نرخ ارز در بازار آزاد این روز‌ها در حالی روند کاهشی به خود گرفته است که بسیاری از دلالان و واسطه‌گران یا دارندگان ارز، از ادامه این روند نگرانند.

به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان،  نرخ دلار که در ابتدای هفته جاری در بازار آزاد با قیمت ۱۵ هزار و ۱۸۰ تومان معامله شد، در پایان معاملات روز سه‌شنبه و پس از ورود به کانال ۱۳ هزار تومان، با قیمت ۱۳ هزار و ۳۵۰ تومان خرید و فروش شد. البته این روند در ساعت‌های ابتدایی روز چهارشنبه با اندکی تغییر مواجه شد و نرخ ارز را به ۱۳ هزار و ۴۵۰ تومان افزایش داد.

چه‌کسی ترمز دلار را کشید؟

مروری بر اتفاقات بازار ارز طی یک‌سال اخیر و از زمانی که پدیده دلار جهانگیری در اقتصاد کشور ظهور کرد، نشان می‌دهد سیاست‌های بانک مرکزی برای کنترل بازار ارز تا حد قابل‌قبولی موفقیت‌آمیز بوده است و به‌رغم نوسان‌ها و افت‌وخیز‌های شدید در بازه زمانی تیر و مردادماه سال ۹۷، در مسیر نسبتا باثباتی قرار گرفت.


بیشتر بخوانید: توقف دلار در کانال ۱۴ هزار تومان/ شکر کیلویی چند؟


یکی از سیاست‌های بانک مرکزی که از دی‌ماه سال گذشته با هدف کنترل نرخ ارز در بازار به تصویب شورای پول و اعتبار رسید، مقررات مربوط به بازار متشکل معاملات ارزی را به تصویب رساند که مقرر شد براساس این مصوبه، برای ساماندهی و توسعه بازار شفاف، منصفانه و کارا، بازار متشکل معاملات ارزی تشکیل شود تا ارز‌ها در آن به‌صورت نقد مطابق مقررات این مصوبه و سایر مقررات مرتبط با آن در بستر الکترونیکی بین متقاضی و عرضه‌کننده معامله شود.

سازوکار بازار متشکل ارزی نیز به این شکل طراحی شد که در این بازار، معاملات با اسکناس و به‌صورت نقد انجام شود. به‌عبارت دیگر، صادرکنندگان و دارندگان ارز بتوانند از طریق صرافی‌ها برای فروش، نرخ مورد نظر خود را در سامانه بازار متشکل به ثبت برسانند. همچنین مقرر شد بازیگران اصلی بازار متشکل شامل بانک مرکزی، بانک‌ها و صرافی‌های دارای مجوز باشند تا به این ترتیب بازیگران غیرمجاز سر و سامان داده شده و آن‌ها نیز ناچار به اخذ مجوز و فعالیت قانونی شوند. مضاف بر اینکه امکان خرید و فروش ارز برای افراد حقیقی در بازار متشکل ارزی وجود ندارد و این افراد برای تامین نیاز ارزی خود باید مانند گذشته به بانک‌ها و صرافی‌های مجاز مراجعه کنند. در این راستا عبدالناصر همتی، رئیس‌کل بانک مرکزی نیز بار‌ها و در جمع خبرنگاران وعده راه‌اندازی بازار متشکل ارزی را داده بود. براساس گفته او، قرار بود تا پایان فروردین‌ماه سال جاری، بازار متشکل ارزی فعالیت خود را آغاز کند، اما در آخرین روز‌های اردیبهشت‌ماه، همتی با بیان اینکه نمی‌توانیم زمانی برای آغاز فعالیت بازار متشکل ارزی اعلام کنیم، اعلام کرد بانک مرکزی اقدامات مربوط به خود را برای تشکیل و راه‌اندازی این بازار انجام داده است؛ قانون آن ابلاغ و شرکت مربوطه نیز تاسیس و هیات‌مدیره این شرکت نیز تشکیل شده است. در حال حاضر عملیات ثبت‌نام از صرافی‌ها و سایر اقدامات اجرایی در حال انجام است. همزمان با اظهارنظر رئیس‌کل بانک مرکزی، فرهاد دژ‌پسند وزیر امور اقتصادی و دارایی نیز وعده داده بود بازار متشکل ارزی تا پیش از پایان اردیبهشت‌ماه راه‌اندازی و قیمت واقعی دلار در این بازار کشف می‌شود.

