به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان، روز‌های داغ تابستان در پیش است و یکی از مهم‌ترین موضوعاتی که در حوزه سلامت و بهداشت مطرح می‌شود، مساله کم آب شدن و تعرق بدن به خصوص برای افرادی است که در طول روز، بیشتر در فضای باز بوده و در معرض آفتاب و کاهش آب بدن قرار دارند.

بر اساس گزارشی که به تازگی در کتاب Clinical Neurology منتشر شده، میگرن و سردرد‌های تنشی بر اثر کم آبی تشدید می‌شوند. مطالعات نشان می‌دهد کم آبی مغز، در احساس خستگی، استرس و نوسانات خلقی نیز نقش دارد.

برای آنکه با بیماری‌های ناشی از کم آب شدن بدن آشنا شوید و راه‌های پیشگیری از آن را بدانید، گفتار امروز، شما را در بسته‌ای اطلاعاتی، با موضوع مهم کم آبی بدن در ایام تابستان آشنا می‌کند. همین جا بدانید که طبق نظر پزشکان در ایام ماه رمضان، بین افطار تا سحر، روزه داران می‌بایست حداقل ۶ لیوان آب بنوشند تا آب از دست رفته جایگزین شود.

از کجا بدانیم که دچار کم آبی شده ایم؟

آب و مصرف آب، یکی از حیاتی‌ترین عناصری به شمار می‌رود که در اختیار بشر بوده و حفظ آن و استفاده بهینه از این عنصر، در همه جوامع و فرهنگ‌ها مورد توجه و احترام بوده است. اهمیت آب به قدری زیاد است که برخی تحلیلگران، نبرد‌های آینده را بر سر منابع آبی می‌دانند. با توجه به اینکه سه چهارم حجم بدن انسان را آب تشکیل داده است، در مصرف آب آشامیدنی سالم، به اندازه نیاز روزانه نباید صرفه جویی کرد و اینجا، جای صرفه جویی نیست.

چرا که مصرف ناکافی آب در طول روز با توجه به سن و وزن افراد و نوع فعالیت هایشان، می‌تواند مشکلات جسمی و روحی گوناگونی را به دنبال داشته باشد که هزینه‌های اقتصاد سلامت و بهداشت یک جامعه را افزایش می‌دهد.

باید توجه کنید که کم شدن آب بدن زمانی اتفاق می‌افتاد که یا بدن، آب زیادی از دست بدهد یا آب کافی به آن نرسد. وقتی شما آب آشامیدنی سالم را به اندازه کافی مصرف نمی‌کنید و یا به واسطه پاره‌ای از مشکلات، مانند اسهال، استفراغ، تعرق و یا ورزش، میزان قابل توجهی از آب بدن را از دست می‌دهید، بدن دچار کم آبی شدید می‌شود.

ناگفته پیداست که کاهش مایعات در بدن به خصوص در ایام تابستان که تعرق بدن افزایش پیدا می‌کند، گرفتگی عضلات پیش آمده و به دنبال آن، شاهد افزایش ناهنجاری‌های جسمی و روحی برای فرد می‌شویم. معمولا در این حالت، افراد دچار ضعف شده و، چون آب کافی در اندام‌ها جریان ندارد، احتمال شوک قلبی افزایش پیدا می‌کند. به همین خاطر، کم آبی را یک مشکل جدی برای سلامت افراد می‌دانند.

مشخص است که وقتی فرد، آب کافی به اندازه نیاز روزانه نمی‌نوشد، کم آبی به تدریج تاثیرات منفی خود را بر اعمال حیاتی نشان می‌دهد و سلامت تهدید می‌شود. هر انسانی، تا چند هفته می‌تواند بدون غذا زنده بماند، اما توجه داشته باشید که هیچ انسانی نمی‌تواند ۱ هفته بدون آب زندگی کند. چرا که فقط آب است که می‌تواند مواد سمی را از بدن خارج کرده و سیستم گوارش را برای هضم و جذب مواد غذایی مورد نیاز بدن، یاری کند.

مرطوب نگهداشتن ارگان‌های بدن، یکی از مواردی است که مصرف کافی آب برای فرد به ارمغان می‌آورد و این برای سلامت روحی و جسمی ضروری تصور می‌شود.

هنگامی که شخصی به اندازه‌ی کافی آب نمی‌خورد، بدنش اصطلاحا دهیدراته یا کم آب می‌شود. طبق نظر موسسه‌ی ملی سلامت آمریکا، نشانه‌های کم آبی عبارت اند از: خشکی دهان، چسبناک شدن دهان، فرو رفتگی چشم ها، کم شدن اشک چشم، کم شدن یا قطع ادرار و بی‌حالی است. اُفت فشار خون و تندی ضربان قلب نیز از جمله دیگر علائم کم آبی بدن است.

کم نوشیدن آب چه پیامد‌هایی دارد؟

بعضی‌ها گمان می‌کنند که کم آب نوشیدن، عاملی برای جلوگیری از لاغری و حتی کاهش دفع مواد مورد نیاز بدن به خصوص ویتامین‌ها است. در حالی که این تصور، اشتباه است. باید بدانیم که نوشیدن آب سالم به دفعات در طول روز، سبب مرطوب شدن ریه‌ها شده و همین امر، تنفس خوب و راحت را برای فرد به ارمغان می‌آورد. تنفس خوب، اکسیژن کافی را به اندام‌ها می‌رساند و سبب کارکرد مطلوب مغز، قلب، ریه، کلیه و در نهایت، زندگی سالم می‌شود.

چون در طول روز، بخشی از آبی که می‌نوشید، صرف تسهیل فعالیت ریه‌ها می‌شود، این آب به همراه بازدم از بدن خارج می‌شود و به همین خاطر، بدن با کمی آبی همواره روبروست و نمی‌توان گفت که الزاما نوشیدن ۱ لیوان آب برای چند ساعت کفایت می‌کند. همه چیز بستگی به سن و وزن و نوع فعالیت افراد دارد.

