به گزارش خبرنگار گروه اجتماعي باشگاه خبرنگاران جوان، در دادگاه ممكن است شخص بر حكم صادره اعتراض داشته باشد اما چون نمي تواند ادعايش را اثبات كند در دعوي محكوم مي شود  و نياز به دليل يا سند است تا ادعايش اثبات شود.

سند در لغت به چيزی گفته می‌شود كه به آن اعتماد می‌نمايند.

سند معمولاً در اعمال حقوقی مانند عقود، ایقاعات، از قبیل بیع، اجاره، نكاح، طلاق، فسخ و رجوع نوشته می شود و استثنائاً در اعمال مادی و وقایع خارج سند تنظیم می گردد، مانند تولد، وفات كه در اسناد سجلی به وسیله اداره آمادر و ثبت احوال می شود. 
 
به نوعی می توان بیان كرد كه سند مهمترین ادله اثبات دعوی در امور مدنی به حساب می آید. 
 
بر أساس ماده  1284 قانون مدنی در تعریف سند بیان می‌کند که سند عبارت است از هر نوشته‌ای كه در مقام دعوی یا دفاع قابل استناد باشد. 
 
همچنین ماده 1286 قانون مدنی سند را به دو دسته عادی و رسمی تقسیم می‌کند و حسب موضوع این اسناد از اعتبار متفاوت برخوردار است.  
 
طبق ماده 1291 قانون مدنی، اسناد در دو مورد اعتبار سند رسمی را دارند: در حالت نخست، طرفی كه سند علیه او اقامه شده است، صدور آن را از منتسب‌الیه تصدیق كند و در حالت دوم، در محكمه ثابت شود كه طرفی كه سند را تكذیب كرده، در واقع مهر یا امضا كرده است. 
 
به همین جهت مواد 1287 و 1293 قانون مدنی سایر اسناد را كه فاقد شروط مندرج در ماده 1287 در خصوص سند رسمی باشد را سند عادی دانسته است. 
 
 
چگونه از سند خود دفاع كنیم؟ 
 
 
در فرآیند دادرسی پس از ارایه سند و استناد به آن طرف مقابل به دو صورت دفاع ماهوی و شکلی می‌تواند دفاع کرده و سند را مورد تعرض قرار دهد.
 
دفاع ماهوی: در این روش اصالت سند از طرف كسی كه علیه او مورد استفاده قرار گرفته، مورد پذیرش است اما نسبت به موضوع محتویات سند، ماهیتا دفاع می‌کند. شیوه‌های دفاع ماهوی در برابر اسناد بسیـار متنـوع است که از جمـله مهمتـرین آنها ادعای بطلان سند، ادعـای فسـخ معامله، انجام تعهد و است. 
 
دفاع شكلی: روش دیگر دفاع شكلی است كه این روش به شكل ظاهری سند و اصالت آن خدشه وارد می‌کند كه خود نیز أقسام مختلفی دارد. 
 
انکار: فرد، خط، امضا، مهر یا اثر انگشت منتسب به خود را انكار کرده و اظهار کند آنچه منتسب به او شده، مربوط به وی نیست. 
 
تردید: اگر شخصی  كه سند در مقابل او ارایه می‌شود، امضا كننده آن نباشد بلكه قائم‌مقام او باشد مثل ورثه، می‌تواند نسبت به اصالت آن و انتساب امضا به امضا كننده تردید کند. 
 
جعل: به معنای ادعای قلم‌بردگی و تغییر در ساختار سند  یا امضا یا ساخت سند غیر واقعی است.   
 
 
تفاوت های اسناد رسمی و عادی 
 
 
إسناد رسمی و عادی به لحاظ قانون نزنی تفاوت‌هایی با یكدیگر دارند. 
 
طبق ماده 70 قانون ثبت، سندی كه مطابق قانون به ثبت رسیده باشد، رسمی است و تمام محتویات و امضاهای مندرج در آن معتبر خواهد بود مگر آنكه جعلیت آن ثابت شود بنابراین تنها با اقامه دلیل (ماده 219 قانون آیین دادرسی مدنی) می‌توان علیه سند رسمی ادعای جعل كرد و انكار و تردید نسبت به آن پذیرفته نخواهد بود. 
 
اما اسناد عادی هیچ یك از اركان سند رسمی را ندارد و تنها ركن سند عادی، امضای منتسب‌الیه است. بنابراین طرف می‌تواند در مقابل ارایه سند عادی سكوت كند یا اصالت آن را بپذیرد یا می‌تواند خط ، امضا، مهر یا اثر انگشت منتسب به خود را انكار یا نسبت به آن تردید کند. 
 
 
در پایان در خصوص مهمترین تفاوت اسناد عادی و رسمی می توان بِع قواعد حاكم بر تعرض‌پذیری إشاره كرد  یعنی تعرض‌پذیری اسناد عادی عام و فراگیر است و برای دفاع در مقابل اسناد عادی می‌توان از انواع تعرض اعم از جعل، انكار و تردید استفاده كرد.

انتهای پیام/