به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، وبلاگ سرباز صفر جنگ نرم در جدیدترین نوشته خود در مورد مصادیق منکرات در مداحی ها آورده است:

مطمئنا اگر نگوییم بالاترین سرمایه، یکی از بالاترین سرمایه های انقلاب و نظام اسلامی ما و هستی و زندگی امروز شیعه به عزاداری برای محمد و آل محمد علیهم السلام و بالاخص سالار شهیدان حسین بن علی علیهما السلام است و این نقطه قوت مطمئنا مرکز توجه دشمنان برای آسیب زدن به انقلاب و اسلام به هر شکل ممکن است.

آنچه مشخص است جنگ فرهنگی دشمن امروز متاسفانه دامنگیر ستون فرهنگی ما که هیئت های اهل بیت می باشد شده است و در هر دو بخش مذکور آسیب هایی را پدید آورده است اما در این مقاله می خواهیم به بخش محتوایی مداحی ها و آسیب های آن بپردازیم.

در ادعیه اهل بیت علیهم السلام به ما یاد دادند که باید از سه گونه جهت گیری و سخن در مورد ایشان به خدا پناه ببریم و از خدا یاری و هدایت بجوییم که در دعای شب عید غدیر که در کتاب اقبال آمده این سه چیز را بیان می کند که آنها  1-بغض 2-منکر 3-غلو  می باشد.


بغض

خب الحمد لله که ما پیروان مکتب اهل بیت و محبین آنها از شقاوت بغض به این اولیای حقیقی پروردگار دوریم اما متاسفانه هیچگاه مصون از آن دو بخش دیگر نیستیم.


منکر

اما بخش دوم که از آن با صفت "منکر" یاد شده است به معنای سخنان و اعمالی از ما در رابطه با اهل بیت می باشد که مطابق با شان ایشان و پیروان حقیقی خاندان وحی نمی باشد که علما و بزرگان و مراجع ما برخی از مصادیق امروزی این منکر را در مورد مداحی ها و حرکت هایی که در ارتباط با اهل بیت از شیعیان صادر می شود بیان نموده اند و در اینجا به برخی از آنان اشاره می شود.

1-غالب شدن توصیفات دون شان اهل بیت:

مقام معظم رهبری در این باره می فرمایند:

چيز ديگرى كه بنده در بعضى از خوانندگان جلسات مداحى اطلاع پيدا كردم، استفاده‌ى از مدح‌ها و تمجيدهاى بى‌معناست، كه گاهى هم مضر است. فرض كنيد راجع به حضرت اباالفضل (سلام‌اللَّه‌عليه) صحبت مى‌شود؛ بنا كنند از چشم و ابروى آن بزرگوار تعريف كردن؛ مثلاً قربون چشمت بشم! مگر چشم قشنگ در دنيا كم است؟ مگر ارزش اباالفضل به چشمهاى قشنگش بوده؟! اصلاً شما مگر اباالفضل را ديده‌ايد و مى‌دانيد چشمش چگونه بوده؟! اينها سطح معارف دينى ما را پايين مى‌آورد. معارف شيعه در اوج اعتلاست. معارف شيعى ما معارفى است كه يك فيلسوفِ در غرب پرورش يافته‌ى با مفاهيم غربى و بزرگ شده‌ى آشناى با معارف فلسفىِ غرب مثل هانرى‌كُربن را مى‌آورد دو زانو جلوى علامه‌ى طباطبايى مى‌نشاند؛ او را خاضع مى‌كند و مى‌شود مروج شيعه و معارف آن در اروپا. مى‌شود معارف شيعه را در همه‌ى سطوح عرضه كرد؛ از سطوح ذهن متوسط و عامى بگيريد تا سطوح بالاترين فيلسوف‌ها. ما با اين معارف نبايد شوخى كنيم. ارزش اباالفضل العباس به جهاد و فداكارى و اخلاص و معرفت او به امام زمانش است؛ به صبر و استقامت اوست؛ به آب نخوردن اوست در عين تشنگى و بر لب آب، بدون اين‌كه شرعاً و عرفاً هيچ مانعى وجود داشته باشد...ارزش اباالفضل، ارزش حبيب‌بن‌مظاهر، ارزش جُون در اينهاست، نه در قد رشيدش يا بازوى پيچيده‌اش. قد رشيد كه خيلى در دنيا هست؛ ورزشكارهاى زيبايى اندام كه خيلى هستند؛ اينها كه در معيار معنوى ارزش نيست. گاهى روى اين تعبيرها تكيه هم مى‌شود! حالا يك وقت شاعرى در يك قصيده‌ى سى، چهل بيتى اشاره‌يى هم به جمال حضرت اباالفضل مى‌كند؛ آن يك حرفى است؛ ما نبايد خيلى خشكى به خرج دهيم و سختگيرى كنيم؛ اما اين‌كه ما همه‌اش بياييم روى ابروى كمانى و بينى قلمى و چشم خمار اين بزرگواران تكيه كنيم، اين‌كه مدح نشد؛ در مواردى ضرر هم دارد؛ در فضاهايى اين كار خوب نيست.۱۳۸۴/۰۵/۰۵بیانات در دیدار جمعی از مداحان


