باشگاه خبرنگاران جوان؛ زهره شعبانی ـ برای از  معلولان و مشکلاتی که با آن در شهر دست و پنجه نرم می کنند نیازی به مناسبت روز جهانی معلولان نیست نگاهی به  وضعیت نا مناسب حمل و نقل عمومی در شهر قم برای افراد دارای معلولیت گویای  چالش بزرگ این قشر از جامعه است.

معلولان به‌عنوان بخشی از جامعه بر اساس عوامل ژنتیکی، و یا برخی حوادث و رخدادها بخشی از توانایی خود را از دست می‌دهند و مهم‌ترین اصل در حوزه کم توانان این است که هویت آن‌ها به‌عنوان یک شهروند به‌مثابه سایر افراد جامعه به رسمیت شناخته شود.

 معلولان برایمان از مشکلات و معضلاتی که در مسیر روزانه خود با آنها روبه‌رو هستند، گفتند.

عدم دسترسی به وسایل حمل و نقل مناسب

زهرا، یکی از ساکنین قم که از ویلچر استفاده می‌کند، می‌گوید: بیشتر وسایل حمل و نقل عمومی اصلاً مناسب ما نیستند. تاکسی‌ها و اتوبوس‌ها ورودی مناسب برای ویلچر ندارند و استفاده از آنها برای ما بسیار سخت و طاقت‌فرسا است. 

 نبود تاکسی‌های ویژه

مهدی، فردی نابینا، در این باره گفت:ما نیاز به تاکسی‌های ویژه‌ای داریم که مجهز به امکاناتی باشند تا بتوانیم به راحتی سفر کنیم. متأسفانه، تعداد این تاکسی‌ها بسیار کم است و دسترسی به آنها دشوار. 

 ایستگاه‌های اتوبوس نامناسب

سارا، یکی دیگر از معلولان قم، اشاره می‌کند: ایستگاه‌های اتوبوس اکثراً بدون رمپ و امکانات لازم برای دسترسی ما هستند. بسیاری از ایستگاه‌ها نیاز به بازسازی دارند تا ما هم بتوانیم از حمل و نقل عمومی به راحتی استفاده کنیم. 

درخواست‌ها و انتظارات

معلولان قم از مسئولان درخواست دارند که به نیاز‌های آنها توجه بیشتری داشته باشند. زهرا می‌گوید: ما فقط می‌خواهیم که مثل دیگر شهروندان بتوانیم بدون دردسر از وسایل حمل و نقل عمومی استفاده کنیم. این انتظار زیادی نیست. 

مهدی نیز اضافه می‌کند: مسئولان باید به فکر تهیه و تجهیز تاکسی‌های ویژه برای ما باشند. همچنین، ایستگاه‌های اتوبوس باید با امکانات مناسب برای ما بهبود یابند. 

 معلولان قم با چالش‌های جدی در استفاده از حمل و نقل عمومی روبه‌رو هستند. مشکلاتی که می‌توانند با تلاش‌ها و برنامه‌ریزی‌های مناسب از سوی مسئولان بهبود یابند. توجه به نیاز‌های این گروه از شهروندان می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی آنان و افزایش استقلال‌شان کمک کند.

معلولیت حمل و نقل عمومی شهر

حمل و نقل عمومی در شهر قم برای افراد دارای معلولیت نیازمند اصلاحات و توسعه‌های بیشتری است. 

معلولان قم از ناامنی و نامناسبی‌های حمل و نقل عمومی شکایت دارند. از جمله مشکلات آن‌ها می‌توان به عدم دسترسی به وسایل حمل و نقل مناسب، نبود تاکسی‌های ویژه و ایستگاه‌های اتوبوس با امکانات مناسب اشاره کرد.

زندگی سخت ۲۳ هزار معلول در قم

مصطفی علیزاده،معاون توانبخشی بهزیستی قم با اشاره به حدود ۲۳ هزار پرونده افراد دارای معلولیت در استان، گفت: ۸ هزار و ۷۰۵ نفر از این افراد زن و بیش از ۱۴ هزار نفر نیز مرد می‌باشند.

او افزود:در استان قم ۲ هزار و ۶۸۰ نابینا و کم‌بینا، ۸ هزار و ۶۳۷ معلول جسمی و حرکتی، ۵ هزار و ۷۸۰ معلول ذهنی، ۳ هزار و ۹۸ فرد با مشکلات اعصاب و روان، ۴ هزار و ۴۶۴ معلول شنوایی و یک هزار و ۱۸۵ معلول صوت و گفتار شناسایی‌شده‌اند.

قانون حمایت از معلولان به درستی اجرا نمی شود

مدیرعامل انجمن ضایعات نخاعی استان قم هم  عدم اجرای صحیح قانون حمایت از حقوق معلولین، گفت: این قانون به‌رغم اینکه بیش از ۲ سال از زمان تصویب آن گذشته حتی در بهزیستی نیز به‌درستی اجرا نشده است.

تقی یوسفی گفت: یکی از مصادیق عدم اجرای ماده ۳۴ این قانون، یکسان دیده شدن افراد معلول با سایر افراد در پرداخت هزینه‌های طرح نهضت ملی مسکن است درحالی‌که انتظار می‌رود دولت در چنین پروژه‌هایی به کمک معلولین بیاید.

او بابیان اینکه در بهترین شرایط ۲۰ درصد شهر برای حضور افراد معلول مناسب‌سازی شده است، می گوید در حوزه توانبخشی و مناسب‌سازی نیز ماده ۲ این قانون تاکنون به‌درستی اجرانشده و برخی طرح‌های انجام‌شده نیز دچار مشکلاتی بوده است و هم‌اکنون نیز مشخص نیست در بازسازی و ساماندهی میدان شهید مطهری چه پیوست‌هایی را در مورد معلولان پیش‌بینی کرده‌اند.

مسئولان شهرداری قم نیز از نیاز به اصلاحات در این زمینه اظهار نگرانی کرده‌اند. آن‌ها از اجرای طرح‌هایی برای ارتقای خدمات حمل و نقل ویژه افراد دارای معلولیت خبر داده‌اند. به عنوان مثال، سازمان مدیریت و نظارت بر تاکسیرانی شهرداری قم از اضافه کردن پنج دستگاه تاکسی ون و وانا برای جابه‌جایی معلولان خبر داده است.

به گفته مسئولان شهرداری  تجهیز پنج دستگاه تاکسی ون و وانا با امکانات مناسب برای دسترسی آسان معلولان، از جمله رمپ‌های ورودی و فضای کافی برای ویلچر، نصب بیش از ۱۱۰ تابلو ویژه محل عبور و مرور معلولان تجهیز پل‌های عابر پیاده به آسانسور برای استفاده معلولین و جانبازان  ایجاد سامانه‌های ویلچر ویژه برای جابه‌جایی معلولان از سال آینده و  اجرای طرح «نهضت ایستگاه‌های سبز» که به توسعه ایستگاه‌های اتوبوس با امکانات مناسب برای معلولان منتهی شده است.از جمله اقدامات برای مناسب سازی بوده است.

آن طور که مسئولان شهری گفته اند با اجرای این راهکارها، شهر قم بهبود محیط‌های حمل و نقل برای معلولان دارد. با این حال، ادامه تلاش‌ها و افزایش سرمایه‌گذاری‌ها برای ارتقاء کیفیت خدمات حمل و نقل عمومی برای این گروه از شهروندان ضروری است.

 با توجه ویژه به چالش‌های معلولان و  اجرای برنامه‌های مناسب‌سازی، می‌توان به بهبود شرایط حمل و نقل عمومی برای این گروه کمک کرد.