بایدن به‌طور کامل از صحنه سیاسی آمریکا حذف شده است. برخی حتی به دلیل منتشر نشدن یک فیلم یا حتی عکس از او در حین قرنطینه کرونا، خواستار تایید زنده ماندن او شده‌اند. در برابر همه مردگی‌ها در سرنوشت بایدن، زندگی برای هریس جریان یافته است. او امروز در مرکز توجه دموکرات‌ها، آمریکا و جهان است. بسیاری امیدوارند هریس در رقابت‌ها توانمند ظاهر شود تا دیگر قدرت‌گیری ترامپ در تاریخ ثبت نشود.
بررسی وضعیت هریس
حضور کامالا هریس در انتخابات برای دموکرات‌ها تلخ و شیرین است. او در دوران معاونت ریاست‌جمهوری محوبیت کم و گاف‌های زیادی داشت. در مقابل هریس ظرفیت‌های زیادی نیز دارد. در ادامه تلاش شده به برخی از مسائل مهم پیش روی هریس در رقابت‌ها پرداخته شود.
۱. حزب دموکرات در سال‌های اخیر تحت‌تاثیر جناح‌های چپ و سوسیالیست قرار گرفته است. هرچند همچنان چپ‌گرایی و سوسیالیسم به دلیل تبعات باقی‌مانده از جنگ سرد و رقابت با شوروی واژه‌هایی با بار منفی در جامعه آمریکا هستند، اما دیدگاه‌ها و برنامه‌های چپ‌گرایانه و سوسیالیستی را به دلیل نفعی که برای جامعه دارند، می‌پسندند. اگرچه دولت اوباما با طراحی لایحه درمانی «اوباکر» دست به اقدامی چپ‌گرایانه زد، اما او و دولتش به‌طور کامل این‌گونه نبودند. از سال ۲۰۱۶ چپ‌گرایان کامل برای کسب قدرت، رخ‌نمایی کردند. برنی سندرز، مشهورترین و قدرتمندترین چهره این جریان در آن زمان تلاش کرد به‌عنوان نامزد نهایی حزب دموکرات وارد رقابت‌ها شود، اما با وجود آرای بیشتر در رقابت‌های درون حزبی، سران حزب با تقلب و کودتا علیه خواست اکثریت، هیلاری کلینتون وزیر خارجه سابق و همسر رئیس‌جمهور اسبق را راهی انتخابات کردند. برخی معتقد بودند اگر سندرز در مقابل دونالد ترامپ قرار می‌گرفت، می‌توانست به پیروزی دست یابد. با وجود جناح متفاوت ترامپ درباره طبقات فرودست مواضعی گرفت که باعث شد در برابر کلینتون به پیروزی برسد. در انتخابات سال ۲۰۲۰، جریان چپ حزب دموکرات دو چهره داشت؛ با این‌حال برنی سندرز و الیزابت وارن هر دو ناموفق بودند. به نظر می‌رسد هریس یک چهره کامل از جناح چپ‌گرای حزب باشد؛ با این‌حال او یک چپ مدرن و غربی است با شعار‌های حمایت از سقط جنین، حفاظت از محیط‌زیست و حقوق زنان. هرچند اوباما و بایدن نیز تلاش کردند از جنبه‌های قدرتمند چپ‌گرایی درون حزب برای جلب جامعه بهره گیرند، اما قطعا چپ‌های کامل قادر به مانور بیشتری هستند.
۲. تمام تغییراتی که به‌سرعت در آرایش انتخاباتی دموکرات‌ها رخ داده‌اند لزوما مانور هوشمندانه حزب نیستند؛ گرچه آماده‌سازی هریس و جاگذاری مناسب او در دولت نشان‌دهنده هوشمندی بلندمدت این حزب است. در قالب انتخابات بایدن و هریس جداگانه دیده نمی‌شوند بلکه ارزیابی همه زوج بایدن-هریس است. اگر بایدن به دلیل افتضاح مناظره و کهولت سن کناره‌گیری می‌کرد و هریس به‌عنوان جایگزین برجسته وی مطرح نمی‌شد، به این معنا بود که دموکرات‌ها در چهار سال گذشته یک زوج مدیریتی بی‌خاصیت را به کاخ سفید فرستاده بودند؛ رئیس‌جمهوری فرتوت که به دلیل ناتوانی جسمی-ذهنی دوره حکومتش تحت تاثیر قرار گرفت و درنهایت نتوانست در دور دوم شرکت کند و معاونی که حزب به او برای جایگزینی با رئیس‌جمهور اعتماد نداشت!
