شود. فقدان جاذبه موجب می‌شود که عضلات به علت آتروفی ضعیف شوند، و قلب از شکل تخم‌مرغی معمول خود در زمین به چیزی که بیشتر شبیه یک توپ گرد است تغییر شکل دهد.

وقتی فضانوردان به زمین پرجاذبه بازمی‌گردند، خون و مایعات مجدداٌ به سمت شکم و پا‌ها کشیده می‌شوند. این تغییر مایعات و سایر تغییرات در بدن باعث می‌شود کنترل بدن در برابر افت فشار خون کاهش یابد. این وضعیت ممکن است موجب سرگیجه و گای غش کردن در فضانوردان شود، وضعیتی که به آن افت فشار خون وضعیتی گفته می‌شود.

بدن انسان خود را با هر محیطی که در آن قرار بگیرد تطبیق می‌دهد، و فضا، متاسفانه، محیط چندان مناسبی برای آن نیست.

منبع: ایتنا