به هر حال اگر این آب حاصل از فعالیت سیستم گوارش بدن، جایگزین نشود، مشکلات تنفسی ایجاد می‌شود. کسانی که به اندازه‌ی کافی مایعات و آب نمی‌نوشند، بافت چربی بدن‌شان افزایش می‌یابد و در عوض از بافت عضلانی آن‌ها کاسته می‌شود و توانایی هضم غذا نیز در آن‌ها کاهش می‌یابد و البته مشکلات دیگری هم هست که در این گفتار به آن نمی‌پردازیم.

کاهش آب سبب کاهش بزاق و افزایش باکتری در حفره دهان می‌شود و همین امر بوی بد دهان را به دنبال دارد. در واقع نقش آب در سیستم گوارشی مانند روان کننده است و سبب انعطاف پذیری دستگاه گوارشی می‌شود. باید توجه کنید که گاهی تشنگی سبب ارسال سیگنال‌های غلط به مغز می‌شود و فرد احساس گرسنگی می‌کند. از طرفی برهم خوردن تعادل مایعات و الکترولیت بدن، تمایل به مصرف غذا‌های شور را افزایش می‌دهد.

با این حال، کاهش آب بدن می‌تواند منجر به کاهش فشار و اکسیژن خون شود که خواب آلودگی، خستگی و بی حالی را به دنبال دارد. تغییر رنگ و کاهش ادرار، گرفتگی عضلات، پوسته پوسته شدن لب و اطراف دهان، افزایش ضربان قلب، خشکی مو و پوست و خشکی دهان، از جمله عارضه‌های ظاهری کم آبی بدن است که باید به آن توجه داشت.

عوامل موثر بر نیاز روزانه بدن به آب

ورزش: هر زمان که ورزش می‌کنید و یا فعالیت بدنی را که منجر به تعریق بدن می‌شود انجام می‌دهید، نیاز به نوشیدن مایعات بیشتری برای جبران آب از دست رفته بدن دارید. اینکه به چه مقدار مایعات نیاز دارید به نوع ورزش، مدت آن و میزان تعریق بدن در حین انجام آن بستگی دارد و به همین خاطر، تجویزی یکسان برای همه افراد پزشکان ارائه نمی‌کنند. بهتر است برای آنکه بدانید به چه میزان مصرف آب در طول روز نیاز دارید، با توجه به فعالیت بدنی روزانه، موارد را با پزشک یا متخصص تغذیه در میان بگذارید و از تجویز‌های اینترنتی و درمان‌های خودسرانه خودداری کنید.

توصیه می‌شود در طول انجام فعالیت‌های ورزشی سنگین و طولانی مدت از نوشیدنی‌های مخصوص ورزشی که حاوی مقادیری سدیم هستند، استفاده نمایید. این نوشیدنی ها، سدیم ازدست رفته بدن را جبران می‌کنند و از عوارض ناشی از کمبود این ماده معدنی در بدن می‌کاهند. بعد از اتمام فعالیت نیز به نوشیدن مایعات ادامه دهید.

محیط زندگی: آب و هوای گرم یا مرطوب منجر به تعریق بیشتر بدن می‌شود و بنابراین مایعات بیشتری باید مصرف کرد. هوای گرم داخل منزل نیز در روز‌های زمستان باعث می‌شود پوست مقداری از رطوبت خود را از دست بدهد. افرادی که در مناطق جنوبی کشور هستند، میزان مصرف آب آن‌ها حتما باید بیش از ۸ لیوان در طول روز باشد. مخصوصا اگر نوع کار آن‌ها به گونه‌ای است که باید در فضای باز باشند.

البته کسانی که در اقلیم خشک و بعضا سرد هستند مانند نقاط شمال غربی کشور، حتی در زمستان نیز نباید از مصرف آب کافی غافل شوند. چرا که معمولا در زمستان به خصوص در مناطق سرد کشور، تمایل افراد به نوشیدن آب به شدت کاهش پیدا می‌کند و به همین خاطر، همواره توصیه شده که برای نوشیدن کافی آب، برنامه داشته و به دلیل ترس از دسشتویی رفتن و پیدا کردن سرویس بهداشتی تمیز و مسائلی این گونه که در فرهنگ عامیه مصطلح است، بدن را از مصرف آب مورد نیاز، محروم نکنند.

همچنین در مناطق مرتفع که ارتفاع از سطح دریا بیشتر از ۲۵۰۰ متر است، بدن انسان به تولید ادرار بیشتر تحریک می‌شود. علاوه بر این، تنفس انسان در مناطق کوهستانی مرتفع، به دلیل رقیق شدن هوا و کمبود اکسیژن، تندتر می‌شود و در نتیجه ذخایر آب بدن سریع‌تر مصرف می‌گردد.

بیماری ها: در شرایطی که شما بیمار هستید و به عنوان مثال تب دارید یا دچار اسهال و استفراغ شده اید، بدن آب بیشتری از دست می‌دهد و برای جبران آن باید بیشتر آب بنوشید. همچنین زمانی که مثانه شما عفونت کرده و یا به سنگ کلیه دچار شده اید، روزانه به مقادیر بیشتری آب و مایعات نیاز دارید. بنابراین، نوع بیماری شما هم تا حدودی نیاز به مصرف آب را مشخص می‌کند.

از طرف دیگر، در بعضی شرایط خاص مانند تعدادی از امراض قلبی، کلیوی، بیماری‌های کبد و غدد فوق کلیوی دفع ادرار مختل شده و در این شرایط شاید تجویز شود که مایعات کمتری مصرف نمایید؛ بنابراین به هر بیماری که دچار می‌شوید، حتما از پزشک معالج خود نسبت به میزان مصرف آب در طول روز سوال کنید.

