سالیانه جان هزاران بیمار مبتلا به سرطان خون و بیماری‌های خونی را با سلول‌های بنیادی خون ساز میتوان نجات داد.

به گزارش خبرنگار حوزه بهداشت و درمان گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان؛ تنها با چند قطره از خونتان نجات بخش جان بیماران صعب العلاج و سرطانی باشید، فکرش را بکنید چند قطره خون شما می تواند در درمان ۶۰ نوع بیماری مورد استفاده قرار گیرد، کودک سرطانی که جلوی چشم پدر و مادرش هر لحظه جسم کوچکش درد می کشد و آب می شود با سلول های بنیادی خون ساز می تواند جان دوباره بگیرد و در کنار همسالان خود بازی کند و در آینده به مدرسه و دانشگاه برود و فردی مفید برای جامعه باشد.

نخستین علت نامگذاری روز جهانی اهداکنندگان سلول‌های بنیادی قدردانی از تمام اهداکنندگان است، افرادی که سلول‌های خون خود را اهدا با عشقق اهدا می کنند و نامشان در بانک سلول های بنیادی ثبت می شود. این افراد گویی عشق و محبت را در این بانک ذخیره می کنند و حال خوبی دارند که می توانند نجات بخش جان یک بیمار باشند.

همچنین روز جهانی اهداکنندگان سلول های بنیادی به این منظور نامگذاری شده است تا  آگاهی‌ها مردم و سیاست‌گذاران در مورد  اهدا سلول‌های بنیادی و تاثیری این پیوند بر زندگی بیماران افزایش پیدا کند.

سلول‌های بنیادی خونی این توانایی را دارند تا به یکی از سه سلول‌های خونی اصلی شامل گلبول‌های سفید، گلبول های قرمز و پلاکت ها تبدیل شوند و می توان با سلول های بنیادی خون ساز سالیانه جان هزاران بیمار مبتلا به سرطان خون و بیماری‌های خونی را نجات داد.

ماجرای تاسیس نخستین بانک اهدای سلول های بنیادی در ایران

امیرعلی حمیدیه، موسس اولین بانک اهداء سلول‌های بنیادی شرق مدیترانه و شمال آفریقا در ایران و رئیس ستاد سلول‌های بنیادی معاونت علمی ریاست جمهوری در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه بهداشت و درمان با اشاره به تاریخچه راه‌اندازی بانک اهداکنندگان سلول‌های بنیادی، اظهار کرد: سال ۸۷ به عنوان عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران طرح اهداءکنندگان سلول‌های بنیادی را ارائه کردیم.

این فوق‌تخصص خون، سرطان و پیوند سلول‌های بنیادی کودکان ادامه داد: در سال ۸۷ طرح اهداءکنندگان سلول‌های بنیادی به عنوان طرح برگزیده در جشنواره ابن‌سینا وزارت بهداشت برگزیده و در تمام نشریات شرق مدیترانه و شمال آفریقا موضوع راه‌اندازی اولین بانک اهداء سلول‌های بنیادی مطرح شد.

ایران بیست و ششمین کشور عضو بانک اهداکنندگان سلول های بنیادی

موسس اولین بانک اهداکنندگان سلول‌های بنیادی تصریح کرد: ما در منطقه اولین بانک اهداکنندگان سلول‌های بنیادی را در سال ۸۷ راه‌اندازی کردیم و در آن زمان فقط ۲۵ کشور عضو بانک جهانی اهداء سلول‌های بنیادی بودند که با پیوستن ایران به این بانک جهانی در سال ۲۰۱۰، ایران بیست و ششمین کشوری شناخته شد که دارای مرکز اهداء سلول‌های بنیادی بود.

