به گزارش خبرنگار حوزه ادبیات گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛ نگارش کتیبه تنها به دوره فارسی باستان اختصاص ندارد، بلکه آن را می‌توان در فارسی میانه نیز مشاهده کرد. از جمله این کتیبه‌ها می‌توان، به کتیبه نقش رستم اشاره کرد. در این کتیبه الفبای پهلوی اشکانی و فارسی میانه کتیبه‌ای دیده می‌شود. این زبان‌ها از سمت راست به چپ نوشته می‌شد. شیوه نگارش حروف در این زبان‌ها به صورت جدا از یکدیگر بود. هنگامی که نوشتن صورت مکتوب به الفبای لاتینی انجام می‌شد، هزوارش‌ها را با حروف بزرگ می‌نوشتند. در زیر به ترجمه کتیبه نقش رستم اشاره می‌کنم.

این پیکر خداوندگار مزدیسن اردشیر، شاهنشاه ایران کش چهراز ایزدان، پور خداوندگار، بابک شاه است.

1- «های دروبیوس» (hydrobios ): معادل آن را «آب زیستگاه» قرار داده‌اند. این کلمه در زبان لاتین به بخشی از زمین گفته می‌شود، که گیاهان و جانوران آبزی در آن زندگی می‌کنند. این معادل از ترکیب دو اسم و پسوند مکان «گاه» ساخته شده است. به همین دلیل آن را در دسته اسامی مشتق-مرکب قرار می‌دهیم. پسوند «گاه» از پسوند‌های قدیم زبان فارسی محسوب می‌شود. این پسوند را می‌توان در کلماتی چون «شکار گاه» یا «کارگاه» نیز مشاهده کرد. البته پسوند «گاه» به صورت قید زمان نیز مشاهده کرد. در این هنگام این پسوند با کلمه «گاهی» ترکیب می‌شود و ترکیب آن را به صورت «گاهگاهی» می‌بینیم. البته ترکیب این پسوند با پیشوند «بی» نیز قید زمان «بیگاه» را می‌سازد. این معادل در زبان امروز به‌کار می‌رود. دلیل این امر به مطابقت معنایی کلمه معادل با کلمه لاتین بازمی‌گردد.

2- «فرش واتر» ( fresh water ):  معادل آن را «آب شیرین» وضع کرده‌اند. این کلمه لاتین به آبی اتلاق می‌شود که جامدات حل شده در کمتر از هزار میلی گرم در هر لیتر آن وجود داشته باشد. این معادل از ترکیب اسم و صفت ساخته شده است این موصوف و صفت به صورت کلمه‌‌ای مستقل معادل کلمه لاتین قرار گرفته است. این معادل در زبان امروز رواج پیدا کرده است و آن را در قیاس با «آب شور» قرار داده‌اند.

3- «الکترو پلاتینگ» (electroplating): معادل آن «آبکاری» ساخته‌اند. این کلمه در زبان لاتین به نشاندن فلز مقاوم به روی فلز دیگر با الکترولیز‌های محلول در الکترولیت گفته می‌شود. این معادل از ترکیب دو اسم و «یاء» مصدری ساخته شده است، به همین دلیل در ردیف اسم‌های مشتق- مرکب قرار دارد. از این مسئله غفلت نورزیم که این معادل در زبان امروز به‌کار می‌رود. دلیل این امر به سهولت تلفظ معادل فارسی برای فارسی زبانان بازمی‌گردد.

انتهای پیام/