2-استفاده از صفاتی برای شیعیان و انجام اعمالی که دون شان یک شیعه بلکه کرامت خدادادی بنی آدم است که این هیچگاه مورد رضایت خدا و خواست اهل بیت علیهم السلام از شیعیان نیست و از مصادیق منکر در عزاداری است.

مرحوم آيت‌الله العظمي تبريزي بنابر آنچه از ایشان نقل شده است در این باره می فرمایند: مداحي و خواندن اشعار در مجالس اهل بيت(ع) بايد طوري باشد كه موجب وهن شيعه نباشد و بهانه به دست دشمنان شيعه ندهد. در مجالس اهل بيت(ع) بايد اشعاري خوانده شود كه فضايل آن بزرگواران بيان شود و مصائب و مظلوميت آن‌ها براي مردم گفته شود. ائمه از ما نخواسته‌اند كه خود را به صورت حيوان درآوريم. آن‌چه از ما خواسته‌اند اين است كه مؤمن صالح باشيم و اخلاق ما اخلاقي باشد كه از آن بزرگواران رسيده است.

و از حضرت آیت الله مکارم شیرازی پرسیده اند که:  آیا استفاده از جملاتى همچون «ما همه سگ حسینیم» در مجالس عزادارى امام حسین(علیه السلام) اشکالى دارد؟
پاسخ :
عزادارى خامس آل عبا از مهمترین شعائر دینى است; ولى باید از سخنان و اشعارى که متناسب با عزاداران اهل بیت(علیهم السلام)نیست جداً خوددارى شود; زیرا حضرت سیّدالشّهدا(علیه السلام)از اینگونه امور بیزار است. و اینگونه تعبیرات، شایسته عزاداران حسینى نیست.


و استفتائی از مقام عظمای ولایت در مورد اعمالی که ناشی از همین گفتار و افکار است :

س 1451: اگر انسان در زيارتگاه‌هاى ائمه(عليهم‏السلام) خود را به زمين بيندازد و همانند بعضى از مردم که صورت و سينه خود را برزمين مى‏مالند تا از آن خون جارى شود و به همان حالت وارد حرم می ‏شوند، عمل کند چه حکمى دارد؟
ج: اين اعمال که به عنوان اظهار حزن و عزادارى سنّتى و محبت ائمه(عليهم‏السلام) محسوب نمی ‏شوند از نظر شرعى اعتبارى ندارند، بلکه اگر منجر به ضرر بدنى قابل توجه و يا وهن مذهب شوند، جايز نيست.


3-استفاده از صفاتی که در نصوص و آیات قرآن برای خداوند آمده در مورد اهل بیت و نزدیکان آنها نظیر حضرت ابالفضل العباس علیه السلام و حضرت زینب سلام الله علیها ،به صورت مطلق و بدون بیان حدودو قیود.

البته باید در این مورد توضیح داد که طبق روایات و ادعیه ای که در شان اهل بیت علیهم السلام وارد شده صفات بلند و مقامی عظیم برای آن ها بیان شده است اما اولا  بیان همه مقامات اهل بیت در جمع همگان با سطح ایمانی و درک عرفانی مختلف، صحیح نیست و شیوه بزرگان دینی نبوده و نیست.

