زمانی تهران شهر چنارها بود اما...!
سالهای زیادی از عمر درختان زیبای خیابان ولی عصر(عج) تهران می گذرد، درختانی که به دست کریم ساعی بنیانگذار رشته جنگلداری در ایران و پایه‌گذار سازمان “جنگل‌ها، مراتع و آب‌خیزداری ایران”، کاشته شد.
به گزارش خبرنگار گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان؛ خیابان ولیعصر(عج) یکی از بلندترین خیابانِ مشجر تهران و همچنین بلندترین خیابان خاورمیانه با درازای 18 کیلومتر است که از میدان راه‌آهن در میانه جنوبی تهران آغاز شده و به میدان تجریش در منطقه شمیرانات در شمال تهران می‌رسد.
بسیاری از کانون های سنتی و مراکز خرید بزرگ، پارک‌های عمومی، رستوران‌ها، موزه‌ها، مراکز فرهنگی، دفاتر ملی و بین‌المللی، بوستان‌های بزرگ ملت و ساعی در اطراف این خیابان جای دارند. همچنین بخش بزرگی از خط سه متروی تهران از زیر خیابان ولیعصر(عج) می‌گذرد، خیابان ولیعصر(عج) در ۷ دی ۱۳۹۰ ثبت ملی شد.
از آنجایی که چنار با آب و هوای تهران بسیار سازگار است، در ابتدا دو طرف خیابان ولیعصر(عج) را چنار کاشتند. همان زمان برای آبیاری آن‌ها در سه راه زعفرانیه 2 حلقه چاه حفر کردند. وجود چنارهای خیابان ولیعصر(عج) چنان زیبایی دلپذیری به این خیابان داده، که آن را جزو زیباترین خیابان‌های جهان درآورده است.
پیترو دلاواله، جهانگرد ایتالیایی سده ۱۷، نوشته‌است: "اگر استانبول شهر سروهاست، تهران را باید شهر چنارها خواند."
سالهای زیادی است که شاهد از بین رفتن تدریجی درختان چنار خیابان ولی عصر(عج) هستیم. امروزه معماری ناهمگون در اطراف این خیابان عریض و طویل، نامتناسب بودن حرکت اتوبوس‌های تندرو با بافت تاریخی خیابان و افزایش تعداد جانوران موذی در مسیر آبراه‌های حاشیه خیابان از مشکلات فعلی آن بشمار می رود.
از بین رفتن و قطع درختان چنار خیابان ولیعصر(عج) از مهمترین خطراتی است که زیبایی و هویت این خیابان را تهدید می‌کند. بر اساس اعلام کارشناسان محیط زیست هر روز لایه‌ای از آلودگی و دوده روی برگ چنارهای این خیابان را می‌گیرد و عمر آن‌ها را به یک سوم کاهش می‌دهد.
عدم نگهداری مناسب، نفوذناپذیر شدن کف جوی آب خیابان به علت استفاده از بتن در کف آن، نفوذ آهک و سیمان ناشی از مصالح ساختمانی و همچنین خشک کردن تعمدی درختان خیابان ولیعصر(عج) توسط برخی صاحبان مراکز تجاری از جمله عواملی است که سبب آسیب دیدن درختان چنار این خیابان شده است.
در حال حاضر از مجموع ۶۰ هزار درختی که در سالهای گذشته در بلندترین خیابان خاورمیانه از میدان راه‌آهن تا میدان تجریش تنفس می کردند تنها ۲۰ درصد مجموع درخت‌های چنار این خیابان یعنی ۱۱ هزار و ۸۰۰ درخت باقی مانده‌اند و بقیه از بین رفته‌اند. نابودی درختان چنار خیابان ولیعصر(عج) در حالی است که عمر چنار در شرایط خوب حدود ۴۰۰ سال است.
در تیرماه سال ۱۳۹۲ و در پی اعتراض به قطع چند درخت چنار دیگر خیابان ولیعصر(عج)، شهرداری در اطلاعیه‌ای اعلام کرد؛ چنارهای قطع شده، پوسیده بودند و ممکن بود بر سر رهگذران بیفتند.
از آنجایی که این خیابان با چنارهایش به ثبت ملی رسیده است برای قطع چنارها باید از سازمان میراث فرهنگی استعلام شود ولی مدیرکل میراث فرهنگی استان تهران با اظهار بی‌اطلاعی از قطع درختان، گفت: "در جریان موضوع نیستم و برای این کار استعلامی از سازمان میراث فرهنگی گرفته نشده است.
در زمستان ۱۳۹۳، بخش عمده‌ای از درختان چنار باغ ۲۶۰۰ متر مربعی پسیان که در مجاورت خیابان ولیعصر(عج) واقع شده است علی رغم اعتراضات گسترده قطع شد و محل برای ساخت هتلی ۱۷ طبقه گودبرداری شد.
امروزه برخی از مسئولان شهری برای تعریض کردن این خیابان تاریخی اقدام به قطع بسیاری از چنارهایی کرده اند که ساعی در دو طرف طولانی‌ترین خیابان دود اندود و آلوده کنونی کاشته بود.
همه شهروندان تهرانی می دانند که وجود درختان خیابان ولی عصر(عج) باعث کاهش آلودگی هوای شهر می شود چرا که این درختان به مانند یک فیلتر برای شهر عمل می کنند. اما از آنجایی که برخی مسئولان نمی خواهند این را باور کنند به قطع درختان این خیابان، ادامه می دهند.
