به گزارش حوزه دانشگاهی گروه علمی پزشکی باشگاه خبرنگاران جوان، دومین همایش بین‌المللی صلح و حل منازعه توسط دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران روز گذشته (دوشنبه، ۳ آذر) آغاز به کار کرد.
سعیدرضا عاملی دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در افتتاحیه این همایش طی سخنانی با بیان اینکه موضوع صلح و حل منازعه موضوعی مهم و تاریخی است، تأکید کرد: تلاش برای صلح، به‌خصوص در حوزه دانشگاهی، تلاشی ارزشمند است.
او افزود: دانشگاه تهران و دانشکده مطالعات جهان در تلاشند تا بتوانند سازوکار‌هایی را برای توسعه صلح در جهان ایجاد کنند.
عاملی با اشاره به ابتلای بیش از ۵۹ میلیون نفر به کووید ۱۹ در جهان و مرگ بیش از یک میلیون ۴۰۰ هزار نفر، هراس و اضطراب در سطح جهانی و شرایط سخت و ناگوار مردم جهان را یادآوری کرد و افزود: یکی از عرصه‌های نگرانی و عدم امنیت مخاطرات مرتبط با سلامت است و یکی از جنبه‌های مهم صلح تأمین سلامت و امنیت برای جامعه بشری مهم است، هم نسبت به جنگ و هم نسبت به فقر و هم نسبت به اموری که منشأ بیماری‌های فراگیر و به‌مخاطره‌انداختن سلامت جامعه انسانی است.
استاد گروه ارتباطات دانشگاه تهران با اشاره به اینکه صلح مبتنی بر پایه علم، دانش و آگاهی است و جنگ پدیده‌ای است مبتنی بر نفرت و نیرنگ، تأکید کرد: در واقع، دانش و حقیقت علم هرگز جامعه را به سمت جنگ، فقر، نابرابری و ظلم حرکت نمی‌دهد.
او ادامه داد: آنچه جامعه انسانی را به سمت ناامنی، جنگ، نابرابری و ظلم می‌کشاند پدیده نیرنگ، عصبیت و جهل است. انسان به‌جای استفاده از اندیشه در مسیر خلق نوآوری‌ها برای حل مسائل جهان و کاهش درد‌ها و آلام جامعه بشری، دچار خودخواهی می‌شود که منشأ نیرنگ‌ها بر علیه جامعه بشری است.
عاملی با اشاره به اینکه در این شرایط با «تئوری زمستان خاکستری» مواجه می‌شویم، گفت: اگر این بمب‌ها زیر ماشه عصبیتی قرار گیرد که به فکر جهان نباشد، همه جهان را دچار سرمای شدیدی خواهد کرد و دمای کره زمین را به منفی ۵۰ درجه سانتی‌گراد خواهد رساند و همه در این غبار عصبیت و جاهلیت کشته می‌شوند.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به رنج جهان از فقر گفت: امروز آمار فقر مطلق در جهان بیش از ۸۰۰ میلیون نفر و درآمد این افراد در روز تنها یک دلار و ۹۰ سنت است.
استاد گروه ارتباطات دانشگاه تهران افزود: جهان آبستن فقر مطلق است. پیش‌بینی می‌شود علی‌رغم رشد و پیشرفت‌ها، تا سال ۲۰۳۰، تعداد مبتلایان به فقر مطلق، به نیم میلیارد جمعیت جهان برسد.
او فقر را رنجی بزرگ در جهان دانست و گفت: یک درصد جامعه جهانی بیش از ۹۰ درصد سرمایه جهان را به خود اختصاص داده اند و این‌ها ظرفیت‌های سازمان‌یافته تبعیض، بی عدالتی، فاصله اجتماعی و سلطه بر جهان است.
