باشگاه خبرنگاران بررسی کرد
«دلالان تحریم»؛ از پاستور تا بهارستان!
هرچند با استناد به پیشینه اظهارات رییس دولت یازدهم می‌توان به خوبی درک کرد که منظور او از واژه «دلالان تحریم» هرگز واسطه‌ها و کسانی نیستند که در زمان تحریم‌ها توانستند برخی اقلام ضروری را صرفا بخاطر ملت وارد کشور کنند، اما هستند برخی نمایندگانی که "دست به عصا" این واژه را تعبیر می‌کنند.
گروه پارلمانی باشگاه خبرنگاران - وحید عظیم‌نیا؛ رییس دولت یازدهم در طول 24 ماه گذشته بارها از «منتقدان مذاکرات هسته‌ای» انتقاد کرده و گفته است آنها بخاطر «منافع شخصی» مخالف به نتیجه رسیدن مذاکرات و در نتیجه رفع تحریم‌ها هستند.پرده اول
شاید اولین بار 26 دی ماه 92 بود که حسن روحانی پروژه متهم کردن منتقدان مذاکرات هسته‌ای به «منفعت‌طلبی شخصی و گروهی» را آغاز کرد، آنجایی که در جمع مدیران تاسیسات نفتی دارخوین خوزستان گفت«عده‌ای نمی‌خواهند تحریم‌ها برداشته شود، آنان بخاطر منافع شخصی و گروهی، مخالف برداشته شدن تحریم‌ها و عادی شدن اوضاع هستند».
وی همچنین 9 اردیبهشت 93 که از طریق سیما به طور مستقیم با مردم حرف می‌زد، گفت«اقلیت ناچیزی هستند که از برداشتن تحریم‌ها عصبانی هستند چراکه لطمه می‌خورند چون از این تحریم‌ها سوءاستفاده می‌کردند و برخی از تخریب‌هایی که علیه دولت صورت می‌گیرد نیز از این موضوع منشاء می‌گیرد».
روحانی برای بار سوم 24 آذر 93 در جمع مدیران بانکی مواضع قبلی خود را به نحو دیگری تکرار کرد و اظهار داشت«به حول و قوه الهی این تحریم را از پیش پای مردم برمی‌داریم البته ممکن است عده‌ای خوششان نیاید. تعداد کمی که از آب گل‌آلود ماهی می‌گیرند».
حرف اصلی
اما این پایان ماجرا نبود چرا که رییس شورای عالی امنیت ملی کشور 8 اردیبهشت ماه امسال در جشن کارگری حرف اصلی خود را زد و گفت« با توافق نهایی که اگر اراده جدی وجود داشته باشد در ماه‌های آینده امکان‌پذیر است شرایط تولید بهتر خواهد شد. «دلالان تحریم» از هم‌اکنون به فکر شغل دیگری باشند.
تعابیر بهارستانی
در پی استفاده صریح رییس جمهور از واژه «دلالان تحریم»، خبرنگار پارلمانی باشگاه خبرنگاران در گفتگو با چند تن از نمایندگان مجلس از آنها پرسید که «دلالان تحریم »چه کسانی هستند؟
پاسخ نمایندگان از گروه‌های فکری مختلف به این پرسش متفاوت است که در ادامه مرور می‌کنیم:
هرچند با استناد به پیشینه اظهارات رییس دولت یازدهم می‌توان به خوبی درک کرد که منظور وی از واژه «دلالان تحریم» هرگز واسطه‌ها و کسانی نیستند که در زمان تحریم‌ها توانستند برخی اقلام ضروری را صرفا بخاطر ملت وارد کشور کنند، بلکه منظور وی کسانی هستند که از قِبَل تحریم‌ها به نان و نوایی رسیده‌اند، اما هستند برخی نمایندگانی که دست به عصا این واژه را تعبیر می‌کنند.
نمد تحریم
حسین امیری‌خامکانی نماینده اصلاح‌طلب مجلس یکی از این نمایندگان است که می‌گوید: اول باید «دلال تحریم» را تعریف کنیم، منظور رییس جمهور می‌تواند منفی یا مثبت باشد، یک وقت کسانی هستند که در راستای خیرخواهانه واسطه می‌شوند تا در زمان تحریم مشکل را حل کنند و کالایی مثل داروهایی ضروری را وارد کنند ولی یک موقع عده‌ای هستند که از این نمد برای خود کلاه می‌دوزند، اما اینکه رییس جمهور گفتند «دلالان تحریم» به فکر شغل دیگری باشند، احتمالا جنبه منفی آن بوده است.
وی که دکترای فیزیک از دانشگاه نیوکاسل انگلستان دارد، سابقه «دلالان تحریم» را به درازای عمر تحریم‌ها می‌داند که از ابتدای انقلاب اسلامی بوده و هر چه تحریم‌ها بیشتر شده تعداد این افراد نیز بیشتر شده است.
این نماینده مجلس با سابقه حضور 15 ساله در خانه ملت معتقد است: کم نبودند شرکت‌های داخلی و خارجی که از قِبَل تحریم‌ها سودهای کلان به جیبب زده‌اند، یا حتی برای انتقال پول نفت خودمان به داخل کشور 10 تا 12 درصد آن را هزینه انتقال کرده‌ایم!
نماینده مردم زرند و کوهبنان می‌گوید: وقتی وجود تحریم‌ها برای یک عده سود دارد قطعا تمایل نخواهند داشت که تحریم‌ها رفع شود بلکه ممکن است سنگ‌انداری هم کنند، هرچه تحریم بیشتر می‌شود سود این افراد افزایش پیدا می‌کند.