فروردین ماه سال گذشته بود که محمد حقانی، رئیس کمیته محیط زیست و خدمات شهری شورای شهر تهران در خصوص قطع درختان خیابان ولی عصر(عج) گفت: اگر این رویه مدیریت و شیوه اداره و نگهداری درختان شهر از جمله خیابان ولیعصر(عج) ادامه پیدا کند، باید منتظر نابودی کل درختان این خیابان باشیم، چرا که تمام این درختان در معرض خطر هستند.
وي با تاکید بر به کارگیری روش‌های نادرست نگهداری درختان خیابان ولیعصر(عج)، افزود: از 80 سال قبل تاكنون این درختان مرتبا در خطر بودند، به طوری که می‌توانیم بگوییم تعداد این درختان به نصف کاهش پیدا کرده است.
حقانی با بیان اینکه وضعیت درختان ولیعصر(عج) روزبه‌روز بدتر می‌شود، گفت: علل مختلفی از جمله نمک‌پاشی‌های شهر، ریختن آب فاضلاب پای درختان، سنگ کاری‌های پای درختان و ساخت و سازهایی که نزدیک پیاده‌روها در حال انجام است از پایین، ریشه درخت‌ها را قطع می‌کند و از بالا مانع رسیدن نور و هوا به درختان می‌شود.
رئیس کمیته محیط زیست و خدمات شهری شورای شهر تهران، افزود: مهمترین مسئله برای سازمان پارک‌ها حفاظت از درختان شهر تهران است،چرا که این درختان جزو سرمایه‌های این شهر محسوب می شوند.
با وجود اینکه همه مسئولان مرتبط با این امر از سرمایه ای ملی، صحبت می کنند اما نمی دانیم چرا چاره ای اساسی برای نگهداشت این سرمایه نمی اندیشند.
آبان ماه امسال بود که این عضو شورای شهر تهران در خصوص قطع تعدادی از درختان خیابان ولیعصر(عج) از سوی شهرداری تهران، بیان کرد: شهرداری تهران حق قطع هیچ درخت سبزی را در داخل شهر تهران ندارد و تمام درختان قطع شده در این خیابان خشک بودند.
وی گفت: متاسفانه وجود شرایط نامساعد باعث شده که تعدادی از درختان حاشیه خیابان ولیعصر(عج) خشک شود که شهرداری در حال قطع و خارج کردن تنه‌های خشک از زمین هستند و شهرداری تهران قصد کاشت درختان جدید در زمان مساعد در محل را دارد.
سال گذشته مدیرعامل سازمان بوستان ها و فضای سبز شهرداری تهران با بیان اینکه سازمان پارك‌ها، ساماندهی درختان خیابان ولی عصر (عج) را در دستور کار خود دارد، گفت: در این طرح، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران به عنوان مشاور سازمان پارک‌ها را یاری می‌کند.
وی ادامه می دهد: در این خیابان 3 هزار درخت چنار کاشته‌ایم و حفاظت از درختان این خیابان از مسائل مهمی است که در دستور کار شهرداری تهران قرار دارد. همچنین 10 سال است که با مشورت دانشگاه تهران ساماندهی این درختان آغاز شده و علاوه بر کنترل روزانه این درختان مشاوران هم روزهای جمعه از صبح تا عصر به صورت پیاده و بازدید میدانی این درختان را کنترل می‌کنند و اگر مشکلی وجود داشته باشد، گزارش می‌دهند تا رفع شود.
به گفته مدیرعامل سازمان پارک‌ها و فضای سبز شهر تهران، چنارهای کهنسال با "بن بالا" به خیابان ولیعصر(عج) تهران انتقال میابند و جای درختانی که خشک شده‌اند و در مکانهایی که جای خالی‌شان میان ردیف چنارهای بلندترین خیابان تهران پیداست، کاشته می‌شوند.
وی با تاکید بر اینکه درختی در خیابان ولیعصر(عج) بدون اجازه سازمان پارک ها و فضای سبز شهرداری تهران قطع نشده است، گفت: هرگونه اقدامی در خیابان ولیعصر که به فضای سبز این خیابان آسیب برساند پیگرد قانونی دارد و با متخلفان به صورت جدی برخورد می شود چرا که هیچ ارگانی بدون اجازه این سازمان حق قطع درختان در هیچ نقطه ای از تهران را ندارد.
به گفته هومان خاکپور فعال محیط زیست در خصوص عمر درخت چنار می گوید: چنار یکی از دیرزیست‌ترین درختان است و عمر آن به بیش از هزار سال می رسد. با توجه به این موضوع احتمال اینکه درخت چنار با عمر ۵۰ تا ۱۰۰ سال دچار خشکیدگی و پوسیدگی شود بسیار کم است. و این در حالی است تعداد بسیار زیادی از درختان خیابان ولی عصر(عج) در این چند سال اخیر قطع شده و مسئولان قطع شدن آن را خشک بودن آن اعلام می کنند!
اگر روند قطع درختان خیابان ولیعصر(عج) و یا هر خیابان دیگری در تهران ادامه پیدا کند روزهای خطرناکی همراه با آلودگی بسیار زیاد در انتظار شهروندان تهران خواهد بود باشد.
برای آگاهی از آخرین اخبار و پیوستن به کانال تلگرامی باشگاه خبرنگاران جوان اینجا کلیک کنید.
انتهای پیام/
در گفتگو با باشگاه خبرنگاران جوان مطرح شد؛
انعقاد قرارداد بیمه تکمیلی بازنشستگان/ هزینه بیمه ۴۰ درصد افزایش پیدا کرد
