به گزارش حوزه میراث و گردشگری گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان به نقل از روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، حامد وحدتی نسب سرپرست هیأت کاوش در محوطه پارینه سنگی میرک، با بیان این مطلب مهمترین اهداف اولیه این کاوش رادستیابی به عمق لایه‌های استقراری انسانی، تبیین آب و هوای دیرین منطقه و ارائه گاهنگاری مطلق برای استقرارهای انسانی اعلام کرد.

او با بیان اینکه نتایج به دست آمده از این کاوش، راه را برای دستیابی به تمامی اهداف یاد شده همواره کرد، تصریح کرد که برهمین اساس روشن شد که برخلاف برخی گمانه زنی‌های غیرکارشناسانه، پراکنش دست افزارهای محوطه میرک امری سطحی نیست.

وحدتی نسب تصریح کرد که در این کاوش استقرارهای انسانی به وضوح در اعماق 3 و 5 متری از سطح فعلی شناسایی شد و لایه استقراری که در 3 متری زیر زمین واقع شده است در این فصل در چندین مربع 1متر در 1 متر مورد کاوش روشمند باستان شناسی پارینه سنگی قرار گرفت.

به گفته این باستان شناس، یافته های به دست آمده از لایه‌های استقراری قرارگرفته در عمق 3 متری زیرزمین به طور مشخص دارای تمامی ویژگی‌های سنتهای رایج تراشه برداری در پارینه سنگی میانی بوده (فراوانی تکنیک ساخت لوآلوآ) و این امر انتساب آنرا به نوعی از انسان منقرض شده بنام انسان نئاندرتال قوت می‌بخشد.

سرپرست هیأت کاوش در محوطه پارینه سنگی میرک خاطر نشان ساخت: از دیگر دستاوردهای درخور توجه این کاوش می‌توان به دستیابی به توالی‌های اقلیمی بر اساس جنس رسوبات اشاره کرد.

وی افزود: با مطالعه دیواره باز شده از نوک تپه تا عمق 3 متری از سطح زمین توالی‌های رسوباتی که در محیطهای خشک و مرطوب شکل می‌گیرند مشخص شد.

به گفته او یافته‌های رسوبی به وضوح نشان می‌دهد که محوطه کویری میرک روزگاری محیطی مرطوب و چه بسا به شکل تالاب یا نیمه جنگلی بوده است.

وحدتی نسب تصریح کرد که بقایای جانوری یافت شده از گوزن و گاومیش در محوطه نیز در تایید این یافته‌های رسوبی است.

سرپرست هیأت کاوش در محوطه پارینه سنگی میرک اظهار داشت: این محوطه چندین دوره خشک و مرطوب را به توالی زمانی پشت سر گذاشته و گروه کاوش با نمونه برداری برای گاهنگاری مطلق در پی آن است که این ادوار را به دقت در بستره زمانی مشخص کند.

وی گفت: پس از پایان فصل نخست کاوش در تپه شماره 8 محوطه میرک، نمونه‌برداری‌های دقیق برای تکمیل بازسازی اقلیمی شمال کویر مرکزی و همچنین سن یابی شامل؛ نمونه‌برداری رسوب شناسی، نمونه‌برداری گرده، نمونه‌برداری Micromorphology و نمونه‌برداری برای تعیین قدمت لایه‌های رسوبی و استقراری با استفاده از روش OSLانجام گرفت.

این باستان شناس افزود: در حین کاوش تعداد قابل ملاحظه‌ای دست افزار سنگی از کاوش در لایه‌های برجای باستانی و قطعات استخوان جانوری به دست آمد.

سرپرست هیأت کاوش در محوطه پارینه سنگی میرک تصریح کرد: در کنار موارد یاد شده برای نخستین بار از تکنیک ژئومغناطیس برای ردیابی رسوبات دوران مرطوب در لایه های زیرین محوطه استفاده شد.

او اظهار داشت: در این طرح که با همکاری کوروش محمدخانی انجام گرفت مشخص شد که می‌توان با استفاده از این روش غیر مخرب به ردیابی لایه‌های رسوبی متفاوت در بستره محوطه پرداخت،  این در حالی است که استفاده از این تکنیک تاکنون تنها برای ردیابی بناها و سازه‌های معماری رایج بوده است.