امیرخامکانی معتقد است: یک عده‌ای هم از تحریم‌ها سود سیاسی می‌برند.
دلال سیاسی
احمد بخشایش‌اردستانی دیگر نماینده اصولگرای مجلس در این مورد معتقد است: واژه «دلالان تحریم» برای پس‌زدن در امور سیاسی استفاده می‌شود.
وی می‌گوید:دلال تحریم داریم، اما منظور رییس جمهور از «دلالان تحریم» صرفا کسانی نیستند که به لحاظ اقتصادی دلالی می‌کنند چرا که این هنر است تا کسی در زمان تحریم بتواند برای کشور کالا وارد کند بلکه منظور رییس جمهور عام است و به کسانی اطلاق می‌شود که با مذاکرت هسته‌ای مخالفت می‌کنند.
این نماینده مجلس که سابقه استاد دانشگاهی دارد و پیشتر معاون آموزشی دانشکده روابط بین الملل وزارت امور خارجه بوده است، تصریح می‌کند: واژه «دلالان تحریم» معنی سیاسی دارد، مثلا گفته می‌شد «دلال فتنه»، یعنی کسانی که فتنه را ابزاری کرده بودند و با استناد به آن به برخی وزرا رای نمی‌دادند.
نماینده مردم اردستان معتقد است: منظور روحانی از «دلالان تحریم» کسانی هستند که صرفا با مذاکرات هسته‌ای مخالفت می‌کنند، یعنی یک ابزاری که برخی با استفاده از آن به سر مسئولان می‌زنند.
دکان تحریم
غلامرضا تاجگردون یکی از نمایندگان اصلاح‌طلب مجلس در مورد «دلالان تحریم» می‌گوید: بعد از شروع تحریم‌ها، یک گروهی که از قبل ارتباطات بیرونی و ارتباطات داخلی قوی داشتند ورود کردند و چون سرعت عمل هم داشتند با سیستم و لابی هزینه تحریم‌ها را بالا بردند.
رییس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس این افراد را متصل به یک سری قدرت‌های داخلی و بیرونی قوی می‌داند ولی معتقد است بیشتر قدرت‌های داخلی از آنها حمایت کردند و قطعا قدرت داشتند.
مدیر کل سابق دفتر تحقیقات و سیاست‌های مالی وزارت اقتصاد و دارایی تاکید می‌کند: از جمله ریشه‌های فساد اقتصادی در کشور همین گردنه عبور از تحریم بود، بابک زنجانی در جریان تحریم بود یعنی در جریان فرار از تحریم‌ها این اتفاق افتاد.
البته تاجگردون معتقد است بابک زنجانی عامل یک گروه بوده و نمی‌شود گفت بابک زنجانی به تنهایی به این مرحله رسیده است، حتما عامل گروهی بوده و این کارها را انجام داده و فساد به بار آورده است.
نماینده مردم گچساران برخی از مقاومت‌های داخلی در برابر مذاکرات هسته‌ای را مربوط به این طیف می‌داند و می‌گوید: نمی‌گوییم همه منتقدان مذاکرات هسته‌ای ارتباطی با این مسئله دارد ولی با رفع تحریم‌ها دکان خیلی‌ها تخته می‌شود.
فرار به جلو
در مقابل این اظهارنظرات، حسینعلی شهریاری از نمایندگان اصولگرای مجلس از بکار بردن واژه‌ای بنام «دلالان تحریم»ابراز تاسف می‌کند و می‌گوید: کسانی که این کلمات را بکار می‌برند نگران هستند.
وی علت نگرانی این افراد را مطلع شدن مردم از روند مذاکرات هسته‌ای می‌داند و تصریح می‌کند: این افراد نگران هستند تا نکند مردم از روند مذاکرات مطلع شوند و ببینند که چه اتفاقی افتاده و منافع ملی مردم زیر پا گذاشته شده است.
رییس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس بکار بردن واژه «دلالان تحریم» از سوی برخی مسئولین را فرار به جلو می‌داند و می‌گوید، کسانی که در زمان تحریم، تحریم‌ها را دور می‌زنند «دلالان تحریم» نیستند.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی تاکید می‌کند: کسانی که منتقد مذاکرات هسته‌ای هستند بخاطر این است که خط قرمزها زیر پا گذاشته نشود، منافع ملی نادیده گرفته نشود، برخلاف دستورات مقام معظم رهبری حرکت نشود ولی متاسفانه علی‌رغم درخواست مقام معظم رهبری برای انتشار فکت شیت ایرانی مسئولان آن را منتشر نکردند.
شهریاری تاکید می‌کند: کسانی که می‌خواهند با فرار به جلو کارهای خود را پیش ببرند، به جایی نخواهند رسید.
غول اقتصادی
عباس رجایی از دیگر روسای کمیسیون‌های 13گانه مجلس، در مورد «دلالان تحریم» معتقد است: افرادی هستند که نظر مثبتی در مورد به نتیجه رسیدن مذاکرات هسته‌ای ندارند.
وی می‌گوید: طبیعی است در دوران تحریم‌ها تشکیلاتی شکل می‌گیرد که سود خودشان را در فضای بحرانی می‌بینند، افرادی هستند که در 35 سال گذشته هیچ چیزی نداشتند اما امرزه یکی از غول‌های اقتصادی شده‌اند.
