بدون تردید، یکی از چالش‌های فعلی کشور به عرصه اقتصاد روستایی معطوف می‌شود،نقیصه‌ای که متأسفانه در بُعد اشتغال بیشتر از معضلات دیگر خودنمایی می‌کند.

به گزارش خبرنگار اقتصاد و انرژی گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، یکی از حوزه‌های رو به پیشرفت در چهار دهه گذشته به حوزه روستایی کشور معطوف می‌شود که پیش از این در قالب گزارشی به آن پرداخته شد، بنابراین طرح و تبیین این موضوع و ارزیابی دستاوردهای حاصل شده در چهار دهه گذشته، به معنایِ کِتمان و انکار نارسایی‌های موجود نیست و بی شک با برنامه‌ریزی دقیق و اصولی‌تر، شاهد توفیقات هر چه بیشتری در عرصه روستایی و به تبع آن اقتصاد کلان کشور خواهیم بودیم.

بدون تردید، در حال حاضر یکی از جدی‌ترین معضلات کشور به موضوع بیکاری معطوف می‌شود، عارضه‌ای که در مناطق روستایی به مراتب شدید تر از حوزه‌های شهری، نمود و بروز پیدا می‌کند.

به اعتقاد بسیاری از کارشناسان، حتی بخش قابل توجهی از معضلات مرتبط با اشتغال در عرصه‌های شهری و کلانشهرهای کشور، ریشه در محدودیت فرصت‌های شغلی در روستاها دارد و در صورت بهره‌وری حداکثری از فرصت‌ها و ظرفیت‌های بالقوه روستایی، به تبع بخش اعظم مشکلات مذکور مرتفع خواهد شد.

با نیم نگاهی به معضل مذکور و تلاش روستاییان برای خروج از روستاها و آبادی‌ها و مهاجرت به شهرها با هدف دستیابی به فرصت‌های شغلی مطلوب‌تر می‌توان به صروت دقیق‌تری فرآیند ظهور و بروز معضل بیکاری را تبیین و واکاوی کرد.

حتی پیش زمینه شکل گیری مناطق حاشیه‌نشین یا سکونتگاه‌های غیر رسمی نیز به نوعی به مشکلات مربوط به اشتغال در مناطق روستایی باز می‌گردد.

به واقع اکثریت قریب به اتفاق ساکنان مناطق حاشیه نشین را افرادی تشکیل می دهند که به امید یافتن شغلی مناسب‌تر و به تبع آن درآمد هر چه بیشتر،عطای سکونت در روستاها و شهرستان های دور افتاده را به لقایش بخشیده‌اند و به کلانشهرهایی همچون تهران مهاجرت کرده‌اند، بنابراین هزینه بالای تأمین مسکن باعث سوق پیدا کردن آنها به محدوده های جغرافیایی موسوم به مناطق حاشیه ای شده و انباشت و تراکم این جمعیت،رفته رفته به شکل گیری سکونتگاه‌های غیر رسمی منتهی شده است.

محمد صادقی کارشناس مسائل اقتصادی در گفتگو با خبرنگار گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، با اشاره به لزوم توجه هر چه بیشتر به اقتصاد روستایی به عنوان یکی از اهرم های تأثیرگذار در تسریع فرآیند توسعه اقتصادی، اظهار کرد: هر آنچه شاهد بهبود فزاینده تر اقتصاد روستاها باشیم به همان میزان روند شکوفایی اقتصادی کشور با سرعت و شتاب هر چه بیشتری همراه خواهد شد.

وی افزود: به موازات این موفقیت، از بروز برخی ناهنجاری‎ها و نارسایی‌های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و حتی امنیتی و انتظامی در کلانشهرها نیز کاسته می‌شود، زیرا بخشی از معضلات فعلیِ اقتصادی در کلانشهرها، استمرار خط مشکلات روستایی است که به تدریج در شهرهای بزرگ نمود پیدا می‌کند.

شناسایی نخبگان و توانمند سازی روستاییان با جدیت پیگیری شود

صادقی کارشناس مسائل اقتصادی در ادامه در تشریح راهکارهای برون رفت از عارضه مذکور، بیان کرد: به اعتقاد بنده در گام نخست باید فرصت‌ها و ظرفیت‌های بالقوه موجود در مناطق روستایی، شناسایی شوند.

