مسعود شفیعی، معاون سازمان برنامه و بودجه کشور و رییس سازمان نقشهبرداری کشور در گفت وگو با خبرنگار خبرنگار اقتصاد و انرژی گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، به مناسبت روز ملی خلیج فارس اظهار کرد: سازمان نقشهبرداری کشور، از دهه ۶۰ با ایجاد بخش هیدروگرافی (آبنگاری)، کار تهیه نقشه از آبهای پیرامونی کشور را آغاز کرده و تاکنون نزدیک به نیم میلیون کیلومتر، عملیات عمقیابی انجام شده و بیش از ۲۱۰ چارت (نقشه) دریایی از آبهای خلیجفارس، دریای عمان و دریای خزر تهیه شده است که از این تعداد ۱۵۰ چارت متعلق به خلیجفارس است.
وی افزود: در حال حاضر سازمان نقشه برداری کار هیدروگرافی و تهیه چارت دریایی از آبهای فراساحلی خلیجفارس را با استفاده از شناور «ایرانآبنگار» انجام میدهد که نقشه های فراساحلی مناطق سیری، جنوب لاوان، جنوب عسلویه، جنوب مُطاف بهزودی تهیه و منتشر خواهند شد.
رییس سازمان نقشه برداری بیان کرد: همچنین از اواخر دهه شصت، پایش تغییرات تراز آب در سواحل جنوب و شمال کشور انجام میشود که در حال حاضر یازده ایستگاه جزرومدی (پایش میزان جزرومد) در سواحل خلیجفارس (شهید رجایی، قشم، کشتیسازی، بندر لنگه، کیش، عامری، بندر دیر، کنگان، بوشهر، بندر امام خمینی (ره) و بندر خرمشهر) به صورت مداوم تغییرات تراز آب (جزرومد) را ثبت و ارایه میکنند.
شفیعی گفت: این دادهها به منظور تصحیح دادههای هیدروگرافی، تعیین دیتوم ارتفاعی کشور و مدلسازیهای دریایی، مورد استفاده قرار میگیرند. سازمان نقشهبرداری کشور به عنوان رئیس کمیته ملی نامنگاری و یکسانسازی نامهای جغرافیایی که در آن نمایندگان وزارتخانههای امور خارجه، کشور، دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و تعداد دیگری از سازمانها و دستگاههای اجرایی عضویت دارند وظیفه هماهنگسازی نامهای عوارض دریایی در خلیج فارس را بر عهده دارد.
وی تصریح کرد: تاکنون۱۵۰ نقشه دریایی از خلیجفارس تهیه شده است و تعداد ۵۰ نقشه آن منتشر شده است. برای تهیه پنج نقشه از مناطق فرا ساحلی جمهوری اسلامی ایران در خلیج فارس نیز مراحل داده برداری در حال انجام است که نتایج آن به زودی ارایه خواهد شد.
رییس سازمان نقشه برداری درباره بودجه اختصاص داده شده برای تهیه نقشه های دریایی از حوزه خلیج فارس گفت: در سال ۹۸ و طی یک سال حدودا ۲۰۰۰۰ کیلومتر عملیات عمقیابی در خلیجفارس انجام شده است و تقریبا دو میلیارد تومان صرف عملیات راهبری، تعمیرات کشتی، خرید لوازم مصرفی، ماموریت همکاران و تعمیرات ایستگاههای جزرومدی شده است که به تعداد سالها میتوان این مبلغ را محاسبه کرد؛ از سال ۹۴ تا کنون، مبلغی در حدود ۱۰ میلیارد تومان اعتبار صرف تهیه این نقشهها شده است.
شفیعی در خصوص درآمد حاصل از تهیه نقشه های دریایی از خلیج فارس گفت: تا سال۹۴ درآمد حاصل از تهیه نقشه های دریایی از حوزه خلیج فارس قابل توجهی نبوده است و فقط با توجه به بنیادی بودن کار تهیه نقشهها، انجام شده و در اختیار ذی نفعان قرار گرفته است.