عاملی تأکید کرد: جهان عاری از جنگ، نفرت و فقر مستلزم آن است که نهاد‌های ظرفیت‌ساز برای جنگ، فقر و بلایای عمومی در جهان بجای حرکت به سمت نابرابری و ظلم و ظرفیت سازی برای جنگ به سمت عدالت و جهان عاری از ظلم و تبعیض حرکت کنند.
او افزود: با وجود نهاد‌های بین‌المللیِ منشأ جنگ و نفرت، نمی‌توان انتظار داشت با برگزاری نشست و همایش‌ها، مسئله جنگ حل شود و به حل منازعه‌ای اساسی دست نخواهیم یافت.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی تصریح کرد: ریشه حل منازعه، مواجهه سازمان‌یافته با عوامل جنگ و فقر، بلا و ناامنی در جهان است.
عاملی با اشاره به گروهک کوچکی در ایران با پشتیبانی آمریکا و اسرائیل و عربستان افزود: ۱۷ هزار نفر از جوانان پاک ایرانی در مدت یک سال ترور شدند و پایه ترور‌های چهار دهه اخیر کشورمان بوده‌اند. با وجود گروهک‌های تروریستی در جهان نمی‌توان انتظار صلح و آرامش برای جهان داشت.
استاد گروه ارتباطات دانشگاه تهران با اشاره به اینکه رنج‌های ما محدود به فقر و جنگ نیست، ادامه داد: شاید بیشتر از هر چیزی فرهنگ دورافتاده از خدا و انسان دورافتاده از خدا منشأ بلایای جامعه بشری است.
او بیان کرد: امروز شاهدیم که در دنیای مدرن زندگی‌های منجر به طلاق رو به افزایش است. در آمریکا، در سال ۲۰۱۹، نزدیک به ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار مورد ازدواج و ۸۰۰ هزار مورد طلاق صورت پذیرفته است؛ یعنی از هر ۳ ازدواج، یک مورد به طلاق کشیده شده است. جامعه طلاق در دنیا خانواده‌های تک‌سرپرست و مادران سرپرست فرزندان را افزایش داده است؛ فضایی که منجر به سبک زندگی‌ای می‌شود که ناآرامی و تألمات بشر را افزایش می‌دهد. ما دچار فرهنگی هستیم که منشأ ناامنی و بلایای اجتماعی در جهان است. برای رسیدن به صلح باید قدری پایه‌ای‌تر با مسائل مواجه شد.
ساختار کلی جهان نیاز به بازنگری اساسی دارد
عاملی با اشاره به مدل فهم چرائی نفرت و جنگ در جهان افزود: ساختار کلی جهان نیاز به بازنگری اساسی دارد. نخست باید به نگرش‌های نفرت و نگرش‌های منتهی به جنگ توجه داشت. اندیشه صلح منشأ به‌وجودآمدن صلح خواهد شد؛ و اندیشه نفرت و جنگ به جنگ و نفرت منجر خواهد شد.
استاد گروه ارتباطات دانشگاه تهران با تأکید بر اینکه پایه اصلی جنگ و نفرت نیز بر ایدئولوژی جنگ استوار است، ادامه داد: ایدئولوژی‌های نفرت سیاست‌های نفرت را رقم می‌زند. سرمایه‌گذاری‌ها روی صنعت جنگ در دنیا برخاسته از ایدئولوژی‌های نفرت و استثناگرایی در ذهنیت اجتماعی افراد و برخی دولت‌ها و گروه‌های کوچک در دنیاست.
او گفت: وقتی یکی از رؤسای امریکا صحبت از این کرد که ما امریکاییان خیلی مستثنی‌تر از سایر ملت‌های جهان نیستیم رگیولیانی، شهردار سابق نیویورک، رئیس‌جمهور را نقد کرد و مورد ملامت قرار داد و ملت امریکا و سرزمین امریکا را سرزمین استثنا‌های بزرگ خواند.