حاملگی و شیردهی: خانم‌ها در دوران حاملگی و شیردهی به مقادیر بیشتری آب و مایعات نیاز دارند. طبق توصیه سازمان دارو، در دوران حاملگی بایستی روزانه حدود ۲٫۳ لیتر (۱۰ لیوان) و در دوران شیردهی حدود ۳٫۱ لیتر (۱۳ لیوان) مایعات مصرف شود.

در طول روز چقدر آب بنوشیم؟

این پرسشی است که بسیاری از آقایان و بانوانی که به پزشکان به خصوص متخصصان پوست و مو و کلیه مراجعه می‌کنند، مطرح کرده و همواره دنبال جوابی یکسان هستند. در حالی که میزان مصرف آب یک ورزشکار با یک زن خانه دار و یک دختر یا پسر مدرسه‌ای و حتی یک کارگر ساختمانی و راننده تاکسی، به تناسب فعالیت‌های روزانه متفاوت است.

اما به هر حال، خیلی از افراد با مشکل کم آبی مواجه هستند، اما خودشان از این موضوع بی‌خبرند. با نوشیدن ۸ تا ۱۰ لیوان آب در هر روز می‌توان بطور مناسبی آب‌گیری کرد. البته نکته مهم اینست که مصرف این میزان آب باید در کل روز تقسیم شود، طوری که نیاز دائم به دستشویی رفتن نباشد. از طرفی، مصرف میوه‌ها و سبزیجات هم میتواند بخشی از نیاز روزانه ما به آب آشامیدنی را مرتفع کند.

مخصوصا که در تابستان با جشنواره‌ای از میوه‌های پر آب، از زردآلو و آلبالو گرفته تا هندوانه و خربزه و طالبی روبرو هستیم که همه این‌ها می‌تواند علاوه بر تامین آب مورد نیاز بدن، بسیاری از ویتامین‌هایی که در طول روز بدن ما به آن‌ها نیاز دارد را تامین کند و از مصرف قرص‌های مولتی ویتامین شایع، رها شویم.

توجه داشته باشید که اگر رژیم غذایی شامل حداقل پنج وعده میوه و سبزیجات در روز باشد، تا حد زیادی از کم‌آبی بدن پیشگیری می‌کند. هر گاه تشنه بودید و تغذیه مناسبی نداشتید سعی کنید آب سرد بنوشید، تحقیقات نشان داده است که آب سرد بهتر از آب گرم جذب بدن می‌شود.

بنابراین، علاوه بر آب و مایعاتی که در طول روز مصرف می‌کنید، بسیاری از غذا‌ها نیز حاوی مقادیری آب می‌باشند و شما لازم نیست برای تامین آب مورد نیاز بدن تان، تنها به نوشیدن مایعات فکر کنید. بطور متوسط غذا‌ها حدود ۲۰ درصد از آب مورد نیاز بدن را در طول روز تامین می‌کنند. برای مثال تا ۹۰ درصد وزن میوه‌ها و سبزیجاتی مانند هندوانه و گوجه فرنگی از آب تشکیل شده است.

۱۰ بیماری ناشی از کم آبی بدن

کم آبی بدن شما، در کوتاه مدت و بلند مدت، عوارض متعددی را برای شما به ارمغان می‌آورد که ۱۰ مورد از آن به شرح زیر است:

آرتریت

بیماری کمتر مطرحی به نام آرتریت روماتوئید، از جمله عوارض ناشی از کم آب شدن بدن است. این وضعیت موجب درد مفاصل می‌شود. این مشکل می‌تواند با مصرف مقدار کافی آب و املاح مورد نیاز بدن درمان شود. فرد نبایستی تنها به دارو‌هایی مانند مسکن‌ها جهت حل این مشکل اکتفا کند. دارو در حقیقت ممکن است بیمار را آسیب پذیرتر سازد.

سوزش معده یا سوزش سر دل

بعضی افراد در طول روز، احساس سوزش معده دارند که معمولا قسمت فوقانی دستگاه گوارش، تحت کم آبی قرار می‌گیردو این وضعیت تحت عنوان سوزش سر دل معروف است. چنانچه سوزش سر دل به شیوه‌ای نادرست و به عبارتی با مصرف دارو‌های آنتی اسید درمان شود، این مشکل بیش از پیش شدت خواهد یافت و موجب بروز مشکلات مختلفی مانند فتق هیاتال، زخم و التهاب معده خواهد گردید؛ بنابراین توصیه می‌شود که برای کاهش سوزش رایج سر دل، از مصرف آب کافی مورد نیاز بدن در طول روز، خودداری نکنید.

میگرن

عدم مصرف آب کافی، یکی از عوامل تشدید کننده میگرن است. این وضعیت ممکن است موجب بروز مشکلاتی مانند التهاب چشم‌ها گردد. میگرنی که به موقع مورد درمان قرار نگیرد، ممکن است باعث نابینایی فرد شود؛ بنابراین مشاهده می‌کنید که کم آبی، می‌تواند زنجیره‌ای از اتفاقات (Chain of events) را برای سلامت فرد به ارمغان آورد که هزینه نهایی درمان را برای فرد و جامعه افزایش می‌دهد.

آنژین

آنژین یک عارضه‌ی پزشکی است که در اثر از دست دادن آب ریه‌ها ایجاد می‌شود. همانطور که گفتیم، بخشی از آب بدن برای مرطوب نگهداشتن ریه‌ها مصرف می‌شود و به همین خاطر، باید همواره به دفعات، آب را به ریه‌ها رساند. هر چند مصرف آب، این مشکل را درمان می‌سازد، با این حال توصیه می‌شود که تحت معاینات پزشکی قرار بگیرید.

