ما چندین سال است که می‌دانیم بزرگسالان ۶۵ ساله و بالاتر نسبت به افراد ۱۸ تا ۲۹ ساله بیشتر احتمال دارد اخبار جعلی را در اینترنت به اشتراک بگذارند. بر اساس نظرسنجی Pew در سال جاری، این یک معمای دشوار است که باید با آن مقابله کرد، زیرا تعداد کاربران گوشی‌های هوشمند، تبلت‌ها و رسانه‌های اجتماعی بالای ۶۵ سال در دهه گذشته به رشد خود ادامه داده است؛ و اخبار جعلی به سرعت پخش می‌شود.

به نقل از popsci، بسیاری از محققان مداخلاتی مانند برنامه‌های سواد دیجیتال و برگه‌های راهنمایی آنلاین را برای کمک به افراد مسن برای آشنایی با اطلاعات جدید در محیط‌های آنلاین آزمایش کرده‌اند. اما آیا این تلاش‌ها واقعا موثر هستند؟ مطالعه جدیدی که توسط محققان دانشگاه استنفورد در ماه آوریل در گزارش‌های علمی منتشر شد، نشان می‌دهد که این برنامه‌ها کار می‌کنند.

آن‌ها دریافتند بزرگسالانی که در یک دوره آموزشی یک ساعته شرکت کردند تا اعتبار اطلاعات آنلاین را شناسایی و تایید کنند، در آزمون ارزیابی اخبار جعلی بهتر از گروه کنترلی که هیچ آموزشی ندیده بودند، عمل کردند.

در آزمایش محققان، ۱۴۳ بزرگسال حدودا ۶۷ ساله که دوره آنلاین را گذرانده بودند به عنوان گروه آزمایش و ۲۳۸ بزرگسال حدودا ۶۳ ساله که دوره را گذرانده بودند به عنوان گروه کنترل خدمت کردند.

برای دوره آنلاین، یک ابتکار روزنامه نگاری غیرانتفاعی به نام MediaWise یک برنامه آموزشی سواد دیجیتالی را در طول انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰ در آمریکا ارائه کرد. این دوره از متن، فیلم، تمرین‌های تعاملی و آزمون‌های کوتاه استفاده می‌کرد تا به شرکت‌کنندگان آموزش دهد که چگونه صحت اطلاعاتی را که آنلاین دریافت کرده‌اند، بررسی کنند. این شامل نشان دادن نحوه انجام «خواندن جانبی» یا مرور وب برای دیدن آنچه منابع دیگر در مورد یک ادعای خاص می‌گویند، و انجام جستجو‌های عکس معکوس برای دیدن اینکه آیا یک عکس تغییر یافته یا خارج از زمینه است، می‌شود، این دوره همچنین به شدت بر روی فیسبوک متمرکز بود، زیرا محبوب‌ترین پلتفرم در میان افراد مسن است.

قبل از گذراندن دوره، از هر دو گروه آزمایش و کنترل خواسته شد تا یک نظرسنجی حاوی «تکلیف تشخیص فریب» را تکمیل کنند که از شرکت‌کنندگان می‌خواست درباره درست یا غلط بودن شش عنوان خبری قضاوت کنند. پس از پایان دوره، نظرسنجی مشابه دیگری با شش عنوان مختلف به هر دو گروه داده شد. هر مجموعه از سرفصل‌ها شامل دو عنوان با گرایش دموکرات‌ها، دو عنوان با گرایش جمهوری خواهان و دو عنوان غیر مرتبط با سیاست بود. در گروهی که در دوره آنلاین شرکت کردند، نمرات ارزیابی آن‌ها از میانگین ۶۴ درصد در نظرسنجی اول به میانگین ۸۵ درصد در نظرسنجی دوم افزایش یافت. گروه کنترلی که این دوره را گذرانده بودند، میانگین دقت ۵۵ درصد در نظرسنجی اول و ۵۷ درصد در نظرسنجی دوم را داشتند.

محققان در این مقاله نوشتند: «برخلاف افراد جوان‌تر، افراد مسن‌تر «بومی دیجیتال» نیستند و ممکن است تجربه کمتری در استفاده از فناوری‌ها و پلتفرم‌های رسانه‌ای معاصر داشته باشند، زیرا آن‌ها بخش بزرگی از زندگی حرفه‌ای و شخصی آن‌ها نبودند، بنابراین آن‌ها پیشنهاد می‌کنند که برنامه‌های آموزشی اضافی مانند MediaWise می‌تواند مهارت‌های تحقیقاتی اساسی را برای این بزرگسالان فراهم کند تا اطلاعات جدیدی را که آنلاین با آن‌ها مواجه می‌شوند، بررسی کنند.

محققان اذعان کردند که ممکن است افرادی که در وهله اول برای دوره MediaWise ثبت نام کرده‌اند، انگیزه بیشتری برای بهبود مهارت‌های سواد رسانه دیجیتال خود نسبت به افراد گروه کنترل داشته باشند. بنابراین، برای یکنواخت کردن هرگونه سوگیری احتمالی، آن‌ها انگیزه گروه کنترل برای یادگیری مهارت‌های آنلاین را از طریق یک سوال در اولین نظرسنجی که از آن‌ها پرسیده شد که آیا مایل به شرکت در برنامه MediaWise هستند، اندازه گیری کردند.

پس از مقایسه زیرگروه کنترل که پاسخ «بله» را دادند با گروه آزمایش، نتایج همچنان روند مشابهی را دنبال کردند. گروهی که این دوره را گذرانده بودند، هنوز بهتر از گروه کنترلی که این دوره را گذرانده بودند، می‌توانستند صحت تیتر‌ها را قضاوت کنند.

بیشتر بخوانید

• اختلالات روانی و غذایی ارمغان اینستاگرام برای دختران جوان

بزرگسالان مسن‌تری که مداخله MediaWise برای سالمندان را انجام دادند، پس از گذراندن دوره، توانایی بهبود یافته‌ای در طبقه‌بندی دقیق اخبار درست و نادرست نشان داده و درک بیشتری از چندین مهارت مهم برای شناسایی اطلاعات نادرست آنلاین ابراز کردند، و احتمال بیشتری داشت که تحقیقات در مورد داستان‌های خبری را گزارش کنند.