رییس کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس تصریح می‌کند: در زمان تحریم رقابت شکل نمی‌گیرد، رانت به شدت وجود دارد و طبیعی است در چنین شرایطی عده‌ای می‌خواهند شرایط تحریمی کشور باقی بماند تا به سود خودشان برسند، بنابراین قطعا «دلالان تحریم» مخالف به نتیجه رسیدن مذاکراه هسته‌ای هستند و اینکه می‌گویند «دلالان تحریم» واقعا راست می‌گویند.
وی «دلالان تحریم» را متصل به کانون‌های قدرت می‌داند و می‌افزاید: فکر نکنیم این افراد به کانون‌های قدرت وصل نیستند، البته کشورهای خارجی هم از قِبَل تحریم ایران سود می‌برند مثل روسها، چینی‌ها و حتی آمریکایی‌ها و اروپایی‌ها.
نماینده مردم اراک، کمیجان و خنداب نحوه خرید ماشین‌آلات کشاورزی را مصداق بارز می‌داند و می‌گوید: یک زمانی ما می‌توانسیتیم این تجهیزان را مستقیم وارد کشور کنیم اما امروز دلال‌هایی وجود دارند که این کار را انجام می‌دهند، ارز دولتی می‌گیرند واردات انجام می‌هند و وارد بازار آزاد می‌شوند، پس بهتر است ما مستقیم از منشا خریداری کنیم نه از دلال.
این نماینده غیر سیاسی مجلس معتقد است: کشور باید هر چه سریعتر مسائل خود با دنیا را حل کند البته نه با زیر بار هر قاعده‌ای رفتن.
سوژه فرار
جعفر قادری از دیگر نمایندگان مستقل مجلس معتقد است: 2 طیف از تحریم‌ها نان می‌خورند، یک عده کسانی هستند که برای فرار از مسئولیت همه چیز را به تحریم‌ها گره زده‌اند و عده‌ای دیگر از رقابتی نبودن شرایط در زمان تحریم.
وی تلویحا به رییس جمهور اشاره کرد و اظهار داشت: اینکه همه مشکلات کشور را به تحریم‌ها وصل کنیم به نوعی فرار از مسئولیت است چرا که بخش اندکی از مشکلات ناشی از تحریم‌ها بوده و اکثر مشکلات بخاطر مسائل داخلی است.
شهردار سابق شیراز تحریم را سوژه عده‌ای برای شانه خالی کردن از زیر بار مسئولیت دانست و گفت: ما مسئولان حق نداریم سوء مدیریت خود را با تحریم‌ها توجیه کنیم.
عضو شورایعالی نظارت بر سیاست‌های اصل 44 قانون اساسی سوءاستفاده برخی از شرایط تحریمی کشور را منکر نشد و گفت: در شرایط تحریمی کشور خیلی از مسائل را نمی‌شود علنی گفت از این جهت ممکن است برخی از رانت‌های اطلاعاتی استفاه کنند.
نماینده دیار حافظ و سعدی در خانه ملت تاکید کرد: بنابراین 2 گروه از شرایط تحریمی کشور بهره می‌برند که هر جفت آن محکوم است.
تحریم اقماری
محمدقسیم عثمانی به عنوان یکی از معدود نمایندگان مستقل مجلس سعی می‌کند با احتیاط بیشتر در مورد «دلالان تحریم» صحبت کند چرا که می‌گوید: نمی‌دانم به مصلحت کشور است در این مورد حرف بزنیم یا نه.
وی هم همانند برخی همکاران خود معتقد است: کسانی در داخل و خارج از کشور هستند که از شرایط تحریمی کشور بهره اقتصادی می‌برند.
عضو فراکسیون «اهل سُنت» مجلس به سودهای کلان واسطه‌گران اشاره می‌کند و می‌گوید: کسانی در شرایط تحریم به عنوان واسطه قرار می‌گیرند و ممکن است سودهای کلانی از این محل ببرند.
نماینده مردم بوکان که سابقه حضور 7 ساله در خانه ملت دارد، معتقد است: بسیاری از تجهیزات پزشکی مثل دستگاه‌های «سی تی اسکن»، «ام آر آی» و ... که اصلا کاربرد نظامی ندارد به علت تحریم‌ها امکان واد کردن به سهولت ندارند و همین مسئله منجر به رونق گرفتن کار واسطه‌ها یا دلال‌ها یا کارچاق‌کن‌ها شده است.
عثمانی به نکته مهمی اشاره می‌کند و می‌گوید: شهر دُبی و برخی کشورهای اقماری در پی تحریم‌های ایران ایجاد شده‌اند، اگر تحریمی نبود که این کشورها رشد نمی‌کردند.
نان تحریم
محمدرضا محسنی‌ثانی از اعضای فراکسیون رهروان ولایت نه تنها وجود «دلالان تحریم» را تایید می‌کند بلکه سابقه آنها را به زمان جنگ هم تسری می‌دهد.
وی به دروان جنگ تحمیلی اشاره می‌کند و می‌گوید: در زمان جنگ تحمیلی هم افرادی بودند که از قِبَل جنگ تحمیلی به نان و نوایی رسیدند، در حال حاضر هم نمی‌توان نفی کرد که افرادی از قِبَل تحریم‌ها توانسته‌اند به نان و نوایی برسند.
نماینده مردم سبزوار، خوشاب و جغتای معتقد است: کسانی هستند که منافع آنها در باقی ماندن تحریم است تا بتوانند با دور زدن تحریم منفعت خودشان را داشته باشند.
