بیماری آلزایمر یک بیماری مغزی جدی است که منجر به زوال عقل و مرگ شده و همچنین باعث رنج هم برای بیماران و هم برای خانواده‌های آن‌ها می‌شود. تخمین زده می‌شود که بیش از ۴۰ میلیون نفر در سراسر جهان با این بیماری یا یک شکل مرتبط با زوال عقل زندگی می‌کنند. هزینه جهانی تخمین زده شده این بیماری یک درصد از تولید ناخالص داخلی جهانی است.

یافته‌های محققان نشان می‌دهد که اکسید گرافن در کاهش پپتید‌های مضر آمیلوئید بتا مرتبط با آلزایمر در یک مدل سلول مخمر موثر بوده است. این کار از طریق دو مسیر مختلف انجام می‌شود. اول این که اکسیدگرافن به صورت مستقیم از تجمع آمیلوئید‌ها جلوگیری می‌کند و دوم این که مقاومت سلولی را در برابر استرس اکسیداتیو افزایش می‌دهد.

این یافته‌ها محققان را تشویق می‌کند تا کار روی اکسید گرافن در سیستم‌های تحویل دارو برای آلزایمر را ادامه دهند و یک گام امیدوار کننده در جهت مقابله با بیماری‌های عصبی بردارند. این رویکرد نوآورانه با استفاده از اکسید گرافن می‌تواند زمینه را برای تحقیقات گسترده‌تر در مبارزه با نه تنها آلزایمر بلکه سایر شرایط عصبی مانند بیماری‌های پارکینسون و هانتینگتون هموار کند.

پپتید‌های آمیلوئید بتا، پپتید‌های Aβ، که در مغز تشکیل می‌شوند، علت اصلی بیماری آلزایمر است. آن‌ها یک سری فرآیند‌های مضر را در نورون‌ها (سلول‌های مغزی) ایجاد می‌کنند که باعث از بین رفتن بسیاری از عملکرد‌های حیاتی سلول یا مرگ سلولی و در نتیجه از بین رفتن عملکرد مغز در ناحیه آسیب دیده می‌شوند. تا به امروز، هیچ راهبرد موثری برای درمان تجمع آمیلوئید در مغز وجود نداشته است.

محققان دانشگاه صنعتی چالمرز نشان داده اند که درمان با اکسید گرافن منجر به کاهش سطح پپتید‌های آمیلوئید جمع شده در یک مدل سلول مخمر می‌شود.

شین چن، محقق دانشگاه چالمرز می‌گوید: «اکسید گرافن بر متابولیسم سلول‌ها تأثیر می‌گذارد، به گونه‌ای که مقاومت آن‌ها در برابر پروتئین‌های نادرست و استرس اکسیداتیو را افزایش می‌دهد. این نتایج قبلاً گزارش نشده بود.»

در بیماری آلزایمر، آمیلوئید‌ها با ایجاد اختلالات مختلف متابولیک سلولی، مانند استرس در شبکه آندوپلاسمی که در آن بسیاری از پروتئین‌های مورد نیاز سلول تولید می‌شوند، اثرات عصبی خود را اعمال می‌کنند. این کار می‌تواند توانایی سلول‌ها را در کنترل پروتئین‌های نادرست کاهش دهد و در نتیجه تجمع این پروتئین‌ها را افزایش دهد.

این آمیلوئید‌ها همچنین بر عملکرد میتوکندری تأثیر می‌گذارد. بنابراین، نورون‌ها در معرض افزایش استرس اکسیداتیو قرار می‌گیرند، چیزی که سلول‌های مغزی به آن حساس هستند.

محققان چالمرز این مطالعه را با ترکیبی از تجزیه و تحلیل پروتئین و آزمایش‌های پیگیری انجام داده اند. آن‌ها از مخمر بیکر، Saccharomyces cerevisiae، به عنوان یک مدل برای سلول‌های انسانی استفاده کردند. نتایج تاثیر اکسید گرافن روی این سلول‌ها بسیار امیدوارکننده بود.

منبع: مهر