کمردرد

شاید تا کنون نمیدانستید که کم آبی، مشکلات ستون فقرات را نیز به دنبال دارد! آری! افرادی که آب کم مصرف می‌کنند، بیش از سایرین در معرض ناهنجاری‌های ستون فقرات هستند. کم آبی ستون فقرات، ممکن است باعث بروز درد کمر شود. در این وضعیت، دیسک‌های موجود در ستون فقرات دچار کم آبی می‌شوند و بیماری ستون فقرات هم خود، می‌تواند زندگی آسان یک فرد را تهدید جدی کند.

آسم

همانطور که نوشیدن کم آب می‌تواند برای سلامت فرد جدی باشد، نوشیدن بیش از حد نیز می‌تواند برای بدن مضر باشد. در این حالت کلیه‌ها قادر به تخلیه آب اضافی نیستند و در نتیجه خون رقیق شده و مواد معدنی موجود در آن مانند سدیم کم می‌شوند. در نهایت، هنگامی که بدن آب کافی نداشته باشد، سیستم‌های بدن متناسب با آن عمل کرده و سعی می‌کنند راه تبخیر آب از بدن را مسدود سازند. این امر ممکن است منجر به بروز آسم شود.

این مشکل در افرادی دیده می‌شود که از کم آبی بدن طولانی مدت رنج می‌برند.

کولیت یا ورم روده بزرگ

کولیت باعث درد در روده بزرگ می‌شود. کم شدن آب بدن منجر به ایجاد چنین مشکلاتی می‌شود. روده تلاش می‌کند برای مقابله با این مشکل، آب را از مدفوع و فضولات بدنی جذب کند. این امر موجب کاهش لغزندگی روده‌ها شده و سبب ایجاد درد می‌گردد.

دیابت بزرگسالان

دیابت، بیماری قرن، یکی از عوارض نوشیدن آب ناکافی در طول روز است. دیابت بزرگسالان بر اثر کم شدن آب بدن بوجود می‌آید. بدن با کاهش ترشح انسولین، به کم شدن آب پاسخ می‌دهد. انسولین، اگر به میزان طبیعی ترشح شود، آب را به تمام سلول‌های بدن عرضه می‌کند و اندام‌های مهمی مانند مغز از کم آبی بدن رنج نمی‌برند.

چربی خون بالا

افزایش سطح کلسترول خون، تاثیر دیگر از دست دادن آب بدن است. کلسترول به عنوان یک سپر برای جلوگیری از دست دادن آب بدن توسط سلول‌ها عمل می‌کند.

فشار خون بالا

یکی از مهم‌ترین دلایلی که افراد سالمند یا کسانی که با مشکلات قلبی مواجه هستند از روزه گرفتن منع می‌شوند، مقوله فشار خون است. نوشیدن ناکافی آب در طول روز، سبب افزایش فشار خون شده و مشکلات متعددی را برای فرد به ارمغان می‌اورد.

هنگامی که بدن مقدار زیادی آب از دست می‌دهد، بایستی مایعات لازم جهت عملکرد منظم اندام‌های بدن حفظ شوند. در نتیجه، فرآیند اسمز معکوس کمک می‌کند تا اندام‌های مهم بدن به قدر کافی آب بدست آوردند. فرآیند اسمز معکوس فشار بسیار زیادی بر روی رگ‌های خونی آورده که منجر به افزایش فشار خون می‌گردد.

بیشتر بخوانیم: دردسر‌های تابستانی که سلامت تان را تهدید می‌کند!

چگونه با میوه ها، آب مورد نیاز بدن را تامین کنیم؟

تابستان، فصل میوه است. متاسفانه مشاهده می‌شود که بعضی‌ها به جای استفاده از خود میوه‌های سالم و فصل و حتی آب میوه طبیعی، به آب میوه‌های مصنوعی پر شکر رجوع می‌کنند که نه تنها ارزش غذایی ندارد، بلکه سبب دفع آب مورد نیاز بدن و بروز مشکلاتی برای سیستم گوارش می‌شود. به همین خاطر است که همواره پزشکان در ایام تابستان به افراد توصیه می‌کنند که اگر دسترسی به میوه سالم یا آب میوه طبیعی ندارند، از آب آشامیدنی (نه سرد) و دوغ استفاده کنند که جایگزینی به مراتب بهتر از آب میوه‌های مصنوعی بازار و نوشابه‌های گازدار (با شکر یا بدون شکر) است.

تحقیقات نشان می‌دهد خوردن غذا‌های حاوی آب نه تنها کالری کمتری دارند و به کاهش وزن کمک می‌کنند، بلکه انتخاب مفیدی برای جلوگیری از کم آبی بدن در روز‌های گرم سال هستند. گر چه آب آشامیدنی بهترین راه برای هیدراته کردن است، ولی شما می‌توانید بدن خود را با خوردن غذا‌های خاص هیدراته کنید.

خیار، معجون کم آبی بدن
اگر قصد دارید تا پوست شما در تابستان و دیگر ایام سال، شاداب و کم چروک شود، خیار زیاد مصرف کنید. مخصوصا ترکیب خیار با نعناع و کمی پودر سیر در ماست کم چرب، می‌تواند وعده غذایی جادویی بسیار مفیدی برای پوست و مو و سلامت شما و رفع کم آبی بدن باشد.

توجه داشته باشید که خیار که این روز‌ها ارزان و در دسترس همگان است، ۹۵ درصد از یک فنجان خیار خرد شده از آن را آب تشکیل می‌دهد. خیار حاوی فیبر و برخی از ویتامین‌ها از جمله «ویتامین ث» است و مصرف یک فنجان از آن، ۶ درصد از میزان نیاز به این ویتامین را در روز برطرف می‌کند و شما از مصرف قرص‌های مولتی ویتامین بی نیاز می‌کند.