رییس کمیته امنیت ملی مجلس از گفتن مصداق حذر می‌کند و می‌گوید: نمی‌شود مصداق فعالیت «دلالان تحریم» را گفت.
دلواپسان دلال
در بین نمایندگان مجلس شورای اسلامی هستند کسانی که نگاه تندی نسبت به «دلالان تحریم» داشته و معتقدند «دلالان تحریم» همان برخی دلواپسان هستند.
یونس اسدی نماینده مشکین‌شهر در خانه ملت معتقد است: دلواپسان همان «دلالان تحریم» هستند البته وی جمله خود را اصلاح می‌کند و می‌گوید برخی دلواپسان دلال تحریم هستند.
این نماینده مجلس که حضور کم رنگی هم در فراکسیون رهروان دارد، تاکید می‌کند: کسانی که مخالف مذاکرات هسته‌ای هستند بخاطر این است که منافع خود را در خطر می‌بینند والا این طیف جنجال‌سازی نمی‌کردند.
وی که سابقه حضور 2 دوره در مجلس دارد، مذاکرات هسته‌ای را نوعی تعامل با دنیا اعلام می‌کند و می‌گوید: حتما مقابل زورگویی‌های خواهیم ایستاد.
اسدی تاکید می‌کند: وقتی مقام معظم رهبری مذاکرات هسته‌ای را رصد می‌کنند و جایگاهی مثل مجلس وجود دارد تا به روند مذاکرات نظارت کند چه نیازی است عده‌ای مردم را مایوس کرده و آنها را نسبت به تیم مذاکره‌کننده بدبین کنند.
اسناد رییس جمهور
سیدحسین نقوی‌حسینی از دیگر اعضای فراکسیون رهروان ولایت با انتقاد از بکار بردن جمله «دلالان تحریم به فکر شغل دیگری باشند» از سوی روحانی می‌گوید: من مبنای استفاده آقای رییس جمهور از این جمله را درک نکردم، به جهت اینکه تحریم‌ها شرایطی در تجارت خارجی ما به وجود می‌آورد که آن شرایط ایجاب می‌کند با استفاده از روش‌هایی تحریم‌ها را دور بزنیم و بتوانی امکانات مورد نیاز کشور را تامین کنیم.
وی تاکید می‌کند: واژه «دلالان تحریم» در شرایط این چنینی اقتصاد برای من نامفهوم است و اگر آقای رییس جمهور به مصداقی دست پیدا کرده‌اند به مردم معرفی کنند و اگر هم خلافی در این ارتباط صورت گرفته است آقای رییس جمهور می‌تواند از طریق محاکم قضایی دنبال کنند همانطور که در مورد افراد دنبال می‌کنند!
نمیانده مردم ورامین، قرچک و پیشوا که با رتبه یک کارشناسی و رتبه 4 کارشناسی ارشد خود را در رشته علوم سیاسی از دانشگاه تهران دریافت کرده است، رییس جمهور را دچار نوعی خطای تشخیص دانست و گفت: آقای رییس جمهور در نطق‌های انتخاباتی خود به موضوع احترام به مخالفان تاکید کردند، بنابراین تهیه کردن فهرستی از تهمت‌ها و تحقیرها به منتقدین همچون «بی سوادها»، «بروید به جهنم»، «دلالان تحریم» و ... در ادبیات سیاسی ما جای ندارد.
نقوی‌حسینی که سخنگویی کمیسیون امینت ملی و سیاست خارجی مجلس را در کارنامه سیاسی خود دارد، معتقد است: چه کسی است که تشخیص ندهد آمریکایی‌ها می‌خواهند حقوق ما را تضییع کنند، چه کسی در این مملکت به آمریکایی اعتماد می‌کند، نمی‌دانم چرا دولت یازدهم به لبخندهای آمریکایی‌ها اعتماد دارد ولی به انتقاد دوستان خودش در داخل کشور اعتقاد ندارد؟!
وی از دولت می‌خواهد این معادله را حل کند که چرا به آمریکایی‌ها اعتماد دارد ولی به انتقاد دلسوزانه دوستان خود اعتماد ندارد؟
مصادیق غلط
سیدامیرحسین قاضی‌زاده هاشمی سخنگوی جبهه پایداری در واکنش به اظهارات رییس جمهور در مورد «دلالان تحریم» می‌گوید: واقعا یک عده دلال تحریم هستند که به عنوان تحریم از مردم رای گرفتند و به قدرت رسیدند، بله دلال تحریم داریم چون اگر تحریم نبود که مردم به این‌ها رجوع نمی‌کردند، این‌ها گفتند ای مردم ما هستیم که می‌توانیم کاری کنیم، صنعت بماند ولی تحریم‌ها نماند!
نماینده مردم مشهد و کلات تاکید می‌کند: یک عده مفسد اقتصادی و دلال تحریم داریم، بله کسانی که 650 میلیون یورو یکجا به یک شخص برای گشایش خط اعتباری دادند که بزرگترین بدهکار بانکی است، این حرف‌ها درست است، یک عده دلال اقتصادی و دلال سیاسی و تحریم داریم ولی نه آنهایی که آقای رییس جمهور خطاب قرار می‌دهند فقط.
