باشگاه خبرنگاران جوان؛ شاهین صادقی نسب* ـ مسئله‌ای که این روز‌ها در کشور ما به‌عنوان مسئله اول سیاسی مطرح است، موضوع مذاکره با ایالات متحده است،  ابتدا این را برای شفاف‌شدن موضوع و سؤالی که در بین بسیاری از مردم وجود دارد عرض می‌کنم، مسئله مذاکره با آمریکا مدتی پیش در سال گذشته هم مطرح شد؛ اما در آن مقطع با رفتار‌های اشتباه برخی از مسئولان و نشان‌دادن اشتیاق زیاد به مذاکره باعث شد تا طرف آمریکایی در واقع از این فرصت سوء استفاده کرده و درخواست‌های حداکثری و خارج از چارچوب مذاکراتی را مطرح کند.

 البته در آن مقطع رهبر انقلاب بسیار هوشمندانه ورود کردند و در سخنرانی فرمودند که مذاکره با آمریکا هوشمندانه و عزتمندانه نیست و دلیل آن را تجربه عنوان کردند.

این یک حرکت بسیار هوشمندانه از سوی رهبری انقلاب بود که اتفاقاً با سوءبرداشت در بین بسیاری از گروه‌های سیاسی همراه شد گمان‌کردند که رهبری انقلاب مذاکره را منع کرده و اصل مذاکره را نپذیرفته، نه این یک تاکتیک مذاکراتی از سوی معظم له بود که مخاطبش آمریکایی‌ها بودند، به آمریکایی‌ها گفتند که اگر می‌خواهید با ایران مذاکره کنید، بایستی با رعایت عزت و شرافت ملت ایران همراه بوده و برای مردم و کشور ما نفع داشته باشد.

 این باعث شد تا در رفتار و رویکرد دولتمردان آمریکا تغییر ایجاد شده و از تمام خواسته‌های حداکثری خودشان کاملاً کوتاه آمدند به‌طوری‌که امروز دولت آمریکا فقط صحبت از مسئله سلاح هسته‌ای می‌کند و سلاح هسته‌ای هم موضوعی است که اساساً ما در چارچوب سیاست‌های داخلی خودمان آن را نمی‌خواهیم و ارتباطی به مذاکرات ندارد.

 در این میان ازیک‌طرف با تغییری که در شرایط و رفتار‌های آمریکایی‌ها ایجاد شده از طرف دیگر با نقشی که دولت‌های عربی حوزه خلیج‌فارس در راستای تنش‌زدایی انجام دادند در نهایت موجب شد که رهبر معظم انقلاب اجازه مذاکره را صادر کنند.

 دولت فعلی ایالات متحده تفاوت‌های بسیاری با دولت‌های پیشین دارد، وقتی اخبار آمریکا را دنبال می‌کنید به‌وضوح می‌بینید ستیز و مبارزه در مقابل متحدان سنتی آمریکا هم در حال انجام است که نمونه آن وضع تعرفه‌های سنگین علیه کشور‌های اروپای غربی است، کشور‌هایی که برخلاف روسیه و چین در کنار آمریکا بوده‌اند.

 به‌هرحال وقتی که تعرفه‌ها را روی کشور‌های اروپایی غربی اعمال می‌کند این یک پیام روشن دارد و این که برای دولت فعلی آمریکا منافع خودش بالاترین اهمیت را دارد.

 این دولت یک رویکرد متفاوتی نسبت به سایر دولت‌های در تاریخ سیاسی آمریکا داشته و بنابراین دولتی است که با تغییر رویکردی که نسبت به ایران هم داشته می‌شود با این دولت وارد مذاکره و گفت‌و‌گو شد و از این فرصت استفاده کرد.

 با شرایط حاضر ما می‌توانیم عزتمندانه منافع اقتصادی خودمان را دنبال کنیم و با رفع تحریم‌ها و پایان‌دادن به این محاصره اقتصادی ایران، غل‌وزنجیر را از پای اقتصاد ایران باز کنیم و این مسئله بسیار مهمی است.

 امسال سال سرمایه‌گذاری است، ما برای اینکه بتوانیم این سرمایه‌گذاری را محقق کنیم، نیاز به حجم وسیعی از سرمایه‌گذاری خارجی داریم سرمایه‌های داخلی اصلاً کفاف ما را نمی‌دهد و در چنین شرایطی برای اینکه بتوانیم سرمایه‌گذاری خارجی را جذب کنیم اولین و نخستین گامش این است که بتوانیم ترک خصومت با ایالات متحده داشته باشیم و این شر را از سر ملت ایران برداریم.

 مذاکرات و پیگیری منافع اقتصادی کشور می‌تواند گام بسیار اساسی و مهمی برای تحقق شعار سال و ورود سرمایه‌های مورد نیاز به کشور و گام برداشتن در مسیر توسعه باشد.

یکی از راه‌ها و در واقع اصلی‌ترین راهی که کشور‌های دنیا در چارچوب روابط بین‌الملل برگزیدند برای اینکه با هم دچار مقابله و درگیری نشوند اصل داشتن تعاملات اقتصادی منصفانه است، وقتی دو کشور با هم در دادوستد اقتصادی باشند و درهم‌تنیدگی‌های سرمایه‌گذاری و اقتصادی داشته باشند لاجرم هرگز به سمت خصومت، دشمنی و درگیری و مقابله نمی‌روند این مسیری که ما با آمریکایی‌ها تا به امروز داشتیم اگر بخواهد همین مسیر بدون مذاکره ادامه پیدا بکند ایستگاه دیگری جز درگیری ندارد.