۱۸ خاصیت خیار

یشتر وزن خیار را آب تشکیل می‌دهد. شاید به نظر برسد وجود این میزان آب نشانه‌ای از خواص درمانی ناچیز خیار باشد، اما بهتر است بدانید برخی از مهمترین خواص خیار مانند کمک به کاهش وزن، آبرسانی به بدن و رفع تشنگی، ادرار آور بودن و دفع سموم بدن همگی ناشی از بالا بودن میزان آب موجود در خیار هستند.

«فواید مصرف خیار برای درمان دیابت»، «خواص خیار برای پوست»، «تاثیر مصرف خیار بر سلامت قلب» تعدادی از فواید درمانی خیار هستند که در ادامه به بیان و بررسی تفصیلی آن‌ها پرداخته ایم. همچنین خیار منبع مناسبی برای تامین برخی از مهم‌ترین مواد مغذی مورد نیاز بدن، از جمله ویتامین C، ویتامین K و پتاسیم می‌باشد.

خیار برای لاغری و کاهش وزن

مقدار بالای آب (۹۵% حجم خیار را آب تشکیل می‌دهد) و مواد معدنی و همچنین کالری کم خیار (هر ۱۰۰ گرم خیار تنها ۱۳ کالری دارد که جز کم کالری‌ترین خوراکی‌ها محسوب می‌شود) آن را برای رژیم‌های لاغری مناسب ساخته است. همچنین مقدار قابل توجهی فیبر دارد که در افزایش احساس سیری نقش داشته، جذب ریز مغذی‌ها را تسهیل کرده و برای بهبود روند هضم غذا و دفع مواد زائد جمع شده در روده‌ها بسیار لازم است. علاوه بر این خواص مدر و ضدالتهاب خیار به کاهش احتباس آب در بافت‌های بدن کمک می‌کند تا تورم کاهش یابد و کاهش وزن تسهیل شود؛ بنابراین سعی کنید هر روز خیار را در برنامه غذایی خود بگنجانید.

خیار و دیابت – خواص خیار برای درمان دیابت

به افراد درگیر با دیابت نوع ۲ توصیه می‌شود از رژیم غذایی سرشار از فیبر، شامل ۵-۳ وعده سبزیجات در روز، پیروی کنند. فیبر فواید درمانی بسیاری دارد از جمله ایجاد احساس سیری، مهار اشتها و کمک به کنترل قند خون. مواد غذایی دارای کربوهیدرات، بیشترین تاثیر را بر سطح قند خون داشته و میزان مصرف این غذا‌ها در افراد دیابتی از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا بدن این افراد توانایی تولید هورمون انسولین و کاهش سطح قند خون را ندارد. با توجه به اینکه خیار حاوی فیبر بوده و میزان کربوهیدرات موجود در آن ناچیز است، می‌تواند در برنامه غذایی یک فرد دیابتی قرار بگیرد.

خیار مانند سایر میوه‌ها و سیزیجات حاوی مواد مغذی و ترکیبات شیمیایی خاصی است که ممکن است برای افراد مبتلا به دیابت مفید باشند. بر اساس مطالعات محدود صورت گرفته بر روی حیوانات، عصاره خیار با کاهش سطح قند خون در ارتباط است؛ با این وجود، اثبات تاثیرگذاری خیار در بهبود قند خون مبتلایان به دیابت نیازمند انجام مطالعات و پژوهش بیشتر و گسترده‌تر است.

بهبود گوارش و رفع یبوست با خیار

خیار سرشار از آب و فیبر است؛ آب و فیبر مهمترین عناصر برای برخورداری از فرآیند هضم سالم مواد غذایی هستند. میزان بالای آب و فیبر‌های غذایی موجود در خیار باعث می‌شود که بدنتان از شر سموم موجود در سیستم گوارشی خلاص شود و هضم غذا هم با راحتی بیشتری صورت بگیرد. اگر دچار یبوست هستید توصیه می‌کنیم که هر روز خیار میل کنید.

زیرا مصرف منظم خیار یک درمان طبیعی برای یبوست محسوب می‌شود. خیار را می‌توان به عنوان میان وعده یا به همراه غذا خورد و یا در تهیه سالاد‌ها و نوشیدنی‌های مختلف از آن استفاده نمود. پوست خیار حاوی فیبر نامحلول است که باعث افزایش حجم مدفوع شده و با افزایش سرعت حرکت مواد غذایی در دستگاه گوارش به دفع بهتر و سریع‌تر مواد زائد از بدن کمک می‌کند.

تاثیر مصرف خیار در حفظ سلامت مغز

خیار حاوی نوعی فلاونول ضد التهاب به نام فیستین است که به نظر می‌رسد نقش مهمی در سلامت مغز ایفا می‌کند. فیستین در بهبود حافظه و حفاظت از سلول‌های عصبی در برابر زوال ناشی از افزایش سن موثر است. علاوه بر این، نتایج پژوهشی که بر روی موش‌های مبتلا به آلزایمر صورت گرفت نشان می‌دهد که فیستین مانع از اضمحلال حافظه و قدرت یادگیری می‌شود؛ بنابراین اگر به فکر سلامت مغزتان هستید بهتر است خیار را در برنامه غذایی خود بگنجانید.

آبرسانی به بدن و رفع تشنگی

از آنجایی که بیش از نیمی از بدن انسان را آب تشکیل می‌دهد، دریافت آب کافی برای عملکرد طبیعی سیستم‌های مختلف بدن ضروری است. آب همچنین برای تشکیل بزاق و خنک کردن بدن از طریق تعریق بسیار مهم است. کم بودن میزان آب دریافتی می‌تواند منجر به کم آبی بدن شود؛ کم آبی بدن نیز در موارد حاد موجب بروز خستگی، لرز و گرفتگی عضلانی می‌شود.

