معادل فارسی کلمات «فیلتر»، «موکت» و «هارمونیک» چیست؟

به گزارش خبرنگار حوزه ادبیات گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛  ساخت کلمه مسئله‌ای نیست که تنها با قرار گرفتن اسامی، افعال و پسوند‌ها در کنار یکدیگر به‌وجود بیاید و با وارد کردن آن به زبان فارسی پایان بپذیرد. هنگام ساخت کلمه باید به مسئله رواج آن در زبان فارسی توجه کرد. ساخت هر کلمه به معنای ورود مفهومی جدید به زبان فارسی است. هنگامی که این انتقال معنا به درستی انجام نشود، کلمه در زبان فارسی رواج پیدا نمی‌کند. افزودن کلمات بی‌معنا و نامفهوم به زبان فارسی، دایره واژگان این زبان را با مشکل مواجه می‌کند. در آینده این مسئله می‌تواند حتی به قیمت وجود لطمه به زبان فارسی و تغییر قضاوت‌های جهان درباره فرهنگ ایرانی و این زبان تمام شود. اگر سعدی، حافظ، مولانا و خیام کلماتی بی معنا و نامفهوم را در زبان فارسی به‌کار می‌بردند، یا حتی معادل‌هایی عجیب برای زبان مغولی در آن زمان ساخته می‌شد، به طور قطع نام و نشانی از گنجینه ادب فارسی باقی نمی‌ماند و تمام زحمات فردوسی‌ها، سنایی‌ها، رودکی‌ها و انوری‌ها برباد می‌رفت. عقب ماندگی در زمینه تولید، تکنولوژی، فرمول‌های ریاضی و شیمی در آینده قابل جبران است، اما عقب ماندگی فرهنگی و ساخت کلمات نامانوس در آینده هرگز جبران نمی‌شود. در هنگام ساخت و کاربرد واژه یادمان باشد، ادبیات مسیر سختی را برای رسیدن به شرایط کنونی پیموده است و ادیبان برای رساندن زبان فارسی به جایگاه کنونی رنج زیادی برده و می‌برند. رنجی که شاید هیچ کس توان حمل یک لحظه آن را نداشته باشد.

1- «فیلتر»: معادل آن را کلمه «پالایه» قرارداده‌اند. این معادل از بن مضارع فعل «پالای» و پسوند «های بیان حرکت» ساخته شده است. این معادل در زبان امروز به‌کار نمی‌رود. به دلیل آنکه در این کلمه نباید از این پسوند استفاده می‌شد. در زبان فارسی هر پسوندی را نمی‌توان برای ساخت هر کلمه‌ای قرارداد. زیرا هر پسوند کاربرد و بار معنایی مخصوص به خود را دارد. به عنوان مثال قرار گرفتن پسوند «کاف تصغیر» در کنار برخی کلمات بارمعنایی توهین آمیزی دارد. در صورتی که بخواهیم صفت «کوچک» را برای این کلمات به‌کار ببریم. استفاده از خود صفت به منظور پرهیز از توهین شایسته‌تر خواهد بود. به جای این معادل می‌توان از کلمه «پالایش» استفاده کرد. این کلمه در زبان امروز به‌کار می‌رود.

2- «موکت»: معادل آن را کلمه «فرشینه» وضع کرده‌اند. این کلمه از ترکیب اسم و پسوند شباهت «ینه» ساخته شده است. کلمات دیگری چون «سیمینه» و «زرینه» نیز با این پسوند در زبان فارسی وجود دارد. این معادل کاربرد چندانی در زبان امروز ندارد. این مسئله نیازمند گذشت زمان و انس بیشتر مردم با این معادل‌ها خواهد بود. انبوه معادل‌هایی که در زبان امروز به‌کار‌ نرفته است سبب شده تا حساسیت‌های بیشتر و عمیق‌تری در سطح جامعه نسبت به این موضوع ایجاد شود.

3- «هارمونیک»: معادل آن را کلمه «هماهنگ» قرار داده‌اند. این کلمه از ترکیب دو اسم و میانوند ( ا ) ساخته شده است. به دلیل کاربرد زیاد این کلمه در زبان فارسی کمتر به مشتق- مرکب بودن این کلمات توجهی می‌شود. در صورتی که این معادل در ردیف این کلمات قرار می‌گیرد. کاربرد کلمه معادل را در زبان امروز مشاهده می‌کنیم، اما نمی‌توان تمام این کاربرد‌ها را معادل کلمه لاتین دانست. بلکه گاهی کلمه به طور مستقل در زبان فارسی به‌کار می‌رود.

انتهای پیام/