بازار، تحت‌الشعاع بازنگشتن ارز حاصل از صادرات

موضوع بازنگشتن ۳۰ میلیارد دلار ارز حاصل از صادرات به کشور که طی مدت اخیر نقل محافل رسانه‌ای بود، انگشت اتهام را به سمت پتروشیمی‌ها روانه کرد که با عدم عرضه ارز حاصل از صادرات محصولات خود در سامانه نیما موجب برهم‌خوردن نظم بازار ارز در کشور شده‌اند. در این راستا اگرچه بانک مرکزی اقداماتی ازجمله مصوبه پیمان‌سپاری ارزی و متعهدکردن صادرکنندگان به بازگشت ارز حاصل از صادرات را تهیه و ابلاغ کرده بود، اما با وجود این، مابه‌التفاوت نرخ ارز در بازار آزاد و سامانه نیما، موجب امتناع صادرکنندگان از ارائه ارز در سامانه شد. به گفته صاحب‌نظران اقتصادی، در شرایطی که صادرکنندگان از آوردن ارز خود به سامانه نیما اجتناب می‌کنند، راه‌اندازی بازار متشکل ارزی بار دیگر زمینه چندنرخی شدن ارز را در کشور فراهم می‌کند. در نتیجه باید بانک مرکزی سازوکار بهتری را برای الزام صادرکنندگان به بازگرداندن ارز حاصل از صادرات خود ایجاد کند.

طی یکی، دو روز گذشته بانک مرکزی با ارائه یک بسته جدید، نحوه برگشت ارز حاصل از صادرات در سال ۹۸ و همچنین شیوه رفع تعهد ارز صادراتی سال ۹۷ صادرکنندگان را تصویب کرد. به موجب این مصوبه، مقرر شد حداقل ۶۰ درصد ارز صادراتی پتروشیمی‌ها به سامانه نیما، حداکثر ۱۰ درصد به‌صورت اسکناس و مابقی به‌صورت واردات در مقابل صادرات به چرخه اقتصادی کشور بازگردد. سایر صادرکنندگان نیز باید حداقل ۵۰ درصد ارز خود را در سامانه نیما عرضه کنند. حداکثر تا ۲۰ درصد نیز به‌صورت اسکناس باشد و مابقی واردات در مقابل صادرات توسط خودشان یا سایر اشخاص باشد و این گونه نسبت به برگشت ارز حاصل از صادرات به چرخه اقتصادی اقدام کنند. همچنین مقرر شد بانک مرکزی برای رفع تعهد ارز حاصل از صادرات سال ۹۷، صادرکنندگانی را که ارز حاصل از صادرات خود را به چرخه اقتصادی بازنگردانده‌اند به سازمان امور مالیاتی معرفی کند. در همین راستا بانک مرکزی به صادرکنندگانی که تاکنون موفق به برگشت کامل ارز صادراتی خود نشده‌اند تا پایان تیرماه مهلت داده مطابق دستورالعمل‌های ابلاغی سال ۹۷ نسبت به برگشت ارز اقدام کنند.

تاثیر سیاست‌های بانک مرکزی بر نرخ ارز

داوود سوری، اقتصاددان و استاد دانشگاه  کاهش نرخ ارز را متاثر از سیاست جدید بانک مرکزی در بازار ارز می‌داند و می‌گوید: «اگرچه مسائل کلان سیاسی بر بازار ارز تاثیرگذار بوده است، اما بانک مرکزی سیاست‌هایی را دنبال می‌کند که به‌واسطه آن نرخ ارز به نرخ بازار نزدیک شود. درواقع سیاستگذاری بانک مرکزی به‌گونه‌ای است که محدودیت‌های ارز ۴۲۰۰ تومانی و قوانین حاشیه‌ای تک‌نرخی شدن ارز را به‌صورت محتاطانه تسهیل می‌کند. از سوی دیگر با تشویق صادرکنندگان و استفاده از ابزار‌های تشویقی و تنبیهی، صادرکنندگان را تشویق و ملزم به بازگرداندن ارز حاصل از صادرات خود به کشور می‌کند. بدیهی است این سیاست بر روند کاهش نرخ ارز تاثیرگذار است.»