با توجه به اینکه حدود ۹۶ درصد وزن خیار را آب تشکیل می‌دهد، به همین دلیل باید آبرسانی به بدن و پیشگیری از کم آبی یا دی هیدریش را از جمله خواص خیار دانست، به ویژه در روز‌های گرم تابستان که مقدار زیادی با از بدن دفع کی گردد. شاید جالب باشد که بدانید تاثیر خوردن یک فنجان خیار خرد شده معادل نوشیدن یک لیوان آب است.

خواص خیار در کاهش کلسترول خون
بسیاری از تحقیقات ثابت می‌کنند که گوشت خیار حاوی استرول است که برای کاهش کلسترول بد خون بسیار مفید خواهد بود. برای کاهش کلسترول خون نیز یک عدد سیب را به دقت بشویید و آن را به قطعات کوچک‌تر تقسیم کنید. همین کار را با خیار انجام دهید. هر دو را به همراه کمی کرفس داخل مخلوط کن بریزید. در نهایت کمی عسل به آب میوه‌تان اضافه کنید. به طور مرتب از این آب میوه‌ی طبیعی بنوشید تا میزان کلسترول خونتان کاهش پیدا کند.

بهبود سلامت قلب
پتاسیم با افزایش قطر عروق خونی سبب کاهش فشار خون شده و نقشی اساسی در حفظ سلامت قلب ایفا می‌کند. نتایج یک مطالعه بر روی ۱۲۰۰۰ فرد بزرگسال نشان می‌دهد خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی و بیماری‌های ایسکمیک قلب در افرادی که روزانه ۴۰۰۰ میلی گرم پتاسیم دریافت می‌کنند در مقایسه با کسانی که ۱۸۰۰ میلی گرم پتاسیم در روز دریافت می‌کنند، به ترتیب ۳۷% و ۴۹% درصد کمتر است. هر چند یک فنجان خیار خرد شده تنها ۴% از پتاسیم مورد نیاز روزانه بدن انسان را تامین می‌کند، اما مزیت خیار نسبت به بسیاری از منابع تامین پتاسیم مانند موز، آووکادو و ماهی کالری بسیار کم آن می‌باشد.

خواص ضد سرطانی خیار

خیار در پیشگیری و درمان سرطان نقش دارد. این صیفی نیز مانند دیگر میوه‌ها و سبزیجات حاوی مواد معدنی، آنتی اکسیدان‌ها و اسید‌های آمینه است که برای تغذیه سالم لازم بوده و می‌تواند از بدن در برابر بسیاری از بیماری‌ها محافظت کند. خیار سرشار از پلی فنول هاست که این آنتی اکسیدان‌ها ارتباط مستقیمی با کاهش ابتلا به سرطان‌های سینه، رحم، تخمدان و پروستات دارند. اگر می‌خواهید سرطان‌های سینه رحم، تخمدان و یا سرطان پروستات از شما دور باشد خیار بیشتری میل کنید.

پژوهش‌های صورت گرفته در خصوص خواص ضدسرطانی خیار هنوز در مراحل اولیه قرار دارد، اما محققان ابراز امیدواری کرده‌اند بتوانند از ترکیبات موجود در خیار به نام «کوکوربیتاسین‌ها» دارو‌های ضدسرطانی بسازند. محققان معتقدند که این ترکیبات می‌توانند جلوی ظهور و رشد سلول‌های سرطانی را بگیرند.

خیار برای سلامت مفاصل و بهبود نقرس

خیار یکی از منابع سیلیس است که برای سلامت مفاصل بسیار مفید است. این خوراکی می‌تواند به تقویت غضروف‌ها کمک کند و مانع از درد‌های ناشی از آرتریت شود. به علاوه، مقدار ویتامین A، B۱، B۶، C و D همچنین اسید فولیک، کلسیم، منیزیوم و فسفر آن با اسید اوریک و پوکی استخوان مقابله می‌کند. اگر از درد‌های آرتروز یا نقرس رنج می‌برید حتما به طور منظم خیار میل کنید. ترکیب آب خیار با آب هویج نیز برای تسکین نقرس و درد‌های آرتریتی مفید است، زیرا میزان اسید اوریک را کاهش می‌دهد.

خوردن خیار به دفع مواد زائد بدن کمک می‌کند

خیار حاوی حدود ۹۵ درصد آب است و برای همین هم مانند یک دیورتیک طبیعی عمل می‌کند یعنی اینکه ادرارآور است. برای همین هم از طریق ادرار مواد زائد بدن را دفع می‌کند. مصرف منظم خیار برای دفع سنگ کلیه نیز مفید است.

خیار برای مقابله با بوی بد دهان و مراقبت از دندان‌ها

یک حلقه خیار را به سقف دهانتان چسبانده و به مدت سی ثانیه با زبانتان نگه دارید. نگه داشتن خیار به مدت ۳۰ ثانیه باعث از بین رفتن بسیاری از باکتری‌های عامل بوی بد دهان می‌شود. این باکتری‌ها به وسیله ترکیبات فیتوشیمیک موجود در خیار نابود می‌شوند. آب خیار هم برای افرادی که از مشکلات مربوط به لثه و دندان‌ها رنج می‌برند مفید است.

خواص خیار در حفظ سلامت استخوان‌ها

در سال‌های اخیر، نقش مهم ویتامین K در حفظ سلامت استخوان‌ها کاملا آشکار شده است. هر فنجان خیار خرد شده حدود ۱۹% از ویتامین K مورد نیاز روزانه بدن را تامین می‌کند. بر اساس نتایج مطالعه‌ای که در ژورنال «تغذیه» به چاپ رسیده است، ویتامین K می‌تواند با افزایش تراکم استخوانی و بهبود تعادل کلسیم در بدن نرخ شکستگی استخوان را کاهش دهد.

