دومین دوسالانه «نشان هدهد سفید» با هدف شناسایی ذائقه مطالعاتی و سلیقه کتابخوانی در کودکان و نوجوانان، حمایت و تشویق پدیدآورندگان آثار برتر، رشد فرهنگی جامعه در راستای ارتقای بنیه ادبی، اعتقادی، اخلاقی، ایجاد خط مشی کاربردی در گسترش فرهنگ کتابخوانی و شناساندن توانمندی‌های کتابخانه‌های عمومی در حمایت از آثار تألیفی و محصول ایرانی توسط نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور برگزار می‌شود.

بر این اساس جشنواره نشان هدهد سفید در دومین دوره بنا دارد با گام‌های بلندتر و با نشاط افزون‌تر به صورت باشگاه کتابخوانی و پایگاه کتابخوانان کودک و نوجوانان درآید. شناسایی همزمان کتاب‌های تأثیرگذار و پرطرفدار حوزه کودک و نوجوان و استعداد‌های برجسته کتابخوانی در کتابخانه‌های عمومی و مراکز فرهنگی و اطلاع از ذائقه مطالعه آنان، نویسندگان کوشا و خلاق کشور عزیزمان را به تولید آثار برتر و خلق کتب متناسب با نیاز امروز فراخوانده و این مهم در گرو برنامه‌ریزی فراگیر و اهتمام مسئولان فرهنگی در تقویت محصول ایرانی و حمایت از جریان تألیف و ایجاد ارتباط بین خوانندگان و نویسندگان است.

این دوسالانه در دو بخش معرفی کتاب‌های پرطرفدار در دو گروه سنی کودک و نوجوان در سه موضوع شعر، داستان و غیرداستان و همچنین معرفی داوران برتر در سه گروه کودکان، نوجوانان و کتابداران (کارشناسان حوزه کتاب) تا ۲۰ شهریور ۱۴۰۲ ادامه دارد.

نحوه شرکت برای شرکت در این دوسالانه، کودکان و نوجوانان کتابخوان می‌توانند بعد از بررسی فهرست کتاب‌ها، به کتاب‌های خوانده‌شده امتیاز داده و به مابقی کتاب‌ها را پس از مطالعه در فرصت مشخص داوری کنند. فهرست ۳۰۰ عنوان از کتاب‌های تألیفی و پرامانت که در در دوسال گذشته (دی ۱۳۹۹ تا دی ۱۴۰۱) دارای بیشترین امانت و نسبت مناسب میزان موجودی در کتابخانه‌های عمومی بوده، در دسترس علاقه‌مندان قرار می‌گیرد.

این فهرست شامل ۱۵۰ عنوان کتاب کودک (کمتر از ۱۲ سال) و ۱۵۰ عنوان کتاب نوجوان (۱۳ تا ۱۷ سال) است. (اینجا را ببینید) همچنین شرکت‌کنندگان می‌توانند برای کسب اطلاعات بیشتر با مراجعه به کتابخانه‌های عمومی سراسر کشور ضمن دسترسی به کتاب‌ها، از راهنمایی کتابداران در فرآیند امتیازدهی و داوری در سامانه برخوردار شوند. از میان داوران نیز افرادی که بیشترین تعداد کتاب را خوانده و امتیاز داده‌اند و دارای امتیاز مطلوب در داوری باشند، با عنوان «داور برتر» معرفی شده و نشان «هدهد سفید» را دریافت می‌کنند.

جوایز جشنواره برگزیدگان این جشنواره در دو سطح ملی و استانی در بخش‌های آثار برتر و داوران با اهدای لوح سپاس، نشان هدهد سفید و جایزه نقدی تقدیر خواهند شد. بر این اساس در سطح ملی به ۶ کتاب برتر «نشان هدهد سفید» اهدا می‌شود و از نویسندگان و ناشران آن‌ها نیز با جایزه نقدی تقدیر خواهد شد.

تقدیر از ۱۰ نفر برگزیده کشوری در بخش داوران کودک و نوجوان و تقدیر از ۶ نفر برگزیده کشوری در بخش کتابداران و کارشناسان کتاب با اهدای جایزه نقدی از دیگر جوایز سطح ملی این جشنواره است. همچنین در سطح استانی از ۵ تا ۱۰ نفر برگزیده در بخش داوران کودک و نوجوان با اهدای جوایز نقدی و ۱ تا ۳ نفر برگزیده در بخش کتابداران و کارشناسان کتاب تقدیر خواهد شد.

علاقه‌مندان برای دریافت اطلاعات بیشتر و شرکت در این جشنواره می‌توانند به سامانه hodhodsefid.samakpl.ir مراجعه کنند. گفتنی است نام این جایزه بزرگ بر اساس پیشینه اساطیری هدهد، در منطق الطیر عطار نیشابوری گرفته شده است؛ که «هدهد» به عنوان مرغی خردمند، راهبر دیگر مرغان به سوی سیمرغ می‌شود و در داستان حضرت سلیمان (ع) نیز حامل نامه پیامبر به سوی بلقیس است و پسوند سفید نیز اشاره‌ای به سفیدی کاغذ دارد.

اعطای «نشان هدهد سفید» که دور اول آن با استقبال کودکان و نوجوانان عضو کتابخانه‌های عمومی سراسر کشور مواجه شد، دو جریان مهم اجتماعی و فرهنگی را دنبال می‌کند؛ از یکسو حرکتی پایدار در حمایت و تشویق پدیدآورندگان و مؤلفان محبوب کشورمان و قدرشناسی خوانندگان از آثار باکیفیت و ارزشمند آن‌ها است. از سوی دیگر میدان رقابتی برای ایجاد انگیزه بیشتر در گسترش فرهنگ مطالعه و مهارت خواندن در بین کتاب‌خوانان است.

انتخاب کتاب‌های برگزیده در این جایزه بر اساس «تعداد امانت هر کتاب بر اساس آمار کتابخانه‌های عمومی سراسر کشور» و «نظرات و آرای کتابداران خبره کتابخانه‌ها و کارشناسان در مورد هر کتاب» خواهد بود.

نحوه امتیازدهی به کتاب‌ها در این جشنواره نیز به این شکل است که در مرحله اول فهرست ۱۵۰ عنوان کودک و ۱۵۰ عنوان کتاب نوجوان متناسب با گروه سنی در اختیار داوران قرار می‌گیرد تا در بازه زمانی ۳ ماهه آن‌ها را بخوانند و امتیاز بدهند.

در مرحله دوم فهرست ۲۰ عنوان کتاب کودک و ۲۰ عنوان کتاب نوجوان که بیشترین امتیاز را در مرحله نخست کسب کرده به عنوان کتاب‌های برگزیده کتاب‌خوانان حرفه‌ای معرفی و در اختیار داوران برتر قرار می‌گیرد.

پس از انجام دو مرحله داوری و امتیازدهی به کتابها، به ۳ عنوان کتاب منتخب کودک و ۳ عنوان کتاب منتخب نوجوان، «نشان هدهد سفید» اهدا می‌شود و در پشت کتاب درج خواهد شد. در صورتی که از این کتاب‌ها هم در انتخاب کتابداران و هم در انتخاب بچه‌ها باشد، نویسنده آن «نشان طلایی هدهد سفید» را دریافت خواهد کرد.