به گفته وی، نکته قابل‌توجه اینکه وقتی صحبت از کاهش نرخ ارز به میان می‌آید، نباید انتظار داشت نرخ ارز به نرخ سال گذشته بازگردد. متاسفانه بازار ارز کشور در یک بازه زمانی کوتاه، متحمل شوک‌های بسیار سنگینی شد که کاهش تبعات این شوک‌ها به زمان زیادی نیاز دارد. سوری می‌گوید: «بازار متشکل ارز در حال حاضر در حد یک واژه و عبارتی است که از سوی بانک مرکزی مطرح شده، در نتیجه نمی‌توان دستاورد‌های مثبت یا منفی این بازار را متصور شد بلکه ابتدا باید این بازار راه‌اندازی و فعال شود تا قوانین و دستور‌العمل‌های اجرایی مورد تحلیل قرار گیرد. شکی نیست اگر بازار متشکل ارزی به شفاف‌سازی و شفافیت عملکرد صادرکنندگان و واردکنندگان کمک کند و محدودیت‌های موجود برای تجار را کاهش دهد، می‌تواند بازخورد خوبی در بازار ارز کشور داشته باشد؛ بنابراین تا اجرایی‌نشدن کامل بازار متشکل ارزی نمی‌توان درمورد پیامد‌های مثبت یا منفی این بازار اظهارنظر کرد.»

ابزار‌های تشویقی و تنبیهی؛ کنترل‌کننده بازار ارز

وحید شقاقی‌شهری، اقتصاددان و عضو هیات‌علمی دانشگاه خوارزمی نیز معتقد است کاهش نرخ ارز طی روز‌های اخیر چند دلیل عمده دارد؛ نخست اینکه اخبار منفی و تنش‌زا کاهش یافته؛ دوم اینکه اخبار خوبی در حوزه تشکیل بازار متشکل ارزی منتشرشده که این اخبار نشان می‌دهد سازوکار بازار متشکل ارزی عملا طی شده است و احتمالا این بازار در روز‌های آینده کار خود را آغاز خواهد کرد؛ سوم اینکه بانک مرکزی با جدیت به‌دنبال بازگشت ارز‌های حاصل از صادرات است و وزیر اقتصاد و رئیس‌کل بانک مرکزی اعلام کرده‌اند فهرست صادرکنندگانی که ارز حاصل از صادرات خود را به کشور بازنگردانده‌اند به مراجع قضایی ارسال می‌شود. مضاف بر این، در چند روز اخیر سازمان امور مالیاتی اعلام کرده شیوه‌نامه رسیدگی مالیاتی به خرید‌های ارزی اشخاص حقیقی و حقوقی از بانک مرکزی را به ادارات‌کل امور مالیاتی سراسر کشور ابلاغ کرده است. این شیوه‌نامه به‌منظور رسیدگی مالیاتی به خرید‌های ارزی با توجه به تحولات ارزی سال‌های ۹۵ تا ۹۷ و فعالیت سوداگرانه برخی اشخاص است که به هر طریق از بانک مرکزی ارز خریداری کرده‌اند. این اتفاق نشان می‌دهد سازمان امور مالیاتی به‌دنبال اخذ مالیات از خریداران و فروشندگان ارز بوده و این باعث برهم‌خوردن امنیت بازار ارز شده است.