پرده آخر
حال این سوالات مطرح است که آیا برای کوتاه کردن دست «دلالان تحریم» حتما باید مذاکرات هسته‌ای ولو به هر قیمتی به سرانجام برسد؟
آیا در صورت شکست احتمالی مذاکرات، «دلالان تحریم» همچنان به تاخت و تاز منفعت‌طلبی خود ادامه خواهند داد؟
آیا صرفا تنها راه برخورد با «دلالان تحریم» توافق با گروه 5+1 است یا تقویت نظارت داخلی هم مفید خواهد بود؟
آیا رییس جمهور که بالاترین مقام اجرایی کشور بوده و نمایندگان مجلس در راس امور هستند به اندازه‌ای قدرت ندارند تا با «دلالان تحریم» مقابله کنند یا اراده‌ای برای این کار ندارند؟
سواات مطرح شده و هزاران سوال بی‌جواب دیگری وجود دارد که نشان می‌دهد ابزارهای مختلفی غیر از توافق هسته‌ای با گروه 5+1 وجود دارد که می‌توان با استفاده از آنها نه تنها با «دلالان تحریم» بلکه با هر دلال دیگری مقابله کرد ولی به شرط داشتن «اراده در عمل» و « صداقت در گفتار»!
انتهای پیام/
روحانی برای بار سوم 24 آذر 93 در جمع مدیران بانکی مواضع قبلی خود را به نحو دیگری تکرار کرد و اظهار داشت«به حول و قوه الهی این تحریم را از پیش پای مردم برمی‌داریم البته ممکن است عده‌ای خوششان نیاید. تعداد کمی که از آب گل‌آلود ماهی می‌گیرند».
حرف اصلی
اما این پایان ماجرا نبود چرا که رییس شورای عالی امنیت ملی کشور 8 اردیبهشت ماه امسال در جشن کارگری حرف اصلی خود را زد و گفت« با توافق نهایی که اگر اراده جدی وجود داشته باشد در ماه‌های آینده امکان‌پذیر است شرایط تولید بهتر خواهد شد. «دلالان تحریم» از هم‌اکنون به فکر شغل دیگری باشند.
تعابیر بهارستانی
در پی استفاده صریح رییس جمهور از واژه «دلالان تحریم»، خبرنگار پارلمانی باشگاه خبرنگاران در گفتگو با چند تن از نمایندگان مجلس از آنها پرسید که «دلالان تحریم »چه کسانی هستند؟
پاسخ نمایندگان از گروه‌های فکری مختلف به این پرسش متفاوت است که در ادامه مرور می‌کنیم:
هرچند با استناد به پیشینه اظهارات رییس دولت یازدهم می‌توان به خوبی درک کرد که منظور وی از واژه «دلالان تحریم» هرگز واسطه‌ها و کسانی نیستند که در زمان تحریم‌ها توانستند برخی اقلام ضروری را صرفا بخاطر ملت وارد کشور کنند، بلکه منظور وی کسانی هستند که از قِبَل تحریم‌ها به نان و نوایی رسیده‌اند، اما هستند برخی نمایندگانی که دست به عصا این واژه را تعبیر می‌کنند.
نمد تحریم
حسین امیری‌خامکانی نماینده اصلاح‌طلب مجلس یکی از این نمایندگان است که می‌گوید: اول باید «دلال تحریم» را تعریف کنیم، منظور رییس جمهور می‌تواند منفی یا مثبت باشد، یک وقت کسانی هستند که در راستای خیرخواهانه واسطه می‌شوند تا در زمان تحریم مشکل را حل کنند و کالایی مثل داروهایی ضروری را وارد کنند ولی یک موقع عده‌ای هستند که از این نمد برای خود کلاه می‌دوزند، اما اینکه رییس جمهور گفتند «دلالان تحریم» به فکر شغل دیگری باشند، احتمالا جنبه منفی آن بوده است.
وی که دکترای فیزیک از دانشگاه نیوکاسل انگلستان دارد، سابقه «دلالان تحریم» را به درازای عمر تحریم‌ها می‌داند که از ابتدای انقلاب اسلامی بوده و هر چه تحریم‌ها بیشتر شده تعداد این افراد نیز بیشتر شده است.
این نماینده مجلس با سابقه حضور 15 ساله در خانه ملت معتقد است: کم نبودند شرکت‌های داخلی و خارجی که از قِبَل تحریم‌ها سودهای کلان به جیبب زده‌اند، یا حتی برای انتقال پول نفت خودمان به داخل کشور 10 تا 12 درصد آن را هزینه انتقال کرده‌ایم!
نماینده مردم زرند و کوهبنان می‌گوید: وقتی وجود تحریم‌ها برای یک عده سود دارد قطعا تمایل نخواهند داشت که تحریم‌ها رفع شود بلکه ممکن است سنگ‌انداری هم کنند، هرچه تحریم بیشتر می‌شود سود این افراد افزایش پیدا می‌کند.
امیرخامکانی معتقد است: یک عده‌ای هم از تحریم‌ها سود سیاسی می‌برند.
دلال سیاسی
احمد بخشایش‌اردستانی دیگر نماینده اصولگرای مجلس در این مورد معتقد است: واژه «دلالان تحریم» برای پس‌زدن در امور سیاسی استفاده می‌شود.
وی می‌گوید:دلال تحریم داریم، اما منظور رییس جمهور از «دلالان تحریم» صرفا کسانی نیستند که به لحاظ اقتصادی دلالی می‌کنند چرا که این هنر است تا کسی در زمان تحریم بتواند برای کشور کالا وارد کند بلکه منظور رییس جمهور عام است و به کسانی اطلاق می‌شود که با مذاکرت هسته‌ای مخالفت می‌کنند.