امروز به مدد مدیریت قرآنی رهبری انقلاب اسلامی یکی از قدرت‌های بزرگ موشکی جهان هستیم به‌طوری‌که به ابرقدرت‌های جهان مثل روسیه سلاح صادر می‌کنیم، این دستاورد‌های بسیار بزرگی است، آمریکایی‌ها می‌دانند که اگر وارد جنگ با ایران شوند خسارت‌های جدی خواهند خورد.

هزاران‌هزار سربازی که در منطقه دارند، بسیاری از تأسیسات و پایگاه‌ها و سرمایه‌گذاری‌هایی که در منطقه دارند در این جنگ احتمالی نابود خواهد شد، پس آنها هم خواهان جنگ نیستند؛ بنابراین عقلانیت این را می‌گوید که هر دو طرف به سمت تنش‌زدایی حرکت کنند.

 طرف آمریکایی بیش از جمهوری اسلامی ایران به دنبال مذاکره است،  روزی نیست که ترامپ در خصوص مذاکره با ایران سخن نگوید، این را به‌خاطر علاقه به ایران نمی‌گوید بلکه نمی‌خواهد با ایران وارد جنگ شود.

 یکی از دلایل خروج ترامپ از برجام عدم منفعت اقتصادی بود و اگر این موضوع در برجام وجود داشت قطعاً ایالات متحده از آن خارج نمی‌شد.

 برای تداوم هر پیمانی چاره‌ای جز تعریف منافع اقتصادی دوطرفه نیست این یک مسئله بسیار مهم است بایستی که تعاملات بخش خصوصی ما و بخش خصوصی ایالات متحده به‌شدت افزایش پیدا کند و تراز تجاری ما به‌شدت بالا برود با این تعاملات اقتصادی است که ما می‌توانیم جلوی مقابله‌ها و درگیری‌های بیشتر با ایالات متحده را بگیریم و این خطر را از ملت ایران رفع کنیم.

 در جای‌جای  صحیفه صحیفه امام خمینی (ره) توجه به مردم و رفاه برای مردم آمده است، این یکی از بلندترین آرمان‌های انقلاب اسلامی است، ما برای استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی انقلاب کردیم.

ما برای اینکه بتوانیم استقلال خودمان را حفظ کنیم، نیاز داریم که در داخل کشور اقتصاد قدرتمندی داشته باشیم و بتوانیم برای مردم خودمان رفاه بیاوریم این رفاه جز با سرمایه‌گذاری‌ها محقق نمی‌شود و در این میان تحلیل‌های اشتباه را نباید پذیرفت، تحلیل اشتباه به ما می‌گوید که سرمایه‌های داخلی برای رشد اقتصادی کافی است که مهمل و غلط است.

 ما نیاز به سرمایه‌گذاری خارجی داریم چرا که در بهترین حالت ۴۰ میلیارد دلار در دست مردم داریم، درحالی‌که نیاز به ۳۰۰ میلیارد دلار در سال برای توسعه داریم که می‌توانیم با رفع کارشکنی‌های آمریکایی این نیاز را از کشور‌های عربی منطقه جبران کنیم.

علاوه بر این رهبری انقلاب هیچ منعی را برای سرمایه‌گذاری آمریکایی‌ها در داخل ایران قرار نداده‌اند و این مسئله مهمی است.

با توجه به مذاکراتی که از روز شنبه ۲۳ فروردین‌ماه در عمان آغاز خواهد شد،  آنچه که ما از تیم مذاکره‌کننده توقع داریم این است که با رعایت حداکثری منافع ملی تعهد به آرمان‌های استقلال‌طلبانه انقلاب اسلامی و با صیانت از دستاورد‌های فناوری و علمی کشورمان وارد یک مذاکره عزتمندانه و هوشمندانه با آمریکایی‌ها شود تا این محاصره اقتصادی را پایان بدهیم.

 قطعاً در مذاکرات باید با خواسته‌های حداکثری در راستای منافع ملی وارد شد و از برخورد‌های احساسی جلوگیری کرد.

حفظ محرمانگی مذاکرات بسیار مهم است چرا که افکار عمومی به همه زوایا به لحاظ فنی و تکنیکی آگاه نیست و دلیلی ندارد تا زمان پایان نهایی مذاکرات اخبار آن بیرون درز کند.

 مذاکره‌کنندگان کشورمان باید بدانند که موضع آنها، موضع قدرت است و دلیل آن هم پیشرفت‌های بسیار چشمگیری است که در حوزه‌های نظامی و امنیتی داشته‌ایم، پس با سینه ستبر و سربالا به سمت میز مذاکره بروید، پشت سر شما نیرو‌های نظامی و ملت ایران هستند.

از طرف مقابل نترسید، بدانید که او بیشتر از شما به مذاکره نیاز دارد این خیلی مهم است بدانید که اگر او می‌توانست با شما وارد درگیری شود اصلاً به شما درخواست مذاکره نمی‌داد درخواست مذاکره می‌دهد، چون نمی‌خواهد با شما وارد درگیری شود، چون می‌داند که چقدر برایش خسارت‌بار خواهد بود.  پس با موضع بالا، عزتمندی و با حسن‌نیت وارد مذاکره شوید و از هیاهوی برخی مغرضان داخلی و تندرو‌های بیگانه نترسید.

*کارشناس مسائل سیاسی و مدرس دانشگاه