دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی:
تبدیل رسانه به یک کنش اجتماعی/ به تدبیری حساب شده در حوزه رسانه نیاز داریم
حجت الاسلام عاملی گفت: امروزه رسانه به یک کنش اجتماعی تبدیل شده و همه مردم به عنوان کنشگر رسانهای شده اند.
به گزارش حوزه آموزش و پرورش گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان، نشست هم اندیشی مدیران و صاحب نظران رسانه دیرو (دوشنبه ۹۸/۴/۱۷) با حضور حجت الاسلام عاملی، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در محل دبیرخانه این شورا برگزار شد.ابتدای این جلسه میرزاحسینی، مدیرکل روابط عمومی و امور بین الملل دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی اظهار کرد: در این جلسه درصدد هستیم تا با هم فکری با صاحبنظران حوزه رسانه بتوانیم از ظرفیت‌های موجود در جهت معرفی و شناساندن مؤلفه‌های علمی و فرهنگی کشور استفاده کنیم.
وی ادامه داد: موفقیت‌ها و پیشرفت‌های علم و فناوری پس از انقلاب اسلامی یک اصل غیرقابل انکار شده است که دشمنان انقلاب نیز آن‌را پذیرفته اند و برای کم اهمیت دادن آن تلاش می‌کنند و با توجه به ناکامی در این حوزه به لکه دار کردن این جریان مهم و افتخارآفرین کشور روی آورده اند.
رسانه ها فهم تغییرات اجتماعی را بیش از همه درک کرده اند
حجت الاسلام والمسلمین سید سعید رضا حجت الاسلام عاملی، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی اظهار کرد: فهم تغییرات اجتماعی کنونی در کشور را شاید رسانه‌ها بیشتر از همه درک کرده اند.
وی ادامه داد: در دو دهه اخیر که فناوری‌های نو وارد زندگی مردم شده اند و دسترسی به فرامحل میسر شده است، شدت تغییرات فرهنگی موجود از همه دوره‌های تاریخی بیشتر شده است.
استاد گروه ارتباطات دانشگاه تهران گفت: فناوری‌های جدید به نوعی نظام‌مند کردن و سیستمی کردن زندگی بشری را به همراه داشته است که به عنوان تیغی دولبه محسوب می‌شوند. این ظرفیت هم می تواند عدالت را تبدیل به یک سیستم کند و هم می تواند شیطنت و ظلم و بی انصافی را تبدیل به یک سیستم کند.
حجت الاسلام عاملی در ادامه تصریح کرد: بایستی با توجه به ظرفیت رسانهای به این سؤال پاسخ داد که چگونه میتوان از فناوری‌های موجود بهره مثبتی در جهت رشد و تعالی کشور گرفت و از این رو نیازمند تدبیری حساب شده در حوزه رسانه هستیم.
استاد گروه ارتباطات دانشگاه تهران گفت: در دوران گذشته، رسانه یک رسانه حرفهای و در دست نخبگان رسانهای محسوب می شد، اما اکنون رسانه تبدیل به یک کنش اجتماعی شده و همه مردم به عنوان کنشگر رسانه ای شده اند. کنشگران رسانهای موجود لزوماً محتوا‌های معتبر رسانه ای تولید نمی‌کنند و تقیدات لازم به استنادات مربوط به تولید محتوا را ندارد، بنابراین در معرض اخبار غیر معتبر، افراطی و دروغ قرار گرفته ایم.
تغییرمورد نیاز شورا، نوشتن سیاست‌های رسانهای جدید است
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در ادامه گفت: یکی از تغییراتی که فکر می کنم شورای عالی انقلاب فرهنگی نیاز دارد نوشتن اسناد سیاستی این شورا با زبان و نگاه و درک ذی‌نفعان حوزه رسانه خصوصا رسانه‌های اجتماعی است.