این نماینده مجلس که سابقه استاد دانشگاهی دارد و پیشتر معاون آموزشی دانشکده روابط بین الملل وزارت امور خارجه بوده است، تصریح می‌کند: واژه «دلالان تحریم» معنی سیاسی دارد، مثلا گفته می‌شد «دلال فتنه»، یعنی کسانی که فتنه را ابزاری کرده بودند و با استناد به آن به برخی وزرا رای نمی‌دادند.
نماینده مردم اردستان معتقد است: منظور روحانی از «دلالان تحریم» کسانی هستند که صرفا با مذاکرات هسته‌ای مخالفت می‌کنند، یعنی یک ابزاری که برخی با استفاده از آن به سر مسئولان می‌زنند.
دکان تحریم
غلامرضا تاجگردون یکی از نمایندگان اصلاح‌طلب مجلس در مورد «دلالان تحریم» می‌گوید: بعد از شروع تحریم‌ها، یک گروهی که از قبل ارتباطات بیرونی و ارتباطات داخلی قوی داشتند ورود کردند و چون سرعت عمل هم داشتند با سیستم و لابی هزینه تحریم‌ها را بالا بردند.
رییس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس این افراد را متصل به یک سری قدرت‌های داخلی و بیرونی قوی می‌داند ولی معتقد است بیشتر قدرت‌های داخلی از آنها حمایت کردند و قطعا قدرت داشتند.
مدیر کل سابق دفتر تحقیقات و سیاست‌های مالی وزارت اقتصاد و دارایی تاکید می‌کند: از جمله ریشه‌های فساد اقتصادی در کشور همین گردنه عبور از تحریم بود، بابک زنجانی در جریان تحریم بود یعنی در جریان فرار از تحریم‌ها این اتفاق افتاد.
البته تاجگردون معتقد است بابک زنجانی عامل یک گروه بوده و نمی‌شود گفت بابک زنجانی به تنهایی به این مرحله رسیده است، حتما عامل گروهی بوده و این کارها را انجام داده و فساد به بار آورده است.
نماینده مردم گچساران برخی از مقاومت‌های داخلی در برابر مذاکرات هسته‌ای را مربوط به این طیف می‌داند و می‌گوید: نمی‌گوییم همه منتقدان مذاکرات هسته‌ای ارتباطی با این مسئله دارد ولی با رفع تحریم‌ها دکان خیلی‌ها تخته می‌شود.
فرار به جلو
در مقابل این اظهارنظرات، حسینعلی شهریاری از نمایندگان اصولگرای مجلس از بکار بردن واژه‌ای بنام «دلالان تحریم»ابراز تاسف می‌کند و می‌گوید: کسانی که این کلمات را بکار می‌برند نگران هستند.
وی علت نگرانی این افراد را مطلع شدن مردم از روند مذاکرات هسته‌ای می‌داند و تصریح می‌کند: این افراد نگران هستند تا نکند مردم از روند مذاکرات مطلع شوند و ببینند که چه اتفاقی افتاده و منافع ملی مردم زیر پا گذاشته شده است.
رییس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس بکار بردن واژه «دلالان تحریم» از سوی برخی مسئولین را فرار به جلو می‌داند و می‌گوید، کسانی که در زمان تحریم، تحریم‌ها را دور می‌زنند «دلالان تحریم» نیستند.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی تاکید می‌کند: کسانی که منتقد مذاکرات هسته‌ای هستند بخاطر این است که خط قرمزها زیر پا گذاشته نشود، منافع ملی نادیده گرفته نشود، برخلاف دستورات مقام معظم رهبری حرکت نشود ولی متاسفانه علی‌رغم درخواست مقام معظم رهبری برای انتشار فکت شیت ایرانی مسئولان آن را منتشر نکردند.
شهریاری تاکید می‌کند: کسانی که می‌خواهند با فرار به جلو کارهای خود را پیش ببرند، به جایی نخواهند رسید.
غول اقتصادی
عباس رجایی از دیگر روسای کمیسیون‌های 13گانه مجلس، در مورد «دلالان تحریم» معتقد است: افرادی هستند که نظر مثبتی در مورد به نتیجه رسیدن مذاکرات هسته‌ای ندارند.
وی می‌گوید: طبیعی است در دوران تحریم‌ها تشکیلاتی شکل می‌گیرد که سود خودشان را در فضای بحرانی می‌بینند، افرادی هستند که در 35 سال گذشته هیچ چیزی نداشتند اما امرزه یکی از غول‌های اقتصادی شده‌اند.
رییس کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس تصریح می‌کند: در زمان تحریم رقابت شکل نمی‌گیرد، رانت به شدت وجود دارد و طبیعی است در چنین شرایطی عده‌ای می‌خواهند شرایط تحریمی کشور باقی بماند تا به سود خودشان برسند، بنابراین قطعا «دلالان تحریم» مخالف به نتیجه رسیدن مذاکراه هسته‌ای هستند و اینکه می‌گویند «دلالان تحریم» واقعا راست می‌گویند.
وی «دلالان تحریم» را متصل به کانون‌های قدرت می‌داند و می‌افزاید: فکر نکنیم این افراد به کانون‌های قدرت وصل نیستند، البته کشورهای خارجی هم از قِبَل تحریم ایران سود می‌برند مثل روسها، چینی‌ها و حتی آمریکایی‌ها و اروپایی‌ها.