منبع: روزنامه فرهیختگان

انتهای پیام/

اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.
نظرات کاربران
انتشار یافته: ۴۰
در انتظار بررسی: ۰
Iran (Islamic Republic of)
علی
۱۷:۵۳ ۰۳ خرداد ۱۳۹۸
ما یک همت و غیرت ملی بهتر از پیش نیاز داریم . علمایی با اراده محکم که فتوایی مبنی بر حرام کردن دلار صادر کنن . و مردمی محکمتر که در مقابل این خدعه دشمن ایستادگی کنند.
Iran (Islamic Republic of)
Sasan
۰۰:۵۳ ۰۳ خرداد ۱۳۹۸
اقا کلک بزنید،واحد پول کشورو بکنید دلار،ترامپ حالش گرفته شه،اون موقع مجبور میشه دلار رو بکشه پایین
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۲۲:۵۹ ۰۲ خرداد ۱۳۹۸
دلاااااااااااار مایه ی عار
Iran (Islamic Republic of)
ز عابد
۲۱:۳۸ ۰۲ خرداد ۱۳۹۸
ميگن ضابطه براى افزايش اجاره بها بگذاريد ،- جواب مسؤلين اينه كه حقوق مالكين دراسلام محترمه هرچقدر ميخوان ميتونن رواجاره بها اضافه كنند
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۲۱:۰۴ ۰۲ خرداد ۱۳۹۸
اینا همش بازیه
همش دست بانک مرکزی و دولته
Canada
ناشناس
۱۹:۲۰ ۰۲ خرداد ۱۳۹۸
اگر میخواهیم از این بازی دلار خلاص شویم باید به گذشته برگردیم و پول طلا یا نقره یا هر دو شود .استعمار وقتی پایش به هند باز شد .پولشان طلا و نقره بود .
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۹:۰۶ ۰۲ خرداد ۱۳۹۸
کسی ترمز دلار را نکشیده.
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۹:۰۰ ۰۲ خرداد ۱۳۹۸
خدایا خودت نجاتمون بده...واقعازندگی برامون سخت شده
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۸:۳۶ ۰۲ خرداد ۱۳۹۸
دلار همچنان سر بالا میره
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۷:۱۷ ۰۲ خرداد ۱۳۹۸
این ارزونی مقدمه است برای گران شدن چون دوباره قیمتش بر می گرده روی ۱۵ هزار و دوباره همه چیز به همین بهونه گرون میشه اصلا شما دیدید وقتی دلار ارزون شد چیزی هم ارزون بشه ولی وقتی ۱۰ تومن گرون میشه در حالی که هنوز خیلی کمتر از قیمت روزهای اوجشه چقدر اجناس گرون میشه..علی برکت الله
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۷:۰۸ ۰۲ خرداد ۱۳۹۸
حتما مسئولین با کفایت و مردم دوست و دلسوز و با مسئولیت ترمز دلار رو کشیدن دیگه.من و تو که نمیتونیم ترمزشو بکشیم.
Iran (Islamic Republic of)
یعقوب
۱۶:۵۶ ۰۲ خرداد ۱۳۹۸
حقوق بازنشستکان متوسط به 200 دلار رسید....
علی برکت ا...
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۶:۰۸ ۰۲ خرداد ۱۳۹۸
این توقف دلاردست کیه؟؟!"" چرانمی گذارنددلار تامرزهای ۱۰۰۰ تا ۲۰۰۰ تومان پایین بیاد؟؟!! وارزش پول ما جان دوباره بگیره؟؟!! وپاشو اززندگی مابیرون کنه؟!!! اکرمرگ برآمریکا درسته! پس دلاراون توزندگی ماچه کارمیکنه؟!!!!!!
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۲۳:۴۷ ۰۲ خرداد ۱۳۹۸
خدا لعنت کنه هرکسی که نمیزاره
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۵:۴۷ ۰۲ خرداد ۱۳۹۸
هرگز ترمز دلار كشيده نشده
Iran (Islamic Republic of)
حسین
۱۵:۳۲ ۰۲ خرداد ۱۳۹۸
دلار ۴۰۰۰تومنی طی یک سال شده ۱۵۰۰۰تومن تو همین ۲ یا ۳ماه از ۱۱هزار تومان شده ۱۵۰۰۰تومان بعدش ۵۰۰تومن کاهش پیدا کرده میگید ترمزش کشیده شده الان از کدوم ترمز صحبت میکنید دلار که ۴ برابر شده هزینه مردم که ۱۰برابر شده در آمده چقدر اضافه شده
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۵:۰۸ ۰۲ خرداد ۱۳۹۸
ای داد و یداد
Iran (Islamic Republic of)
سعید لاری
۱۴:۵۶ ۰۲ خرداد ۱۳۹۸
قیمت دلار با دلار حل میشه
