حوزه تجسمی گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران- فاطمه شهدوست؛ از کودکی همه را مبهوت کارهای خود می‌کرد گاهی با ذغال، با گچ یا مداد رنگی‌های کوچکش. از همان موقع می‌خواست نقاش بزرگی شود آرام آرام بزرگ شد همه زندگی‌اش شده بود نقش‌ها و رنگ‌هایی که گاهی حتی به سختی وسایلش را تهیه می‌کرد.

بعد از مدتی با درآمد کمی که از فروش نصف قیمت و با منت آثارش به برخی از مغازه‌ها داشت تصمیم گرفت برای چند روز کارهایش را در گالری حتی معمولی به نمایش بگذارد اما هر روز دریغ از روز قبل چرا که اکثر آنها یا به دنبال رزومه‌ای درخشان بودند و یا اجاره‌ای عجیب قریب می‌خواستند این روال همچنان ادامه داشت تا اینکه هنرمند خسته ما پیر و پیر تر شد و سرانجام از این جستجوی بی حاصل دست کشید ولی با همه این تفاسیر هنوز نقاشی می‌کشید تا اینکه روزی خسته‌ از بی توجهی‌ها و جنجال‌های که پشت‌سر گذاشته بود در گوشه تنهایی خود کارهایش را در خانه کوچکش برای آنهایی که هیچوقت باورش نکردند به یادگار گذاشت. تازه آن موقع بود که آوازه‌ی کارهایش به گوش همه رسید ولی حیف دیگر دیر شده بود.

این داستان کوتاه روایتی بود از حال خیلی از هنرمندانی که می‌خواهند برای بار اول کارهایشان را به نمایش بگذارند ولی با وجود این شرایط گویا باید هفت خوان رستم را بگذرانند تا بلکه بتوانند جای حتی کوچکی برای ارائه آثار خود پیدا کنند با دیدن این اوضاع بر آن شدیم تا در این خصوص با مسئولان امر گفتگو کنیم.

برای شروع به سراغ مجید ملا‌نوروزی مدیر کل هنرهای تجسمی ارشاد رفتیم وی راجع به اصول گالری‌ها برای قیمت گذاری و تعیین اجاره آنها گفت: طبق آیین‌نامه حدود 30 درصد از فروش آثار را به خود اختصاص می‌دهد ولی شاید هنرمندی قصد فروش کارهایش را نداشت یا گالری دار تشخیص می‌دهد که آثار وی به فروش نمی‌رسد دراین صورت هزینه‌ی اجاره‌ی مکان به توافق بین هنرمند و نگارخانه برمی‌گردد ولی با این وجود اگر هر هنرمندی از کار با گالری ناراضی باشد و شکایت کند وزارت ارشاد پاسخگو است.

ملانوروزی در پاسخ به چگونگی ورود هنرمندان تازه کار به این مکان‌ها تصریح کرد: در همه جای دنیا نگارخانه‌ها تعریف دارند به عنوان مثال گالری ساچی لندن هیچ گاه یک هنرمند تازه کار را نمی‌پذیرد ما هم نگارخانه‌هایی داریم که بنا به سابقه‌اش مدیر آن تنها به دنبال هنرمندان پیشکسوت و حرفه‌ای است ولی امسال حدود 60 گالری تازه مجوز گرفته‌اند و می‌توانند کار خود را با هنرمندان جدید شروع کنند.

وی افزود: گاهی دیده می‌شود که هنرمند هنوز فارغ التحصیل نشده است ولی توقع دارد از نقطه‌ای که جایگاه یک پیشکوست است، شروع کند، و این انتظار درست نیست، بلکه وی باید از گالری‌های درجه 3 ، فرهنگسراها و چنین مکان‌هایی آغاز کند و آرام آرام پیش رود، چرا که یک نگارخانه درسال 30 نمایشگاه بیشتر نمی‌تواند بگذارد و آنقدر گستردگی ندارد که مثلا با 500 هنرمند کار کند، به همین دلیل سعی می‌کند همان نمایشگاه‌ها را با هنرمندان مطرح‌تر برگزار کند.