وی افزود: فضای رسانهای جدید نیازمند سیاستگذاری رسانهای جدید است و در این زمینه رسانه‌ها یکی از ذی‌نفعان حوزه فرهنگی کشور محسوب می‌شوند که میتوان با به روز رسانی و یا پیشنهاد اسناد جدید جهت طرح در شورای عالی انقلاب فرهنگ دست پیدا کرد.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی خاطرنشان کرد: می توان با تشکیل یک کمیسیون معین با مشارکت متولیان رسانه در جهت تدوین و به روزآوری اسناد یکپارچه در حوزه رسانه و رسانه های اجتماعی جدید اقدام کرد.
وی افزود: کد‌های مسئولیت اجتماعی و کد‌های اخلاق حرفه ای صرفا توصیه‌ای نیست و جنبه الزام آوری دارد.
حجت الاسلام عاملی گفت: رسانه‌ها عرصه دوم زندگی محسوب می شوند و بازتاب کاری آن‌ها چنان قدرتمند است که می‌توانند عرصه اولیه زندگی‌های بشری را نیز تحت تأثیر قرار دهند.
وی افزود: بایستی میان رسانه منتقد و رسانه مخرب تفکیک قائل شد و ظرافت اقدامات میان آن دو را از یکدیگر تشخیص داد.
این مقام مسئول با بیان اینکه نقد به معنای برجسته سازی داده ها و داشته‌ها و سپس بیان خلاءها با زبان سازگاری است، گفت: رسانه ای که با زبان سازگار با مردم اقدام به تولید محتوا کند، در جهت امنیت جامعه حرکت می کند و اگر رسانهای با زبان ناسازگاری به تولید محتوا بپردازد برخلاف این مسئله و در جهت آزار مردم فعالیت می کنند.
لزوم تفکیک میان رسانه منتقد و رسانه مخرب
وی افزود: تجربه ناامنی و اضطراب اجتماعی که امروزه در سطح اجتماعی ما گسترده شده است و متأسفانه در حال نفوذ در اخلاق اجتماعی مردم است و از این رو بایستی میان رسانه منتقد و رسانه مخرب تفکیک قائل شویم.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی ادامه داد: رکن اول نظام اسلامی و مبتنی بر اندیشه‌های مردم سالاری دینی، مردم هستند و با این حساب مردم محور همه تلاش و کوشش‌های رسانهای هستند. ضمن اینکه باید منافع مردم و برقرار عدالت و جلوگیری از تبعیض اجتماعی محور کار ما باشد، ولی در بیان نباید گرفتار بی عدالتی شویم.
حجت الاسلام عاملی افزود: شورای عالی انقلاب فرهنگی اگر بخواهد در فرهنگ حرفهای اساسی را دنبال کند، یکی از آن حرفهای اساسی نسبت رسانه با دولت و مردم است که در این زمینه با توجه به اهداف گام دوم انقلاب اسلامی در بیانیه مقام معظم رهبری، استقرار جامعه اسلامی در مرکز توجه قرار دارد.
وی ادامه داد: احترام، رعایت اخلاق، پرهیز از تهمت و پرهیز از دروغ از شاخصه‌های اجتماعی استقرار جامعه اسلامی است که در آشنایی با دایره گسترده زبان اجتماعی و توسط رسانه‌ها قابل بازتولید است.
استاد گروه ارتباطات دانشگاه تهران افزود: موضوع رسانه‌های اجتماعی و ارتباطات شبکه‌ای از موضوعات بسیار مهم است که با توجه به اینکه کمیسیون مشترکی میان شورای عالی انقلاب فرهنگی و شورای عالی فضای مجازی تشکیل شده است، میتوان موضوعات مذکور را در دستور کار این کمیسیون قرار داد.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی ادامه داد: اصلاح فضای موجود مستلزم راهکار‌های روشنی است که نیازمند سواد رسانهای و ارائه پیشنهاد از جنس مقررات گذاری و قانونگذاری و همچنین تولید محتوا و ارائه خدمات مفید و مؤثر است که می توان در این زمینه از پیشنهاد‌های اعضای جلسه استفاده برد.
