بورس بهانه خروج دانشجویان از کشور و تجربه زندگی در غربت / بورسیه هایی که برگشتی در کارشان نیست
گاهی بورسیه تحصیلی راهی می شود تا دانشجویان کشور خود را راها کرده و زندگی در غربت را به کار و تحصیل در کشورشان ترجیح دهند.
به گزارش خبرنگار حوزه دانشگاهی گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان؛ بعد گذر از هفت خوان کنکور و آسودگی خیال از ورود به دانشگاهها، مهمترین دغدغه و مشغولیات ذهنی برخی دانشجویان، بورسیه شدن است؛ چرا که کسب یک آینده شغلی مطمئن و زندگی برتر را در کشوری دیگر از وطن خود مناسب می دانند.
هرچند تعداد دانشجویانی که نگران اشتغال خود هستند، کم نیست اما آنان که از توانایی مالی بهتری برخوردارند تنها راه بیرون آمدن از این نگرانی را خروج از کشور می دانند و معتقدند با بورسیه و تحصیل در کشوری دیگر می توانند به آرزوهای کوچک و بزرگ خود دست یابند غافل از آنکه هرچند ای نفکر می تواند یک راه باشد اما تنها ترین راه نیست و با همت و تلاش هم می توان در هرنقطه کشور خود موفق بود.
درواقع آنان که به فکر بورس و تحصیل در خارج هستند با یک برنامه ریزی دقیق و حساب شده ادامه تحصیل در کشوری خاص را با کلی فرآیند و تلاش انتخاب می کند و با اولین پیشنهاد( که آینده اش را تضمین کند) قید برگشت به کشور و حتی وثیقه سپرده خود را می زند تا در زندگی را هرچند ایده آل اما در غربت سپری کند.
البته نباید از حق گذشت که در این میان هستند افرادی که بعد تحصیل و کسب تجربه به میهن خود بر میگردند و در واقع در کشور خود خدمت می کنند اما در این قسمت، بحثمان درباره افرادی است که بعد اتمام مدت بورس متاسفانه به دلایل مختلفی بر نمی گردند.
اطلاعاتی که در دسترس نیست
مجتبی صدیقی رییس سازمان امور دانشجویان بیان کرد: خروج دانشجویان را تنها بسته به نوع خدمات و سرویس مورد نیازشان می توانیم رصد کنیم درواقع امکان ارائه آمار از افرادی که برای خروج از کشور به خدمات وزارت علوم ( مثل رفع مشکل نظام وظیفه، خروج از کشور یا آزادکردن مدارک تحصیلی خود) نیازی ندارند، نیست.
وی درباره افرادی که برای خروج از کشور به آزاد کردن مدرک احتیاج دارند، افزود: سالانه بطور متوسط بین چهار تا پنج هزار آزاد سازی مدارک تحصیلی داریم که افراد برای اخذ خروجی و نامه برای اداره نظام وظیفه از طریق وزارت علوم جهت خروج از کشور تلاش می کنند.
به گفته وی، دانشجویان بعد تایید پذیرششان، از وزارت علوم نامه می گیرند و ضمن گذاشتن وثیقه آن را به اداره نظام وظیفه ارائه می کنند.
صدیقی اظهار داشت: کنترل بازگشت این افراد امکان پذیر نیست اما طبق ارزشیابی مدارک تحصیلی در این دو سه سال اخیر حدود چهار هزارنفر مدارکشان ارزشیابی نشده و اطلاعاتی از اینکه این تعداد به ایران بازگشتند یا به کل در کشور ماندند را نداریم.
دانشجویانی که دست رد به سینه پیشنهادات نمی زنند
درواقع شاید ندادن آمار از افرادی که به کشور برگشته یا در خارج مانده اند یک سیاست باشد چرا که به هرحال دانشجویی که از طریق مراحل قانونی بورس تحصیلی می شود باید اطلاعاتی از نحوه تحصیل و عملکردش مورد بررسی قرار گیرد و بالطبع حتی اگر کشور قصد دخالت در اخد تصمیم دانشجو برای بازگشت یا ماندن او را نداشته باشد اما بازهم می تواند آمار را از آنها اعلام کند.
سعید روزبه دانشجوی یکی از دانشگاههای تهران درباره بورس تحصیلی گفت: یکی از دوستانم جهت گذراندن فرصت مطالعاتی خود به کشوری اروپایی سفر کرد و بعد اتمام دوره به ایران بازنگشت چرا که با موقعیت کاری خوبی مواجه شد و آنجا ماندن را ترجیح داد.
به اعتقاد روزبه، وقتی روزگار به گونه ای می شود که برای یک دانشجو پیشنهاد کاری و زندگی عالی در کشوری غیر از میهن خود رقم می خورد چرا فرد باید دست رد به سینه آن زند و نپذیرد.
خارجی ها عاشق نخبگان ایرانی
البته برهمگان واضح و مبرهن است که دانشجویان ایرانی بدون شک نخبه و برجسته هستند و کشورهای مختلف هم برای داشتن چنین سرمایه هایی از هیچ کاری دریغ نمی کنند درواقع با دادن وعده ها و پیشنهادات مختلف جوانان ایرانی را به سمت خود کشیده و به کشور خود در همه حوزه ها کمک می کنند.
