بر آنیم تا در این مجال، قطعاتی کوتاه و بلند از کتاب وحی را با نگاهی به بازتاب آن در ادب پارسی، پیشکش طالبان حق و جوینگان حقیقت کنیم تا چه قبول افتد و چه در نظر آید.

مجله شبانه باشگاه خبرنگاران،
آیه 31 سوره آل عمران

*قُلْ إِن كُنتُمْ تُحِبُّونَ اللّهَ فَاتَّبِعُونِي يُحْبِبْكُمُ اللّهُ وَيَغْفِرْ لَكُمْ ذُنُوبَكُمْ وَاللّهُ غَفُورٌ رَّحِيمٌ*

(ای رسول ما، با مردمان) بگو اگر خدا را دوست دارید به دنبال من بیایید و از من پیروی کنیدتا خدا شما را دوست بدارد و گناهان شما را ببخشد. همانا که خداوند آمرزنده و مهربان است.

*سخن از عشق خدا و راه رسیدن به معشوق است، پس این جمله شرطیه نیست، بلکه تقریر و بیان حال است و اصطلاحا آن را شرط تقریری گویند و چنانکه وحشی گوید:
گر تو بر آنی که به جایی رسی      رسته ز ظلمت به صفایی رسی
صاف دلی را به مقابل گرای      تا شودت ز آینه ظلمت زدای  
 ماه چو با مهر مقابل شود     وارهد از ظلمت و کامل شود

*دز اینجا بدیهی است که هر کس در آرزوی آن است که از ظلم وارهد و به کمال رسد. و بدین سان خداوند به پیامبرش می فرماید با ایشان بگو شما که بدون شک پروردگار خود را دوست می دارید و جویا و طالب و عاشق او هستید اگر می خواهید او نیز شما را دوست داشته باشد، که البته می خواهید، پس از من پیروی کنید یا به دنبال من بیایید. چون من به سوی او می روم و رفتار و کلمات من شما را به سوی او دلالت می کند. اگر نگران گناهان گدشته خود هستید که مبادا از محبت الهی بدان سبب محروم شده باشید مژده باد شما که خداوند آمرزنده و مهربان است و اگر به سوی او آیید بی گمان از گناهان شما در می گذرد.

*ز «إن کنتم تُحبون» یابد او راه      به خلوت خانه «یحببکم الله» (گلشن راز)

در این بیت شیخ محمود شبستری در بحث انسان و مسافر و سالک رته حق گوید که مسافر از طریق عشقی که به پروردگارش دارد یعنی مقام «مُحبیت» به حریم وصال و «محبوبیتِ» او می رسد.



* در این آیه رابطه بین بنده و پروردگار رابطه عاشقی و معشوقی بیان شده است و اگر کدورتی از گناهان در این رابطه باشد خداوند با نفَسِ مهربانی آن غبار کدورت را از دل سالک خواهد کرد و به همین مناسبت می بینیم که در این ادب پارسی تمام صحبت از عاشقی و معشوقی گله و شکایت متقابل بین عاشق و معشوق می رود.

*گله معشوق این است که تو با گناهان خود به حقیقت غیر از من معشوق دیگری را انتخاب کرده ای اما با این حال من تو را چنان دوست دارم که اگر آن معشوق باطل را که توسط شیطان در چشم تو زیبایی یافته طلاق دهی و بار دیگر به خواستگاری من آیی خواهم پذیرفت.
حضوری گر همی خواهی ازو غایب مشو حافظ         متی ما تلق من تهوی دع الدنیا و اهملها (حافظ)

*در ادب پارسی دین رسمی و مقبول، همان دینِ عشق است که از آیه حاضر و آیات دیگر قرآن کریم الهام گرفته شده است. خداوند خوش آمد و ناخوشامد های خود را مکرر در قرآن بیان کرده است که: خدا پاکان را دوست داردو صادقان را و دادپیشگان را و ... و خدا دوست ندارد متکبران را و دروغ گویان را و ... . مولانا در داستان نبرد حضرت امیر(ع) با آن کافر دانا و مستعد از قول حضرتش می گوید:

کو هم و هستی من بنیاد اوست     ور شوم چون کاه بادم باد اوست
          جز به باد او نجنبد میل من     نیست جز عشق احد سر خیل او
       تا احب لله آید نام من     تا که ابغض لله آید کام من
   بخل من لله عطا لله و بس     جمله لله ام نیم من آنِ کس

برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید
برچسب ها: قرآن ، شبانه ، کشکول
اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.
آخرین اخبار