نماینده مردم اراک، کمیجان و خنداب نحوه خرید ماشین‌آلات کشاورزی را مصداق بارز می‌داند و می‌گوید: یک زمانی ما می‌توانسیتیم این تجهیزان را مستقیم وارد کشور کنیم اما امروز دلال‌هایی وجود دارند که این کار را انجام می‌دهند، ارز دولتی می‌گیرند واردات انجام می‌هند و وارد بازار آزاد می‌شوند، پس بهتر است ما مستقیم از منشا خریداری کنیم نه از دلال.
این نماینده غیر سیاسی مجلس معتقد است: کشور باید هر چه سریعتر مسائل خود با دنیا را حل کند البته نه با زیر بار هر قاعده‌ای رفتن.
سوژه فرار
جعفر قادری از دیگر نمایندگان مستقل مجلس معتقد است: 2 طیف از تحریم‌ها نان می‌خورند، یک عده کسانی هستند که برای فرار از مسئولیت همه چیز را به تحریم‌ها گره زده‌اند و عده‌ای دیگر از رقابتی نبودن شرایط در زمان تحریم.
وی تلویحا به رییس جمهور اشاره کرد و اظهار داشت: اینکه همه مشکلات کشور را به تحریم‌ها وصل کنیم به نوعی فرار از مسئولیت است چرا که بخش اندکی از مشکلات ناشی از تحریم‌ها بوده و اکثر مشکلات بخاطر مسائل داخلی است.
شهردار سابق شیراز تحریم را سوژه عده‌ای برای شانه خالی کردن از زیر بار مسئولیت دانست و گفت: ما مسئولان حق نداریم سوء مدیریت خود را با تحریم‌ها توجیه کنیم.
عضو شورایعالی نظارت بر سیاست‌های اصل 44 قانون اساسی سوءاستفاده برخی از شرایط تحریمی کشور را منکر نشد و گفت: در شرایط تحریمی کشور خیلی از مسائل را نمی‌شود علنی گفت از این جهت ممکن است برخی از رانت‌های اطلاعاتی استفاه کنند.
نماینده دیار حافظ و سعدی در خانه ملت تاکید کرد: بنابراین 2 گروه از شرایط تحریمی کشور بهره می‌برند که هر جفت آن محکوم است.
تحریم اقماری
محمدقسیم عثمانی به عنوان یکی از معدود نمایندگان مستقل مجلس سعی می‌کند با احتیاط بیشتر در مورد «دلالان تحریم» صحبت کند چرا که می‌گوید: نمی‌دانم به مصلحت کشور است در این مورد حرف بزنیم یا نه.
وی هم همانند برخی همکاران خود معتقد است: کسانی در داخل و خارج از کشور هستند که از شرایط تحریمی کشور بهره اقتصادی می‌برند.
عضو فراکسیون «اهل سُنت» مجلس به سودهای کلان واسطه‌گران اشاره می‌کند و می‌گوید: کسانی در شرایط تحریم به عنوان واسطه قرار می‌گیرند و ممکن است سودهای کلانی از این محل ببرند.
نماینده مردم بوکان که سابقه حضور 7 ساله در خانه ملت دارد، معتقد است: بسیاری از تجهیزات پزشکی مثل دستگاه‌های «سی تی اسکن»، «ام آر آی» و ... که اصلا کاربرد نظامی ندارد به علت تحریم‌ها امکان واد کردن به سهولت ندارند و همین مسئله منجر به رونق گرفتن کار واسطه‌ها یا دلال‌ها یا کارچاق‌کن‌ها شده است.
عثمانی به نکته مهمی اشاره می‌کند و می‌گوید: شهر دُبی و برخی کشورهای اقماری در پی تحریم‌های ایران ایجاد شده‌اند، اگر تحریمی نبود که این کشورها رشد نمی‌کردند.
نان تحریم
محمدرضا محسنی‌ثانی از اعضای فراکسیون رهروان ولایت نه تنها وجود «دلالان تحریم» را تایید می‌کند بلکه سابقه آنها را به زمان جنگ هم تسری می‌دهد.
وی به دروان جنگ تحمیلی اشاره می‌کند و می‌گوید: در زمان جنگ تحمیلی هم افرادی بودند که از قِبَل جنگ تحمیلی به نان و نوایی رسیدند، در حال حاضر هم نمی‌توان نفی کرد که افرادی از قِبَل تحریم‌ها توانسته‌اند به نان و نوایی برسند.
نماینده مردم سبزوار، خوشاب و جغتای معتقد است: کسانی هستند که منافع آنها در باقی ماندن تحریم است تا بتوانند با دور زدن تحریم منفعت خودشان را داشته باشند.
رییس کمیته امنیت ملی مجلس از گفتن مصداق حذر می‌کند و می‌گوید: نمی‌شود مصداق فعالیت «دلالان تحریم» را گفت.
دلواپسان دلال
در بین نمایندگان مجلس شورای اسلامی هستند کسانی که نگاه تندی نسبت به «دلالان تحریم» داشته و معتقدند «دلالان تحریم» همان برخی دلواپسان هستند.
یونس اسدی نماینده مشکین‌شهر در خانه ملت معتقد است: دلواپسان همان «دلالان تحریم» هستند البته وی جمله خود را اصلاح می‌کند و می‌گوید برخی دلواپسان دلال تحریم هستند.
این نماینده مجلس که حضور کم رنگی هم در فراکسیون رهروان دارد، تاکید می‌کند: کسانی که مخالف مذاکرات هسته‌ای هستند بخاطر این است که منافع خود را در خطر می‌بینند والا این طیف جنجال‌سازی نمی‌کردند.
