به گزارش گروه بین الملل باشگاه خبرنگاران جوان، خبرگزاری اسپوتنیک در گزارشی نوشت: در حالی که آمریکا بر طبل تحریم و جنگ تجاری میکوبد، روسیه، ترکیه، چین و ایران از دلار فاصله میگیرند و به دنبال گسترش تجارت دو جانبه با استفاده از ارزهای ملی خود هستند. اسپوتنیک در این باره با شماری از تحلیل گران اقتصادی در خاورمیانه گفتگو کرده و دیدگاههای آنها را در خصوص این مطلب جویا شده است.
محمد عبدالجواد، اقتصاددان مصری، در گفتگو با اسپوتنیک عربی گفت: ‹‹این که یک کشور بخواهد به تنهایی از دلار فاصله بگیرد کار دشواری است، اما اگر کشورهای خلیج فارس تصمیم بگیرند که این کار را با همکاری یکدیگر انجام دهند و اگر این کشورها به دنبال معرفی یک ارز واحد باشند، چنین کاری میتواند تاثیری شگرف بر حرکت رو به جلو داشته باشد.››
وی در ادامه افزود: ‹‹چنین اقدامی میتواند کشورهای خلیج فارس را به رهبران اقتصادی جهانی تبدیل کند.›› این اقتصاددان مصری به مقایسه اتحادیه اروپا با کشورهای منطقه خلیج فارس پرداخت و خاطرنشان کرد که اگر کشورهای این منطقه بتوانند یک بلوک ائتلافی تشکیل دهند، عملکردی به مراتب تاثیرگذارتر از عملکرد اتحادیه اروپا خواهند داشت، زیرا کشورهای منطقه خلیج فارس از منابع گسترده نفت و گاز طبیعی برخوردار هستند.
وی تاکید کرد: ‹‹اگر کشورهای منطقه خلیج فارس یک ارز واحد ایجاد کنند، جایگاه دلار متزلزل خواهد شد. ››
دلارزدایی در جهان عملا شروع شده است. رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه، اعلام کرد که آنکارا در پرداختهای بین المللی خود از لیر (واحد پول ترکیه) استفاده خواهد کرد. اردوغان این سخن را در حالی ایراد میکرد که ارزش پول ملی ترکیه در برابر دلار در حال کاهش بود و تنش در روابط بین ترکیه و آمریکا رو به فزونی داشت.
پیشتر کشورهای چین، ایران و روسیه نیز به استفاده از پول ملی در روابط تجاری دو جانبه در حوزه انرژی روی آورده بودند. پرسشی که در این جا مطرح میشود این است که آیا کشورهای منطقه خلیج فارس، که همگی از صادر کنندگان بزرگ نفت خام در جهان هستند، چنین رویکردی را دنبال خواهند کرد یا خیر.
بنا به گفته عبدالعزیز العریار، یکی از اعضای کمیته مشورتی شورای همکاری خلیج فارس، کشورهای منطقه نیازی ندارند که از دلار و معامله با آن فاصله بگیرند. این تحلیلگر اقتصادی اهل عربستان سعودی به خبرگزاری اسپوتنیک گفت: ‹‹من معتقدم که کشورهای منطقه خلیج فارس نیازی ندارند به ارزهای محلی، مانند ریال، درهم و یا دینار، روی آورند. این ارزها قدرتمند هستند و ارزش آنها در برابر دلار ثابت است. مهم نیست که یک ارز چه اسمی داشته باشد. مهم آن است که همگان آن را قبول داشته باشند و آن ارز از یک پشتوانه اقتصادی قوی برخوردار باشد.››
وی خاطرنشان کرد بحرانی که در ترکیه شکل گرفت از خروج جریان سرمایه از این کشور ناشی میشد. او تصریح کرد که اقتصاد ترکیه بر اساس سرمایه گذاری خارجی بنا شده است و مالزی نیز در دهه ۱۹۹۰ چنین وضعیتی را تجربه کرد.
العریار بر این باور است که دلارزدایی نخواهد توانست ترکیه را نجات دهد. وی گفت: ‹‹ضروری است که اعتماد به اقتصاد ترکیه احیا شود. باید منابع اقتصادی متنوع شود، زیرا نمیتوان تنها به سرمایه گذاری خارجی متکی بود. جریان پول به سوی حوزههایی سوق داده شده است که آینده چندانی ندارند و از جمله این حوزهها میتوان به حوزه مستغلات و زیرساختها اشاره کرد. این گونه اقدامات نتوانسته است تاثیر مطلوبی را بر جای بگذارد. ››
چین در ۲۶ مارس گذشته انجام معاملات نفتی آتی در بازار بورس بین المللی شانگهای با یوان را آغاز و ضربهای محکم به دلار وارد کرد. ایران نیز در ماه آوریل اعلام کرد که معامله با دلار را از دستور کار خارج کرده است و همه معاملات خود را با یورو انجام میدهد. این اقدام ایران بعد از آن صورت گرفت که دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا اعلام کرد واشنگتن از توافق هستهای ایران، که در سال ۲۰۱۵ بین تهران و شش قدرت جهانی امضا شد، خارج میشود.
هند معاملات خود با ایران در حوزه انرژی را با یورو انجام میدهد. افزون بر این، دهلی نو به تهران پیشنهاد کرده است که پرداخت بهای نفت وارداتی از ایران را به روپیه انجام دهد. ایران یکی از مهمترین تامین کنندگان انرژی مورد نیاز هند است.
ترکیه از مدتها پیش به دنبال خارج کردن دلار از معاملات تجاری خود است و اکنون این احتمال بیش از هر زمان دیگری وجود دارد که آنکارا برنامههای خود را در این زمینه عملی کند. ارزش لیر ترک در دهم ماه اوت با ۱۸ درصد کاهش به پایینترین میزان خود رسید.
در حال حاضر، این احتمال وجود دارد که روسیه در معاملات خود با چین، ایران و ترکیه به طور کامل به ارزهای ملی روی آورد. دوری گزیدن بزرگترین صادر کنندگان نفت از دلار به طور بالقوه میتواند روند دلارزدایی از جهان را تسریع کند.
سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه، در ۱۴ اوت تاکید کرد که روسیه از خودداری از استفاده از دلار در تعاملات تجاری با ترکیه استقبال میکند. وزیر امور خارجه روسیه تصریح کرد: ‹‹استفاده از ارزهای ملی روسیه و ترکیه یکی از مسائلی بوده است که روسای جمهور دو کشور طی سالهای گذشته بر آن متمرکز بوده اند. ››
وی افزود ‹‹فرآیندهای مشابهی›› نیز در روابط تجاری روسیه با ایران و چین دنبال شده است. وزیر امور خارجه روسیه تاکید کرد: ‹‹من مطمئن هستم که سوءاستفادههای جدی که از نقش دلار آمریکا به عنوان سپرده ارزی جهانی به عمل میآید، به مرور زمان باعث خواهد شد این نقش تضعیف شود و در نهایت از بین برود. ››
انتهای پیام/