این باستان شناس با اشاره به اینکه میرک در حاشیه شمالی کویر مرکزی ایران واقع شده است خاطر نشان ساخت که میرک نخستین محوطه استقراری پارینه سنگی روباز در ایران است که مورد کاوش قرار گرفته است.

وحدتی نسب با اشاره به اینکه میرک نخستین محوطه استقراری پارینه سنگی روباز در ایران است که مورد کاوش قرار گرفته است اظهار داشت: در این کاوش سعی بر آن بوده تا با انجام تمامی آزمایشات تکمیلی تصویری روشن از قدمت حضور و وضعیت اقلیمی محوطه میرک ارائه شود.

وی گفت: گاهنگاری مطلق لایه‌های استقراری در کنار بازسازی اقلیمی 100 هزار سال گذشته حاشیه شمالی کویر مرکزی راه را برای انجام دیگر تحقیقات در ادوار پارینه سنگی این محدوده مهم جغرافیایی هموار ساخته و اجازه خواهد داد تا محوطه میرک همچون شاخصی برای ارائه گاهنگاری برای دیگر محوطه‌ها در حاشیه شمالی کویر مرکزی بکار گرفته شود.

به گفته وحدتی نسب بر همین اساس، کار بر روی نمونه‌های رسوب شناسی، گرده، Micromorphology و OSL در مرکز ملی علوم کشور فرانسه (CNRS) و پژوهش بر روی دست افزارهای سنگی و بقایای جانوری توسط محققین ایرانی انجام خواهد گرفت.

وی با اشاره به اینکه نمونه‌های یاد شده به همراه همکاران فرانسوی این کاوش (دکتر ژیل بریون و دکتر گیوم ژامه) از مرکز ملی علوم فرانسه به این مرکز انتقال داده شد است اظهار امیدواری کردکه  با اتمام مطالعات آزمایشگاهی تصویری روشن تر از قدمت حضور انسان در این منطقه جغرافیایی به دست آید.

به گفته این باستان شناس، کاوش فصل اول محوطه میرک تنها شروع کاری سخت و زمانبر بوده و ادامه پژوهش‌ها در این رابطه نیازمند ادامه کاوش‌ها در این محوطه است.

گفتنی است، محوطه‌های میرک و دلازیان که بنام تپه‌های میرک و دلازیان نیز خوانده شده‌اند، نخستین بار در خلال بررسی‌های باستان شناختی استان سمنان توسط مهریار و کبیری از کارشناسان استان سمنان در سال 1364 خورشیدی شناسایی و معرفی شدند. صرف‌نظر از شکل تپه‌ها مهمترین ویژگی این دو محوطه وجود پراکنش بسیار گسترده دست افزارهای سنگی بر روی سطح محوطه بود که مورد توجه هیئت بررسی کننده قرار گرفت و با دعوت از مرحوم عنایت الله امیرلو تصمیم به مطالعه دست افزارهای سنگی گرفته شد. با فوت نابهنگام امیرلو، اهمیت میرک و دلازیان از نقطه نظر باستان شناسی پارینه سنگی مغفول ماند و تنها با گمانه زنی در یکی از تپه های دلازیان سازه‌ای منتسب به دوره ماد به دست آمد. در سال 1387 برای نخستین بار نمونه‌برداری تصادفی توسط وحدتی نسب و روستایی از سطح محوطه دلازیان انجام گرفت و نتایج این پژوهش مقدماتی در کنگره باستان شناسی خاورمیانه کهن در دانشگاه ساپیانزای رم ارائه گردید. متعاقبا در سال 1388 با صدور مجوز بررسی کامل این منطقه جغرافیایی، وحدتی نسب و تیم همراه به مدت یک ماه به شناسایی، نمونه‌برداری روشمند و طبقه‌بندی آثار به دست آمده از میرک و دلازیان پرداختند.

دومین فصل از طرح 5 ساله بررسیهای پارینه سنگی شمال کویر مرکزی که با انجام کاوش در محوطه میرک سمنان با هدف بازسازی اقلیمی، رسوب شناسی، تدوین نحوه شکل گیری محوطه و ارائه گاهنگاری قطعی از تاریخ 5 تیر ماه به سرپرستی دکتر حامد وحدتی نسب دانشیار گروه باستان شناسی دانشگاه تربیت مدرس و همکاری متخصصین مرکز ملی علوم کشور فرانسه با مجوز ریاست پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری شروع شده بود به پایان رسید.

انتهای پیام/