روز سیزدهم فروردین یا همان روز طبیعت یکی از سنت های دیرینه ایرانیان است که در این روز به دل جنگل، صحرا و منابع طبیعی می زنند تا بتوانند با گره زدن سبزه، با طبیعت عهد و پیمان جدیدی داشته باشند.
امسال با آغاز بهار و زنده شدن دوباره طبیعت همزمان با تعطیلات نوروزی، سفرها نسبت به ۲ تا ۳ سال گذشته رونق بیشتری داشت که مسئولان سازمان جنگل ها، از ۱۵ اسفند تدابیر لازم برای حفاظت و حراست از منابع طبیعی را اتخاذ کردند.
آمارها نشان می دهد که ۹۸ درصد حریق جنگل و عرصه های منابع طبیعی عامل انسانی دارد که از این ۹۸ درصد، ۹۵ درصد عامل انسانی سهوی است.
بسیاری از کارشناسان منابع طبیعی و فعالان محیط زیست براین باورند که در روز ۱۳ فروردین با ورود به عرصه های طبیعی مثل کوه ها، جنگل ها، مناطق ساحلی و پارک های جنگلی اثر نامطلوبی از خود به جای نگذاریم و به موجودات زنده اعم از جانوری و گیاهی آسیب نرسانیم.
همچنین توصیه اکید کارشناسان منابع طبیعی بر آن است که افراد از روشن کردن آتش و آفرود رفتن در مناطق جنگلی و مرتعی که باعث آسیب رساندن به پوشش گیاهی می شود. اجتناب کنند.
در این راستا سرهنگ رضا اکبری فرمانده یگان حفاظت سازمانجنگل ها و منابع طبیعی گفت: از ۱۵ اسفند قرارگاه نوروزی حفاظت سازمان جنگل کار خود را در راستای حفاظت و حراست از عرصه های منابع طبیعی را آغاز کرده است چرا که بنابر تجربه سنوات قبل در ایام تعطیلات نوروز، دست اندازی به منابع طبیعی اعم از تصرف، قاچاق چوب و قطع درخت بیشتر است.
به گفته او، بنابر برنامه ریزی صورت گرفته ۱۰ هزار نفر نیروی یگان حفاظت در قالب بیش از ۳ هزار گشت خودرو و موتوری به صورت ۲۴ ساعت و آماده باش در خدمت مردم و همواره بحث حفاظت و حراست از عرصه های منابع طبیعی را عهده دار هستند.
اکبری ادامه داد: با توجه به تمهیدات لازم با هرگونه تخلف اعم از جنگل خواری و زمین خواری برخورد جدی می شود و بنابر تعامل دستگاه قضا، بازپرس های ویژه ای در حوزه منابع طبیعی مستقر هستند که روزانه موارد راهبردی را بررسی و با متخلفانجرایممنابع طبیعی برخورد می کنند.
فرمانده یگان حفاظت گفت : در روز ۱۳ فروردین که روز طبیعت نامیده می شود، نیروها در پارک های جنگلی و عرصه های منابع طبیعی آماده باش کامل هستند و مردم هرگونه تخریب، تصرف، حریق و جنگل خواری را از طریق تلفن ۱۳۹ یا ۱۵۰۴ اطلاع رسانی کنند.
به گفته او، با توجه به اقلیم خشک و نیمه خشک کشور، سرانه جنگل در ایران ۱۷ صدم است، درحالیکه دنیا به طور متوسط نیم هکتار است که از جهت جنگل، ایران فقیر است.
اکبری ادامه داد: بنابر آمار در سطح کشور ۱۴.۵ میلیون هکتار جنگل داریم، درحالیکه مساحت جنگل در دنیا ۴ میلیارد هکتار است و تفاوت سرانه به ازای هر نفر حداقل یه یک سوم می رسد.
فرمانده یگان حفاظت با بیان اینکه بیش از ۹۵ درصد حریق ها سهوی است، گفت: افراد در جنگل ها و منابع طبیعی، زمانیکه آتش روشنمیکنند، آن را خاموش یا به طور کامل خاموش نمی کنند که در نهایت با وزش باد و روشن شدن آتش، بخشی اط جنگل ها نابود می شود. همچنین با انداختن ته سیگار در جاده و جنگل ها باعث حریق می شوند و از طرفی با گرم شدن هوا، انداختن بطری های نوشابه موجب شده در معرض نور خورشید همانند ذره بین عمل کند. این درحالی است که افراد با رعایت این موارد ساده می توانند ۹۵ درصد حریق در جنگل ها و منابع طبیعی را کاهش دهند.
او افزود: گرچه مردم در روز طبیعت باید از منابع طبیعی بکر در فصل بهار، حداکثر استفاده را داشته باشند، اما توصیه اکیدما این است که با توجه به اختلاف معنادار سرانه جنگل در ایران با متوسط دنیا، از روشن کردن آتش اجتناب کنند یا در صورت روشن کردن در شعاع یک تا ۲ کیلومتری آن پوشش گیاهی وجود نداشته باشد و حتما برای خاموش کردن آن از خاک استفاده کنند. همچنین از نوشتن یادگاری بر روی تنه درختان اجتناب کنند چراکه کندن درخت منجر به خشک شدن آنها می شود.
در ادامه نیز آقای مرادی سرپرست دفتر آموزش و ترویج مشارکت های مردمی سازمان جنگل ها گفت: مردم در روز طبیعت با ورود به عرصه های طبیعی از شکستن شاخه های درختان حتی شاخه های خشک و سوزاندن آن اجتناب کنند چراکه با احتساب جمعیت کشور چیزی از جنگل باقی نمی ماند.
به گفته او، مردم پختن کباب روی هیزم درختان جنگلی را تحریم کنند چراکه این موضوع آسیب جدی به عرصه های منابع طبیعی وارد می کند.
مرادی گفت: افراد با ورود به عرصه های منابع طبیعی، جنگل و کوه از چیدن گیاهان کوهی خودداری کنند چراکه با برداشت گیاهان کوهی، زندگی و سلامت حیات وحش به خطر می افتد.
سرپرست دفتر آموزش و ترویج مشارکت های مردمی گفت: رها کردن زباله در این روز باعث تخریب شدید طبیعت می شود بنابراین افراد از رهاکردن زباله در منابع طبیعی اجتناب کنند و همواره از شهروندان تقاضا داریم که تخلفات روز طبیعت را به سامانه ۱۵۰۴ گزارش دهند.
با توجه به سابقه ۴ هزار ساله روز طبیعت و یکی از خاطره انگیزترین روزهای زندگی ما که به بدرقه نوروز می رویم، با حفاظت از عرصه های منابع طبیعی و رعایت توصیه های کارشناسان منابع طبیعی می توان آن را به بهترین روز تبدیل کرد چرا که سرانه جنگل در ایران نسبت به دنیا بسیار فقیر است که این موضوع بیش از پیش کار ما را برای حفظ و حراست از این سرمایه ارزشمند سخت می کند.