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۴:۴۶ ۰۲ خرداد ۱۳۹۸
اگر کسی بجز خریدن ارز مسکن خودرو وطلا پیشنهادی برای خریدن دارید بگید؟
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۷:۱۶ ۰۲ خرداد ۱۳۹۸
فقط کسب سرمایه از طریق تولید وکار بایدصورت بگیردکسب درآمدازطریق دلالی اقتصادکشوررا نابودمی کند
Iran (Islamic Republic of)
رضا
۰۱:۱۹ ۰۳ خرداد ۱۳۹۸
این چهار مورد کاسبی آدمای مفت خور انگل صفته.اگه نه مورد برای سرمایه گذاری فراوونه.
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۴:۴۳ ۰۲ خرداد ۱۳۹۸
دلار هزار تومنی شده به قول خودتون ۱۳ هزار
تومن که بیشتر هم هست.
Iran (Islamic Republic of)
ali
۱۴:۰۷ ۰۲ خرداد ۱۳۹۸
بعد از سیزده تومان،چه ترمزی، چه کسی این ترمز کشیده است.
Iran (Islamic Republic of)
مجید
۱۳:۴۹ ۰۲ خرداد ۱۳۹۸
کاش یه نفر پیدامیشد قیمت مسکن رو کاهش میداد
Iran (Islamic Republic of)
اسماعیل
۱۷:۵۷ ۰۲ خرداد ۱۳۹۸
خونه جزو ضروریات است ولی اصلا تودید مسئولین دیده نمیشه
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۳:۲۲ ۰۲ خرداد ۱۳۹۸
قیمت ارز بالاست
چرا دولت دست دلالان رو کوتاه نمی کنه
چرا اجازه صادرات به افرادی که ارز را به کشور بر نمی گردانند داده می شود
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۳:۲۲ ۰۲ خرداد ۱۳۹۸
قیمت ارز بالاست
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۲:۴۹ ۰۲ خرداد ۱۳۹۸
والا خجالتم خوب چیزیه! دولت فقط بلده از کارمند و کارگر و تولید کننده مالیات بگیره! اگه روی دلالیها نظارت داشت و مالیات درست و حسابی ازشون میگرفت انقدر وضعیت بهم نمیریخت!
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۲:۴۰ ۰۲ خرداد ۱۳۹۸
ارز با نرخ ۴۲۰۰ تومان یا هر نرخ دیگر کمتر از نرخ آزاد
Iran (Islamic Republic of)
م
۱۲:۳۳ ۰۲ خرداد ۱۳۹۸
کجا قیمت ارزونه دلار شده ۱۳ تومن
Iran (Islamic Republic of)
م
۱۲:۳۳ ۰۲ خرداد ۱۳۹۸
کجا قیمت ارزونه ؟؟؟
United States of America
ناشناس
۱۲:۲۱ ۰۲ خرداد ۱۳۹۸
دوباره رفت بالا
Iran (Islamic Republic of)
126127
۱۱:۵۸ ۰۲ خرداد ۱۳۹۸
هیچ میدونی الان دلار چنده؟
تو کانال 14 تومن.
Iran (Islamic Republic of)
علی
۱۱:۴۶ ۰۲ خرداد ۱۳۹۸
مگر قرار بود این دلار تا کجا بالا رود که اکنون جشن بگیریم
United States of America
ناشناس
۱۱:۳۹ ۰۲ خرداد ۱۳۹۸
چرا ارز رو بر نمیگردونن؟ مگه پتروشیمی یا فولاد خصوصیه؟
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۱:۳۳ ۰۲ خرداد ۱۳۹۸
این روند توی همه دوره های ریاست جمهوری تکرار شده و همه رییس جمهورها توی دوره دوم ریاستشان قیمت دلار را افزایش چند برابری دادن و بعد با یک کاهش جزئی قیمت ها را تقریبا روی نمودار سه برابر شدن نگه داشتن و این گردونه همچنان ادامه دارد . همچنان اکثریت مردم روز به روز از لحاظ مالی ضعیف تر میشوند
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۱:۳۱ ۰۲ خرداد ۱۳۹۸
آقای رییس جمهور گفته اند که قیمت دلار 13 هزار تومن نیست حتی 8 هزار تومن هم نیست یعنی چه؟!
من که نفهمیدم یعنی چه!!!!!!!
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۰:۲۶ ۰۳ خرداد ۱۳۹۸
یعنی اگر رئیسی بیاد میشه ۵۰۰۰ تومن
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۱:۲۳ ۰۲ خرداد ۱۳۹۸
نمیدانیم این دلاری که شما تصویب کردین 4200 به چه دردی قرار هست بخوره تک نرخی کنین
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۱:۱۲ ۰۲ خرداد ۱۳۹۸
دلار ۱۵ هزار تومن شده ۱۴۹۵۰ کاهشی شده؟