به گزارش خبرنگار اقتصاد و انرژی گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان،نیروی کار در هر کشوری از اهرم های اصلی توسعه و پیشرفت اقتصادی به شمار می رود،به واقع با فعالیت نیروی کار،چرخ اقتصاد،تولید و رونق اقتصادی در هر کشوری می چرخد و در صورت خلاء و فقدان این عنصر حائز اهمیت،پیشبرد اهداف اقتصادی سخت و حتی ناممکن خواهد بود.

اسدا...فتاحی،یکی از فعالان حوزه کارگری در غرب استان تهران در گفت و گو با خبرنگار اقتصاد و انرژی،در تشریح اهمیت و نقش نافذ و تاثیرگذار نیروی کار در اقتصاد،اظهار کرد:نیروی کار،مولفه ای محسوب می شود که بواسطه کارکرد آن،اهداف اقتصادی از حالت تئوریزه به عملیاتی تبدیل می شود و به نوعی می توان گفت بروز برنامه های از پیش تعیین شده اقتصادی با اتکای به نیروی کار محقق می شود.

وی افزود:اهمیت نیروی کار به میزانی است که در برخی کشورهای توسعه یافته برای جبران خلاء و کاستی در بخش نیروی کار از حیث کمی،بستر را برای جذب نیروی کار از کشورهای دیگر هموار می سازند.

فتاحی بیان کرد:با چنین اوصافی هر آنچه از نیروی کار حمایت جدی و معقولانه تری شود به همان میزان روند حصول اهداف تعیین شده در بخشهای متعدد تولید،توزیع ساخت و ساز و...بیش از پیش تسریع و تسهیل خواهد شد.در مقابل در صورت عدم حمایت کافی از این ظرفیت،دستیابی به افق و چشم اندازی که در بخش های مذکور طراحی شده،با موانعی جدی مواجه خواهد شد.

حضور یک میلیون و 750 هزار تَبَعِة خارجی در ایران / افغان ها بیشترین تعداد اتباع خارجی را به خود اختصاص داده اند

آنچنان که گزارش های مرکز آمار ایران نشان می دهد از مجموع جمعیت قریب به 80 میلیون نفری ایران،حدود یک میلیون و 750 هزار نفر را اتباع خارجی تشکیل می دهند که حدود یک میلیون و 500 هزار نفر از این میزان،اتباع افغان هستند.

از دیرباز،افاغنه بیشترین جمعیت را در بین اتباع خارجی به خود اختصاص داده اند که همجواری این کشور،شرایط سختِ اشتغال در افغانستان و فراتر از آن جنگ،درگیری و خونریزی چندین ساله در کشور مذکور و اشتراکات فرهنگی و مذهبی دو کشور از عوامل اصلی مهاجرت افغان ها به ایران به شمار می رود.

بنا بر گزارش های موجود عمده این اتباع به ترتیب در تهران،استان خراسان رضوی،اصفهان،کرمان و فارس سکونت دارند و البته با عنایت به تکثر  اتباع خارجی می توان گفت در تمامی شهر های ایران،تعدادی از این گروه ها و بخصوص افاغنه سکونت دارند و در حوزه های متعدد مشغول به فعالیت هستند.

آنچه که در ذیل این گزارش مورد بحث قرار می گیرد به موضوع اشتغال اتباع خارجی و مشخصا افاغنه در این مرز و بوم معطوف می شود.

سئوال اصلی ناظر بر این موضوع است که در شرایطی که یکی از اصلی ترین معضلات اقتصادی و اجتماعی ایران به عارضه بیکاری و محدودیت در فرصت های شغلی باز می گردد،حضور فعالیت اتباع خارجی یا افاغنه فرصت است یا تهدید که به تبع با این اوصاف اولین برداشتی که در ذهن شکل می گیرد معطوف به این امر می شود که این حضور منفی است و به محدودیت فرصت های شغلی می افزاید.

حضور اتباع خارجی،روند بیکاری جوانان ایرانی را تشدید می کند

چندی پیش،حسینعلی حاجی دلیگانی،در گفت و گویی با رسانه ها این حضور را غیر سازنده و منفی عنوان کرد.

وی در این خصوص می گوید : در شرایطی که قریب به 4 میلیون جوان ایرانی جویای کار در ایران وجود دارد، حضور اتباع بیگانه و فعالیت و اشتغال آنها باعث تشویق دیگر اتباع برای حضور در ایران می شود.

نماینده مردم شاهین شهر در مجلس شورای اسلامی در ادامه می افزاید: بخش قابل توجهی از اتباع بیگانه ساکن در ایران بصورت غیر قانونی  وارد کشور شده اند.بخشی از این گروه در حوزه مشاغل ساختمانی مشغول به فعالیت هستندو همین امر عرصه را برای اشتغال جوانان ایرانی در این بخش تنگ تر کرده است.