۳. هریس در رقابت‌های درون حزبی ۲۰۲۰ ناموفق ظاهر شد، اما این اتفاق ضربه‌ای به موقعیت کنونی او نیست. بایدن نیز در دهه ۱۹۸۰ کمپین ناموفقی داشت. هرچند این دو مورد فاصله زمانی زیادی دارند، اما می‌توان به آن توجه کرد.
۴. عنصر سن تاکنون مورد استفاده جمهوریخواهان قرار می‌گرفت. بایدن فرتوت و ۸۲ ساله مورد حمله جمهوریخواهان بود، با وجود آنکه ترامپ خود نیز ۷۸ سال داشت. این تهدید وجود دارد که ترامپ در دور بعدی انتخابات ریاست‌جمهوری که به سنی مشابه بایدن می‌رسد قادر نباشد برای دور دوم نامزد شود. در این صورت آمریکا برای سه دوره پیاپی با روسای‌جمهور تک‌دوره‌ای مواجه خواهد بود. امروزه، اما هریس ۶۰ ساله در موقعیت سنی بسیار مناسبی قرار دارد. او ۱۸ سال یا دو دهه از ترامپ جوان‌تر است. از سوی دیگر جوانی او به‌گونه‌ای نیست که بی‌تجربه نشان داده شود.
۵. با وجود مداخلات و تلاش برای اثرگذاری بر روند‌ها نمی‌توان به نظرسنجی‌ها اعتماد کرد، اما راهی دیگر نیز وجود ندارد. یک نظرسنجی جدید که توسط موسسه Marist با مشارکت رادیو ملی عمومی (NPR) و شبکه رادیو تلویزیونی PBS، انجام شده، ترامپ تنها یک درصد از هریس بالاتر است. در این نظرسنجی ترامپ با ۴۶ درصد و هریس با ۴۵ درصد حمایت در سطح ملی را به دست آورده‌اند.
همچنین یک نظرسنجی انجام‌شده توسط موسسه رویترز - ایپسوس نشان می‌دهد هریس موقعیتی بهتر دارد. براساس این نظرسنجی ۴۴ درصد از رأی‌دهندگان به هریس و ۴۲ درصد به ترامپ اقبال نشان داده‌اند. ۱۴ نیز اعلام کرده، مردد هستند.
۶. درحالی‌که بایدن به‌عنوان رئیس‌جمهور و فردی که دارای جایگاه بین‌المللی است بر مسائل خارجی نیز متمرکز بود کامالا هریس بر موضوعات داخلی تمرکز داشت؛ حتی موضوعات خارجی هریس مانند سفر به کشور‌های آمریکای لاتین بر مساله مهم داخلی مهاجرت بنا شده بودند. هریس در برخی موضوعات مانند مهاجرت مورد اتهام مخالفان قرار گرفت، اما در هر صورت تمرکز او بر مسائل داخلی یک امتیاز مثبت برایش در رقابت‌هاست. اگر معاون رئیس‌جمهور بتواند احاطه خود بر موضوعات را با توانمندی‌های زبانی ترکیب کند، ترامپ کار دشواری در برابرش خواهد داشت.
۷. در سیاست خارجی هریس حامی پروپاقرص رژیم باقی می‌ماند، اما کمتر از ترامپ و بایدن فلسطینی‌ها را نادیده خواهد گرفت. بر این اساس او برای اصلاح وضعیت خارجی و داخلی توجه بیشتری بر فلسطین خواهد داشت. آن‌گونه که مشخص است فلسطین دیگر موضوعی سیاست خارجی نیست، با شورش مردمی و خیزش دانشگاه‌ها این قضیه به موضوعی داخلی نیز تبدیل شده است. هریس باید فکری به حال آن بکند؛ راهکار ترامپ برای مقابله با این خیزش اخراج طرفداران فلسطین است. پروژه ترامپ و محافظه‌کاران طولانی‌مدت و ایمنی‌بخش آینده است. مهاجران و طرفداران فلسطین اخراج و سرکوب می‌شوند تا در آینده نظام سیاسی کنونی با تهدید مواجه نشود؛ اجرای چنین پروژه‌ای تبعات خاص خود را دارد. ترامپ در دوره ریاست تک‌دوره‌ای خود با تبعات حرکت‌های رادیکال به سمت پروژه‌های سنگین روبه‌رو شد و کاخ سفید را از دست داد. به نظر می‌رسد اگر جنب و جوش‌های داخلی و مشکلات طبقات معترض بحرانی تلقی شود، دولت عمیق آمریکا همانند دهه‌های ۱۹۵۰ تا ۱۹۷۰ تغییرات بزرگی را پذیرا شود. هریس خود نماد و البته تسهیل‌کننده هضم و جذب این مشکلات است. باید دید دولت عمیق آمریکا تصمیم می‌گیرد این مشکلات را با دموکرات‌ها هضم کند یا با ترامپ به دنبال جراحی پرخونریزی آنها باشد.