عاملی با انتقاد از اینکه حتی تحمل شنیدن سخن صلح‌آمیز وجود ندارد، افزود: واقعیت این است که انسان از آن منظر که انسان است با همه برابر است. همه انسان‌ها حق زندگی و حق برخورداری از کیفیت خوب زندگی را دارند.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی ادامه داد: امروز که از فضای مجازی سخن می‌گوییم نزدیک به ۳۰ درصد جمعیت جهان به اینترنت دسترسی ندارند و نمی‌توانند از این ظرفیت مهم استفاده کنند. فاصله اجتماعی که در جهان واقعی وجود دارد، فاصله اجتماعی و محرومیت‌های تبعیض‌آمیز در دنیای مجازی را نیز به‌دنبال دارد.
او با تأکید بر نقش ایدئولوژی افزود: با نگاه به ساختار اجتماعی، در درجه نخست باید نگران ایدئولوژی‌هایی باشیم که کشتن دیگران و رنج ایجادکردن برای ملت‌های دیگر برای آنان آسان است و نظام سرمایه‌داریی شکل می‌دهند که در آن عده زیادی در فقر مطلق و عده کمی در ثروت مطلق باشند. چنین فضایی، دیگری سازی را پدید می‌آورد که منشاء دیگری هراسی و بازنمایی نفرت (hate representation) را می‌شود و این در واقع عرصه رسانه‌ای تولید نفرت است.
عاملی با تأکید بر اینکه کار رسانه‌ها بازتولید و بازنمایی واقعیت‌هاست، اما همه واقعیت‌ها را بازنمایی نمی‌کنند، تصریح کرد: در بازنمایی‌های آنان ملت صلح و دوستی در جهان، ملت و جامعه‌ای هراسناک معرفی می‌شوند. در مورد ملیت‌های دیگر نیز در گذشته این امر اتفاق افتاده است، از جمله نسبت به ژاپن، روسیه و چین. در مورد پیروان ادیان نیز این بازنمایی هراسناک تحقق یافته است. امروز شاهدیم که اسلام‌هراسی فراگیری توسط رسانه‌ها بازتولید شده است.
استفاده ابزاری از صلح، استفاده بسیار خطرناکی است
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی «صلح» و «جنگ» را مفاهیمی جهانی و ورای ملیت، نژاد، قوم و ادیان دانست و تصریح کرد: وجود صلح برای گروهی و عدم آن برای گروهی دیگر ناشی از تفکر ایدئولوژیک خطرناک نفرت است.
او با تأکید بر اینکه استفاده ابزاری از صلح، استفاده بسیار خطرناکی است، گفت: مصادیق آن مانند سخن گفتن از صلح و همزمان تجهیز ۶۰۰۰ کلاهک هسته‌ای برای نابودی بشر، تخصیص نزدیک به ۱ تریلیون دلار به صنعت جنگ، استفاده از صلح برای سلطه بیشتر، فراهم‌کردن ناامنی و استفاده اطلاعات برخی نهاد‌های بین‌المللی صلح با ورود به کشور‌ها برای ایجاد ناامنی است.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی یادآوری کرد: اگر امروز جمهوری اسلامی ایران به‌سمت قدرت بازدارندگی حرکت می‌کند، برای ایجاد امنیت و صلح در منطقه و جهان است و نه برای جنگ. بازدارندگی نباید به سطحی کشیده شود که به سمت سلاح‌های کشتار جمعی و بمب اتم برود. جمهوری اسلامی هرگز به این سمت حرکت نکرده و نخواهد کرد و مبنای اندیشه اسلامی چنین اجازه‌ای به ما نمی‌دهد.
استاد گروه ارتباطات دانشگاه تهران تصریح کرد: امید است به سمتی حرکت کنیم که شاهد صلح نظام‌مند و فراگیر در جهان باشیم چرا که ما بر این باوریم که ملت‌های جهان به سمت عقلانیت و دردمندی با همه مظلومان جهان حرکت می‌کنند و عباد صالح خدا وارثان اصلی جهان خواهند بود.
بیشتر بخوانید
انتهای پیام/
