شرکت‌های خدمات غذایی همواره باید تنظیم میزان موجودی و عرضه محصولات و در عین حال کاهش ضایعات مواد غذایی را در دستور کار خود داشته باشند و به طور مداوم آن‌ها را کنترل کنند. یک مطالعه جدید توسط سازمان غذا و کشاورزی ملل متحد نشان می‌دهد که تقریباً ۱.۶ میلیارد تن غذا در سال در سراسر جهان از بین می‌رود یا هدر می‌رود که منجر به ضرر سالانه ۱.۲ تریلیون دلار می‌شود.

با توجه به کمبود منابع و از طرف دیگر افزایش جمعیت جهان، سازمان ملل هدفی را برای کاهش هدر رفت مواد غذایی به نصف در ۱۰ سال آینده تعیین کرده است. اما برخی از شرکت‌های فناوری اینترنت اشیا مانند Eseye معتقدند که هدر رفت مواد غذایی می‌تواند تا سال ۲۰۲۵ تا ۲۰ درصد کاهش یابد و میلیارد‌ها دستگاه متصل به اینترنت اشیا (IoT) در زنجیره‌های تأمین مواد غذایی می‌توانند این کار را انجام دهند.

همواره مقادیر زیادی از مواد غذایی قابل مصرف و مغذی هدر می‌رود، اما چگونه و از کجا؟ آیا در فرآیند تولید در مرکز توزیع دور ریخته می‌شود؟ غذا از لحظه‌ای که تولید می‌شود تا زمانی که مصرف می‌شود، به طور گسترده‌ای در طول این مدت‌زمان هدر می‌رود. برای رفع این نگرانی، دولت‌ها و صنایع غذایی باید وارد دنیای فناوری، به ویژه حوزه «اینترنت اشیاء» شوند.

با کمک حسگر‌ها و دوربین‌های متعددی که امروزه در همه حوزه‌ها موجود است و استفاده می‌شود، اینترنت اشیاء به جمع‌آوری داده‌های معنادار به‌صورت آنی کمک می‌کند. در نتیجه این پتانسیل را دارد که بینش‌هایی را آشکار کند تا افراد مختلف بتوانند در تصمیم‌گیری‌ها آگاهانه عمل کنند. در ادامه به این امر می‌پردازیم که چگونه فناوری اینترنت اشیا می‌تواند به هدر رفتن غذا در مراحل مختلف کمک کند.

اینترنت اشیاء می‌تواند به فرآیند تولید کمک کند. تولیدکنندگان مواد غذایی ممکن است متوجه این موضوع نباشند، اما مقدار زیادی غذا در طول فرآیند تولید مواد غذایی هدر می‌رود. در این رابطه، سازمان ملل مدعی است که تقریباً ۱۴ درصد از هدر رفت مواد غذایی پس از برداشت، اما قبل از رسیدن به مغازه‌ها و بازار‌ها اتفاق می‌افتد. از آنجایی که مرحله تولید مواد غذایی معمولاً توسط ماشین آلات سنگین انجام می‌شود، احتمال آسیب رساندن این ماشین‌آلات و تجهیزات به محصولات زیاد است. برخی از عوامل دیگر نیز شامل حمل و جابه‌جایی و انبار کردن محصولات می‌شود.

اولین قدم برای حل مشکل، شناسایی علل واقعی هدر رفتن مواد غذایی است؛ و برای این امر، ردیابی ضایعات مواد غذایی به‌صورت آنی ضروری است. با تعبیه چند سحسگر و دوربین در مزرعه، می‌توان تمام اتفاقات و جزئیات لحظه‌ایِ مزرعه را جمع‌آوری کرد. با استفاده از حسگر‌های اینترنت اشیا، کشاورزان می‌توانند محل دقیق هدر رفتن مواد غذایی را ردیابی کرده و اقدامات لازم را برای کاهش آن انجام دهند.

به‌کارگیری ابزارهای هوشمند برای پیشگیری از فساد زودهنگام مواد غذایی

نه تنها کشاورزان بلکه مقامات دولتی نیز می‌توانند بر هدر رفت مواد غذایی نظارت کنند. به دلیل نظارت نامناسب، احتمال پوسیدگی و فاسد شدن مواد غذایی بیشتر است. جدای از آن، قفسه‌ها باید همیشه به درستی نگهداری و کنترل شوند. از اینترنت اشیاء در خرده‌فروشی‌ها می‌توان در چنین سناریو‌هایی استفاده کرد. قفسه‌هایِ هوشمندِ مجهز به حسگر‌های مختلف می‌توانند جزئیات مربوط به نحوه ذخیره‌سازی و نگهداری مواد غذایی را جمع‌آوری کنند. سپس داده‌ها را می‌توان برای کنترل شرایط رشد مانند تأمین آب، مورد استفاده قرار داد. این امر به تعیین دقیق بهترین تاریخ برداشت کمک می‌کند و در نتیجه، مقدار موجودی از قبل از ورود به زنجیره تأمین می‌تواند تعیین شود.

ضایعات مواد غذایی در کنار ایجاد مشکلاتی همچون فقر و گرسنگی به محیط زیست نیز آسیب می‌رسانند. مواد فاسدشدنی دور ریخته‌شده راهی محل دفن زباله‌ها می‌شوند. در آنجا، طی فرآیند پوسیدگی، گاز متان منتشر می‌شود. از آنجایی که متان حدود ۲۵ درصد گرمای بیشتری نسبت به CO ۲ (دی‌اکسیدکربن) دارد، به محیط زیست آسیب می‌رساند و با افزایش دمای هوا خطرات گرمایش جهانی را بیشتر می‌کند.

ضایعات مواد غذایی عامل انتشار ۸ درصد از گاز‌های گلخانه‌ای در جهان است. از این رو استفاده از فناوری اینترنت اشیاء در زنجیره تأمین مواد غذایی نه تنها به مقابله با ضایعات مواد غذایی کمک می‌کند، بلکه با تغییرات آب و هوایی نیز مقابله می‌کند. به طور کلی فناوری اینترنت اشیاء در کشاورزی کاربرد‌های فراوانی دارد که از بین آن‌ها می‌توان به مدیریت، ردیابی و کنترل وسایل حمل و نقل کشاورزی، استفاده از پهپاد‌ها برای بررسی مزارع و نیز سم‌پاشی، بررسی خاک، وضعیت هواشناسی، مانیتورینگ تجهیزات و ذخیره و تحلیل داده‌های حسگر‌ها اشاره کرد.

منبع: آنا