فریبا رضایی مدیرگروه سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شیراز گفت: استرس، اضطراب شرایط بحرانی و وقوع حوادث می‌تواند آسیب‌های جسمی و روانی بسیاری را برای افراد به همراه داشته و تنش‌های روانی قابل توجهی از جمله اختلالات اضطرابی برای آسیب دیدگان و بازماندگان ایجاد کند، در نتیجه لازم است مداخلات لازم از جمله آموزش خودمراقبتی صورت گیرد.

او گفت: باید بدانیم اضطراب، واکنش طبیعی به شرایط سخت و تهدیدآمیز است، اما اگر این شرایط سخت و تهدیدآمیز، شدید، طولانی و رنج آور باشد، زندگی را مختل می‌کند. اضطراب می‌‌تواند روی سیستم ایمنی تأثیر منفی داشته و بدن را در برابر بیماری‌ها ضعیف کند.

رضایی گفت: گاهی اضطراب باعث رفتارهای ناکارآمد می‏‌شود؛ برای مثال ممکن است باعث شود به طور مداوم اخبار اشتباه یا ناخوشایند را برای هم ارسال کنیم و پیام‏‌های درست و شیوه‌نامه‌های علمی را نادیده بگیریم.

او گفت: کارهایی که فرد مبتلا به اضطراب انجام می‎‌‏دهد و چرخه اضطراب خود و دیگران را گسترش می‌دهد، جست‌وجوی مداوم خبر در رسانه‏‌ها، شبکه‏‌های اجتماعی نامعتبر و همچنین عدم اطمینان و بزرگنمایی خطر را شامل می‌شود.

باید بدانیم در شرایط بحرانی علائم زیر طبیعی و قابل کنترل است:

- بی‌ قراری و کلافه بودن، ترس، شوکه شدن، اضطراب

- بدخوابی یا کم ‏خواب

- گوش به زنگی

- احساس گناه

- احساس ناامیدی و غمگینی

در این گونه موارد توصیه می‌شود اقدامات زیر را برای کاهش ترس و اضطراب انجام دهیم:

- بیشتر رفتارها و واکنش‌‏هایی که افراد در هنگام حوادث و بحران‌‏های غیرمنتظره از خود نشان می ‌دهند، رفتارهایی طبیعی است، به همین دلیل توصیه می‌شود به خود یا دیگران برچسب ضعیف، ترسو و یا غیرطبیعی بودن نزنیم.

- قبل از بازنشر اخبار و اطلاعات، از درستی آن مطمئن شویم؛ انتشار اخبار نادرست، اضطراب ما و اطرافیان را بی‌‏دلیل افزایش می‌دهد.

- با دوستان و اطرافیان خود صحبت کنیم؛ صحبت در مورد نگرانی‏‌ها به بهتر شدن حال ما کمک می‌‏کند، اما صحبت‏‌های خود را به اخبار حادثه محدود نکنیم.

- سعی کنیم بر مواردی که روی آن کنترل داریم، تمرکز کنیم؛ روش‏‌های آرام‌سازی را به کار ببریم؛ خود را سرگرم کنیم، فیلم تماشا کنیم یا هر فعالیت لذت‌بخشی که باعث آرامش می‌شود را انجام دهیم.

- از موقعیت‌هایی که استرس ما را زیاد می‌‏کند، دوری کنیم؛ برای مثال کمتر اخبار را بررسی کنیم.

- در مورد نگرانی‌‏ها و احساسات خود حرف بزنیم و از بیان آن‌ها خجالت نکشیم؛ اجازه بروز احساساتی مانند گریه و خشم را به خود و دیگران بدهیم.

- با احساسات و فکرهای خود نجنگیم، تغییر حال ما در هر لحظه طبیعی است و برای حل و فصل آن زمان لازم است.

- در مواقع استرس نفس‌های عمیق بکشیم؛ چند نفس عمیق از بینی بکشیم و به آرامی از دهان خارج کنید. (۵ بار تکرار)

- به روان‌شناسان مراکز خدمات جامع سلامت و پزشکان خانواده مراجعه کنیم.

- می‌توانیم با خط تلفن ۴۰۳۰ تماس برقرار کرده و مشاوره تلفنی دریافت کنیم.

- در حضور کودکان در مورد اخبار بد صحبت نکنیم.

- اعضای بدن خود را رها کنیم و تمرین‌های آرامش‏‌بخش انجام دهیم.

- به کودکان اطمینان دهیم این موقعیت موقتی است.

- در ذهن خود به اتفاقات مثبت و خوشایند فکر کنیم.

- در مورد موضوعی که ما را نگران کرده یا استرس داریم، با افراد آشنا و اعضای خانواده حرف بزنیم.

- به کودکان اطمینان دهیم که خطری آن‌ها را تهدید نمی‌کند.

- با کودکان در منزل بازی و آن‌ها را سرگرم کنیم.