۸. به لحاظ بین‌المللی حامیان هریس اروپایی‌ها، چین و هندی‌ها هستند. در مقابل روسیه، رژیم‌صهیونیستی و کشور‌های عربی از ترامپ حمایت می‌کنند.
۹. هریس با مشکلاتی در سطح اوباما مواجه نیست. به نظر می‌رسد او امروزه کمتر یک سیاه‌پوست شناخته می‌شود. هریس می‌گوید مادرش او و خواهرش را به این دلیل که می‌دانست در جامعه آمریکا سیاه‌پوست شناخته خواهند شد، در میان سیاه‌پوستان بزرگ کرده است. در این میان باید در نظر گرفت جایی که هریس در آنجا رشد کرده ناگزیر محیطی سیاه‌پوست بوده و نمی‌تواند تنها یک انتخاب هوشمندانه از سوی مادرش باشد. اما آنچه در این میان اصلی‌ترین مساله است، تلاش و مرزبندی جدی هندی‌تباران در آمریکا با آفریقایی‌تباران با تاکید بر هویت متفاوت و مستقل است. هندی‌تباران که امروزه جمعیت قابل‌توجهی در آمریکا یافته‌اند، نمی‌خواهند همانند آفریقایی‌تباران تلقی شوند. این موضوع دلایل بسیاری دارد. از یک بعد، حضور هندی‌تباران را نباید با آفریقایی‌تباران قیاس کرد. آفریقایی‌تباران به شکل برده به آمریکا آورده شدند و از ابتدا احترام بالایی در جامعه مقصد نداشتند. هندی‌تباران، اما خود با تصمیم پا به آمریکا گذاشتند و بدون آنکه تبدیل به مساله و بحرانی بزرگ شوند، در جامعه این کشور ادغام شدند، از سوی دیگر نمی‌تواند هندی‌تباران را سیاه‌پوست دانست، زیرا بسیاری از هندی‌تباران، در این دسته جای نمی‌گیرند.
۱۰. اغلب مردم آمریکا از برنامه‌های بایدن رضایت داشتند، اما نگران سن و وضعیت جسمی او بودند، از طرفی در نظرسنجی‌ها، آرای بایدن و هریس دربرابر ترامپ تقریبا مشابه بود. این مساله نشان می‌داد جایگزینی بایدن با هریس بدون مشکل و حتی مزیت‌ساز است. به‌نظر می‌رسد با افتضاح بایدن در مناظره یکسانی این دو به نفع هریس تغییر یافت.
۱۱. از وزنه‌های عالی حزب دموکرات بایدن، خانواده کلینتون و پلوسی از هریس حمایت کرده‌اند، همچنین حمایت اکثر نمایندگان کنوانسیون حزب دموکرات با اوست. بااین‌حال در فضای کنوانسیون احتمال دارد برخی بخواهند خودی نشان دهند. بسیار دشوار است که فردی در این مدت کوتاه بتواند با خودنمایی نظر‌ها را به خود جلب کند. علاوه‌بر خودنمایی، گزینه‌ها باید بتوانند در مدت کوتاهی منابع مالی قابل‌توجهی دریافت کنند.
۱۲. شوک خروج بایدن تاکنون مثبت بوده است. بخشی از این مثبت بودن به‌دلیل شیب نزولی بزرگی بود که افتضاح مناظراتی بایدن آفریده و ترور ترامپ آن را تشدید کرد، همچنین پس از کناره‌گیری بایدن، حزب چندپاره نشد و بدون‌ظهور رقیبی قدرتمند، اکثر حمایت‌ها به هریس تعلق گرفت.