بدن انسان در زمان ساخت استخوان‌ها نیز از ویتامین K استفاده می‌کند و این موضوع در مورد زنان از اهمیت خاصی برخوردار است. نتایج پژوهشی که در ژورنال «تغذیه بالینی» به چاپ رسیده است نشان می‌دهد که کمبود ویتامین K با پایین بودن میزان چگالی استخوانی در زنان (و نه مردان) مرتبط است. مطالعه دیگری که در این زمینه صورت گرفت نشان داد که پایین بودن میزان دریافت ویتامین K با افزایش خطر شکستگی لگن در زنان میانسال مرتبط است.

خیار سرشار از ویتامین C

خیار سرشار از ویتامین C می‌باشد. ویتامین C یکی از مواد آنتی اکسیدانی است که از بدن ما در برابر رادیکال‌های آزاد محافظت کرده، خطر ابتلا به انواع سرطان و بیماری‌های ناشی از آسیب‌های سلولی را کاهش می‌دهد. ویتامین C در بدن انسان کارکرد‌های مختلفی دارد، از جمله در ساخت کلاژن و عملکرد طبیعی مغز موثر بوده، و به استفاده بدن از چربی‌ها کمک می‌کند.

خیار منبع ویتامین K

ویتامین K نیز همانند ویتامین A در ساخت استخوان‌ها و دیگر بافت‌های بدن نقش دارد. البته ویتامین K بیشتر مسئول ساخت برخی پروتئین‌ها – که کبد برای لخته نمودن خون به آن‌ها نیاز دارد – می‌باشد و این موضوع به خصوص برای افرادی که دچار اختلالات خونریزی هستند اهمیت دارد. چرا که سبب می‌گردد تا در این افراد به هنگام بروز زخم یا جراحت، پس از چند لحظه خون منعقد شده و خونریزی متوقف گردد. نکته جالب در خصوص خیار آن است که حدود نیمی از کل ویتامین K موجود در خیار در پوست آن ذخیره شده است، به همین دلیل برای برخورداری از این خاصیت خیار در تامین ویتامین K مورد نیاز بدن، بهتر است خیار را با پوست بخورید.

برخورداری از پتاسیم

در هر ۱۰۰ گرم خیار حدود ۱۵۰ میلی گرم پتاسیم وجود دارد. پتاسیم در فرایند سوخت و ساز در بدن یا اصطلاحا متابولیسم نقش دارد، و همچنین در تشکیل و رشد بافت‌های ماهیچه‌ای و عضلانی مفید و موثر است. از سوی دیگر وجود مقدار کافی پتاسیم برای عملکرد طبیعی قلب (از لحاظ الکتریکی) مهم است. نکته دیگر در خصوص خواص خیار که از پتاسیم موجود در آن ناشی می‌شود آن است که رژیم غذایی که از لحاظ پتاسیم غنی باشد، از بروز فشار خون بالا جلوگیری می‌نماید.

خواص خیار برای پوست
مقابله با پیری پوست

برای استفاده از خواص خیار در پیشگیری از پیری زودرس می‌توانید ماسک صورت خیار و آلوورا را امتحان کنید. آلوورا در ترمیم پوست و محافظت از آن در برابر علائم پیری زودرس بسیار موثر است. ماسک خیار و آلوورا سرشار از آنتی اکسیدان بوده، چین و چروک و خطوط ریز روی پوست که به دلیل افزایش سن پدید آمده اند را کاهش می‌دهد، همچنین نقاط تیره ناشی از افزایش سن را از بین برده و بدین ترتیب از تغییر رنگ پوست جلوگیری می‌کند.

حداکثر از نصف قاشق چایخوری یا ۵ قطره آبلیمو در تهیه این ماسک استفاده کنید، زیرا مقادیر بیش از حد آن می‌تواند باعث سوزش و تحریک پوست شما شود. یک برگ آلوورا را از پایه قطع کرده، آن را کاملا شسته و روی یک تخته محکم قرار دهید. پوست ضخیم بیرونی را جدا کرده و با یک قاشق ژل شفاف درون آن را خارج کنید. نصف یک خیار کوچک را پوست کنده، له کنید و با ژل آلوورا و آبلیمو به خوبی مخلوط کنید. اکنون مخلوط خیار و ژل آلوورا و آبلیمو را روی صورت خود بمالید. پس از ۲۰ دقیقه صورتتان را ابتدا با آب گرم و سپس با آب سرد بشویید.

توجه داشته باشید که ماسک خیار و آلوورا هرگز با پوست اطراف چشم و دهان تماس نداشته باشد، زیرا پوست این نواحی از صورت بسیار حساس و خشک است و از آنجایی که این ماسک سفت کننده است می‌تواند سبب ایجاد خطوط ریز در این قسمت شود.

خواص خیار برای رفع پف زیر چشم و سیاهی دور چشم

خیار سرشار ویتامین K است که آنتی اکسیدان بوده و با سیاهی دور چشم مقابله می‌کند. برای این منظور کافی است روی هر چشم تان برای مدت ۲۰ دقیقه یک برش حلقوی خیار قرار دهید. همچنین می‌توانید دو قطعه دستمال کاغذی تمیز را به آب خیار آغشته کرده و برای ۲۰ دقیقه روی چشم هایتان بگذارید. با این روش ساده و بی دردسر حلقه‌های تیره دور چشم‌ها به تدریج محو می‌شود.

همچنین اگر زیر چشم هایتان پف کرده است و دنبال روشی برای از بین بردن آن‌ها هستید خوب است بدانید که خیار دارای تاثیر گذاری تقریبا فوری بر روی پف‌های زیر چشم است. به علت میزان بالای آسکوربیک اسید (ویتامین C) موجود در خیار، قرار دادن برش‌های حلقوی خیار برای مدت ۲۰ دقیقه در زیر چشم و روی پف‌ها موجب کاهش آب ذخیره شده در پف‌ها و بهبود پف کردگی.