ثانیا صحبت از این مقامات به طور صحیح تنها از کسانی که سالها در عقاید و کلام اسلامی تحصیل کرده اند ساخته است که ظرافت های علمی و دقت ها در عبارات و کلمات و اطلاق و تقیید ها صورت گیرد تا نه از مقام اهل بیت کاسته شود و نه در مورد آنها غلو شود که زمینه سوء استفاده دشمنان حقود اهل بیت را فراهم آورد.


4-بیان کلماتی که ثمره آن ترخیص در گناه و تضمین بدون قید و شرط بهشت برای شرکت کنندگان در مجلس اهل بیت است در حالی که عزاداری حقیقی فقط اقتضای بهشت رفتن است اگر مانع گناه از پی نیاید.

نباید احادیثی که در مورد ثواب شرکت در مجلس اهل بیت و گریه بر ایشان آمده است به عنوان علت تامه برای بهشت رفتن و عدم عقوبت اخروی افراد تلقی نمود و از این رهگذر افراد را از فراهم آوردن زاد و توشه تقوا بی نیاز کرد.

طبقه بندي ثواب ها متناسب با ميزان تاثيرگذاري در هدايت انسان هاست. لذا اگر براي برخي عبادت ها و يا اعمال ثواب فراوان ذکر شده به اين منظور است. به طور مثال براي شرکت در مجلس امام عليه السلام و يا گريه بر امام حسين عليه السلام و يا برخي نمازها، ثواب بسيار ذکر شده است. زيرا این اعمال تاثیر زیادی در هدایت و اصلاح انسانها دارند و چه بسا با این اعمال نقطه عطفي در زندگي آنها صورت مي پذيرد و موجب هدايت هميشگي آنها مي شود.

به همين منظور عزاداران باید به این باور برسند که گریه و اندوه شرط نیست. شنیدن تمام وکمال مداحی و سخنرانی شرط نیست، بلکه اصل، آن است که مجالس عزاداری هدایت‌کننده باشند و موجب ارتقاي سطح فرهنگ و تدین مخاطب شوند. کساني که چندین سال از عمرشان را در مجالس امام حسین (ع) گذرانده‌اند، اما هر سال هیچ تغییری در اندیشه و رفتارشان به وجود نیامده و رشدی نداشته‌اند، هیچ مجلس مقبولی هم نداشته‌اند.


بخش سوم از جهت گیری ها و سخنان نادرست در مورد اهل بیت:

غلو

متاسفانه امروز با وجود آنکه همه ما شیعیان بر زشتی و نادرستی غلو درباره اهل بیت علیهم السلام و عاقبت آن اذعان داریم اما باز گاهی مرتکب برخی از مصادیق آن می شویم و به علت نداشتن آگاهی علمی مناسب در این زمینه یا عدم توجه کافی به این مبانی نمی توانیم این مصداق را منطبق بر غلو کنیم و از آن پرهیز نماییم.
حضرت آیت الله مکارم در مورد برخی از این جملات می فرمایند :"در گوشه و کنار، تعبیراتی به گوش می‌رسد که خیلی زننده است مثلا می‌گویند: لااله الا فاطمه یا لااله الا زینب و اگر کسی که این سخنان را می‌گوید بفهمد چه می‌گوید در آن مجلسی که نشسته، اگر در استکانی چای بخورد باید آن استکان را آب کشید."

بطور کلی گاهی برخی از مداحان برای به وجد آوردن مخاطب زبان به تعبیرات عجیب و غریب و ناشنیده و به کارنرفته و بی حساب و کتاب در مورد اهل بیت می گشایند که همینجا باب تعبیرات غلو آمیز باز می شود و همین افراد می شوند خوراک شبکه های ضد شیعه برای ضربه زدن به مسیر روشن ولایت.


لزوم نهی از منکر کردن اینگونه مداحان

در انتها باید گفت که اینگونه افراط و تفریط ها طبق سخن امیرالمومنین علیه السلام زاییده جهل است و همین جهالت هاست که دستاویز دشنان زبون و بدون استدلال اهل بیت قرار می گیرد و نیز ما را از مسیر اصلاح و سعادت  که مکتب اهل بیت برایمان ترسیم کرده است دور می نماید پس همه باید آگاه باشیم و در مجالس عزاداری و مداحی برای جلو گیری از این انحرافات، بدون در نظر گرفتن ملاحظات مقطعی نهی از منکر نماییم.