اکبری مهری در کارگاه آموزشی نقش دهیاران در مشارکت مصرف بهینه آب کشاورزی اظهار داشت: اجرای سیستم‌های نوین آبیاری از اصولی‌ترین و مهم‌ترین روش‌ها برای مصرف بهینه آب است که از مزایای آن کاهش روان آب در سطح خاک است و راندمان و بهره وری آب را در بخش کشاورزی افزایش می‌دهند.

لزوم تغییر الگوی کشت

او افزود: راندمان و بهره وری آب در بخش کشاورزی در روش‌های آبیاری سطحی ۳۵ درصد است، اما در روش آبیاری بارانی ۷۰ درصد است و حتی در روش‌های آبیاری قطره‌ای هدر رفت آب کمتر از پنج درصد است.

رئیس اداره منابع آب پلدختر، گفت: متأسفانه بازده آبیاری در بخش کشاورزی در کشور حدود ۴۰ درصد و به معنای استفاده از ۱۰۰ لیتر آب است که با روش‌های قدیمی آبیاری مانند جویچه ای، کرتی و نواری بیش از ۶۰ لیتر آن هدر می‌رود و تنها ۴۰ لیتر آن به مصرف کشاورزی می‌رسد، بنابر این لازم است برای جلوگیری از هدرفت آب، کشاورزان به استقبال روش‌های نوین آبیاری بروند که بازده و راندمان مصرف آب در کشاورزی را افزایش دهند.

مهری بر تغییر الگوی کشت تاکید کرد و یادآورشد: در شرایط خشکسالی و آیش گذاری الگوی کشت، گیاهان مقاومترمانند جو وگندم، آفتابگردان و سورگم هستند که باید جایگزین گیاهان آب بر مانند سیب زمینی، هندوانه، چغندرقند و پیاز شوند.

لزوم کشت اقتصادی زعفران در شرایط خشکسالی

او تصریح کرد: اراضی کشاورزی در شرایط خشکسالی درآیش گذاری باید به صورت شخم زده آماده برای کشت محصول برای سال آینده باشد، زیرا در اراضی شخم خورده به راحتی می‌توان با علف‌های هرز مبارزه کرد و همچنین آب باران و برف از طریق خلل و فرج به خوبی در زمین ذخیره می‌شوند.

رئیس اداره منابع آب پلدختر، گفت: نمک‌های خاک در اراضی شخم خورده به سطح خاک نیامده و شور نمی‌شوند و همچنین در شرایط خشکسالی بهتر است به کشت گیاهانی مانند زعفران رو آورد که گیاهی اقتصادی است و تنها فصل پاییز، زمستان و اوایل بهار آبیاری اندکی می‌خواهد و در فصول گرم و خشک سال نیاز به آب ندارد.

مهری، یادآور شد: گیاهان مقاوم به خشکی مانند بادام و توت نیز مخصوص شرایط دمایی گرم و خشک، چنانچه هنگام شروع رشد رویشی محصول رطوبت کافی در خاک وجود داشته باشد، دادن کود ازته مانند اوره باعث رشد و نمو زیاد گیاهان می‌شوند.

او بیان داشت: مصرف کود‌های پتاسیم دار به ویژه سولفات پتاسیم باعث مقاوم شدن گیاهان به کم آبی و تنش‌های خشکی می‌شود، مصرف کود‌های فسفره در شرایط کم آبی طول دوره رشد و نمو گیاه را کم می‌کند.

ضرورت اجرای آبیاری «طشتکی» باغات در مواقع خشکسالی

رئیس اداره منابع آب پلدختر، گفت: همچنین مصرف متعادل کود‌های شیمیایی باید بر اساس نتایج آزمایش‌های خاک و توصیه‌های کارشناسان جهاد کشاورزی در کشت و کار اصولی باشد که مقرون به صرفه است، افزون بر آن استفاده درست از کود‌های دامی پوسیده در واقع باعث افزایش نگهداری آب در خاک شده و در شرایط خشکسالی به حفظ رطوبت در خاک کمک می‌کند.

مهری، ادامه داد: برای کم کردن تبخیر از سطح آب می‌توان از پخش مواد شیمیایی مایع بر روی استخر‌های آب استفاده کرد و همچنین با استفاده از موم در سطح آب که با تابش آفتاب نرم می‌شود می‌توان از تبخیر آب جلوگیری کرد.

او تاکید کرد: اجرای شخم عمیق موجب ماندگاری آب در خاک شده و منجر به رطوبت خاک می‌شود، اجرای آبیاری طشتکی باغات در مواقع خشکسالی راهکاری مؤثر برای مصرف آب کمتر است.

رئیس اداره منابع آب پلدختر به مالچ پاشی باغات اشاره کرد و گفت: مالچ‌ها موادی از پودر ذغال و مواد نفتی مانند مازوت و پلاستیک هستند که با قرار گرفتن در سطح خاک از تلف شدن رطوبت آن و تبخیر آب و رویش علف‌های هرز جلوگیری و موجب حفظ رطوبت در سطح آب می‌شوند.

مهری، گفت: ساده‌ترین و کم هزینه‌ترین روش برای پوشاندن سطح خاک ریختن علف‌های خشک شده درکف کرت‌ها است و هرس مناسب درختان نیز راهکار مفیدی در راستای حفظ رطوبت خاک است. علف‌های هرز دو تا سه برابر گیاهان زراعی از رطوبت خاک استفاده می‌کنند که مبارزه با این میهمان ناخوانده به صورت زراعی مکانیکی و استفاده از علف کش‌ها از راهکار‌های حفظ رطوبت خاک است.