جلوگیری از کم آبی بدن با سالاد سبز

دو فنجان سالاد حاوی سبزیجات سبز، حاوی ۱۵ کالری و ۹۰ درصد آب است. این سبزیجات غنی از مواد مغذی مانند فولات، ویتامین ث، فیبر و آنتی اکسیدان‌ها هستند و به حفظ سلامت چشم و پوست نیز کمک می‌کنند.

جلوگیری از کم آبی بدن در تابستان با توت فرنگی

این روزها، توت فرنگی را با قیمت‌های ارزانی می‌توان در فصل تابستان در سراسر کشور تهیه کرد. میوه خوشمزه‌ای که معمولا در سبد غذایی و سلیقه بسیاری از افراد قرار دارد. توت فرنگی، غنی از «ویتامین ث»، «فولات» و «ویتامین ب» برای رشد سالم سلول‌های جدید است. توت فرنگی ۹۱ درصد آب، زغال اخته ۸۵ درصد آب و تمشک نیز ۸۵ درصد آب در هر فنجان دارد.

هندوانه: معجون طلایی ضد کم آبی بدن

اگر قصد دارید به جنگ کم آبی بدن به خصوص در ایام تابستان بروید، هیچ چیز به اندازه خوردن هندوانه و حتی نوشیدن آب هندوانه، اکسیری طلایی ضد کم آبی بدن شما نخواهد بود. توجه کنید که ۹۲ درصد از یک هندوانه را آب تشکیل می‌دهد. هندوانه منبع خوبی از ویتامین ث است و لیکوپن و آنتی اکسیدان موجود در آن به محافظت در برابر سرطان و بیماری‌های قلبی کمک می‌کند.

خوشبختانه در ایران، یکی از ارزان‌ترین خریدنی‌های تابستانی، هندوانه است.

ماست: جادوی غذایی ضد کم آبی

ماست بر خلاف تصور عموم، یک غذای کامل و سالم برای کلیه گروه‌های سنی است. ۱ بسته ماست ساده حاوی ۸۵ تا ۸۸ درصد آب است. بعلاوه این که مصرف آن نیاز به کلسیم و برخی از ویتامین‌های گروه ب مانند ویتامین ب ۱۲ و ریبوفلاوین را برطرف می‌کند. برای خرید ماست، مطمئن باشید که نوع پروبیوتیک آن را برای حفظ سلامت گوارش و تقویت سیستم ایمنی بدن انتخاب می‌کنید و البته حتما کم چرب!

جلوگیری از کم آبی بدن در تابستان با اسفناج

اگر به دنبال راه راحت پر پشت شدن مو و بهداشت پوست و سلامت دستگاه گوارش هستید، مصرف زیاد اسفناج غیر سرخ شده را در سبد غذایی خود قرار دهید. اسفناج، غنی از فیبر است. همچنین ۹۲ درصد آب دارد. اسفناج شامل آنتی اکسیدان بوده و مصرف یک فنجان از آن در روز، ۱۵ درصد از میزان نیاز به ویتامین‌ای را برطرف می‌کند.

جلوگیری از کم آبی بدن در تابستان با گوجه فرنگی

گوجه فرنگی در هر زمان از سال وجود دارد. یک کاسه گوجه فرنگی را می‌توانید همراه با پنیر، و ریجان به عنوان میان وعده مصرف کنید. گوجه فرنگی ۹۴ درصد آب دارد و بهترین انتخاب برای رفع تشنگی در طول روز است. مصرف گوجه فرنگی، یکی از عوامل مقابله با سرطان پروستات برای آقایان است.

درمان کم آبی در کودکان بیمار

پزشک می‌تواند توصیه‌های خاصی را برای درمان کم آبی کودکتان بیان کند، ولی برخی از رهنمود‌های کلی عبارتند از:

برای جبران کم آبی بدن نوزادان و کودکانی که دچار اسهال، استفراغ و تب بالا شده اند، از محلول او. آر. اس استفاده کنید، مگر اینکه پزشک شما دستور دیگری بدهد. این محلول حاوی آب و املاح است به نسبت‌های خاص تا بتواند آب و املاح از دست رفته بدن را مجددا تامین کند. همچنین هضم آن‌ها در این محلول آسان‌تر است.

پودر او آر اس را می‌توانید از داروخانه بخرید و طبق دستور نوشته شده روی آن، محلول را به طور صحیح تهیه کنید.  مایعات و محلول اوآراس را زود و در ابتدای شروع بیماری به کودکتان بدهید، نه اینکه بگذارید بیماری کودکتان وخیم شود و بعد محلول را به او بدهید.

بهترین نوشیدنی برای بهبود حال کودک مبتلا به اسهال و استفراغ، محلول او آر اس است. آب نمی‌تواند املاح مورد نیاز بدن را که از دست رفته اند، تأمین کند. مقادیر کافی از این محلول را به کودکتان بدهید. امکان دارد پزشک بر اساس سن بچه شما و شدت کم آبی بدن او، مصرف مقدار خاصی از این محلول را توصیه کند، ولی به طور کلی باید به آرامی و به تدریج این محلول را بدهید تا اینکه ادرار کودک کمرنگ و شفاف شود.

آب نوشیدن کافی و آب درمانی و مصرف بهینه آب، ۳ موضوع مهم است که در سبک زندگی دیجیتالی شده امروز، باید جدی گرفته شود. فراموش نکنیم که طبق اعلام وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، کم آبی بدن، مهم‌ترین مشکل شایع در بین بیماران دیابتی کشور است.

پس، مصرف نوشیدنی‌های طبیعی خوشمزه ایرانی را فراموش نکنیم و از نوشیدن آب سرد برای همیشه خودداری کنیم.

منبع: روزیاتو

انتهای پیام/

چگونه از کم آبی بدن در تابستان جلوگیری کنیم؟