وی می گوید:برخی معتقدند اتباع ایرانی عمدتا در مشاغلی مشغول به فعالیت می شوند که جوانان ایرانی میل و رغبتی به حضور و فعالیت در آنها نشان نمی دهند اما در واقع امر قریب به 70 درصد درخواست های مردمی از نمایندگان مجلس به موضوع اشتغال معطوف می شود و به نوعی متقاضیانِ کار ، برای تامین معیشت خود و خانواده شان به فعالیت در مشاغل مختلف ( حتی بخش هایی که اتباع بیگانه در آن مشغول به فعالیت هستند) راضی هستند.

در نقطه مقابل برخی از مسئولان و کارشناسان همچون حسین رضازاده،نماینده مردم کازرون در مجلس شورای اسلامی معتقد است:کارگران ایرانی به برخی از مشاغل سخت و زیان آور، تَن نمی دهند و جایگزین سازی آنها با نیروی کاری که از اتباع تشکیل می شود و در مشاغل سخت مشغول به فعالیت هستند سخت و دشوار است.

آنچنان که این نماینده مجلس مطرح می کند حدود 5 میلیون تبعه خارجی در کل کشور وجود دارد که این آمار با آنچه که مرکز آمار اعلام کرده فاصله بسیاری دارد.

لذا با همه این اوصاف،ساماندهی هر چه مطلوب تر اتباع خارجی و فرهنگ سازی و آموزش صحیح فرهنگ کار در میان جوانانِ جویایِ کارِ ایرانی،امری ضروری است که در ادامه این گزارش به آن پرداخته خواهد شد.

عوامل تاثیرگذار در میل و رغبت فزاینده اتباع خارجی برای حضور در ایران

عوامل و دلایل بسیاری در افزایش میل و رغبت اتباع کشورهای خارجی عمدتا افغانستانی و پاکستانی تاثیر گذار است.

از یکسو مرزهای گسترده ایران با دو کشور مذکور و اشتراکات مذهبی و از سوی دیگر امنیت پایدار ایران و شرایط مطلوب جاری دراین مرز و بوم از حیث امنیتی در کشورمان که درمقایسه با کشورهای مذکور به مراتب مطلوب تر و حتی غیر قابل مقایسه است و برخی ناهماهنگی و بی برنامگی های میان سازمان ها و دستگاه های ذی ربط و متولی در حوزه اتباع ، باعث شده زمینه برای حضور تبعه های خارجی از کشورهای همسایه هموارتر شود.

از سوی دیگر نیروی کار ارزانِ اتباع و میل کارفرمایان به جذب چنین افراد و گروه هایی باعث شده است بستر برای جذب اتباع خارجی در مشاغل سخت،مطلوب تر شود و به واقع ریسک بیکاری در میان این طیف با حضور در ایران بسیار پایین است.

به بیان دیگر، در شرایطی که کارفرما حق بیمه ای در قبال فعالیت اتباع مذکور پرداخت نمی کند، میل و رغبت کارفرمایان به جذب چنین گروه هایی بیشتر می شود و به موازات آن، این موضوع به معنای فراهم شدن فرصت شغلی مطلوب برای اتباع پاکستانی و بالاخص افغانی است.

چه باید کرد؟

ساماندهی هر چه مطلوب تر اتباع خارجی از ضروریاتی است که می باید با جدیت در اولویت قرار گیرد، امری که در طول سالیان اخیر، تدابیری برای حصول و تحقق آن اندیشیده شده و اقداماتی نیز عملیاتی و اجرایی شده که با توفیقاتی نیز همراه بوده است اما همچنان با نقطه مطلوب فاصله بسیاری احساس می شود که مصداق این ادعا را می توان در حضور و تعدد  اتباع خارجی بیگانه غیر مجاز مشاهده کرد.

از سوی دیگر می باید در راستای آموزش جوانان ایرانی و ارتقای فرهنگ کار و تلاش در آن ها، برنامه ریزی های لازم تدوین شود، به واقع تا زمانی که بخش قابل توجهی از جوانان ایرانی،اشتغال را در پشت میز نشینی و کار دولتی خلاصه می کنند، وجود و بروز چنین نارسایی هایی دور از انتظار نخواهد بود و قطعا در صورت مرتفع شدن این عارضه، با حضور جوانان ایرانی در مشاغل سختی که امروز بواسطه اتباع خارجی پر شده است، معضل بیکاری و مشکلات ناشی از آن تا حدودی کاهش پیدا خواهد کرد.

انتهای پیام/