بیشتر بخوانید: شرایط اهدای سلول های بنیادی خونساز برای اهداکنندگان

چرا باید بانک اهدای سلول های بنیادی راه اندازی می‌شد؟

حمیدیه افزود: هیچ‌گاه پروتئین HLA (نوعی فاکتور ژنتیکی)  فرزند با پدر و مادرش یکسان نیست، چراکه فرزند خصوصیات ژنتیکی را نیمی از مادر و نیمی از پدر به ارث می‌برد. بیشترین سازگاری HLA  بین خواهر و برادرهای تنی است، برای انجام پیوند سلول‌های بنیادی خون‌ساز باید یک دهنده با  HLA یکسان پیدا کرد و در غیر این صورت پیوند ممکن نیست.

این فوق‌تخصص خون، سرطان و پیوند سلول‌های بنیادی کودکان با اشاره به لزوم راه‌اندازی بانک اهداکنندگان سلول‌های بنیادی خون، بیان کرد: در ایران مراکز پیوند سلول‌های بنیادی خون‌ساز تشکیل شده بود و پزشکان این توانمندی علمی را داشتند که این سلول‌ها را به بیماران پیوند بزنند، اما اهداکننده و بانکی برای جمع‌آوری سلول‌های بنیادی نداشتیم.

او درباره پیوند سلول‌های بنیادی خون‌ساز، گفت: در پیوند باید HLA اهداکننده و دریافت‌کننده با یکدیگر سازگار باشند؛ بهترین سازگاری‌ها مربوط به خواهر و برادر فرد دریافت‌کننده است، اما باتوجه به اینکه تعداد فرزندان خانوار کم شده و شاهد تک‌فرزندی هستیم، نیاز به بانک اهدا سلول‌های بنیادی وجود دارد؛ از طرفی گاهی HLA خواهر و برادر بیمار با او سازگار نیست و در این شرایط با استعلام از بانک جهانی HLA سازگار را پیدا می‌کنیم.

۶۰ هزار داوطلب اهدا سلول‌های بنیادی خون‌ساز در کشور

او بیان کرد: بانک اهدا سلول‌های بنیادی در مراکز پذیره‌نویسی داوطلبانه در سازمان انتقال خون و سایر دانشگاه‌های علوم پزشکی به تدریج ایجاد شد و آئین‌نامه شبکه ملی اهداکنندگان سلول‌های بنیادی را با ستاد سلول‌های بنیادی معاونت علمی ریاست جمهوری و وزارت بهداشت تدوین کردند و شبکه ملی اهداکنندگان سلول‌های بنیادی خون‌ساز زیر نظر معاونت درمان وزارت بهداشت ایجاد شد.

موسس اولین بانک اهداکنندگان سلول‌های بنیادی با اشاره به آمار اهداکنندگان سلول‌های بنیادی در ایران، بیان کرد: بیش از ۶۰ هزار داوطلب اهدا سلول‌های بنیادی خون‌ساز در کشور داریم.

درمان ۶۰ نوع بیماری صعب‌العلاج و کشنده  با سلول های بنیادی

حمیدیه با بیان اینکه پیوند سلول‌های بنیادی خون‌ساز در درمان ۶۰ نوع بیماری صعب‌العلاج و کشنده موثر هستند، گفت: این ۶۰ نوع بیماری به ۵ دسته بیماری‌های خونی بدخیم مثل سرطان مغز و استخوان، بیماری‌های نقص ایمنی ارثی، بیماری‌های متابولیک و برخی تومور‌های توپر تقسیم‌بندی می‌شوند.

موسس اولین بانک اهداکنندگان سلول‌های بنیادی تصریح کرد: باید توجه داشت که نمی‌توان تمام نیاز سلول‌های بنیادی خون‌ساز را در داخل کشور تأمین کرد چراکه بنابر خلقت بشر ممکن است HLA سازگار با فرد در کشوری دیگری مانند ژاپن، پرتغال یا چین باشد.

هزینه انتقال ۲۰ هزار یورویی سلول های بنیادی از سایر کشورها به ایران

حمیدیه بیان کرد: اهدا سلول‌های بنیادی خون‌ساز در ایران و خارج کشور رایگان است و خرید و فروش سلول‌های بنیادی خون‌ساز نداریم، اما در مواردی که سلول بنیادی خون‌ساز از کشوری به ایران منتقل شود، کشور مبدأ هزینه‌های فرآوری سلول و انتقال آن به ایران را دریافت می‌کند.