۱۳. هریس برای افزایش حمایت‌ها از کمپین خود، یک اقدام استفاده نشده موج‌آفرین در دستانش دارد. هنوز دموکرات‌ها معاون هریس را انتخاب نکرده‌اند، اما با توجه به زمان برگزاری کنوانسیون دموکرات‌ها، این انتخاب طولانی نخواهد بود.
۱۴. مختصات معاون هریس همچنان مشخص نیست، اما به‌طور طبیعی معاون او باید سفیدپوست و مرد باشد. در دوره اوباما رئیس‌جمهور سیاه‌پوست و پروتستان بود و معاونش سفیدپوست و کاتولیک به حساب می‌آمد. درخصوص هریس وضعیت مشابه است. او رنگین‌پوست و پروتستان است. هریس همچنین فردی نزدیک به جناح چپ شناخته می‌شود و به همین دلیل معاونش باید اندکی میانه‌رو‌تر باشد؛ هرچند نیاز نیست به جناح راست تعلق داشته باشد تا دیدگاه‌های رئیس‌جمهور در افکار عمومی بی‌اثر تلقی شده یا این اقدام تلاش حزب برای مهار هریس جلوه یابد.
۱۶. ترامپ درحال عمل به شکل متناقضی است. او در سال ۲۰۱۶ درحالی‌که نامزد جناح راست شده بود، موفق شد نظر طبقه پایین‌دست را به خود جلب کند؛ هرچند این طبقه پایین‌دست سفیدپوستانی بودند که دلیل اصلی دستمزد‌های پایین خود را مهاجران می‌دانستند. جناح محافظه‌کار عمدتا به‌دلیل سختگیری و اعمال محدودیت بر مردم مجبورند رای کم را تحمل کنند. پدیده ترامپ، اما توانست با برخی زیرکی‌ها، قاعده رای جمهوریخواهان را با دوپینگ افزایش دهد.
هریس اگر بتواند ضد این دوپینگ آرا عمل کرده و آنها را به سبد اصلی و سنتی‌شان در حزب دموکرات بازگرداند، طبق رویه مرسوم سه‌دهه اخیر حائز اکثریت آرا خواهد شد.
۱۷. یکی از هراس‌ها درباره هریس، ناکامی مناظراتی او دربرابر ترامپ است. این مساله، اما با شواهد دیگری قابل‌نقض به‌نظر می‌رسد. یک نظرسنجی نشان داده ۵۶ درصد رای‌دهندگان موافق بوده‌اند که هریس «ذهنی تیز و قادر به مقابله با چالش‌ها» دارد، اما تنها ۴۹ درصد چنین نظری درباره ترامپ داشته‌اند.
هریس ذهن تیز خود را درطول سخنرانی‌ها و رفتار‌های خود به جامعه آمریکا قبولانده است. او در رقابت‌های درون‌حزبی انتخابات پیشین با این ذهن تیز خود، ضربه‌ای ناراحت‌کننده به بایدن زد. هریس در جریان مناظره به شکل غیرمنتظره‌ای به بایدن یادآوری کرد که او در دهه ۱۹۷۰ مخالف طرحی برای عادی‌سازی روابط سیاه‌پوستان و سفیدپوستان بوده است. در این طرح باید دانش‌آموزان سیاه‌پوست به مدارس با اکثریت سفیدپوست برده و همچنین از سوی دیگر دانش‌آموزان سفیدپوست به مدارس با اکثریت سیاه‌پوست اعزام می‌شدند. بایدن پس از این اتفاق تاکید کرد آمادگی حمله از سوی هرکسی را داشته، اما نه از سوی هریس و آن هم این‌گونه! بایدن به سابقه دوستی هریس با پسر درگذشته‌اش «بو بایدن» اشاره کرده و گفته بود هریس خود او را نیز می‌شناسد.
۱۸. باراک اوباما در اندونزی زیسته بود، اما پدرش تبار کنیایی داشت. هریس نخستین فردی است که تبار آسیایی دارد. هرچند آسیایی‌تباران نیز مورد نفرت در جامعه آمریکا قرار گرفته‌اند، اما این نفرت کمتر از چیزی است که برای آفریقایی‌تباران وجود دارد.
