باشگاه خبرنگاران جوان ـ  اکبر فتحی معاون برنامه‌ریزی و اقتصادی وزارت جهاد کشاورزی روز دوشنبه به مناسبت ۱۳ اسفند /روز ملی آب با بیان اینکه شاخص بهره‌وری آب در بخش کشاورزی ایران نسبت به استاندارد‌های جهانی پایین است، گفت: کاهش بارش‌ها و افزایش دما، چالش‌های جدیدی را برای مدیریت منابع آب ایجاد کرده است.

وی با بیان اینکه روز ملی آب فرصتی برای تأمل در اهمیت این منبع حیاتی و نقش آن در توسعه پایدار کشور است، اظهار کرد: آب به‌عنوان یکی از کلیدی‌ترین نهاده‌های تولید در بخش کشاورزی، نقش تعیین‌کننده‌ای در امنیت غذایی و اقتصادی ایران دارد.

وی خاطرنشان کرد: با توجه به شرایط اقلیمی خشک و نیمه‌خشک کشور، مدیریت بهینه منابع آب به ویژه در بخش کشاورزی، به یکی از مهم‌ترین اولویت‌های ملی تبدیل شده است.

معاون وزیر جهاد کشاورزی گفت: روز ملی آب، یادآور اهمیت و نقش حیاتی این منبع ارزشمند در تأمین امنیت غذایی، توسعه اقتصادی و حفظ پایداری محیط‌زیست کشور است.

وی با اشاه به اینکه آب، به‌عنوان یکی از ارکان اصلی کشاورزی، در شرایط تغییرات اقلیمی و افزایش فشار بر منابع آبی کشور، نیازمند مدیریت بهینه و سیاست‌گذاری هوشمندانه است، گفت: در برنامه هفتم توسعه، کاهش مصرف آب در بخش کشاورزی به ۶۵ میلیارد مترمکعب هدف‌گذاری شده است که این مهم، نیازمند تحول در شیوه‌های بهره‌برداری از منابع آبی، افزایش بهره وری مصرف و به‌کارگیری فناوری‌های نوین است.

فتحی با بیان اینکه بیشترین میزان آب مصرفی در کشور به بخش کشاورزی اختصاص دارد، افزود: افزایش بهره‌وری آب در این بخش، یکی از مؤثرترین راهکار‌های مقابله با بحران کم‌آبی است.

وی با اشاره به اینکه راهکار‌های مختلفی برای بهینه‌سازی مصرف آب در برنامه توسعه کشور تأکید شده است، گفت: طرح تحویل حجمی آب کشاورزی بر اساس الگوی کشت هر منطقه اجرایی خواهد شد که این اقدام موجب مدیریت مؤثرتر منابع آبی و جلوگیری از هدررفت آن در بخش کشاورزی خواهد شد.

فتحی با اعلام اینکه اجرای سامانه‌های آبیاری تحت فشار، هوشمندسازی سامانه‌های آبیاری، و استفاده از فناوری‌های نوین مانند آبیاری قطره‌ای و زیرسطحی می‌تواند تا ۴۰ درصد در مصرف آب صرفه‌جویی کند، گفت: گسترش آبیاری هوشمند می‌تواند بهره‌وری آب را به میزان قابل‌توجهی افزایش دهد.

وی با بیان اینکه یکی از عوامل هدررفت آب در کشاورزی، کاهش ظرفیت نگه‌داشت آب در خاک است، گفت: با افزایش مواد آلی خاک، توسعه کشاورزی حفاظتی، و جلوگیری از فرسایش خاک می‌توان میزان مصرف آب را کاهش داد.

فتحی اظهار کرد: در این راستا، توسعه سامانه‌های پایش و نظارت بر کیفیت خاک و آب و حمایت از کشاورزان در به‌کارگیری روش‌های مدرن، گامی مهم در این مسیر است.

وی افزود: بهره‌گیری از کشت‌های کم‌آب‌بر و تغییر الگوی کشت انتخاب گیاهان مقاوم به خشکی و کم‌آب‌بر، توسعه گلخانه‌ها و کاهش سطح کشت گیاهان با نیازی آبی بالا از دیگر اقدامات مهم برای بهینه‌سازی مصرف آب کشاورزی است.

سیاست‌های تشویقی برای کشت محصولات کم آب بر

معاون وزیر جهاد کشاورزی با اعلام اینکه سیاست‌های تشویقی برای کشاورزان جهت جایگزینی محصولات کم‌آب‌بر، از جمله اقدامات مورد تأکید در برنامه توسعه هفتم است، گفت: مدیریت هوشمند منابع آبی و پایش مزارع از راه دور استفاده از سیستم‌های سنجش از دور، تصاویر ماهواره‌ای و هوش مصنوعی در مدیریت منابع آبی، باعث بهینه‌سازی مصرف آب، پیش‌بینی کمبود‌ها و افزایش بهره‌وری در سطح کلان می‌شود و این فناوری‌ها امکان رصد دقیق میزان رطوبت خاک، تشخیص نیاز آبی گیاهان و پیشگیری از هدررفت آب را فراهم می‌کنند.

فتحی گفت: همراهی تمامی بخش‌ها برای حل بحران آب ضروری است، زیرا دستیابی به اهداف برنامه هفتم توسعه در حوزه آب، تنها از طریق همکاری بخش‌های مختلف، از جمله کشاورزان، سیاست‌گذاران، محققان و بهره‌برداران منابع آبی امکان‌پذیر است.

وی با تاکید بر فرهنگ‌سازی، ارائه آموزش‌های لازم و تشویق کشاورزان به استفاده از روش‌های نوین آبیاری به‌عنوان یکی از ارکان اصلی مدیریت منابع آبی اظهارکرد: روز ملی آب، یادآور مسئولیت همگانی در حفظ و مدیریت این منبع گران‌بها است.

فتحی با بیان اینکه با همکاری تمامی ذی‌نفعان، از جمله دولت، بخش خصوصی و کشاورزان، می‌توانیم به سمت کشاورزی پایدار و مدیریت بهینه منابع آب حرکت کنیم، گفت: برنامه توسعه هفتم، فرصتی است برای تحقق این اهداف و تضمین امنیت غذایی و اقتصادی کشور برای نسل‌های آینده است.

بر اساس داده‌های سازمان هواشناسی، کشور در سال آبی جاری تا ۱۰ اسفند ۴۲.۹ درصد کاهش بارش اتفاق افتاده است و در این مدت به‌طور میانگین ۷۸.۸ میلی‌متر بارش ثبت شده این در حالیست که میانگین بلندمدت بارش کشوری در این بازه زمانی ۱۳۷.۹ میلیمتر است.

منبع:ایرنا