وی افزود: در صورت شناسایی این ظرفیت‌ها و نیاز سنجی و توجه به تعریف نقشه‌ای جامع و عملیاتی و طراحی آمایش سرزمینی اصولی می توان نخستین اقدام اساسی برای ایجاد تحول جدی در وضعیت روستاها را در دستور کار قرار داد.

کارشناس مسائل اقتصادی گفت: البته در طول سالیان اخیر با عنایت به عیان شدن معضلات مورد اشاره و تأثیرات و پیامدهای ویران کننده این نارسایی بر اقتصاد کشور، تلاش شده تدابیر و تمهیداتی با هدف برون رفت و عبور از این چالش ها تعریف شود که به نظر بنده برای دستیابی به توفیقات پایدار و موثر،می طلبد تلاش و همت هر چه بیشتری در این حوزه لحاظ شود.

وی افزود: توانمند سازی روستاییان و شناسایی نخبگان روستایی به عنوان موثرترین عناصر مشورتی، ضرورت دیگری است که باید به آن پرداخته شود و به اعتقاد بنده در صورت تحقق شایسته موارد مذکور، بسیاری از گره های فعلی، باز و گشوده خواهد شد.

نگاه مطلق شهر محور به حوزه توسعه، راهگشا نخواهد بود

محمد شیرازی کارشناس مسائل اقتصادی در گفتگو با خبرنگار گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، با اشاره به توجه هر چه بیشتر مسئولان به توسعه شهرها در دهه های گذشته و مغفول ماندن از فرصت های بالقوهِ اقتصادیِ موجود روستاها، گفت: همین نگرش و نگاه باعث خروج بسیاری از روستائیان از مناطق مذکور شده و به تبع با در نظر گرفتن آمار روستانشینان در ایران در دهه های گذشته و نسبت آن به جمعیت ساکن در شهرها(70 به 30) و آمار احصاء شده فعلی می توان به میزان خروج روستائیان از آبادی ها و عزیمت آنها به مناطق شهری اشراف دقیق‌تری پیدا کرد.

وی افزود: آنچنان که آمار احصا شده موجود نشان می‌دهد از هر چهار نفر، یک نفر در روستا زندگی می کند که به نوعی می توان جمعیت روستانشین ایران را حدود 25 تا 30 درصد برآورد نمود که در صورت ادامه کم توجهی به حوزه روستایی و استمرار نگاه شهر محور به مقوله توسعه،کاهش هر چه بیشتر جمعیت روستانشین،امری غیر منتظره نخواهد بود.

کارشناس مسائل اقتصادی، تصریح کرد: یقینا فرصت‌های شغلی بسیاری در عرصه روستایی کشور وجود دارد که با برنامه ریزی کارشناسی شده و هدفمندی در طرح ها،می توان از ظرفیت ها و فرصت های بالقوه موجود در این مناطق به نحو تاثیرگذارتری بهره‌گیری کرد.

شیرازی گفت: کِشتِ گیاهان دارویی، پرورش دام، طیور، آبزیان، صنایع دستی، استخراج و فرآوری ذخایر معدنی، توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی مرتبط با حوزه زراعت، دامپروری و دامداری، تنها نمونه‌ای از فرصت‌ها و ظرفیت‌هایی است که با اتکای به آنها نه تنها اقتصاد روستاها، بلکه شرایط اقتصادی حاکم بر کل کشور متحول خواهد شد.

وی در پایان یادآور شد: در نظر گرفتن تسهیلات اشتغالزایی در روستاها مُوَیِدِ عزم دولت برای کاهش مشکل بیکاری و ایجاد فرصت‌های شغلی هر چه بیشتر در روستاها است، اما نباید این اصل اساسی را فراموش کرد که صرفا با پرداخت تسهیلات و تزریق پول نمی‌توان موانع بیکاری را مرتفع کرد و باید رویه و راهکاری اتخاذ شود که تسهیلات مذکور بصورت کارشناسی شده و با مطالعه و بررسی دقیق و شناخت کافی نسبت به فرصت‌ها و تهدیدات جاری و ساری در روستاها ارائه شود که یقینا تعامل با نخبگان روستایی و پیوند هر چه بیشتر مراکز پژوهشی، تحقیقاتی و علمی با حوزه‌های روستایی می‌توان به تسریع تحقق اهداف مورد نظر در این خصوص و نتیجه بخش بودن آن امیدوار بود.

گزارش از ناصر رمضانی

انتهای پیام/