وی که سابقه حضور 2 دوره در مجلس دارد، مذاکرات هسته‌ای را نوعی تعامل با دنیا اعلام می‌کند و می‌گوید: حتما مقابل زورگویی‌های خواهیم ایستاد.
اسدی تاکید می‌کند: وقتی مقام معظم رهبری مذاکرات هسته‌ای را رصد می‌کنند و جایگاهی مثل مجلس وجود دارد تا به روند مذاکرات نظارت کند چه نیازی است عده‌ای مردم را مایوس کرده و آنها را نسبت به تیم مذاکره‌کننده بدبین کنند.
اسناد رییس جمهور
سیدحسین نقوی‌حسینی از دیگر اعضای فراکسیون رهروان ولایت با انتقاد از بکار بردن جمله «دلالان تحریم به فکر شغل دیگری باشند» از سوی روحانی می‌گوید: من مبنای استفاده آقای رییس جمهور از این جمله را درک نکردم، به جهت اینکه تحریم‌ها شرایطی در تجارت خارجی ما به وجود می‌آورد که آن شرایط ایجاب می‌کند با استفاده از روش‌هایی تحریم‌ها را دور بزنیم و بتوانی امکانات مورد نیاز کشور را تامین کنیم.
وی تاکید می‌کند: واژه «دلالان تحریم» در شرایط این چنینی اقتصاد برای من نامفهوم است و اگر آقای رییس جمهور به مصداقی دست پیدا کرده‌اند به مردم معرفی کنند و اگر هم خلافی در این ارتباط صورت گرفته است آقای رییس جمهور می‌تواند از طریق محاکم قضایی دنبال کنند همانطور که در مورد افراد دنبال می‌کنند!
نمیانده مردم ورامین، قرچک و پیشوا که با رتبه یک کارشناسی و رتبه 4 کارشناسی ارشد خود را در رشته علوم سیاسی از دانشگاه تهران دریافت کرده است، رییس جمهور را دچار نوعی خطای تشخیص دانست و گفت: آقای رییس جمهور در نطق‌های انتخاباتی خود به موضوع احترام به مخالفان تاکید کردند، بنابراین تهیه کردن فهرستی از تهمت‌ها و تحقیرها به منتقدین همچون «بی سوادها»، «بروید به جهنم»، «دلالان تحریم» و ... در ادبیات سیاسی ما جای ندارد.
نقوی‌حسینی که سخنگویی کمیسیون امینت ملی و سیاست خارجی مجلس را در کارنامه سیاسی خود دارد، معتقد است: چه کسی است که تشخیص ندهد آمریکایی‌ها می‌خواهند حقوق ما را تضییع کنند، چه کسی در این مملکت به آمریکایی اعتماد می‌کند، نمی‌دانم چرا دولت یازدهم به لبخندهای آمریکایی‌ها اعتماد دارد ولی به انتقاد دوستان خودش در داخل کشور اعتقاد ندارد؟!
وی از دولت می‌خواهد این معادله را حل کند که چرا به آمریکایی‌ها اعتماد دارد ولی به انتقاد دلسوزانه دوستان خود اعتماد ندارد؟
مصادیق غلط
سیدامیرحسین قاضی‌زاده هاشمی سخنگوی جبهه پایداری در واکنش به اظهارات رییس جمهور در مورد «دلالان تحریم» می‌گوید: واقعا یک عده دلال تحریم هستند که به عنوان تحریم از مردم رای گرفتند و به قدرت رسیدند، بله دلال تحریم داریم چون اگر تحریم نبود که مردم به این‌ها رجوع نمی‌کردند، این‌ها گفتند ای مردم ما هستیم که می‌توانیم کاری کنیم، صنعت بماند ولی تحریم‌ها نماند!
نماینده مردم مشهد و کلات تاکید می‌کند: یک عده مفسد اقتصادی و دلال تحریم داریم، بله کسانی که 650 میلیون یورو یکجا به یک شخص برای گشایش خط اعتباری دادند که بزرگترین بدهکار بانکی است، این حرف‌ها درست است، یک عده دلال اقتصادی و دلال سیاسی و تحریم داریم ولی نه آنهایی که آقای رییس جمهور خطاب قرار می‌دهند فقط.
پرده آخر
حال این سوالات مطرح است که آیا برای کوتاه کردن دست «دلالان تحریم» حتما باید مذاکرات هسته‌ای ولو به هر قیمتی به سرانجام برسد؟
آیا در صورت شکست احتمالی مذاکرات، «دلالان تحریم» همچنان به تاخت و تاز منفعت‌طلبی خود ادامه خواهند داد؟
آیا صرفا تنها راه برخورد با «دلالان تحریم» توافق با گروه 5+1 است یا تقویت نظارت داخلی هم مفید خواهد بود؟
آیا رییس جمهور که بالاترین مقام اجرایی کشور بوده و نمایندگان مجلس در راس امور هستند به اندازه‌ای قدرت ندارند تا با «دلالان تحریم» مقابله کنند یا اراده‌ای برای این کار ندارند؟
سواات مطرح شده و هزاران سوال بی‌جواب دیگری وجود دارد که نشان می‌دهد ابزارهای مختلفی غیر از توافق هسته‌ای با گروه 5+1 وجود دارد که می‌توان با استفاده از آنها نه تنها با «دلالان تحریم» بلکه با هر دلال دیگری مقابله کرد ولی به شرط داشتن «اراده در عمل» و « صداقت در گفتار»!
انتهای پیام/