این مدیر خاطرنشان کرد: نگارخانه‌ها در اکثر مناطق جهان به صورت تخصصی عمل می‌کنند، به طور مثال بعضی‌ها فقط عکس، بعضی نقاشی و عده‌ای پرفورمنس و... را می‌پذیرند.

در اینجا نیز باید چنین تعریف حرفه‌ای پیدا شود تا هنرمند بتواند گالری را انتخاب کند که متناسب با قابلیت‌اش و نوع کارهایش باشد تا هم مخاطب خاص خود را جذب کند و هم فروش بالایی داشته باشد.

هرکاری مراحل و عرف خاص خود را دارد

همچنین مهرداد ذوالنور مدیر گالری‌های خانه هنرمندان در خصوص معیار گالری‌ها برای پذیرفتن هنرمند و میزان اجاره آن‌ها گفت: این کار نیز مانند هر بازار دیگری عرفی دارد و فارغ از بحث محل برگزاری نمایشگاه بر سر ورود به این بازار است و با هنرمندانی که کارهایشان تازه به این مارکت وارد شده و سابقه مفصلی ندارند، مقداری طول می‌کشد تا جای خود را در بین افراد و گالری‌های معروف پیدا کنند، چرا که حتی نگارخانه‌های تقریبا درجه یک نیز ترجیح می‌دهند‌ آثار دوستانی که این مرحله را طی کرده‌اند، بپذیرند.

وی افزود: هرگالری یک نام و اعتباری دارد که به طور کلی این اعتبار به سابقه خوشنامی وکیفیت کارهایی که در آن به نمایش در می‌آید، برمی‌گردد،‌ اما خیلی از گالری‌ها در ابتدا اجاره‌ای از هنرمند نمی‌گیرند و معیارشان علاوه بر پیشینه مناسب، درصدی از فروش آثارشان است که این درصد طبق تصویب ارشاد حدود 30 تا 35 درصد در گالری‌های دولتی و حتی گاهی تا 45 درصد در گالری‌های خصوصی است.

ذوالنور با اشاره به چگونگی ورود هنرمندان تازه کار تصریح کرد: این که هنرمندی نو پا در ابتدای کارش انتظار داشته باشد به جایگاهی که فردی پیشکسوت در طی سی سال کسب کرده، برسد. توقع زیاد و نادرستی است، زیرا هرکسی باید ابتدا این آمادگی را داشته باشد که مسیر پیش رویش را پله پله و به طور منطقی‌، طی کند. به‌طور مثال می‌تواند از فرهنگسراها و گالری‌هایی که سخت‌گیری کمتری نسبت به دیگر گالری‌ها دارند، شروع کند.

وی خاطرنشان کرد: خانه هنرمندان نیز ضمن اینکه یکی از اولویت‌هایش جذب هنرمندان جوان یا استعداد‌های جدید است، اما ترجیح می‌دهد به دلیل اعتبار و برنامه ریزی که انجام شده، با افراد پیشکسوت یا هنرمندانی که در گالری‌های دیگر نمایشگاه داشته‌اند، کار کند. 

کمک به اقتصاد هنر و باروری فرهنگی با حمامیت از هنرمندان نوپا

 در کنار همه‌ی صحبت‌هایی که شد، احمد کوچکیان نقاش قدیمی و مدیر گالری اریک که مدتی است بی‌بهانه در نگار‌خانه خود، هنرمندان تازه‌ کار را می‌پذیرد، در این خصوص گفت: از زمانی که باز نشسته شدم تصمیم داشتم هنرمندان جوان و کار اولی را جمع کنم چرا که هنرمند به تشویق و تعریف نیاز دارد تا شکوفا شود، به همین دلیل حدود 10 سال است که در این گالری برای حمایت از هنرمندان سعی کردیم به صورت رایگان کار‌های آنها را بپذیریم، حتی گاهی همان 30 درصد مصوب نیز، از برخی آنها که وضع مالی خوبی ندارند، گرفته نشده است.