جشن فارسی ها در شب زایش خورشید

به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران شیراز؛ در این شب که طولانی ترین شب سال است، مردم فارس دوستان و بستگان خود را دعوت می کنند، کوچکترها به دیدن بزرگترها رفته و صله ارحام را به جا می آورند.

امیر حسین حکمت نیا مدرس دانشگاه گفت: یکی از مراسم ایرانیان که از دوران باستان تاکنون حفظ شده جشن شب یلدا است این جشن در 30 آذر 1387 به عنوان میراث معنوی ایران به ثبت رسید.

این باستان شناس شیرازی افزود: مردم فارس و شیراز به مناسبت فرا رسیدن این جشن مانند سایر نقاط کشور مراسم خاصی دارند از آن جمله خانه تکانی و تبریک گفتن چهره به چهره است همچنین آنها تا سپیده دم بیدار می مانند و سفره ای مانند سفره نوروز می گسترانند.

در این سفره، آینه، گل نرگس، قاب عکس حضرت علی (ع)، آب سرد و چند لاله قرار می دهند و اسپند دود می کنند.

وی ادامه داد: همچنین انواع خوراکیهای گرم مانند ارده و خرما، ارده شیره، رنگینک و ... و از انواع و اقسام میوه ها اغلب قرمز آن بر سر سفره گذاشته می شود از آن جمله هندوانه، انار، انگور، سیب، مرکبات و ... چون معتقدند قرمزی نماد زندگی و خورشید است.

آجیل شیرین نیز در این سفره گذاشته می شود آجیل شیرین مخلوطی از توت خشک، نخودچی کشمش، انجیر، شکرپنیر، مویز، قیصی، قصبک، برگه هلو، مغز گردو، برنجک و مغز بادام است.

از غذاهای رایج شیرازیها در این شب هویج پلو، کلم پلو و سیر پلو است.

شیرازیها معتقدند آدمی دارای دو طبع گرم مزاج و سرد مزاج است.

معمولا در شب یلدا سرد مزاج ها اگر بخواهند طبع‌شان برگردد باید چیزهای گرم بخورند و برعکس گرم مزاج ها باید چیزهای سرد بخورند.

این مدرس دانشگاه بیان کرد: از دیگر اعتقادات مردم فارس آن است که در صورت خوردن هندوانه در این شب از گرمای تابستان و سرمای زمستان در امان هستند.

حکمت نیا افزود: قربانی کردن در کازرون، درست کردن هفت تخم گیاهی در فسا، پختن کماچ ( نوعی شیرینی ) در داراب، آش دوغ در فیروزآباد، شیربرنج در مرودشت و ... از جمله مواردی است که از گذشته های دور بین مردم فارس مرسوم بوده است.

فال گرفتن بویژه با دیوان حضرت حافظ، خواندن قرآن، ختم انعام، شاهنامه خوانی، قصه‌هایی از عشق جاودانه شیرین و فرهاد، معما، شعبده بازی، ترانه خوانی و عاشیق ( موسیقی ) از دیگر مراسمی است که بین مردم فارس متداول است.

جشن یلدا از دوران هخامنشیان رایج بوده است.

در لغت نامه دهخدا، یلدا لغت سریانی است به معنی میلاد عربی، و چون شب یلدا را با میلاد مسیح تطبیق می کرده اند از این رو بدین نام نامیده اند. باید توجه داشت که جشن میلاد مسیح (نوئل ) که در 25 دسامبر تثبیت شده، طبق تحقیق محققان در اصل، جشن ظهور میترا (مهر) بوده که مسیحیان در قرن چهارم میلادی آن را روز تولد عیسی قرار دادند.