به گزارش
گروه بین الملل باشگاه خبرنگاران جوان؛ وبسایت نشریه فوربز در گزارشی نوشت: ارتباط نفت و جغرافیای سیاسی در ایران بیش از هرجای دیگر در جهان مشهود است. حدود 50 سال بریتیش پترولیوم کنترل کامل صنعت نفت ایران را در اختیار داشت. پس از ملی شدن صنعت نفت و انقلاب ایران، این شرکت برای همیشه ایران را ترک کرد و صنعت نفت به طور کامل ملی شد.
پس از گذشت چندین دهه، به نظر می رسد بریتیش پترولیوم بار دیگر به ایران باز خواهد گشت. رئیس شرکت ملی نفت ایران، نزدیک به 2 هفته پیش اظهار کرد بریتیش پترولیوم به زودی در ایران دفتری افتتاح خواهد کرد. در همین حال ایران در نظر دارد بخش انرژی خود را برای سرمایه گذاری شرکت های خارجی باز کند و به آن ها اجازه دهد برای اولین بار در کنترل میدان های نفتی ایفای نقش کنند.
اما ایران با مشکلات تازه ای مواجه شده است. حسن روحانی برای بهبود اقتصاد ایران پس از سال ها تحریم، به دنبال بخشیدن نیرویی تازه به صنعت نفت است. این کار با وجود مقاومت تعدادی از گروه های سیاسی ایران دشوار بوده و به راحتی قابل اجرا نخواهد بود.
تناقض های ایران: ملی گرایی و مصلحت گرایی
جمهوری اسلامی ایران به شدت به نفت وابسته است. با این که دولت این کشور کوشیده در سال های اخیر وابستگی خود به نفت را کاهش دهد؛ اما ایران همچنان به نفت نیازمند است. در سال 2015 نزدیک به 40 درصد از درآمد این کشور از فروش نفت تامین شد. تهران سعی کرده است ایده های ملی گرایی و مصلحت گرایی، که خبر از نیاز این کشور به فناوری و سرمایه گذاری خارجی دارد، را با یکدیگر وفق دهد.
مصلحت گرایی، با وجود محدودیت های فراوان، از جمله ممنوعیت قرار دادن ذخایر نفتی در اختیار سرمایه گذاران خارجی، بسیاری از شرکای خارجی را از همکاری با ایران باز می دارد. تهران در سال های پس از جنگ ایران-عراق نیز کوشید شرکت های خارجی را به سرمایه گذاری در کشور تشویق کند؛ اما پاره ای مشکلات باعث شد این اتفاق رخ ندهد. این مشکلات تا اواسط دهه 1990 ادامه داشت. زمانی که قوانین سرمایه گذاری جدید به شرکت های خارجی اجازه می داد تا پس از توسعه یک میدان نفتی، آن را با هزینه ای ثابت به ایران بفروشند. به دلیل نبود سهمی دراز مدت از میدان ها، شرکت های جهانی میدان ها را تنها در سطح مورد نظر توسعه می دادند. همچنین این قراردادها به دلیل محدودیت ها، برای نگه داری میدان های قدیمی و یا ساخت میدان های نفتی پیشرفته مناسب نبود.
چشم انداز سیاسی جدید
با گذشت زمان، سیاست های ایران نیز با تغییرات بسیاری مواجه شده است. تهران اکنون به سرمایه گذاری و ورود کشورهای دیگر به بازار علاقه مند است. با این حال فرصت های جدید ایجاد شده همچنان به شرکت های خارجی آزادی بسیاری نمی دهد. بر اساس قراردادهای جدید، شرکت های خارجی می توانند با ایران وارد طرح هایی مشترک شده و در آن ها سهم داشته باشند. کنترل ذخایر نفتی همچنان به کلی در اختیار ایران خواهد بود. تهران در نظر دارد تا تجربه گذشته با بریتیش پترولیوم تکرار نشود. با این حال ایران وعده داده این شرکت ها تا 25 سال در اکتشاف، توسعه و تولید نقش خواهند داشت.
اکنون باید منتظر ماند و واکنش شرکت های خارجی به این طرح را مشاهده کرد. هنوز بخشی از جزییات این طرح، به ویژه در بحث درآمد نامشخص است.
انتهای پیام/