به گزارش باشگاه خبرنگاران، مجموعه مستند «آوای هورامان» با موضوع حفظ و اشاعه آوازهای بسیار قدیمی مرتبط با منطقه اورامانات کردستان ایران در 13 قسمت 20 دقیقه‌ای تولید شده است تا مخاطبان سرویس کردزبان شبکه سحر را با ریشه‌های کهن موسیقی و آوازهای هورامی آشنا کند.

تصویربرداری این مجموعه مستند از اوایل خردادماه آغاز شده و پس از پایان تصویربرداری، با گذراندن حدود 2 ماه مراحل فنی و تدوین، درحال حاضر در جدول پخش یک روز در میان سیما کردی شبکه سحر قرار گرفته است و هر شب ساعت 20:30 به وقت تهران از کانال دوم شبکه سحر روی آنتن می‌رود.

مستند «آوای هورامان» که با سیستم HD تصوربرداری شده به قدیمی‌ترین آوازهای ایرانی که شاید به گونه‌ای، یکی از قدیمی‌ترین موسیقی‌های جهان نیز به شمار می‌رود، می‌پردازد.

تهیه‌کننده و کارگردان "آوای هورامان" در این مورد گفت: «آوازهای هورامی» آواهایی موسیقیایی‌اند که در منطقه هورامانات رواج داشته و به دسته‌های سیاه چمانه، وُردَه بزم، چپله، نیم چپله، هوره، مور، و…تقسیم می‌شوند. که البته آواز‌های هوره و مور به دلیل کوچ کردن دسته‌ای از مردمان آن منطقه به منطقه گوران فعلی، کمتر در منطقه هورامانات و بیشتر در سمت شرق منطقه نزدیک به کرمانشاه خوانده می‌شود.

امیر حسین ماکویی با اشاره به اینکه در واقع موسیقی از دل طبیعت نشأت می‌گیرد؛ خاطرنشان كرد: هدف اصلی از تهیه این اثر، حفظ و اشاعه این آوازهای سنتي ايراني است. چرا كه از بازماندگان نسل اساتید این گونه کهن و ریشه‌دار از آواز و موسیقی، شاید تنها یک یا دو نفر باقی در قید حیات باشند که از توانایی اجرای حرفهای و اصولی آن بهره‌مند باشند و با از دست دادن این گنجینه‌های ارزشمند شاید دیگر تمامی رموز این موسیقی نیز از بین برود.

وی با اشاره به پژوهش حدود دو ساله خود براي ساخت مجموعه «آواي هورامان» و جمع آوری آرشیوی از آوازهای هورامی اظهار كرد: در این مستند آیین و آداب و رسوم منطقه همراه با موسیقی مربوط بازسازي می شود و به اشعاري كه در اين موسيقي ها به كار رفته و معانی آنها پرداخته خواهد شد. ضمن اینکه خصوصيات بزرگان این نوع از آوازها و تاثیرآوازهای هورامی در بطن زندگی و فرهنگ مردم منطقه نیز معرفی خواهد شد.

این مستندساز جوان با بیان اینکه زبان کردی دارای چندین شاخه از قبیل سورانی، گورانی، کرمانج و ...است خاطرنشان کرد: حدود 80 درصد کارشناسان این برنامه به زبان کردی صحبت کرده‌اند که این زبان‌ها ازنظر لهجه همگون نشده و این مسئله به زیبایی اثر می‌افزاید. اظهارات 20 درصد بقیه کارشناسان که فارسی زبان هستند نیز زیرنویس شده است.

فاز اول تصویربرداری این مستند از تهران شروع شده و اساتیدی مانند محمدرضا درویشی (موسیقیدان و پژوهشگر موسیقی ایرانی)، علی اکبر مرادی(تنبورنواز برجسته و استاد موسیقی نواحی ایران)، صدیق صفی زاده (محقق و مدرس زبان و ادبیات کردی)، محمدعلی سلطانی(پژوهشگر موسیقی و ادبیات کردی) و بیژن کامکار (موسیقیدان برجسته ایرانی)، در مقابل دوربین رضا ثامنی از پیدایش این نوع موسیقی و جزئیات مربوط به آن سخن گفتند.

مرحله دوم تصویربرداری نیز در منطقه هورامانات کردستان و در شهرستان‌ها و روستاهایی مانند پاوه، خانقاه، گلال، شمشیر، هجیج، نوسود، نودشه، گهوراه و…انجام و در این مناطق تصاویری از آیین‌ها و آداب و رسوم مردم منطقه هورامانات کردستان که ارتباط مستقیمی با نوع آواز هورامی دارند، تهیه شده است. در جریان تولید این مستند، دور همنشینی‌ها، بزم‌های شبانه، مراسم‌ عروسی، عزاداری‌ و برداشت محصول و…نیز با حضور مردم محلی و تعدادی از بازیگران تئا‌تر شهرستان پاوه بازسازی شده است. همچنین کار‌شناسان و اساتید بومی این آواز مانند کاک عوسمان کمینه‌ای، کاک جمیل احمدی، بهمن حاج امینی، محمد رشید امینی، نجیب حسنی و غیره درباره آوازهای هورامی و ویژگی‌های آن به بحث و بررسی پرداخته‌اند.

عوامل تهیه این مجموعه مستند عبارتند از: تهیه کننده و کارگردان: امیرحسین ماکویی، تصویربردار: رضا ثامنی، صدابردار: مرتضی نظری، پژوهشگر و مدیر تولید: فرشاد حقیقی فشی، دستیار تصویربردار: رضا اسکندری، عکاس: فرهاد بزازیان، گرافیست: امیر یعقوب، دستیاران تولید: رامین و آروین صالحی، تدوین و صداگذاری: مصطفی سیفی./ي2