به گزارش گروه بین‌الملل باشگاه خبرنگاران جوان، راشاتودی در مطلبی نوشت: توافق کشورهای حاشیه دریای خزر نشان داد امکان حل و فصل اختلافات قدیمی با استفاده از دیپلماسی ممکن است.

در حالی که دولت دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا با تحمیل تحریم ها و افزایش تعرفه های گمرکی موجب ایجاد تنش در نقاط مختلفی از جهان شده است توافق سران کشورهای حاشیه دریای خزر نشان می دهد چگونه یک توافق چند جانبه می تواند حافظ صلح میان کشورهای یک منطقه باشد.

در طول 20 سال گذشته، پنج کشور حاشیه دریای خزر شامل آذربایجان، ایران، قزاقستان، ترکمنستان و روسیه در زمینه حقوق ارضی دریای خزر [بزرگترین دریاچه جهان] دچار اختلاف نظر بودند. اما یکشنبه گذشته، سران 5 کشور ضمن حضور در شهر بندری آق تاو، قزاقستان با امضای توافقی مزایا و منابع غنی دریای خزر را به اشتراک  گذاشتند. ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه توافق کشورهای حاشیه دریای خزر را آغاز دوران سازندگی خواند و اعلام کرد این توافق راه همکاری و رفاه بیشتر را برای همسایگان حاشیه این دریا فراهم می کند.

نورسلطان نظربایف، رئیس جمهور قزاقستان پس از شرکت در این نشست گفت: «دستیابی به نتیجه ای در خصوص دریای خزر یک روند دشوار بود که به تلاش های زیادی نیاز داشت. ولی اینک ما به توافق رسیده ایم».

در بخش دیگری از این مطلب آمده است: با توجه به مساحت 370 هزار کیلومتری دریای خزر [کمی بزرگتر از مساحت کشور آلمان] و ذخایر نفت و گاز آن، تقسیم آن  همواره موضوع پیچیده ای بوده است. فرمول دقیقی از تقسیم این دریا همچنان ارائه نشده است و نیازمند جلسات پیگیری میان وزرای خاجه 5 کشور است. با این حال، کشورهای حاشیه دریای خزر در نشست روز یکشنبه به راه حلی دوستانه و کارآمده دست یافتند.

تا پیش از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی سابق، دریای خزر قلمروی قدرت ایران و روسیه محسوب می شد و منابع آن نیز میان این دو کشور تقسیم می شد. با استقلال کشورهای آذربایجان، قزاقستان، و ترکمنستان بهره برداری از منابع دریای خزر به موضوعی رقابتی تبدیل شد.

منابع هیدرو کربن که ارزش آن به هزاران میلیارد دلار می رسد، میادین نفتی به ارزش 50 میلیارد بشکه که آن را در سطحی بالاتر از منابع نفتی آمریکا و نیجریه قرار می دهد و میادین گازی گسترده، باعث شد کشورهای تازه استقلال یافته نیز به دنبال بهره برداری از سهم خود از دریای خزر باشند.

در بخش دیگری از این مطلب نویسنده به تمایل قدرت های خارجی همچون آمریکا برای نفوذ در منطقه خزر اشاره کرده و آورده است: توافق سران 5 کشور حوزه دریای خزر به طور قطع قدرت های خارجی را از نفوذ به این منطقه محروم می سازد. بر اساس توافقنامه مذکور، دریا خزر صرفا برای 5 کشور حاشیه آن است و ورود آمریکا و ناتو به این منطقه برای ایجاد پایگاه نظامی اکیدا ممنوع است.

پیشتر ناتو اعلام کرده بود تمامی تلاش خود را برای عضویت گرجستان در قفقاز جنوبی در همسایگی آذربایجان انجام می دهد. این اقدام ممکن بود احتمال نفوذ ناتو به حوزه دریای خزر را تقویت کند. بنابراین توافق خزر یک مدل دیپلماسی چندجانبه برای جلوگیری از نفوذ سایر قدرت ها و بهره برداری از منابع این دریاچه است.

در بخش دیگری از این گزارش نویسنده به زمانبندی دقیق نشست خزر اشاره کرده است.  توافق خزر چند روز پس از آن بسته شد که دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا  اعلام کرد تحریم های جدیدی علیه روسیه و ایران اعمال می کند. تمایل آمریکا به اقدامات یکجانبه تنبیهی [افزایش تعرفه های واردات] در مورد چین و اتحادیه اروپا و اخیرا در مورد ترکیه نیز دیده شده است. بی توجهی آمریکا به دیپلماسی و توافق های چندجانبه از زمان ورود دونالد ترامپ به کاخ سفید افزایش یافته است. چنین گرایشی منجر به بی ثباتی اقتصادی در سراسر جهان می شود و تنش های خطرناکی که ممکن است به جنگ منجر شود را به دنبال دارد.

در انتهای این مطلب آمده است: آنچه توافق خزر نشان می دهد اهمیت دیپلماسی و همکاری جمعی برای غلبه بر مسائل متضاد و تامین منافع متقابل است.

انتهای پیام/