۱۹. هریس در فرآیند رقابت‌های درون‌حزبی برای برگزیده شدن قرار نگرفته و نهایی شدن نامزدی او صرفا در مرحله آخر می‌تواند برای وجهه او آسیب‌زا باشد. شاید جمهوریخواهان انتخاب او را غیردموکراتیک جلوه دهند حتی اگر او انتخاب برنده نهایی رقابت‌های درون‌حزبی یعنی بایدن باشد.
۲۰. هریس چند اولین را با خود یدک می‌کشد. او اولین زنی بود که به معاونت رئیس‌جمهوری آمریکا رسید. او همچنین اولین آسیایی‌تبار در این بخش بود. پیش از این نیز زندگی او با اولین‌ها قابل توصیف بوده است.
۲۱. هریس در دوران سناتوری‌اش به‌دلیل به چالش کشیدن مقامات دولت ترامپ در جلسات استماع کنگره به شهرت رسید. شهرت او در مهار تندوری‌ها و به نقد کشیدن مقامات دولت و همچنین تجربه ناشی از آنها، یک مزیت بزرگ برای معاون رئیس‌جمهور آمریکاست.
۲۲. دیدگاه‌های چپ‌گرایانه هریس شاید کمی او را با کارگران یقه‌سفید نزدیک به طبقه متوسط درگیر کند. این ضعف قرار است با معرفی یک معاون مناسب حل شود.
۲۳. برای دیده نشدن ضعف‌های هریس، تلاش کمپین دموکرات‌ها شکل‌دهی به روند «نه به ترامپ» است. دموکرات‌ها در سال ۲۰۲۰ نیز با نه به ترامپ کاخ سفید را به‌دست آوردند و به نظر می‌رسد با وجود تمام اقداماتی که ترامپ برای اصلاح چهره خود انجام داده است، همچنان «نه به ترامپ» در جامعه آمریکا کار می‌کند.
۲۴. هریس اگر بتواند جمعیت زنان، مخالفان ترامپ، رنگین‌پوستان، آفریقایی‌تباران، هیسپان‌ها و طرفداران مترقی و مردم پایین‌دست را به میزان قابل‌توجهی تحت‌تاثیر قرار دهد، قادر خواهد بود بر ترامپ غلبه کند. بدون موج‌سازی بزرگ، صرف وجود برتری نسبی در این حوزه‌ها نمی‌تواند به پیروزی هریس منتهی شود.
نکات
۱. در جامعه آمریکا انحصار سفیدپوستان آنگلوساکسون پروتستان یا به عبارتی دقیق‌تر آنگلوپروتستان‌ها شکسته شده است. امروزه چند گروه دیگر نه‌تن‌ها به دنبال حق‌وحقوق خود، بلکه به دنبال سهمی از قدرت هستند. گروه‌های غیرآنگلوساکسون موقعیت خود را در جامعه آمریکا طی دهه‌های اخیر تثبیت کرده و در حال پیشروی در نهاد‌های قدرت هستند. نهاد‌های قدرت نیز راهی جز امتیازدهی به این گروه‌ها ندارند و اساسا به دنبال استفاده از مدیران گروه‌های قومی اقلیت برای کنترل جمعیت مهاجران و اقلیت‌ها هستند.
۲. حادثه ترور ترامپ یک محبوبیت و موفقیت بزرگ ولی زودگذر بادکنکی برای او ایجاد کرد. حادثه ترور با تحولات بعدی تقریبا از اهمیت افتاده است. شاید امروز بتوان دلیل عدم استفاده ترامپ از تفنگ اتهام‌زنی پس از ترور را فهمید. ترامپ پس از ترور انگشت اتهام را به سمت رقبا نگرفت؛ هرچند این اتفاق باعث شد چهره‌ای نجیبانه از ترامپ ساخته شود، اما به نظر می‌رسد به موازات چنین هدفی، او هدف دیگری را نیز دنبال می‌کرده است. به عبارتی دیگر او گلوله اتهام‌زنی را بلافاصله پس از ترور شلیک نکرد تا در زمان مناسب قادر به شلیک آن باشد. درحال حاضر وضعیت برخلاف خواست ترامپ تغییریافته و احتمال دارد ناتوانی او از تغییر اوضاع، باعث آتش توپخانه اتهام‌زنی او بر مبنای ترور شود.
۳. پرونده سقط جنین برای جامعه آمریکا با بی‌بندوباری شدید، موضوع مهمی است. بسیاری از ساکنان آمریکا به دلیل مزایای حق سقط جنین برای خود، حامی آن هستند.
منبع: فرهیختگان