نگاه ما به رسانه گرفتار کمیت است
محمد خدادی، معاون امور مطبوعاتی و اطلاع رسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: متأسفانه زمان را از دست داده ایم و مختصات زمان جدید را نشناخته ایم و با پیشرفت‌های فناوری که به وجود آمده نمی‌دانیم به چه سمتی می‌رویم.
وی افزود: حجم گسترده و سرعت بالای تحولات در حوزه رسانه به جایی رسیده است که به نوعی با عدم آگاهی مواجه شده ایم، چنانکه متأسفانه مدل رسانهای کنونی ما متعلق به دهه ۷۰ است.
خدادی گفت: امروز داشتن رسانه به‌خودی‌خود اقتدار محسوب نمی‌شود بلکه محتوا و پیام این رسانه‌ها مهم است و رسانه‌ها با تغییر الگوی رفتار؛ از کارکرد تبلیغی به سمت اقناع در حال حرکت هستند.
معاون مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ادامه داد: نگاه ما هنوز به رسانه گرفتار کمیت است و این موجب شده که کار رسانهای از یک مهارت به یک شغل تبدیل شود.
خدادی با بیان اینکه قدرت اصلی رسانه، امروز توانایی تولید محتواست، افزود: ما در مقابل شرایط پیش آمده چندان حق انتخابی نداریم و باید هر چه سریع‌تر الگوی رفتار رسانهای خود را تغییر دهیم.
معاون مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بیان کرد: آمادگی داریم در اولین فرصت؛ کمیت های برای بهره مندی از ظرفیت صاحب نظران رسانه مطابق با پیشنهاد دکتر عاملی تشکیل دهیم.
ستاد تولید محتوای پر قدرت در دبیرخانه شورا تشکیل شود
یونس شکرخواه، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران نیز در ادامه جلسه گفت: اول از همه باید یک ستاد تولید محتوای توانمند رسانهای در شورای عالی انقلاب فرهنگی ایجاد شود و در این ستاد یک تیم رسانهای مشغول باشند که بتوانند با هر رسانهای به زبان آن رسانه صحبت کنند.
وی افزود: شورای عالی انقلاب فرهنگی به عنوان منبع خبری محسوب نمی شود بلکه به عنوان نقطه اعلام خبر است که بایستی فارغ از فضای موجود بتواند روزنامه نگاران و خبرنگاران را از زمان ابتدای تولد خبر در معرض خبر قرار دهد.
شکرخواه ادامه داد: بایستی میان روزنامه‌های کلاسیک با رسانه‌های جدید تفاوت قائل شد و انتظار می رود با توجه به فضای در حال تحول رسانهای موجود؛ شورای عالی انقلاب فرهنگی یک نرم افزار قدرتمند و موبایل سرویس قوی جهت ارائه تمامی داده‌های خبری و اطلاعاتی خود به مخاطب جامعه طراحی کند.
این عضو هیئت علمی دانشگاه تهران ادامه داد: نیازمند تهیه و ارائه فکت شیت جامعی برای رسانه‌ها جهت آشنایی با کلیدواژه‌های جدید و مباحثه روی آن‌ها هستیم.
وی افزود: برخی مسائل مانند ارز‌های دیجیتال و... دارای ابعاد گوناگون فرهنگی، اقتصادی و... هستند که باید ابتدا بعد فرهنگی این موضوعات تبیین شود.
شکرخواه با بیان اینکه جلسات هم‌اندیشی شورای عالی انقلاب فرهنگی با رسانه‌ها برای بحث و بررسی پیرامون مسائل روز به‌صورت منظم برگزار شود، گفت: فایده این نشست‌ها تولید گفتمان فرهنگی پیرامون مسائل کشور و انتشار این محتوا در رسانه‌های کشور است.
انتهای پیام/