او با اشاره به هزینه بالای انتقال سلول‌های بنیادی خون‌ساز از سایر کشور‌ها به ایران، اظهار کرد: هزینه انتقال گاهی تا ۲۰ هزار یورو می‌رسد و چاره‌ای جز پرداخت این هزینه وجود ندارد.

فرآیند اهدای سلول های بنیادی چگونه است؟

موسس اولین بانک اهداکنندگان سلول‌های بنیادی با بیان اینکه باید برای افزایش اهدا سلول‌های بنیادی فرهنگ‌سازی کنیم، گفت: اهدا سلول‌های بنیادی خون‌ساز برخلاف اهدا عضو، هیچ نقصی در فرد به وجود نمی‌آورد و سلامت او را به خطر نمی‌اندازد.

حمیدیه ادامه داد: فرد داوطلب  به یکی از مراکز پذیره‌نویسی مراجعه می‌کند و با چند سی‌سی خون HLA او در بانک سلول‌های بنیادی ثبت می‌شود تا در صورت سازگاری با یک بیمار سرطانی یا صعب‌العلاج بتوان تنها با چند سی‌سی خون بیمار را از مرگ نجات داد.

او با اشاره به روش استفاده از سلول‌های بنیادی خون‌ساز برای درمان بیماران سرطانی و صعب‌العلاج، اظهار کرد: در صورتی که HLA بیمار با فرد داوطلب اهدا سازگار باشد، فرد داوطلب فرا خوانده می‌شود و در صورت رضایت او بدون درد و خون‌ریزی ظرف چند ساعت به روش آفرزیس سلول‌های بنیادی خون‌ساز به بدن بیمار پیوند زده می‌شود.

۱۱ هزار پیوند سلول‌های بنیادی خون‌ساز در ایران

موسس اولین بانک اهداکنندگان سلول‌های بنیادی با اشاره به آمار پیوند سلول‌های بنیادی خون‌ساز در ایران، اظهار کرد: تاکنون ۱۱ هزار پیوند سلول‌های بنیادی خون‌ساز در ایران صورت گرفته است و این پیوند‌ها در کودکان بیش از ۷۰ درصد موفقیت‌آمیز است.

حمیدیه با بیان اینکه در موضوع اهدا سلول‌های بنیادی خون‌ساز نیاز به مشارکت بیشتر مردم و خیرین حس می‌شود، گفت: راه‌اندازی مراکز اهدا سلول‌های بنیادی خون‌ساز نیاز به مشارکت خیرین دارد چراکه هزینه راه‌اندازی آزمایشگاه و کیت‌های HLA بسیار بالاست چراکه کیت‌های مورداستفاده وارداتی هستند.

خیر شرکت های دانش بنیان برای تولید کیت های تولید سلول های بنیادی

او با اشاره به فعالیت شرکت‌های دانش‌بنیان برای تولید کیت‌های تشخیص سازگاری HLA، بیان کرد: چند شرکت دانش‌بنیان در حال طی مراحل تولید این کیت‌ها هستند و در ماه‌های آتی خبر‌های خوشی در این حوزه خواهیم داشت.

موسس اولین بانک اهداکنندگان سلول‌های بنیادی گفت: معاونت علمی ریاست جمهوری و ستاد سلول‌های بنیادی با حمایت از این شرکت‌های دانش‌بنیان افزون‌بر رونق تولید به صرفه‌جویی ارزی و حل مشکل بیماران صعب‌العلاج و سرطانی کمک می‌کند.

امید است که با افزایش شمار اهداکنندگان سلول های بنیادی و مراکز پذیره نویسی بتوان جان بیماران بیشتری را در ایران و جهان نجات داد.

انتهای پیام/

آمار پیوند سلول‌های بنیادی خون‌ساز در ایران