شفیعی ادامه داد: از سال ۹۴ به بعد با توجه به انتشار نقشه های دریایی در سطح بینالمللی تاکنون بیش از ۳۵۰۰۰۰ نسخه از نقشه های دریایی به فروش رفته که درآمد آن برای کشور بالغ بر ۱.۵ میلیون دلار است.
وی درباره ترافیک شناورهای دریایی در خلیج فارس بیان کرد: تهیه نقشههای ترافیک دریایی از مأموریتهای سازمان نقشهبرداری کشور نیست؛ ولی به منظور رویت نقشه ترافیک دریایی میتوان به سایتهای جهانی که این سرویس را ارائه میدهند مراجعه کرد. با توجه به اهمیت استراتژیک خلیجفارس از نظر انتقال کالا و صادرات نفت و گاز، میزان ترافیک دریایی در خلیجفارس بسیار زیاد است بنابر این ترددهای زیادی در این پهنه آبی به طور روزانه در جریان است.
رییس سازمان نقشه برداری در خصوص مخاطرات تهدید کننده خلیج فارس بیان کرد: از بزرگترین مشکلات، میتوان به مسائل زیستمحیطی این پهنه آبی و به طور خاص آلودگیهای نفتی اشاره کرد که با توجه به ماهیت خلیج فارس، امکان تجمع آلودگیها زیاد بوده و باید همواره مورد کنترل قرارگیرد و با اعمال استانداردهای زیستمحیطی، نسبت به کنترل بیشتر آن اقدام شود.
شفیعی ادامه داد: مشکل دیگر، ارتباط ضعیفتر بین اعضای حوره خلیجفارس نسبت به حوزههای آبی دیگر است. برای مقایسه میتوان به کشورهای حوزه اکو اشاره کرد که علاقمند به همکاری با یکدیگر هستند، ولی در حوزه خلیجفارس متاسفانه این همگرایی ضعیف بوده و به همین خاطر، امکان سواستفاده برخی کشورهای خارجی را افزایش داده و عملیات فنی- مهندسی و هماهنگیهای منطقهای را تضعیف کرده است.
وی در رابطه با تراز آب خلیج فارس بیان کرد: خلیجفارس مانند تمام آبهای آزاد کشور، دارای تراز ثابت است و بقیه ارتفاعات کشور نسبت به آن سنجیده میشوند.
رییس سازمان نقشه بردای گفت: میانگین تراز خلیجفارس در ایستگاه شهید رجایی، روی صفر تنظیم شده است و بقیه ارتفاعات کشور نسبت به آن ارتفاعدهی شدهاند. تراز آبهای آزاد در دنیا بهواسطه گرمایش زمین و ذوبشدن یخهای قطبی، به میزان یک تا دو میلیمتر در سال افزایش مییابند که این افزایش در تراز خلیجفارس نیز مشاهده و محاسبه شده است.
شفیعی در پاسخ به این سوال که در مجامع بین المللی چقدر از نام «خلیجفارس» استفاده میشود و چقدر این موضوع در تهیه نقشه های بین الملی رعایت می شود؟ گفت: در نقشههای تولیدی داخل کشور و نقشههای تولیدی سازمان نقشهبرداری کشور که در سطح بینالمللی توزیع میشوند (نظیر چارتهای تولیدی سازمان برای تمامی کشتیهای بین المللی)، نام زیبای خلیجفارس ثبت شده است.
وی تاکید کرد: موسسات معتبر در این زمینه، مانند ادمیرالیتی انگلیس که سابقه طولانی در انتشار کتب و نقشههای دریای دارد نیز، در انتشارات معتبرخود از نام خلیج فارس استفاده کرده اند. بدیهی است که نام این پهنه مهم آبی تا ابد، «خلیجفارس» باقی خواهد ماند و همه ما، از این مهم، دفاع خواهیم کرد.
انتهای پیام/