بسیار دیده شده که جوانان ایرانی در کشورهای مختلف عرصه های بزرگ کاری را در دست گرفته و به بهترین نحو آنها را اداره می کنند اما آیا بهتر نیست که چنین سرمایه هایی درکشور خود به کار گرفته شوند و زمینه موفقیت برای آنها در همین دیار فراهم شود؟
هرچند، اعطای بورسیه به توسعه ارتباطات علمی و گسترش روابط بین دو کشور کمک می کند و این اقدام در چارچوب سیاست های کلی کشور مبنی بر توسعه روابط بین الملل در یک سقف مشخص انجام می شود، اما چند سالی است که موضوع رفتن جوانان از کشور ذهن بسیاری از مسئولان را درگیر کرده و آنها را به فکر راه اندازی بسترهای مختلف برای تضمین آینده نخبگان ایرانی در کشور خود انداخته تا جایی که بیش از پیش به مسائلی مثل فعالیت شرکتهای دانش بنیان، پارکهای علم و فناوری و اشتغال زایی آنها توجه می کنند.
تحصیلی که 50 میلیارد دلار آب می‌خورد
رضایی یکی از متخصصان آموزش پزشکی با تاکید بر ضرورت بین المللی سازی دانشگاهها بیان کرد: یکی از مؤلفه‌های بین‌المللی سازی، تبادل دانشجواست و در سال 2014 بیش از 2میلیون دانشجوی خارجی در سطح جهان وجود داشته و پیش‌بینی می‌شود که این آمار در سال 2025 به هشت میلیون نفر برسد.
رضایی با اشاره به خروج سالیانه 150 تا 180هزار دانشجوی ایرانی برای تحصیل به خارج از کشور، ادامه داد: به دلیل تحصیل دانشجویان ما در کشورهای دیگر، سالانه 50 میلیارد دلار از ایران خارج می‌شود و در صددیم با این برنامه نقاط قوت و ضعف را مشخص و چشم‌اندازی برای کشور طراحی کنیم.
درحقیقت بین الملل سازی دانشگاهها و افزایش جذب دانشجویان غیر ایرانی نیز از دیگر تدابیر است که تبادل امکانات و استاد و دانش ببین دانشگاه های خود با کشورهای مختلف ضمن حفظ سرمایه ها در داخل کشور، بتوانند هرنوع خدماتی را برای تحصیل و کسب یک آینده عالی برای دانشجویان درهمین کشور فراهم کنند.
خارجی ها در ایران و ایرانی ها در خارج
صمد حاج جباری مدیرکل دانشجویان غیرایرانی سازمان امور دانشجویان با اشاره به اینکه در حال حاضر 21 هزار دانشجوی غیرایرانی از 92 کشور در دانشگاه های ایران مشغول تحصیل هستند، گفت: برنامه وزارت علوم افزایش تعداد دانشجویان خارجی غیر بورسیه است و هماهنگی لازم با نهادهای مختلف برای این امر صورت گرفته تا روند جذب این دانشجویان آسان تر شود.
به گفته وی، دانشجویان خارجی بورسیه در سال‌های گذشته حدود یک هزار و 100 تا یک هزارو 200 بودند که این تعداد امسال به حداقل یک هزار و 500 نفر افزایش پیدا می کند.
حاج‌جباری با تاکید بر اینکه جذب دانشجوی خارجی باید بر اساس سیاست بین‌المللی سازی دانشگاهها،افزایش پیدا کند، افزود: انتظار می‌رود با توجه به ظرفیت‌های موجود در دانشگاههای کشور، مخصوصا دانشگاههای مادر استان‌ها، پذیرش دانشجوی خارجی افزایش پیدا کند.
مسئولان به تکاپو افتادند
بنابراین بورسیه دانشجویان از نحوه بورس آنها گرفته تا تقاضاهای در انتظار مهر تایید پذیرش، مسئله ای است که این روزها تنور اخباررا داغ کرده و مسئولان را به فکر یافتن راه چاره انداخته است.
از طرفی نه می توان در مقابل تقاضای اخذ بورس مقاومت کرد و نه امکان کنترل و اجبار در برگشت دانشجو به کشور وجود دارد لذا مسئولان به فکر راهی هستند تا با برقراری عدالت، بهترین تصمیم را برای حفظ سرمایه های کشور(دانشجویان) درعین رساندن آنها به بهره گیری از بهترین خدمات روز دنیا (حتی اگر در کشوری دیگر باشد و برای ادامه تحصیل ضروری به نظر رسد) بگیرند.
در این بین دانشجویان هم باید با اندکی تلاش و صبوری همه جوانب را بسنجند و خدمت به هموطنان خود را ارجح بدانند، حیف نیست آنها که توانایی مالی و شرایط تحصیل در بهترین دانشگاههای دنیا را دارند با کسب تجاربی ایده آل به بیگانگان خدمت کنند و ازمردم کشورخود غافل باشند؟
گزارش از محیامعصومی
انتهای پیام/
